Хүн худалдаалах гэмт хэрэг нь хүнийг мөлжих зорилгоор хүч хэрэглэх, хууран мэхлэх болон бусад аргаар түүнийг элсүүлэх, тээвэрлэх, дамжуулах, нуун далдлах, хүлээн авах зэрэг үйлдлийг хэлдэг.

“Хөх Зүрх аян”-ы хүрээнд, Дэлхийн олон оронд хүн худалдаалах гэмт хэрэгтэй тэмцэх, хүний ​​эрхэд тулгуурласан арга барилыг нэвтрүүлэх, хүн худалдаалах гэмт хэргийн /ХХГХ/ хохирогчдод төрөл бүрийн замаар бодит, хүмүүнлэгийн, хууль зүйн, санхүүгийн тусламжийг үзүүлэхэд чиглэж, эрх зүйн хамгаалалтын орчныг боловсронгуй болгоход зорин ажиллаж байна. “Хөх Зүрх аян” нь, ХХГХ, түүнээс үүдэн гарах үр нөлөөний талаар хүмүүст ойлгуулах, урьдчилан сэргийлэх ойлголт мэдлэг өгөх, хөх зүрхийг дэмжиж байгаа хүмүүс нь хүний наймааны хохирогчидтой эв санаа нэгтэй байгаагаа илэрхийлдэг олон улсын ХХГХ-ийн эсрэг хөтөлбөр юм.

2010 онд, НҮБ-ын Мансууруулах бодис, гэмт хэргийн асуудал эрхэлсэн албанаас /UNODC/ “Хөх зүрх аян”-ыг хүний наймаа болон түүний нийгэмд үзүүлж буй нөлөөлөлтэй тэмцэх зорилгоор мэдлэг дээшлүүлэх санаачлага болгон эхлүүлсэн. Энэ аян нь дэлхийн өнцөг булан бүрт байгаа хувь хүмүүс, иргэний нийгэм, хувийн хэвшил, корпорацийн салбар, засгийн газар хоорондын байгууллагууд болон гишүүн орнуудыг оролцоог дэмждэг.

Улс орон бүр хүн худалдаалахтай тэмцэх тухай үндэсний хууль тогтоомжийг НҮБ-ын хүн худалдаалахтай тэмцэх тухай Протоколын дагуу мөрдөж байгаа хэдий ч дэлхий даяар хүмүүс худалдаалагдсаар байгаагаас гадна хохирогчдыг эрүүгийн хэрэгт татах, хүний наймаачдыг шийтгэхгүй байх явдал давамгайлсаар байна.

Хүн худалдаахтай тэмцэх протокол нь, 2000 онд НҮБ-ын Ерөнхий Ассемблейгаас батлагдсан, хүний наймааны талаар харилцан тохиролцсон тодорхойлолттой анхны олон улсын баримт бичиг юм. Уг протокол ньхүн худалдаалах гэмт хэргийг шалгах, мөрдөн байцаахад олон улсын үр ашигтай хамтын ажиллагааг дэмжих, хүний наймаанаас урьдчилан сэргийлэх, хүн худалдаалагчдыг шийтгэх, хохирогчдын  хүний эрхийг бүрэн хүндэтгэн хамгаалах, туслалцаа үзүүлэх олон улсын, бүс нутгийн болон үндэсний хэмжээний цогц хандлагыг дэмждэг юм.

Хүн худалдаалахтай тэмцэх протоколыг соёрхон батлахдаа гишүүн улсууд хохирогчдыг хамгаалах, гэмт хэрэг үйлдсэн этгээдүүдийг шүүх, хүн худалдаалахаас урьдчилан сэргийлэх үүрэг хүлээсэн байдаг. Эдгээр үүрэг амлалтыг бодитоор хэрэгжүүлэхийн тулд Засгийн газрууд хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогчдын ашиг сонирхлыг хамгийн дээд хэмжээнд нийцүүлэн түргэн шуурхай, оновчтой, практик арга хэмжээ авч, “Яг одоо тэмцэх” зайлшгүй шаардлагатай байна.

Одоогийн байдлаар хүн худалдаалах гэмт хэргийн ихэнх хохирогчдыг тухайн улс дотроос тогтоосон тул НҮБ-ын Хүний наймааны талаарх Дэлхийн тайланд онцлон зааснаар, хүний наймаа бидний эргэн тойронд болж байгаа тул, үндэсний хариу арга хэмжээ авах нь улам чухал болж байна.

Тиймээс хохирогчдыг олж илрүүлэх, хохирогч хамгааллын Үндэсний тогтолцоог бэхжүүлэхэд онцгой анхаарал хандуулах хэрэгтэй. Хүний наймааны бүхий л асуудалд хариу өгөх институтын хүчин чармайлтыг бэхжүүлснээр эдгээр зорилтуудыг тогтвортой хэрэгжүүлэх боломжтой.

Хууль эрх зүйн үйлчилгээ, үндэсний болон олон нийтийн түвшинд, тогтвортой эсвэл зорилтот байхаас үл хамааран бүх хариу арга хэмжээ нь хамгийн эмзэг, хамгаалалт, дэмжлэг шаардлагатай хүмүүст туслахын тулд хүний эрхэд суурилсан, нас, хүйс,шашин шүтлэг, бэлгийн чиг баримжааг  харгалзсан байхаас гадна хохирогчид чиглэсэн байх ёстой.

Аяны билэг тэмдэг болох “Хөх зүрх” нь, хүний наймааны хохирогч болсон хүмүүс, өртүүлэгчидтэй харилцан хамаарал бүхий сэтгэлзүйн ертөнцөд холбогддог бөгөөд тэднийг асуудлаа даван туулж эргэн нийгэмшихэд нь нийгмийн зүгээс тусламж хэрэгтэй болдог учраас НҮБ-ын хөх өнгөөр төлөөлүүлэн, хүн хүнээ боолчлохгүй байхыг уриалж, хүний эрхийг хөхиүлэн дэмжихэд олон нийтийг анхаарлыг хандуулахад чиглэсэн байдаг.

“Хөх Зүрх аян”-ы логог ашигласнаар эсвэл Хөх зүрхийг зүүснээр хүн бүр нь хүн худалдаалах гэмт хэргийн хохирогчдод дэмжэг үзүүлж, эв санааны нэгдлээ илэрхийлэх боломжтой. 2019 оны тус аянд Дэлхийн өдрийн сэдвийн чиглэлд илүү их ач холбогдол өгч, хүн бүрийг энэхүү жигшүүрт гэмт хэрэгтэй тэмцэхэд засгийн газраа идэвхтэй ажиллахыг уриалахыг хөхиүлэн дэмжиж байгаа юм.

Ялангуяа энэ гэмт хэрэгт хүүхдүүд өртсөн тохиолдолд, тэд жижиг биетэй насанд хүрсэн хүн болон хувирдаг учраас тэднийг онцгой анхаарах шаардлагатай юм. Тиймээс,

• Олон нийтийг хүний наймаа, бэлгийн мөлжлөгийн хохирогч болохоос урьдчилан сэргийлэх, мэдлэг мэдээлэл өгөх
• Хүний наймаанд өртсөн хохирогчыг эргэн нийгэмшихэд нь ялгаварлан гадуурхахгүй байхад уриалах
• Хохирогч болж болзошгүй эрсдэлд байгаа хүмүүсийг авран хамгаалахад эвлэлдэн нэгдэх санал санаачлагуудыг дэмжиж ажиллах хэрэгтэй байна.

#EndHumanTrafficking #ЗалуусындДууХоолой #ИргэдийнОролцоо #ЗалуусынОролцоо#ЗалуучуудНийгмийгӨөрчилжбайна #ЭвсанааныНэгдэлЧухал #SolidarityMatter