Connect with us
https://24barimt.mn/wp-content/uploads/2022/11/mik15.jpg

Улс төр

ЦАХИМЖУУЛАЛТЫНХАНТАЙГАА…

Нийтэлсэн

-

Найдлага бол одоо залуучууд. Тэр өнгөрсөн нийгмийн талаар ойлголтгүй, эрх чөлөөний үүлэн цоорхой дунд өсөж төлөвшсөн, хуарангийн системээс ангид сэтгэхүйтэй тийм хүмүүс л энэ байдлыг өөрчлөнө гэж найдъя! Өөр найдлага алга!

XXI зууны БНМАУ

Ковидын үеийн ковидын дараахь эдийн засгийн бодлогын талаар дэлхий нийтээр их бичиу шуугиж байна. Дэлхийн улс орнууд хилээ хааж, халамж тарааж, эдийн засгийн уналтаас гарахыг хичээж байна. Зарим орнуудад энэ завшаанаар дэглэмүүд чангарч, их гүрнүүд нөлөөгөө бэхжүүлэх гэж, зарим нь бүр орхиж эхэллээ.

Аялал жуулчлал хязгаарлагдаж, улс орнууд хилээ чангатгаснаар бараг л хүйтэн дайны үеийн дэлхий ертөнцийг санагдуулам саланги тусгаар байдал бий болж, өнөө даяар ертөнц дахин хуваагдав. Маш богино хугацаанд шүү!

Монголчууд ч өөрсдийн бодат нөхцөл байдлыг үнэлж цэгнэхэд туслав. Өмнөд хөршөөс эдийн засгийн талаар хараат байдал хэт ихэссэн, улсын эдийн засаг бараг хуучин коммунист дэглэмийн үеийнх шиг хэт төвлөрсөн, Засгийн газрын мэдэлд бүх хөрөнгө цуглажээ.

Оны эхээр улсын хэмжээнд 30 шахам мянган аж ахуйн (нийт аж ахуйн нэгжийн 1/3 шүү!) нэгж дампуурч, үйлчилгээний зарим салбарууд одоо болтол хаалгаа барьсан хэвээр, гэтэл төгрөг долларын ханш харьцангуй тогтвортой байх юм, төгрөгийн нийлүүлэлт хэрээс хэтэрсэн хэр нь… Энэ бол мэдээж гадаад худалдааны эргэлт буурч, жижиг дунд бизнес эрхлэгчид валют худалдаж авах нь буурсантай холбоотой байх. Мэдээж төгрөгийн нийтүүлэлт ихэссэн учраас бараа бүтээгдэхүүний үнэ өсөх хандлагатай болжээ. Хоёр эргэлтээр тус бүр 10 хувийн ашиг олдог худалдаачид нэг эргэлтээс 20 хувийн ашиг олохыг бодох нь зүйн хэрэг.

Засгийн газраас хямралын үе гэлтгүй хавтгайрсан халамжийн бодлого явуулж эхлэв. Иргэдийн хэрэглэсэн дулаан, цахилгааны үнийг улс төлж байна. Коммуниемын жилүүдэд ч мөрөөдөж байгаагүй халамж. Аж ахуйнууд сүйрч, жижиг дунд бизнес эрхлэгчид баларч, ажилгүйдэл ихсэж, татварын бааз суурь хумигдаж байхад улсын төсөв юу юугүй дампуурчих байх, дефолт болох нь гэтэл тэгсэнгүй.

Х.Баттулга Ерөнхийлөгчийн дотоодын үйлдвэрлэгчдийг дэмжих сая төгрөгийн эрхийн бичиг тараах санаачлагыг дарахын тулд “Эрдэнэт” үйлдвэрт хуримтлагдсан 650 сая ам.долларын ашгийг улс булааж авчээ. “Эрдэнэт” дампуурсангүй, У.Хүрэлсүх Ерөнхийлөгч болмогцоо энэ халамжаа он дуустал үргэлжлүүлэх шийдвэр гаргав, мэдээж намын даргын тамгыг барьцаалж байгаад намын шийдвэр байдлаар ЗГ-т тулгасан хэрэг. Ингээд зогссон нь яамай…

Тэр хүртэл Засгийн газар сонгуулийн барьцаанд байж, ямар ч хөдөлгөөн хийж чадахгүй байв. Шинэ Үндсэн хуулийн заалтуудаар эрх мэдэл парламентаас намд шилжсэн тул иргэний эрх ашгаас намын эрх ашиг өндөрт эрэмблэгддэг болсон байв.

Мэдээж хэн ч ЗГ-аа сүйрээсэй, улс орон дампуурчихаасай гэж бодохгүй, халамжийн хэтрэлт сүйрэлд хүргэх вий гэсэн айдас бол байсан. Гэвч тэгсэнгүй. Яагаад?

Үүний учир нь манай эдийн засаг бүхэлдээ төрийн өмч давамгайлсан, уул уурхайн компаниуд ЗГ-ын мэдэлд байдаг учраас ковидын дараахь дэлхийн эдийн засгийн сэргэлтийн мөчлөгт түүхий эдийн үнийн өсөлт төсөвт нааштай нөлөөлж байгаатай холбоотой бололтой. Нүүрс, зэсийн үнэ өсөлттэй байгаа ч манай ЗГ гал алдчихгүйн тулд өмнөд хөршөөс нүүрсний импортоо нэмэх, хүлээн авахыг царайчилж суудаг нь нууц биш. Ердөө 7 дугаар сард импортын гол боомт Зам-Үүд, экспортын гол боомт Цагаан хаданд асуудал үүсэхэд улсын эдийн засаг нийтээрээ доргилт авч бараа бүтээгдэхүүний үнийн өсөлт хяналтаас гарч эхэлсэн. Чухамдаа үнийн хэт өсөлтийг иргэдийн худалдан авах чадварын бууралт л барьсан, муу нь муугаа хязгаарласнаар сайн гэхэд хаашаа үр дүн гарч байгаа нь энэ.

Эдийн засаг ч эмзэг, тэр хэрээр Засгийн газар ч эмзэг байна. Энэ сайн үр дүнгийн муу тал нь барилгын салбарын үйлдвэрлэл хэрэглээ эрс буурснаар хэмжигдэнэ. Орон сууцны үнэ өсөж болзошгүй ба худалдаачдын ашиг буурснаар ирэх жилээс татварын орлогод шууд сөрөг нөлөө үзүүлнэ. Энэ зөвхөн барилгын салбарын эдийн засагт үзүүлэх сөрөг нөлөө, ерийн үеэс 3-5 дахин өссөн бараа материалаар орон сууц барьж борлуулах тэнэг бизнесмэн байхгүй учраас үндсэндээ энэ салбарт царцалт үүсч байна. Энэ бол чимээгүй сүйрэл.

Цөөн маш том компаниуд л таатай үеийн хямд нөөцөөр ажлаа үргэлжлүүлж байна. Үүн дээр ажилгүйдэл нэрвэх аюултай. Үйлчилгээний салбарууд одоо болтол бүрэн ажиллаж чадаагүй байна, аялал жуулчлалын салбарыг дагасан бизнесүүд үндсэндээ “тэг” зогсолт хийжээ. Түрээслэгчид цөөрснөөр түрээсээр мөнгө хийдэг компаниуд ч хүнд байдалд орж байна. Үүний дээрээс банкны зээлийн хүүгийн өрийн дарамт хайр найргүй няцлаж байгаа нь ойлгомжтой. Энэ хэрээр уг салбарт ажиллагсад цомхотголд орж, ажилгүй орлогогүй иргэдийн тоо өссөөр байна.

Бүхэлд нь харвал манай улс хэт төвлөрсөн төрийн хэт оролцоот эдийн засагтай, бараг коммунизмын үеийнхтэй адилтгаж болох түвшинд төрийн өмч давамгайлжээ. Уг нь ЗГ улс оронд эргэж буй мөнгөний 10-15 хувьд ажилладаг атал манайд энэ үзүүлэлт бараг 50 хувьтай байна. Эрхбиш 5 жилийн төлөвлөгөө гаргадаггүйгээрээ л ялгаатай ажээ. Өнөө зах зээлийн хүч чадал, ид шидийг ийм эдийн засгаас хүлээгээд ч хэрэггүй. Нэгэнт ийм бол хөгжил энэ тэр яриад ч яах юм.

Улс түүхий эдээ монопольдож зардаг, ингэхдээ голдуу өмнөд хөрштэйгөө хийсэн улстөрийн яриа хэлэлцээрээр шахдаг, тэр орлого нь дарга ангид хамаатай болохоос нийт иргэдэд падлийгүй, нийтээр явуурсан иргэдээ амь зуухын төдий халамжаар торгоодог, авилга, хээл хахууль хэрээс хэтрээд далд эдийн засаг нь бодат эдийн засагтайгаа бараг тэнцсэн, хараат, гадаад өр нь ДНБ-тэйгээ тэнцсэн ядуу улс болжээ.

Иргэд реформ, шинэтгэл хийхийг олон жил шаардсан боловч амжилт олоогүй ба улстөр-иргэний хөдөлгөөнүүд байтугай сөрөг нам ч үгүй болж улам бүр тоталитар дэглэм рүү гулсаж байгаа билээ. Үндсэн хуулийг өөрчлөхдөө парламентын үүрэг нөлөөг хумьж, ЗГ-т төвлөрүүлсэн нь үүний дохио, гэхдээ энэ бол зүгээр л эрх мэдэлтэй улстөрчдийн хийсэн ажил ч биш, нийгэм нь өөрөө үүнийг хүсэж хийлгэсэн юм. Иргэд дарангуйлал хүсэж байгаа нь ирээдүйдээ итгэхээ байсны шинж юм.

Хуучин коммунист удирдагчдын нэр хүнд буцан сэргэж, залуучуудын хувцас чимэглэл, загварт БНМАУ-ын үеийн бэлэг тэмдэг, удирдагчдын хөрөг, сүлд олноор харагддаг болжээ. Сонгуулийн сурталчилгаа, улстөрийн акцид ч энэ төрлийн бэлгэдлүүдийг хэрэглэх нь үр дүнтэй болсныг сүүлийн үеийн сонгуулийн дүнгүүд харуулна. Учир нь ардчилсан хувьсгалын дараа энэ бүгдийг хориогүй юм.

Ингээд л болоо юу? Өнөө хагас жарны өмнө хийсэн ардчилсан хувьсгал, эдийн засгийн либералчлалын романтизм дуусаа юу? Бүх талаар ухарч улс үндсээрээ буруу замаар яваад буцаад байх ёстой газраа ирсэн гэж үзэх үү? Найдвар тасарсан уу?

Найдлага

Сөрөг хүчингүй намын ноёрхол, эдийн засгийн эрх мэдлийн төвлөрөл, ядуурал, авилгал хээл хахууль, далд эдийн засаг ба түүнийг эзэмшигч олигархиудын нөлөө, хэрээс хэтэрсэн дураар авир энэ бүхэн хазааргүй үргэлжлэх мэт. Монгол сэрүүн бүсийн Нигер болов. Өнөө Африкчууд хүртэл бид “Монголыг бодвол…” гэдэг болжээ.

“Рио Тинто”-гийн дарамт, Японы буцалтгүй тусламжийг эс тооцвол гадаад ертөнцөөс бүрэн тусгаарлагдсан Монголиаг бараг мартаад Могулстан гэж хочилдог болж. Коммунизмын жилүүдэд өсч боловсорсон ах нарын хийсэн ажлын үр дүн! Тэд аман дээрээ коммунистууд хэмээн харааж зүхэвч ажлаараа өөрсдөө коммунист гэдгээ баталсаар ирсний жишээ нь өнөөгийн Монголын дүр төрх! Иргэндээ итгэдэггүй, залуустаа зай тавьдаггүй, бүхнийг төрд авах эрмэлзэлтэй, дээр нь гадныхны өмнө эрх ашгаа хамгаалж сураагүй, колоничлогдсон сэтгэхүйтэй… Эдийн засгаа либералчилна гэхээр гадынханд байгаагаа найр тавих тухай, тэдний өмнө төр хүчгүй байх яриад эхэлдэг нь Зөвлөлтийн үед тогтсон сэтгэлгээ юм л даа!

Найдлага бол одоо залуучууд. Тэр өнгөрсөн нийгмийн талаар ойлголтгүй, эрх чөлөөний үүлэн цоорхой дунд өсөж төлөвшсөн, хуарангийн системээс ангид сэтгэхүйтэй тийм хүмүүс л энэ байдлыг өөрчлөнө гэж найдъя! Өөр найдвлага алга!

Ер нь өөрчлөлтийг хийх нь бараг хувьсгал хийх дайны юм болох байх. Ингэтлээ дорд орсон систем. Гэхдээ ковидын дараахь эдийн засгийн дүр зургийг харвал Засгийн газар жижиг дунд бизнес эрхлэгчдээ царайчлаад эсхүл татвараар дарамтлаад байхааргүй мөнгөтэй болжээ. Ерөөсөө жижиг дунд бизнес эрхлэгчдэд очдог дарамт бол хуульчлагдсан төрийн дарамт биш, харин дунд шатны үй олон хянагч-шимэгчдийн дарамт байна. Тэд төрд биш өөрсөддөө мөнгө хийдгээс далд эдийн засаг, авилгын сүлжээг үүсгэдэг аж.

Хэрэв аж ахуйн нэгжүүдийн 1/3 нь дампуурсан бол тэдэнд үйлчилгээ үзүүлэх үүрэгтэй төрийн бүх шатны байгууллагуудын орон тоо яг тэр хэмжээгээр буурч байх ёстой биз? Нарийндаа үүнийг либералчлал гэдэг юм л даа… Тэгэхгүй бол тэр шимэгчид үйлдсэн 2/3-ыг идээд устгачихна. Дээр нь дампуурлаа бүртгүүлж амжаагүй үй олон бизнес эрхлэгчид хүнд байдалд ажиллаж байна.

Ковидын улмаас тогтоосон хөл хорионы дэглэмүүд тэдэнд дарамт болсоор л байгаа. Ийм шалтгаанаар сүүлийн үед төрийн байгууллагуудын хууль бус үйл ажиллагааны талаарх гомдол, мэдээллүүд нийгмийн мэдээллийн сүлжээнд олноор гарч байна. Төрийн хяналтын байгууллагад хандсанаас ингэсэн нь илүү үрдүнтэй. Учир нь манай төрийн албаны сэтгэхүйд өөрсдийгөө “тусгай” анги гэж үздэг хандлага нэвшсэн бөгөөд нийтийн зүгээс өөрсөдөд нь хандсан шүүмжлэлийг дарах замаар нэгнээ өмгөөлдөг, хамгаалдаг соёл бий болсон юм.

Тэр хэрээр формжиж, үнэмлэхжиж, хууль тогтоогчдыг лоббидож өөрийн салбарт төрийн тусгай, онцгой, хүчний гэх мэт чимэг нэмэх дуртай болчихсон билээ. Төрийн гэдэг үг л сүр хүч нь болохоос бусад тодотгол нь иргэдэд түй ч нэр хүндгүй лай л юм. Ийм отго жинстэн өнөөдөр нийт ажиллах хүчний 1/5-ийг дангаараа бүрдүүлж байна.

Шинэтгэлийн чимээ

Найдлага тавьж буй учир Л.Оюун-Эрдэнийн ЗГ-ын үйл ажиллагааг анхааралтай ажиглаж байдаг. Гэхдээ ажиглах төдий бус жижиг дунд бизнес эрхлэгчдэд учрах дарамтыг бууруулах, үйл ажиллагааг нь царцаасан хориг, дэглэмээ сулруулах, эдийн засгийг идэвхжүүлэх, халамжийн хавтгайрлыг зогсоох ёстой гэсэн саналыг байнга бичиж шүүмжилж байна.

Эдийн засгийн хүндрэл хэвлэл мэдээллийн салбарт хамгийн түрүүнд мэдрэгддэг бөгөөд реклам захиалагчдын тоо, үнийн дүн буурч байгаа нь үйл ажиллагаанд шууд сөрөг нөлөө үзүүлдэг. Энэ нийгэмд хамгийн чухал нь эдийн засгийн эрх чөлөө, хувь хүнд ч байгууллагад ч. Хэрэв санхүүгийн талаар хараат бус байж чадахгүй бол ямар ч чөлөөт хэвлэл, мэдээллийн хэрэгсэл оршин тогтнох боломжгүй. Байгууллага нь бүтцийн хувьд ажиллаж л байдаг л даа, гэхдээ мэдээлэл нь бодитой бус, хөрөнгө төвлөрүүлэгчийн, яг өнөөгийн нөхцөлд ЗГ-ын захиалга биелүүлдэг болчихвол олон хэвлэлийн байгууллагын хэрэг ч байхгүй, нэг л ЗГ-ын телевиз байсан нь дээр…

Л.Оюун-Эрдэнийн ЗГ-ын 200 хоногийн ажлын тайлангууд хөвөрч байна. Яах вэ, байдаг л тайлан л даа. Өнгөрсөн хугацаанд “гэнэтийн байдлаар эрх шилжсэн”, шилжилтийн үеийн бэрхшээлүүд, авилгажсан тогтолцоо, авилгын сүлжээнүүдийн фракцалсан өрсөлдөөн, орон нутгийн засаг ноёдын дураар авир, сонгуулийн бохир амлалтууд ажлын чиглэлээ өөрчлөх боломж олгоогүй. “Онцгой комисс” байгуулахдаа тулж байж дотоод сөргөлдөөнөө дарж чухамдаа бол энэ залуучууд “тэсч үлдсэн нь”, ядаж 200 хоног ажилласан нь их юм даа! Ийм болтлоо замбараагүйтэж, дорд орчихсон шүү дээ! Зарим талаар буулт хийж л байна, ялангуяа “бүрэн эрхт төлөөлөгчдийн” томилгоо бол ЗГ-ын хүсэл зориг гэхээс илүүтэй намын дарамт, шахалтын илрэл. Дээр нь дэлхий нийтийг хамарсан цар тахлын дарамт буураагүй, хүн төрөлхтөн цугаараа вирусын дарангуйлал дор амьдарч байна. Уг нь “вирус зөвшөөрсөн учраас амьдрал байдаг” гэсэн үгтэй юм билээ.

Гагцхүү дэмжих нь одоо ковидоос өөр дарамтууд товлогдсон хугацаагаараа арилан оджээ. Одоо Ковидын дараах сэргэлт, идэвхжил ирэхэд энэ боломжийг ашиглахгүй бол ирээдүй бүрхэг хэвээр үлдэх болно.

Юуны өмнө эдийн засаг дахь либералчлалыг эрчимжүүлэхээр төлөвлөж байгаа нь сайн мэдээ. Төрийн үйлчилгээг боломжтой хэмжээгээр цахимжуулж, “иргэн-түшмэл” гэсэн системийг “иргэн-машин” гэсэн хувилбараар солих гэж байгаа нь сайшаалтай. Арай ч автомат машинууд нь авилга автлаа “ухаажчихаагүй” байх. Эхний дохио нь жолооны үнэмлэхийг биедээ авч явдаг пропуск биш бүртгэл болгов. Ядаж торгуулиар төсөв бүрдүүлдэг, нийтээр нь гэмж хэрэгтэн болгодог систем засарна гэж найдъя!

Өмнө бичсэнчлэн аж ахуйн нэгжүүдийн сүйрэл төрийн байгууллагуудын цомхотголд нөлөөлөх ёстой. Ковидын ид дэгдэлтийн үед төрийн байгууллагууд ажилтнуудынхаа 30 хувиар үүргээ гүйцэтгэхэд доголдол гараагүй байна. Энэ бол төр хэт данхайсан, оронтооны илүүдэлтэйг нотлосон хэрэг. Гол нь төрийн албан хаагчдын олонх авилгын дарамт учруулагч болсон тул тэдний 70 хувийг цомхотгох нь иргэнд ч төрд ч ашигтай. Үүнийг хэрэгжүүлэхэд маш их саад бэрхшээл учирна, гэвч үүнийг хийх л ёстой. Хийхийн тулд тогтож үлдэх ёстой! “Цахимжуулах хөтөлбөр” бол авилгач түшмэлийг ухаалаг машинаар солиход чиглэсэн учраас дэмжихээс өөр аргагүй юм.

Ингэснээр аж ахуйн нэгжүүдийг чөлөөтэй ажиллах бололцоогоор хангаж, төрийн хүнд суртал, дарамт, авилгын дөнгөнөөс чөлөөлж болох байх. Шоронгоос бол айхаа больчихсон, У.Хүрэлсүхийн “чөлөөлөлт” авилгатай тууштай тэмцэх нь гэсэн иргэдийг хүлээлт рүү нулимсан доромжлол болсон доо! Тэгээд ч шорон нь амралт болчихсон, дарга нарын шоронг дулаацуулахын тулд хувийн компанийн татсан дулааны шугамаас хүчээр салаалахыг оролддог болсон юм.

МХЕГ-ын “амраах” тухай асуудал бол зүгээр нэг яриа биш бүтэн шинэчлэл шүү! Н.Энхбаярын үед л намын санхүүжилтийг бүрдүүлэх систем болж бүтсэн энэ байгууллага аж ахуйн нэгжүүдэд аранга болсоор удсан. Үнэндээ тэнд мэргэжсэн авилгачид л үүрлэсэн. Ийм хяналтыг цөөрүүлснээр төрийн “дабл-стандарт” устана. Иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд тустай аливаа төрийн шийдвэр дунд шатанд очихоороо эсрэгээрээ эргэдэг тогтолцооны эргүүлгийг задлахын тулд зарим бүтцийг бүрмөсөн устгах нь эдийн засгаа эрх чөлөөний агаараар тэтгэхтэй адил юм. АТГ сураггүй болж, авилгыг цахимжуулалтаар шийдэхтэй адил мэргэжлийн хяналтыг мэргэжилтнүүдэд, салбарынханд нь өгвөл илүү үр дүнтэй.

Авилга, хяналт хоёр ах дүү болчсон энэ үед энэ шинэчлэлээ тултал хийчихээсэй. Бүх бизнес эрхлэгчид ганцхан л юм ЗГ-аас хүсэж байгаа, хүссээр ирсэн. Биднийг зүгээр л орхичих, бүү оролд! Бид өөрсдийгөө Та бүхний гэгээн туслалцаагүйгээр аваад л явчихна.

Хэрэв Л.Оюун-Эрдэнэ “Бүхнийг чөлөөлнө, бүгдээрээ ажиллацгаа!” гэж байгаа бол П.Гэндэнгийн “Баяжигтун!” урианы өнөөгийн хувилбар мөн. Тэсч үлдэх болтугай!

Өчигдөр Л.Оюун-Эрдэнэ өөрөө толгойсон таван комисс байгуулснаа зарлаж байна. Яамд, ЗГ-ын бүтцийн байгууллагууд ажлаа явуулах чадавхиа шавхаад иргэд бухимдаж байгаа өнөө цагт бараг энэ нь зөв. Ядаж л намаар дамжаагүй, оймс гутлын мэхгүй, мэргэжлийн боловсролтой шинэ үеийнхнийг улс орны хөгжил дэвшлийн асуудалд татан оролцуулах боломж бол энэ л дээ. Тэд өөрөөр сэтгэж, өөрөөр ажиллана. Тэдэнд найдах хэрэгтэй. Амбицтай тусмаа зөв ажиллах биз…

УИХ-ын ээлжит бус чуулганыг зарлан хуралдуулах тухай яриа гармагц “За Засгийн газрын бодийг хөтлөх нь, АН-ын 13 дээр МАН-ын …” гэж бодож эхэлсэн бол үнэндээ төөрөгдөл байжээ. Харин ч ээлжит бусыг хойшлуулах санаа байх шиг, дээгүүр. Ээлжит бус хуралдаан зарлах ЗГ-ын хүсэлт нь “Ковидын дараахь эдийн засгийн дахин сэргэлтийн хөтөлбөр”-ийг боловсруулснаа батлуулах зорилготой юм байна. Асуудлыг хойшлуулалгүй хэлэлцэн батлах нь иргэд, аж ахуйн нэгжүүдэд тун чухал байна. Хэлэлцээд эхэлбэл энэ хөтөлбөрийн нарийн ширийн асуудлууд тодорхой болох биз…

Нэгэн цагт “Шинэ эргэлтйин бодлого дээр цахилгаанжуулалтыг нэмбэл коммунизм” гэж сартваахь Ленин хэлсэн юм гэдэг. Өнөө цагт “Дахин сэргэлтийн төлөвлөлт дээр цахимжуулалтыг нэмбэл хувьсгал” болчих гээд байна. Зүгээр ийм зүйрлэл зохих юм уу, үгүй юу бүү мэд!

МАН-ын дарга Л.Оюун-Эрдэнэ нь коммунист биш либерал золиг юм…

 

Дэлгэрэнгүй ...

Улс төр

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд чиглэсэн бодлого, шийдвэр, үйл ажиллагааг бүх талаар дэмжинэ

Нийтэлсэн

-

Нийтэлч

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор зохион байгуулж буй “Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөгжил оролцоо-2024” үндэсний чуулган Төрийн ордонд эхэллээ.

Чуулганаар “Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөгжил, оролцоог хангах төрийн бодлого, ололт амжилт, тулгамдсан асуудал”, “Эрх зүйн орчны шинэчлэл”, “Нийгмийн оролцоог хангахад иргэний нийгмийн байгууллагын үүрэг, хариуцлага,” “Тогтвортой хөгжилд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн оролцоо-Олон улсын байгууллагын дэмжлэг, хамтын ажиллагаа” зэрэг сэдвийг хэлэлцэж, зөвлөмж гаргах юм.

Мөн салбар хуралдаанаар Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийг хангах зөвлөлийн үүрэг, оролцоо, төр, хувийн хэвшил болон төр, иргэний нийгмийн байгууллагын түншлэл, хамтын ажиллагааны талаар хэлэлцэнэ.

Үндэсний чуулганыг Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх нээж хэлсэн үгэндээ, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн эрх, хөгжил, хамгаалал, оролцоо нь Ерөнхийлөгч, төр, засгийн бодлого, үйл ажиллагааны тэргүүлэх чиглэл гэдгийг тэмдэглэлээ.

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдээ дэмжих, тэдний сайн сайхан амьдралын төлөөх аливаа бодлого, шийдвэр, санал, санаачилга, үйл ажиллагааг бүх талаар дэмжиж ажиллахаа илэрхийллээ.

“Тэрбум мод”, “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Цагаан алт”, “Эрүүл монгол хүн” болон “Хархорум хот” үндэсний хөдөлгөөнд хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн оролцоог нэмэгдүүлнэ гэдгээ хэлэв.

Манай улсад 111 мянга гаруй иргэн хөгжлийн бэрхшээлтэй. Эдгээрийн 84 хувь буюу 93 мянга нь хөдөлмөрийн насных хэдий ч 15 мянга нь л ажил хөдөлмөр эрхэлж байна.

Иймээс төрийн байгууллага, аж ахуйн нэгжүүд тэднийг ажлын байраар хангах хуулиар хүлээсэн үүргээ биелүүлэх, орлого, амьжиргааг нь сайжруулах, нийгмийн хамгаалал, боловсрол, эрүүл мэндийн үйлчилгээг чанартай, хүртээмжтэй хүргэх нь чухал байгааг тэмдэглэлээ.

Ялангуяа хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэн бүрийг баялаг бүтээгч, үйлдвэрлэгч болгохын төлөө ажиллах, санхүүжилтээ нэмэгдүүлэх, онцлогт нь тохирсон ажил, хөдөлмөрийн шинэлэг хэлбэр, үйлчилгээг өргөжүүлэх шаардлагатайг онцлов.

Орон сууцны зээлийн нөхцөлийг сайжруулах, түрээсийн, нийтийн, амины орон сууцны хангамж, хүртээмжийг нэмэгдүүлэх, үйлдвэрлэлийн болон ахуйн осол, гэмтлээс шалтгаалсан олдмол хэлбэрийн хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн тоо жил ирэх тусам нэмэгдэж байгаад дүгнэлт хийж ажиллахыг Засгийн газарт чиглэл болголоо.

2017-2021 оны Засгийн газар Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн газар, Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдийн сэргээн засах хөгжлийн төв байгуулах, Хараагүй хүмүүсийн хөдөлмөр, сургалтын үйлдвэрийг Хөдөлмөр, сургалт, хөгжлийн төв болгон өргөтгөх шийдвэр гаргаж байлаа.

Сүүлийн жилүүдэд ч тулгамдаж буй асуудлуудыг шийдвэрлэх чиглэлээр цөөнгүй арга хэмжээ хэрэгжүүлж байна.

Энэ хүрээнд нийгмийн халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмжийг нь тодорхой хувиар нэмж, танхимын сургалт болон хөгжлийн үйлчилгээнд хамрагдах боломжгүй хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийг дэмжих үйлчилгээг хөгжүүлэх, орон нутагт Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэний хөгжлийн төв, Хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих төвүүдийг байгуулж байна.

Улс төрийн оролцоог нь нэмэгдүүлэхэд анхаарсны дүнд УИХ-д хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийг төлөөлсөн хоёр гишүүн сонгогдсон. Мөн манай тамирчид Паралимпын наадмаас нэг алт, гурван мөнгөн медаль авсан нь хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдийн хөгжил, нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлэх чиглэлд ахиц дэвшил, үр дүн гарч байгаагийн илрэл гэж Ерөнхийлөгч хэлсэн үгэндээ дурдлаа.

Дэлхийн улс орнууд ирэх сард тохиох “Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний эрхийн олон улсын өдөр”-ийг “Хүртээмжтэй, тогтвортой ирээдүйн төлөөх хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүсийн манлайллыг нэмэгдүүлье” уриан дор тэмдэглэх юм.

Дэлгэрэнгүй ...

Улс төр

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Саудын Арабын Хаант Улс, Арабын Нэгдсэн Эмират Улсад ажлын айлчлал хийнэ

Нийтэлсэн

-

Нийтэлч

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ 2024 оны арванхоёрдугаар сарын 1-9-нд Саудын Арабын Хаант Улсын Эр-Рияд хотноо зохион байгуулагдах Цөлжилттэй тэмцэх тухай НҮБ-ын конвенцын Талуудын 16 дугаар бага хуралд (UNCCD COP16) оролцох үеэр Саудын Арабын Хаант Улс болон Арабын Нэгдсэн Эмират Улсад ажлын айлчлал тус тус хийнэ.

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ НҮБ-ын конвенцын Талуудын 16 дугаар бага хуралд тус хурлын дараагийн даргалагчийн хувиар оролцож, цөлжилт, уур амьсгалын өөрчлөлт, газрын доройтлын асуудлаарх Монгол Улсын Засгийн газрын байр суурийг илэрхийлж, үндэсний түвшинд хэрэгжүүлж буй бодлого, үйл ажиллагааг танилцуулахын зэрэгцээ НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн даргын орлогч Амина Мохаммед, Цөлжилттэй тэмцэх тухай НҮБ-ын конвенцын Гүйцэтгэх нарийн бичгийн дарга Ибрахим Тио, НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн захирагч Аким Штайнер нартай тус тус уулзаж, харилцаа, хамтын ажиллагааны асуудлаар санал солилцоно. Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ мөн бага хурлын үеэр болох Усны дээд түвшний уулзалтад оролцож, Монгол Улсын байр суурийг илэрхийлнэ.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Саудын Араб, Эмират Улсад ажлын айлчлал хийх үеэр тухайн орнуудын удирдлагатай уулзаж, хоёр талын харилцааг хөгжүүлэх, эдийн засгийн агуулгаар баяжуулах, чингэхдээ хот бүтээн байгуулалт, цахим хөгжил, хиймэл оюун ухаан, төрийн үйлчилгээ зэрэг салбарт хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх асуудлаар дэлгэрэнгүй санал солилцоно.

Дэлгэрэнгүй ...

Улс төр

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх: Ногоон хөгжлийг эрчимжүүлэхэд үндэсний зөвшилцөл нэн чухал

Нийтэлсэн

-

Нийтэлч

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн ивээл дор гурав дахь жилдээ зохион байгуулж буй “Монгол Улс-Ногоон хөгжлийг санхүүжүүлэх нь” сэдэвт форум Төрийн ордонд эхэллээ.

Форумаар хөдөө аж ахуйн салбарын ногоон шилжилт, эрчим хүчний хэмнэлттэй амины орон сууцны санхүүжилт болон ногоон санхүүжилтийн урсгалыг нэмэгдүүлэх зэргийг хэлэлцэнэ.

Ногоон санхүүжилт нь байгальд ээлтэй, эрчим хүчний хэмнэлттэй төсөл, үйл ажиллагааг санхүүжүүлэх замаар хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах, байгалийн нөөцийг үр дүнтэй ашиглахад чиглэсэн санхүүгийн механизм юм.

Дэлхий дахинд уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх чиглэлээр гаргаж буй санхүүжилт жил бүр нэмэгдэж, 2023 оны байдлаар 1.3 их наяд ам.долларт хүрээд байна.

Манай улсын хувьд 2030 он гэхэд хүлэмжийн хийн ялгарлыг 22.7 хувиар бууруулж, уур амьсгалын өөрчлөлтөд дасан зохицох, амьдралын чанар, хүний хөгжлийг сайжруулах, чанартай боловсрол, сайн засаглал бий болгох замаар ногоон, хүртээмжтэй нийгмийн хөгжилд хүрэх Парисын хэлэлцээрийг хэрэгжүүлэх зорилт тавьсан.

Үүнд нийт 11.5 тэрбум ам.долларын санхүүжилт шаардлагатай бөгөөд үүний 6.3 тэрбумыг уур амьсгалын өөрчлөлтийг сааруулах, 5.2 тэрбумыг дасан зохицох арга хэмжээнд зарцуулна.

Энэ хүрээнд улсын төсвөөс гадна олон улс, хөрөнгө оруулалтын сан, хөтөлбөр, хувийн хэвшилтэй хамтран ажиллаж байна. Дотоодын банк бус санхүүгийн байгууллага болон арилжааны банкууд гэхэд л 2030 он гэхэд нийт зээлийн 5-10 хувийг ногоон зээл хэлбэрээр олгодог болохыг зорьж байгаа юм.

Форумыг Ерөнхийлөгчийн Тамгын газар, Монголын тогтвортой санхүүжилтийн холбоо, Хаан банк, НҮБ, түүний системийн болон төрөлжсөн байгууллагууд хамтран зохион байгуулж байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх форумыг нээж хэлсэн үгийг бүрэн эхээр нь хүргэж байна.

МОНГОЛ УЛСЫН ЕРӨНХИЙЛӨГЧ УХНААГИЙН ХҮРЭЛСҮХ:

Эрхэм хүндэт зочид төлөөлөгчид өө,

Эрхэмсэг хатагтай, ноёд оо,

Гурав дахь жилдээ зохион байгуулагдаж буй “Ногоон санхүүжилтийн форум”-д оролцож буй байгаль орчин, ногоон хөгжлийн манлайлагч Та бүхэнд чин сэтгэлийн талархал илэрхийлж, энэ сайхан өдрийн мэндийг өргөн дэвшүүлье.

Энэ удаагийн форумыг “Монгол Улс-Ногоон хөгжлийг санхүүжүүлэх нь” сэдвээр зохион байгуулж байгаа бөгөөд хамтран ажиллаж буй төр, хувийн хэвшил, олон улсын байгууллагууд, түүн дотроо Монголын тогтвортой санхүүжилтийн холбоо, Хаан банк, НҮБ, түүний системийн болон төрөлжсөн байгууллагуудын хамт олонд талархал илэрхийлье.

Азербайжан Улсын Баку хотод болсон НҮБ-ын уур амьсгалын өөрчлөлтийн эсрэг 29 дүгээр дээд түвшний уулзалтад дэлхийн удирдагчид оролцож, байгаль орчин, ногоон хөгжлийн санхүүжилтийн талаарх байр сууриа илэрхийлж, ногоон хөгжлийн бодлого, зорилт, үйл ажиллагаа, үр дүнгийн талаар танилцууллаа.

Уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэхэд төсөв, хөрөнгө, санхүүжилтээ хэрхэн нэмэгдүүлэхэд голлон анхаарсан дээрх уулзалтын дараа болж буй өнөөдрийн форумаар Монгол Улс ногоон хөгжлийн санхүүжилтээ хэрхэн нэмэгдүүлэх талаар хэлэлцэхээр Та бид хуран цуглаад байна.

Дээд түвшний уулзалтын үеэр НҮБ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Антонио Гутерреш, 2024 он бол 1850 оноос хойш дэлхийн түүхэн дэх хамгийн халуун өдөр, хамгийн халуун сар, хамгийн халуун жил болон тэмдэглэгдэхээр байгааг дурдаж, уур амьсгалын өөрчлөлт нь хүн төрөлхтнийг урьд өмнөхөөс илүү цочроож, айдаст автуулж байгааг онцлон тэмдэглэсэн.

Хэрвээ хүн төрөлхтөн эх дэлхийгээ хамгаалах, уур амьсгалын өөрчлөлт, газрын доройтол, биологийн олон янз байдлын хомсдолтой цаг алдалгүй эрс шийдэмгий тэмцэхгүй бол эх дэлхий цаашид та бидэнгүйгээр оршин тогтнох өөрийн замаа сонгох болно.

Эх байгальтайгаа зүй зохистой зэрэгцэн орших нь хүн төрөлхтний оршин тогтнохуйн үндэс болохыг бид хэзээ ч мартаж болохгүй.

Тиймээс эх байгалийг эрхшээх бус энэрэн хүндэтгэх нэгэн зорилго дор хамтын ирээдүйн төлөө нэгдэж, улс орон бүр илүү бодит үр дүнд хүрэхийн тулд төр, хувийн хэвшил, иргэний нийгэм зэрэг нийгмийн бүх бүлгийг хамарсан үндэсний зөвшилцөл, нэгдмэл бодлого, харилцан ойлголцлыг бэхжүүлэх шаардлагатай байна.

Ялангуяа, хөгжиж буй болон уур амьсгалын өөрчлөлтөд өртөмтгий эмзэг улс орнуудын хувьд өрийн хэмжээ өндөр, дотоод төсөв, санхүүгийн нөөц боломж бага байгаагаас эдгээр улс орон Парисын хэлэлцээрээр хүлээсэн үүрэг, амлалтаа амжилттай биелүүлэхэд санхүүжилтийн эрсдэлтэй нүүр тулж байгааг Та бүхэн мэднэ.

Тийм учраас НҮБ-ын 29 дүгээр бага хурлаар дэлхийн удирдагчид хөгжилтэй орнуудаас бага, дунд орлоготой хөгжиж буй орнууд руу чиглэсэн уур амьсгалын санхүүжилтийн хэмжээгээ жил бүр 100 тэрбум ам.доллар байсныг 2035 он хүртэл жил бүр 300 тэрбум ам.доллар болгон гурав дахин нэмэгдүүлэхээр тохиролцоод байна.

Монгол Улс дээрх бага хурлын үеэр “Ирээдүйн төлөөх тогтвортой бэлчээр, газрын асуудлаарх олон улсын эвсэл” байгуулах санаачилгыг дэлхий улс орнуудад гаргасныг тэмдэглэн хэлэхэд таатай байна.

Энэ санаачилга дэмжигдэн батлагдвал уламжлалт бэлчээрийн аж ахуйтай дэлхийн 100 гаруй улс орон руу чиглэсэн хөрөнгө оруулалт, санхүүжилт нэмэгдэж, 500 орчим сая хүний эрүүл мэнд, аж амьдралыг хамгаалан сайжруулахад бодит дэмжлэг болно.

Эрхэм зочид, төлөөлөгчид өө,

Эх газрын эрс тэс уур амьсгалтай Монгол орон уур амьсгалын өөрчлөлтөд ихээр өртөж байгаа улсуудын нэг билээ.

Өнгөрсөн өвөл, хаврын зудын нөхцөл байдлаас шалтгаалж мал сүргийн 10 гаруй хувь буюу 8.1 сая мал хорогдож, мал аж ахуйгаар амьдралаа залгуулж ирсэн монголчууд бидэнд хүндээр туслаа.

Тиймээс уур амьсгалын өөрчлөлттэй үр дүнтэй тэмцэх, олон улсын өмнө хүлээсэн үүрэг, амлалтаа биелүүлэхэд онцгой анхаарч, шийдэмгий арга хэмжээ авч, нийгмийн бүх бүлэг илүү нягт хамтран ажиллахыг цаг үе биднээс шаардах боллоо.

Монгол Улс хүлэмжийн хийн ялгарлыг 2030 он гэхэд 22.7 хувиар бууруулах, 2050 он гэхэд хүлэмжийн хийн ялгаралт ба шингээлтийн зөрүүг тэглэх бодлого, зорилт, үүрэг, амлалтыг олон улсын өмнө хүлээсэн.

Дээрх үүрэг, амлалтаа бүрэн хэрэгжүүлэхэд манай улсад ойролцоогоор ДНБ-ий 50 гаруй хувьтай тэнцэх хэмжээний санхүүжилт шаардлагатай гэсэн мэргэжлийн үнэлгээ байдаг.

Иймээс байгаль орчин, ногоон хөгжлийн санхүүжилтээ нэмэгдүүлэхэд хууль эрх зүй, бизнесийн орчны цогц шинэчлэлээ улам эрчимжүүлэх шаардлагатай байна.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгч “Тэрбум мод”, “Хүнсний хангамж, аюулгүй байдал”, “Цагаан алт” зэрэг үндэсний хөдөлгөөн санаачлан, улс орон даяар хэрэгжүүлж, байгаль орчин, хөдөө аж ахуй, ногоон хөгжлийн чиглэлээр олон улсын хамтын ажиллагаа, санхүү, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэхийг зорьж байна.

Энэ хүрээнд ирэх оны зургаадугаар сард “Илүү сайхан ирээдүйн төлөөх Бан Ги-Мүн” сан болон АНУ-ын Стэнфордын их сургуультай хамтран Ерөнхийлөгчийн ивээл дор “Тэрбум, тэрбум мод – Уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх нь” уриан дор “Алтай дамнасан тогтвортой байдлын яриа хэлэлцээ” олон улсын чуулга уулзалтыг эх орондоо зохион байгуулж, хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэн, хөрөнгө оруулалтыг нэмэгдүүлэхээр зорьж байна.

Мөн Ерөнхийлөгчийн санаачилга, дэмжлэгтэйгээр байгаль хамгааллын салбарт санхүүжилтийн тогтвортой эх үүсвэр бий болгох зорилгоор “Өнө мөнхийн Монгол” байгаль хамгааллын байнгын санхүүжилтийн тогтолцоог бүрдүүлж, “Монголын байгалийн өв сан” итгэлцлийн сан байгуулан, олон улсын хөрөнгө оруулагчдаас нийт 70 гаруй сая ам.долларын буцалтгүй тусламж төвлөрүүлээд байна.

Энэ бол чамлахааргүй төсөв, хөрөнгө бөгөөд үүнийг үр дүнтэй, хүртээмжтэй ашиглах нь чухал байна.

Түүнчлэн Герман Улсын “Өвлөгдөн үлдэх газар нутаг” сангийн дэмжлэгтэй, 15 сая ам.долларын санхүүжилт бүхий “Цэнхэр тэнгэрийн орон – Онон Балжийн байгалийн цогцолбор газар” төсөл хэрэгжиж эхлээд байна.

Эдгээр төсөл, хөтөлбөр нь биологийн олон янз байдлын хомсдолыг бууруулах, олон улсын өмнө хүлээсэн үүрэг, амлалтаа биелүүлэхэд бодит хувь нэмэр оруулна гэдэгт төрийн тэргүүн итгэлтэй байна.

Үүний зэрэгцээ Засгийн газраас эрчим хүчний шинэчлэлийг эрчимжүүлэх, сэргээгдэх эрчим хүчний эх үүсвэрүүдээ нэмэгдүүлэх, эрчим хүчинд хэмнэлттэй, ногоон орон сууцжуулалт, ногоон хөдөө аж ахуйг хөгжүүлэх чиглэлээр улам идэвхтэй ажиллах шаардлагатай байна.

Цөөнгүй ололт, амжилт, үр дүн гарч байгаа ч уур амьсгалын өөрчлөлт, байгаль орчин, ногоон хөгжлийн чиглэлээрх бодлого, үйл ажиллагаагаа улам сайжруулах нь зүйтэй юм.

Тиймээс энэ удаагийн форум нь Засгийн газар ногоон хөгжлийн чиглэлээрх төсөл, хөтөлбөрүүдээ хөрөнгө оруулагчдад танилцуулах, бүс нутаг, олон улсын хамтын ажиллагаагаа өргөжүүлэх, харилцан ойлголцлыг бэхжүүлэх, байгаль орчин, ногоон хөгжлийн санхүүжилтээ нэмэгдүүлэх талаар туршлагаа хуваалцах, бодлого, арга хэмжээгээ уялдуулахад чиглэж байна.

Юуны өмнө манай улсын хувьд ногоон хөгжлийг эрчимжүүлэхэд нийгмийн бүх бүлгүүдийн хоорондын бодлого зорилт, мэдээ мэдээлэл, хамтын ажиллагаа зэрэг олон асуудал дээр нэг зүгт, нэг цонхоор харах үүднээс үндэсний зөвшилцөл бий болгох нь нэн чухал байна.

Уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх, байгаль орчноо хамгаалах нь зөвхөн нэг яам, ганц нэг байгууллагын ажил биш юм.

Энэ бүх яам, институт, ард иргэд, хувийн хэвшил, иргэний нийгмийн байгууллага зэрэг нийгмийн бүх бүлгийн хамтын ажиллагаа, харилцан ойлголцол, үүрэг, хариуцлага гэдгийг төрийн тэргүүн онцлон тэмдэглэж байна.

Сүүлийн жилүүдэд манай хувийн хэвшил түүн дотроо банк, санхүүгийн байгууллагууд ногоон хөгжлийг эрчимжүүлэх, ногоон санхүүжилтийг татах чиглэлд идэвхтэй ажиллаж байгаа нь сайшаалтай.

Одоо гагцхүү төрийн зүгээс шаардлагатай дэд бүтэц, эрх зүйн орчин, тодорхой бодлого, зорилтоо олон нийтэд дэлгэрэнгүй тайлбарлан таниулах, хурдан шуурхай дэмжин ажиллах нь чухал байна.

Тухайлбал, хүлэмжийн хийг бууруулахад нийгэм, эдийн засгийн салбар бүрийн хувьд тодорхой тооцоо үндэслэлтэй, шинжлэх ухаанч тоон болон чанарын зорилтуудыг нарийн боловсруулж ард иргэд, баялаг бүтээгчдэд сайтар ойлгуулан таниулах шаардлагатай байна.

Нэн ялангуяа хөдөө аж ахуй, барилга, эрчим хүч зэрэг салбарын хувьд хүлэмжийн хийн ялгарлыг бууруулах нарийвчилсан бодлого, зорилтоо олон нийтэд танилцуулах нь зүйтэй.

Энэ хүрээнд ард иргэд, төр, хувийн хэвшил хамтдаа хийж хэрэгжүүлэх ажлын төлөвлөгөөгөө нарийвчлан боловсруулж, хэрэгжүүлэхэд оролцогч талуудын хамтын ажиллагаа, шаардлагатай зохицуулалт, эрх зүйн шинэчлэлүүдийг хийх хэрэгтэй.

Үүний зэрэгцээ ногоон, тогтвортой санхүүжилтийн зарчим, дэд бүтэц, аргачлалуудыг олон улсын жишигт нийцүүлэн сайжруулах, мөн нүүрстөрөгчийн татвар, нүүрстөрөгчийн зах зээлийг оновчтой ашиглах, холбогдох эрх зүйн орчныг бүрдүүлэхэд төрийн зүгээс онцгой анхаарч, хурдтай ажиллах шаардлагатай байна.

Дээр дурдсан олон тулгамдсан асуудлуудын талаар өнөөдрийн энэхүү форумаар Та бүхэн илэн далангүй ярилцаж, ажил хэрэгч санал, санаачилга гаргана гэдэгт итгэлтэй байна.

Эрхэм зочид, төлөөлөгчид өө,

Хүн төрөлхтний сайн сайхан амьдралыг тэтгэх эх ундарга нь цэвэр агаар, цэнгэг ус, ариун дагшин хөрс шороо билээ.

Байгаль эхээ хайрлан хамгаалах асуудал бол хүн төрөлхтний тогтвортой хөгжлийн үндэс суурь юм.

Тиймээс эх дэлхийгээ хамгаалахад хүн төрөлхтөн цаг хугацаа алдах эрхгүй.

Байгаль эхээ хайрлан хамгаалах асуудал бол сонголт биш, харин хүн төрөлхтний эх дэлхийнхээ өмнө хүлээсэн үүрэг, хариуцлага юм.

Байгаль орчин, ногоон хөгжлийн санхүүжилт бол ямар нэгэн тусламж биш, энэ бол үр хойчдоо Та бидний хийж буй хамгийн чухал хөрөнгө оруулалт юм.

Тиймээс ногоон хөгжлийн төлөө монголчууд бид нэг зүг харж, нэгдмэл санаа бодолтой хамтран ажиллаж, үр дүнтэй, зоримог шийдвэрүүдийг цаг алдалгүй гарган хэрэгжүүлцгээе.

Мөнх хөх тэнгэр хүн төрөлхтөн биднийг өнө мөнхөд ивээж, даян дэлхий амар амгалан байх болтугай.

Форумын үйл ажиллагаанд амжилт хүсье.

Дэлгэрэнгүй ...
Сутралчилгаа
Нийгэм23 мин өмнө

12 дугаар сарын 1-нээс техникийн үзлэг, оношилгоонд ороогүй, татвар төлөөгүй, торгуультай тээврийн хэрэгслийг замын хөдөлгөөнд оролцуулахгүй

Улс төр24 мин өмнө

Хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэдэд чиглэсэн бодлого, шийдвэр, үйл ажиллагааг бүх талаар дэмжинэ

Нийгэм1 цаг өмнө

Т.Дүүрэнг нэг сарын хугацаагаар цагдан хорилоо

Улс төр3 цаг өмнө

Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Саудын Арабын Хаант Улс, Арабын Нэгдсэн Эмират Улсад ажлын айлчлал хийнэ

Эдийн засаг3 цаг өмнө

“Тэнгэр даатгал” ХХК-ийн хувьцааны анхдагч зах зээлийн арилжааг нээх цан цохих ёслол боллоо

Нийгэм4 цаг өмнө

ГССҮТ Вьетнам улсын Ханой хотын Анагаах ухааны их сургуультай хамтарч ажиллана

Дэлхий дахинд4 цаг өмнө

Уганда улсад хөрсний гулгалтын улмаас 15 хүн амь насаа алдаж, 100 гаруй иргэн ор сураггүй болжээ

Энтертайнмент4 цаг өмнө

“Тунгалаг тамир” роман франц хэлээр хэвлэгдлээ

Нийгэм4 цаг өмнө

СХД-ийн хэмжээнд 749.5 тонн давсны нөөцтэй байна

Нийгэм4 цаг өмнө

Хүний папиллома вирусийн дархлаажуулалтыг орон даяар эхлүүллээ

Улс төр23 цаг өмнө

Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх: Ногоон хөгжлийг эрчимжүүлэхэд үндэсний зөвшилцөл нэн чухал

Энтертайнмент1 өдөр өмнө

“Токио-2024”-гийн их дуулгад Монголын 20 жүдоч өрсөлдөнө

Улс төр1 өдөр өмнө

Европын сэргээн босголт, хөгжлийн банкны Евразийн дэд бүтэц хариуцсан захирлыг хүлээн авч уулзав

Нийгэм1 өдөр өмнө

АТГ: Нийтийн албанд томилогдох 761 иргэний урьдчилсан мэдүүлгийг шалгав

Нийгэм1 өдөр өмнө

Шивээхүрэн-Сэхээ, Цагаандэл Уул-Өлзий боомтод хийж буй бүтээн байгуулалтын талаар мэдээлэл солилцов

Нийгэм1 өдөр өмнө

ЦЕГ: Алба хаагчдын нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх чиглэлээр ажиллаж байна

Дэлхий дахинд1 өдөр өмнө

БНСУ-д 117 жилийн дараа 16.5 см зузаан цас оржээ

Нийгэм1 өдөр өмнө

Монгол Улсаас юникорн “төрүүлэх” суурийг тавилцах үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал боллоо

Нийгэм1 өдөр өмнө

Б.Одбаяр: Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ

Нийгэм1 өдөр өмнө

Хөвсгөл аймгийн Галт суманд газар хөдөлжээ

Нийгэм2 өдөр өмнө

Ажил олгогч, ажилтны хоорондын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааны зөв соёлыг төлөвшүүлэх 35 мэргэшсэн зөвлөх бэлтгэж байна

Улс төр2 өдөр өмнө

ЗГ: Дөрвөн улирлын турш жуулчин хүлээн авах боломжийг бүрдүүлнэ

Улс төр2 өдөр өмнө

Болзошгүй хүндрэлийг тооцоолон өвөлжилтийн бэлтгэлийг тасралтгүй хангах шаардлагатайг анхаарууллаа

Энтертайнмент3 өдөр өмнө

Улс тунхагласны түүхт ойн барилдаанд залуу заан С.Сүхбат түрүүллээ

Нийгэм3 өдөр өмнө

Нийслэлийн иргэдийн спортын XII наадмын шигшээ тоглолтууд эхэллээ

Улс төр3 өдөр өмнө

Монгол Улсын төрийн далбааг мандуулж, жанжин Д.Сүхбаатарын хөшөөнд цэцэг өргөлөө

Улс төр3 өдөр өмнө

Анхдугаар Үндсэн хууль баталж, Бүгд Найрамдах Улсыг тунхагласны 100 жилийн ойн баярын хурал боллоо

Улс төр3 өдөр өмнө

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойг тохиолдуулан мэндчилгээ дэвшүүллээ

Улс төр3 өдөр өмнө

Өнөөдөр Бүгд Найрамдах Улсаа тунхаглаж, Анхдугаар Үндсэн хуулиа баталсан өдөр

Улс төр4 өдөр өмнө

“Анхдугаар Үндсэн хуулийн мөн чанар, агуулга, ач холбогдол” сэдвээр улс орон даяар хичээл зааж байна

24 баримт6 жил өмнө

“MCS” хэмээх эзэнт гүрний эцэг болсон Ж.Оджаргалын 24 баримт

Эдийн засаг4 жил өмнө

“Гоо брэнд”-ийн онцлох 24

Бусад4 жил өмнө

ХӨГШРӨЛТИЙН ЭСРЭГ ХАМГИЙН ҮР ДҮНТЭЙ ТАРИЛГА ЭМЧИЛГЭЭ БОЛ SMART PRP

24 баримт6 жил өмнө

М.Энхболдын улс төрд сойсон тод од

Бусад6 жил өмнө

Хагасайн өдөр буюу бямба гаригт Улаанбаатарт бороо орно

Улс төр4 жил өмнө

Р.Батжаргал: Анхны жил 23-хан сая төгрөг өгч, нүүр улайлгаж байлаа. Одоо гуйхаа ч больсон

Эдийн засаг5 жил өмнө

ЭТТ ХК: Нэг сая орчим иргэний 1072 хувьцааны ногдол ашгийг шилжүүлээд байна

Энтертайнмент4 жил өмнө

Д.Пүрэвдорж:  Чингис шүлэг

Улс төр6 жил өмнө

М.Энхболд албан тушаалаасаа огцрохоор болжээ

Энтертайнмент6 жил өмнө

Харбины мөсөн баримлын тэмцээнд Монголын баг түрүүлжээ

Энтертайнмент6 жил өмнө

Нүцгэн төрхөө дэлгэцнээ мөнхөлсөн Б.Батмаагийн гэрэл зургаас

24 баримт3 жил өмнө

Тэргүүн хатагтай Баттулга асан Анжелика

Улс төр6 жил өмнө

Гэрлийн хурдаар хөрөнгөжсөн Ж.Мөнхбатын дараагийн нууц байшин

Энтертайнмент6 жил өмнө

Дуучин А.Түмэн-Өлзий нөхрөөсөө салж, ганц бие болсноо зарлалаа

24 баримт6 жил өмнө

Дуучин А.Хишигдалай /24 Фото/

Улс төр6 жил өмнө

С.Эрдэнэ ерөнхий сайд болно…

Дэлхий дахинд5 жил өмнө

Хятад муур, нохой, сарьсан багваахай зардаг захуудаа нээж эхэллээ

Нийгэм6 жил өмнө

Бодь группийн Л.Болдхуяг, Богд банкны гүйцэтгэх захирал Г.Саруул нарын офшор данс ил боллоо

Улс төр6 жил өмнө

Ж.Батзандан амаа барив

24 баримт6 жил өмнө

Жүжигчин Цэрэнболд: “Нэр алдарт хүрлээ гээд эхнэрээ солидог, голдог эр хүн би биш

Улс төр6 жил өмнө

Сахал Бат-Эрдэнэ Дамбын Хишгээд базуулжээ

Бусад6 жил өмнө

Э. Бат-Үүл, М.Сономпил нарын хэрэг шүүхэд шилжжээ

Улс төр6 жил өмнө

У.Хүрэлсүх дөрвөн гишүүнд УИХ-ын дарга болох санал тавьжээ

Улс төр6 жил өмнө

Говь-Алтай аймгийн ИТХ-ын даргын суудлыг булаасан Л.Батжаргал ял сонсох бололтой

Бусад6 жил өмнө

Өнөөдрийн халуухан зургууд… 18+

Нийгэм6 жил өмнө

Ус, дулааны төлбөр дээр хууль бус төлбөр нэмдэг байсныг илрүүлжээ

Нийгэм6 жил өмнө

Засгийн газрын 182 дугаар тогтоолтой холбогдуулан Нийслэлд мөрдөгдөх Хан-Уул дүүргийн Газрын үнэлгээний бүсийн хил хязгаарын санал авч байна

24 баримт5 жил өмнө

Өвгөн партизаны ач хүүд  цулбуураа атгуулсан алтайчууд

Улс төр6 жил өмнө

Б.Чойжилсүрэн гишүүн хувийн бизнестээ 19 тэрбум төгрөг завшсан уу?

Энтертайнмент6 жил өмнө

Маргааш “АЛУНГОО-2018” цомын эздийг өргөмжилнө

Нийгэм3 сар өмнө

“Улаанбаатар хот-Духуа инженеринг дэд бүтцийн хөгжлийн форум” эхэллээ

Нийгэм3 сар өмнө

Багануур дүүрэгт 50 мВт хүчин чадалтай Батарей хураагуурын станц барих ажлыг эхлүүллээ

Нийгэм5 сар өмнө

Уяанаасаа алдуурсан нохой 7-8 насны 2 хүүхдийг хазаж гэмтээсэн байна

Нийгэм5 сар өмнө

74 ширхэг түүх соёлын болон бурхан шашны эд өлгийн зүйл хулгайлсныг илрүүллээ

Бусад6 сар өмнө

Нэр дэвшигчдийн бүртгэл, сонгууль зохион байгуулалтын талаар Сонгуулийн ерөнхий хорооноос мэдээлэл хийлээ

Эдийн засаг7 сар өмнө

Монголбанкнаас Мөнгөний бодлогын шийдвэрийг танилцуулж байна

Нийгэм8 сар өмнө

Гал түймрийн аюулаас сэрэмжлэхийг онцгойлон анхаарууллаа

Эдийн засаг10 сар өмнө

Даатгалын тухай хуулийн төслийг шинэчилж, осол гамшгийн үед төсвийн мөнгөөр хохирол барагдуулдаг байдлыг багасгана

Бусад11 сар өмнө

Хөгжлийн банкны “Самурай” бондын өрийг хугацаанд нь төлж барагдуулахтай холбоотой өрийн дэвтэрт гарын үсэг зурж байна

Бусад12 сар өмнө

Томуу, томуу төст өвчний нөхцөл байдал, эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд тулгарч буй асуудлын талаар

Нийгэм12 сар өмнө

Томуу, томуу төст өвчний нөхцөл байдлыг танилцуулж байна

Бусад1 жил өмнө

Нийслэлийн нийтийн тээвэрт хийсэн парк шинэчлэл, худалдан авалтуудын материалыг АТГ-т шалгуулна

Нийгэм1 жил өмнө

Нийслэлийн Засаг даргад нэр дэвшүүлэх асуудлыг хэлэлцэж байна

Бусад1 жил өмнө

Олон тооны мал хулгайлах гэх хэргийн шүүх хуралдаан болж байна

Нийгэм1 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх гэм буруугийн шүүх хурал 45 дахь өдрөө үргэлжилж байна

Нийгэм1 жил өмнө

Хөгжлийн банкны шүүх хурал 40 дэх өдрөө үргэлжилж байна

Улс төр2 жил өмнө

Гэрэгэ бондын төлбөрийг бүрэн төлж барагдууллаа

Нийгэм2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /шууд/

Бусад2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /шууд/

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Бусад2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /шууд/

Нийгэм2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /ШУУД/

Улс төр2 жил өмнө

Ж.Ганбат: Онцгой дэглэм тогтоосноос хойш нүүрс экспорт 2 дахин борлуулалтын орлого 3,9 дахин өссөн

Бусад2 жил өмнө

Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Эдийн засаг2 жил өмнө

МОНГОЛБАНК: Бодлогын хүүг хэвээр хадгалах шийдвэр гаргалаа

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын хуралдаанаар гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Улс төр2 жил өмнө

УИХ-ын 2023 оны Хаврын ээлжит чуулганы нээлт

Нийгэм2 жил өмнө

ШӨХТГ-аас “Олон улсын хэрэглэгчийн өдөр”-т холбогдуулан мэдээдэл хийж байна

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын зүгээс байгуулагдсан “Шүгэл” ажиллагааны ажлын хэсгээс мэдээлэл өгч байна

Сав шим