С.Мөнгөнчимэг: “Шинэ сэргэлтийн бодлого” хэрэгжсэнээр эдийн засаг урт хугацаандаа зургаан хувийн тогтвортой өснө
/Сангийн дэд сайд/
-Сүүлийн жилүүдэд манай улсын хөгжлийн бодлогын баримт бичигт нэлээд дэвшил гарч байна. Яагаад гэхээр урьд нь 450 гаруй хөгжлийн баримт бичигтэй байсан. Тэр нь хоорондоо авцалдаа муутай байлаа. Харин 2020 онд батлагдсан Хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн хуульд урт, дунд, богино хугацааны бодлогыг маш тодорхой зааж өгсөн. Энэ хүрээнд манай улсын урт хугацааны хөгжлийн бодлого “Алсын хараа -2050”-ыг УИХ баталж есөн бүлэг, гурван үе шаттай хэрэгжүүлэхээр томъёолсон. Шилжилтийн үе буюу 1990 оноос хойш эдийн засгийн хамгийн өндөр уналттай жил бол 2020 он байлаа. Энэ нь дэлхий нийтийг хамарсан “Ковид-19” цар тахалтай холбоотой. Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд нийгэм, эдийн засгийн амаргүй хүнд нөхцөл байдалтай уялдуулж Засгийн газраас иргэдийнхээ эрүүл мэндийг хамгаалах, орлогыг нэмэгдүүлэх, бизнесийг дэмжих зорилгоор 2020 онд 2.5 их наяд төгрөг, 2021 онд 4.4 их наяд төгрөг буюу нийтдээ 6.9 их наяд төгрөгтэй тэнцэх арга хэмжээг хэрэгжүүлж ирлээ.
Ер нь “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын зорилго нь цар тахлаас үүдэлтэй эдийн засгийн хүндрэлийг богино хугацаанд даван туулах, хөгжлийг хязгаарлагч хүчин зүйлүүдийг цаг алдалгүй арилгах, “Алсын хараа -2050”-ыг хэрэгжүүлэх суурь нөхцөлийг бий болгох явдал юм. Боомтын сэргэлт, эрчим хүчний сэргэлт, аж үйлдвэрийн сэргэлт, хот хөдөөгийн сэргэлт, ногоон хөгжлийн сэргэлт, төрийн бүтээмжийн сэргэлт гэсэн зургаан сэргэлтийн хүрээнд бодлого үйл ажиллагаагаа хэрэгжүүлээд явах юм. Гэсэн ч үүнийг улсын төсөв дангаараа хийж хэрэгжүүлэх боломж байхгүй. Тиймээс иргэд, ААН, хувийн хэвшлийнхэн, хөрөнгө оруулагчидтай хамтран түншилж байж бид энэ сэргэлтийн бодлогыг амжилттай хэрэгжүүлэх юм.” Шинэ сэргэлтийн бодлого” оны өмнө арванхоёрдугаар сарын 30-нд УИХ-аар таван хавсралттайгаар батлагдсан. Нэгдүгээр хавсралт: “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын зургаан чиглэл, 29 зорилт. Хоёрдугаар хавсралт: 99 үйл ажиллагаа. Гуравдугаар хавсралт: Хөтөлбөрийн 20 төсөл, тэр нь дотроо 94 дэд төсөлтэй. Дөрөв, тавдугаар хавсралт нь энэ бодлогыг хэрэгжүүлэхэд шаардлагатай 27 хуулийн төслийг нэрсээр нь өргөн барьсан байгаа. Энэ оны төсөв маань хөгжлийг дэмжсэн, эдийн засгийг тэлсэн, “Ковид-19”-ын дараах эдийн засгийг сэргээхэд бүрэн чиглэгдсэн.
“Шинэ сэргэлтийн бодлого” хэрэгжсэнээр эдийн засаг урт хугацаандаа зургаан хувийн тогтвортой өснө. Нэг хүнд ногдох ДНБ хоёр дахин нэмэгдэнэ, ажиллах хүчний оролцоо 65 хувьд хүрнэ, боомтын хүчин чадал гурав, эрчим хүчний эх үүсвэр хоёр дахин нэмэгдэх юм. Энэ зорилтод хүрснээр Монгол Улс эдийн засгийн хараат бус, бие даасан байдлыг бэхжүүлэх, улс орны хөгжил хөгжин дэвших ийм бололцоо боломж бүрдэнэ.
Б.Солонго: Хөөн хэлэлцэх хугацааг ашиглаж ял завшихгүй байх асуудлыг өргөн хүрээнд судалж байна
/Хууль зүй дотоод хэргийн дэд сайд/
-“Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд төрийн үйлчилгээг цахимжуулах, хүнд сурталгүй үйлчилгээ үзүүлэх, Засгийн газрын бүтэц, зохион байгуулалтад дүн шинжилгээ хийж үнэлэлт дүгнэлт гаргаж төрийн байгууллагуудын чиг үүргийн болон хяналт шалгалтын давхардлыг арилгах, хийдүүллийг байхгүй болгох, бизнесийн таатай орчныг бий болгох, төрийн өмчит компаниудын засаглал, үйл ажиллагааны тогтвортой ажиллагааг хангах зэрэг арга хэмжээ хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж байна. “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын дөрөвдүгээр хавсралтаар баталсан зайлшгүй шаардлагатай, нэн яаралтай хуулийн жагсаалт гаргасан. Түүний зарим нь өргөн баригдсан, зарим нь боловсруулах шатандаа явж байна. Манай улсад тулгамддаг нэг томоохон асуудал бол шүүхээр иргэний маргаан маш удаан хугацаанд шийдвэрлэгдэж байгаа явдал юм. Ялангуяа төлбөр төлөх нь гарцаагүй, зээлийн гэрээний зөрчлийн асуудлыг хурдан хугацаанд шийдвэрлэх зорилгоор эрхзүйн орчныг сайжруулах, шүүхийн бус замаар өр барагдуулах тусгайлсан хуулийн төсөл боловсруулсан. Үүний гол зорилго нь зээлийн гэрээний үүргийн гүйцэтгэлийг шүүхийн журмаар хангуулахад гардаг хүндрэл, бэрхшээл, цаг хугацаа алддаг асуудлыг шийдвэрлэхэд оршино. Ингэснээр зээлийн хүү буурах , зээл олгоход гардаг зардлыг бууруулах, эрсдэлийг багасгах боломж бүрдэнэ. Мөн зарим гэмт хэргийг шинээр хуульчлах шаардлага үүсч байгаа. Түүнд ногдуулах ялын бодлогыг тодорхой болгох, илүү чангалах, ялангуяа авлига, албан тушаалын гэмт хэрэг үйлдсэн бол торгох ялаар шийддэггүй байх болно. Ялын бодлогыг аль болох оновчтой байх чиглэлээр тодорхой ажлууд хийж байна. Хэргийн хөөн хэлэлцэх хугацаа ч маш их шүүмжлэл дагуулдаг. Тиймээс энэ асуудлыг зайлшгүй харгалзан үзэж, шинжлэх асуудал үүссэн. Хөөн хэлэлцэх хугацааг далимдуулж, ашиглаж ял завшихгүй байх асуудлыг өргөн хүрээнд судалж байгаа.
Д.Эрдэнэбаяр: Бид аж үйлдвэрийн IV хувьсгал руу орох алсын хараагаа алдаж болохгүй
/Эдийн засаг, хөгжлийн яамны бүс нутаг, аж үйлдвэрийн бодлогын газрын дарга/
-Хөгжлийн бодлого, түүний удирдлагын тухай хуулийг шинэчлэн баталсан. Иймд энэ талын хууль эрхзүйн орчин бүрдэж ялангуяа орон нутагт хөгжлийн бодлого төлөвлөлтийн нэгжүүд байгуулагдаж хамтран ажиллах боломж бүрдлээ. Өнөөдөр “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг баталснаараа цэгцтэй, хууль эрхзүйтэй, салбар хоорондын уялдааг бүрэн хангасан ийм үерүү шилжиж байна. “Шинэ сэргэлтийн бодлого” үндэсний хэмжээнд хөгжлийг хязгаарлаж байгаа асуудлыг зургаан зүйлээр гаргаж ирсэн. Аж үйлдвэр хөгжүүлэхийн тулд бид зөвхөн аж үйлдвэрийн салбарыг ярих биш бүтээгдэхүүнээ олон улсын зах зээлд гаргах, тээвэр ложистикийн сүлжээ түүнийг дагасан эдийн засгийн коридор гаргах гээд бүх зүйлийн уялдааг харах ёстой. Энэ бүгдийг нь хөгжүүлж байж “Шинэ сэргэлтийн бодлого” бүрэн хэрэгжинэ. Тодорхой бүс нутагт, орон зайн байршлаар тодорхойлолт, тооцоолол гаргаж байж аж үйлдвэрийн салбар сэргэх юм. Үүнийгээ үндэслэн тээвэр ложистик, авто зам, эрчим хүчний эх үүсвэр гэх мэт бусад зүйлээ хаана бий болгох вэ гэдгээ тооцоолно. Эрдэнэт хотын хувьд бүс нутгийн ложистик төв байгуулахад хамгийн боломжтой гэдэг тооцоолол гарсан. Шинэ сэргэлтийн бодлогын 94 төслөөс зарим бэлтгэл нь хангагдсан. Харин зарим нь улаан түвшинд байна. Ялангуяа 26 төслийг төр хувийн хэвшлийн хамтын ажиллагааны түвшинд ТЭЗҮ-г нь яаралтай хийх, санхүүжилтийг нь шийдэхээр эрчимтэй ажиллана. Тодруулбал, энэ хавраас 35 ногоон төсөл эрчимтэйгээр эхэлнэ. Үлдэж байгаа 32 төслийн эх үүсвэрийг тодорхой болгож ногоон ангилал руу шилжүүлэхээр ажиллаж байна. Бид аж үйлдвэрийн IV хувьсгал руу орох алсын хараагаа алдаж болохгүй. Зөвхөн хөрөнгө санхүү, ТЭЗҮ хийснээр шийдчих юм биш. Мэдлэг боловсролтой, шинэ технологи мэддэг залуучууд, шинэ ажилтнуудаа урьж ажиллуулах хэрэгтэй.
Б.Цэнгэл: “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын түүчээлэгч нь төрийн өмчит аж ахуйн нэгжүүд байх ёстой
/Төрийн өмчийн бодлого, зохицуулалтын газрын дарга/
-Төрийн өмчит компаниуд эдийн засгийн бүтцийн шинэчлэлтийг эхлүүлж, өрсөлдөх чадварыг нэмэгдүүлэн, импортыг орлох болон экспортод чиглэсэн хүнд, хөнгөн үйлдвэрлэлийг хөгжүүлэх зорилтыг хэрэгжүүлэхэд манлайлан оролцох ёстой. Тиймээс төрийн өмчит компаниуд өөрсдийн үүргийг биелүүлэн, улс орны хөгжил, эдийн засагт зохих хувь нэмрээ оруулах юм. Монгол Улс 2020 оны жилийн эцсийн байдлаар манай эрчим хүч, уул уурхай, зам тээвэр, ложистик, харилцаа холбоо, банк санхүүгийн зэрэг салбарт 106 төрийн өмчит компани, үйлдвэрийн газар үйл ажиллагаа явуулдаг. Тэгээд улсын төсвийн орлогын 20 орчим хувийг буюу хоёр их наяд гаруй төгрөг төвлөрүүлж байна. Төрийн өмчит компаниуд улсын эдийн засагт шууд болон шууд бусаар жинтэй нөлөө үзүүлж байгаа. Тухайлбал, дэлхий нийтийг хамарсан коронавируст цар тахлын үед “Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ айл өрх, аж ахуйн нэгж байгууллагуудын цахилгаан, дулааны эрчим хүчний төлбөрийг жил гаруйн хугацаанд бүрэн төлсөн. “Эрдэнэс Таван толгой” хувьцаат компани нийслэлийн иргэдийн сайжруулсан түлшний үнийн хөнгөлөлтийг бүрэн хариуцаж шийдвэрлэсэн зэрэг олон сайн үзүүлэлт харагдаж байна. “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын түүчээлэгч нь төрийн өмчит аж ахуйн нэгжүүд байх ёстой.
О.Амартүвшин: Шинэ сэргэлтийн бодлогыг хэрэгжүүлэх эхний зорилт нь аж үйлдвэрийг хөгжүүлэх
/МҮХАҮТ-ын ерөнхийлөгч/
-“Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг хэрэгжүүлэх эхний зорилт нь аж үйлдвэрийг хөгжүүлэх бөгөөд үүнийг дагаад эрчим хүч, дэд бүтэц, бусад салбар хөгжинө. Шинэ сэргэлтийн бодлогыг аж үйлдвэрийн салбарт хэрхэн эхлүүлэх вэ гэдгийг хамтдаа ярилцаж байгаа нь цаг үеэ олсон чухал зүйл. Мөн “Шинэ сэргэлтийн бодлого” -ын хүрээнд яригдаж буй 100 гаруй томоохон төслүүдийг төр, хувийн хэвшил дангаараа хэрэгжүүлэх боломжгүй. Төр-Хувийн хэвшлийн түншлэл хамтарч, хөрөнгө оруулалт татах, хувийн хэвшилд боломж олгох замаар бид эдийн засгийн амжилтад хүрнэ. “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг хэрэгжүүлэх, түүний дотор аж үйлдвэрийн төслүүдийг бодит ажил болгох санаачилга “Эрдэнэт үйлдвэр”, Эрдэнэт хотоос эхэлж байна. Хувийн хэвшилд илүү боломж олгож хамтаран хэрэгжүүлэх, хөрөнгө оруулалт татах, бүсчлэн хөгжүүлэх, кластерын зохион байгуулалтад орох нь цар тахлын үеийн эдийн засгийг сэргээхэд бодит нөлөө үзүүлнэ.
Ц.Батзул: Тендерийн процессыг шинэчлэх нь нэн тэргүүний ажил
/Сангийн яамны Худалдан авах ажиллагааны бодлогын хэлтсийн дарга/
-Техник технологиуд хурдацтай хөгжиж, маш олон боломжуудыг нээнэ өгч байхад бид бүрэн дүүрэн ашиглаж чадахгүй байна. Бид цахим системээ хөгжүүлээд явах боломжтой ч тендерийн процессыг шинэчлэх нь нэн тэргүүний ажил болсон. Уламжлалт цаас цуглуулаад түүнийгээ төрийн байгууллагад өгдөг тогтолцооноос салах хэрэгтэй. Түрүүнд Хууль зүй, дотоод хэргийн дэд сайд Б.Солонго “Төр өөрт байгаа мэдээллийг хүнээс нэхэхээ болих хэрэгтэй” гэж маш тодорхой хэлсэн. Жишээ нь тендерт илгээж байгаа хоёр зуун хуудас цаасны 180 гаруй нь төрд байгаа мэдээллүүд юм. Тухайлбал, улсын бүртгэлийн гэрчилгээ, эзэмшигч, ямар чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулахаар байгуулагдсан, тусгай зөвшөөрөл, хэн ажилладаг гэдэг нь нийгмийн даатгалын санд бүртгэлтэй, шүүхэд маргаантай үгүй гэх мэтчилэн мэдээллүүд нь бүгд төрд байдаг. Тиймээс хувийн хэвшлүүдээс төр юу нийлүүлэх, түүний шинж чанар, үзүүлэлт, хэд орчим төгрөгөөр гүйцэтгэх гэж байгаа мэдээллийг хүсдэг болно. Энэ хүрээнд хууль өөрчлөлт хийнэ. Өнөөдөр захиалагчид ирсэн тендертэй танилцаж, үнэлээд гэрээ байгуулах хүртэлх 30 хоногийн хугацаан дахь мэдээлэл харанхуй байгаа юм. Иймээс үнэлгээний хорооны хурлын тэмдэглэл, захиалагчийн шийдвэртэй нь хамт ил болгоно. Энэ өөрчлөлтүүд “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ыг хэрэгжүүлэхэд худалдан авах ажиллагааг хүндрэлгүй, шуурхай, шударга болгоход чиглэсэн гэж хэлж болно.
Ч.Жаргалбаатар: Авилгын гэмт хэргийн, нийгмийн хор аюулыг бид ойлгохгүйгээр тэмцэх нь цаг үрсэн хэрэг
/АТГ-ын албаны дарга, ахлах комиссар/
-Жил ирэх тусам авилгатай холбоотой хохирлын тоо улам нэмэгдэж байгаа. Авилгын гэмт хэргээс учирсан хохирлын хэмжээ 2021 онд нэг их наяд төгрөг давсан. Эндээс 90.3 тэрбумыг нөхөн төлүүлсэн байна. Энэ гэмт хэргийн хохирлын талаар яагаад ярьж байгаа вэ гэхээр аж ахуйн тооцоот үйлдвэрийн газруудтай холбоотой төрийн өмчийн оролцоотой байгууллагуудад авилгын гэмт хэрэг түгээмэл үйлдэгдэж байгаа юм. Үүний хохирол нөхөн төлүүлэх ажиллагаа хийгдэж байгаа хэдий ч тодорхой үр дүнд хүрэхгүй байна. Авилгын гэмт хэргийн нийгмийн хор аюулыг бид ойлгохгүйгээр тэмцэх нь цаг үрсэн хэрэг болно. Бүх зүйл нээлттэй байх ёстой. Нээлттэй бус байдлаас үүдэлтэй хардлага бий болдог. Хардлагын цаана авилга, ашиг сонирхлын гэмт хэргүүд үйлдэгддэг. Эрх мэдэл захиалагчийн гарт хэтэрхий их төвлөрсөн, чанаргүй бараа худалдан авч байна гэдэг нь хүлээн авах ажиллагаа, үнэлгээний хороо байгуулах гээд бүх үйл ажиллагаанд захиалагчийн нөлөөлөл байгааг харуулж байна. Бүтээж сэргээх гэж байгаа зүйлд хууль бус үйл ажиллагаа орох, давуу байдал олж авах үйлдлүүд байж болохгүй. Бид үүн дээр анхаарах ёстой.
Б.Элбэгзаяа: Ашигт малтмалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг УИХ-д өргөн барина
/УУХҮЯ-ны Уул уурхайн бодлогын газрын дарга/
-Уул уурхай хүнд үйлдвэрийн салбар Монгол Улсад ямар их үүрэг хариуцлага, ачаа үүрдэг гэдгийг хүн бүр мэддэг болсон. Ил тод нээлттэй хариуцлагатай уул уурхай, засаглалыг бий болгохын тулд эрдэс баялгийн салбарт хэд хэдэн бодлого баримталж байна. Монгол Улсад 1990 оноос өмнөх хайгуул, олборлолтын ажил эрчимтэй хэрэгжсэн. Энэ нь Ашигт малтмалын тухай хуулиар зохицуулагдаж байсан. УУХҮЯ-наас ажлын хэсэг томилогдож УИХ-ын хаврын чуулганд Ашигт малтмалын тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгыг өргөн барихаар ажиллаж байна. Хайгуул, олборлолтоос гадна боловсруулалтын асуудал маш чухал гэж харж байгаа. Олборлолтоос боловсруулалтад чиглэхийн тулд эрх зүйн орчинг шинэчлэх шаардлагатай. Иймд Хүнд үйлдвэрийн тухай хууль, Үйлдвэр технологийн паркийн эрх зүйн байдлын тухай хуулийн төсөл боловсруулсан. УИХ-д энэ долоо хоногт багтаан өргөн барина. Нэгэнт боловсруулалт хийх тухай ярьсан болохоор бүтээгдэхүүнээ борлуулах асуудал гарч ирнэ. Тэгэхээр үүнийг Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржийн тухай хуулиар зохицуулна.
Б.Бямбадагва: Худалдан авах үйл ажиллагааны бүх үе шатыг Цахим системд оруулсан
/”Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын Хөрөнгө оруулалт, худалдан авах ажиллагааны бодлогын газрын дарга/
-“Эрдэнэт үйдвэр”-ийн худалдан авах ажиллагаа компанийн зохион байгуулалтаасаа хамаараад гурван өөр бүтцээр зохион байгуулагдсан. Тухайлбал, 2016 оны зургадугаар сар хүртэл компанийн бараа, ажиллагсдын худалдан авах ажиллагааг зохион байгуулах түр журмаар зохицуулагдаж ирсэн байдаг. Улмаар 2016 оны зургадугаар сараас 2019 оны зургадугаар сар хүртэл хугацаанд Компанийн бараа, аж үйлдвэрийн худалдан авах ерөнхий журмаар худалдан авах ажиллагаа зохион байгуулагдаж ирсэн. 2019 онд ТӨҮГ болсноос хойш Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа ажил үйлчилгээг худалдан авах хуулийн хүрээнд ил тод өрсөлдөх тэгш боломжтой, үр ашигтай байх зарчимд тулгуурлаж худалдан авах ажиллагаа зохион байгуулагдаж байна. Сүүлийн хоёр жилийг авч үзвэл зарласан тендерийн тоо 2020 онд 1772, 2021 онд давхардсан тоогоор 1542 болсон. Өнгөрсөн жил нэгдүгээрт тендерийн тоо буурлаа, хоёрдугаарт оролцогчгүй тендерийн тоо 331 болж өссөн. Үүнд “Ковид-19” цар тахал, зах зээлийн үнэ ханш нөлөөлсөн. Тендер шалгаруулах үнэлгээний хороонд зарцуулах цаг хугацааг бид тооцож үзсэн. Монгол Улсын хувьд “Эрдэнэт үйлдвэр” хамгийн олон тендер зохион байгуулж байгаа. Худалдан авах ажиллагаанд өнгөрсөн онд 52 мянга 810 хүнд цаг зарцуулсан. Үүнийг мөнгөн дүнгээр тооцож үзвэл нэг тэрбум төгрөгийн зардал гарч ирж байгаа юм. Мөн 2020 оноос худалдан авах ажиллагааг нэг цонхны бодлогод шилжүүлсэн. Энэ бодлого хэрэгжсэнээр хэд хэдэн давуу талыг авчирсан. Төвлөрсөн хөрөнгө оруулалтын ажил, бараа материалыг хугацаанд нь нийлүүлэх боломжийг бүрдүүллээ. Өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд худалдан авах үйл ажиллагааны бүх үе шатыг Цахим системд оруулж цаг хугацаа хэмнэх үндсэн зорилтуудыг хэрэгжүүлсэн. Энэ жилийн хувьд “И- монголиа”цахим системтэй нэгдэх тендерийн үнэлгээг бага хугацаанд зардал хэмнэсэн байдлаар үнэлэх чиглэл барьж ажиллана. Ил тод нээлттэй байдлыг илүү түвшинд хангана гэсэн зорилттой байгаа. Засгийн газрын мөрийн хөтөлбөрт “Төрийн худалдан авах ажиллагаанд хиймэл оюун ухааныг нэвтрүүлэх, хүний хүчин зүйлээс ангид байлгах” гэсэн том зорилт тавьсан. Энэ хүрээнд “Эрдэнэт үйлдвэр” хөтөлбөрөө боловсруулаад бэлтгэл ажлыг хангаж байгаа. Худалдан авах ажиллагаанд ил тод нээлттэй, өрсөлдөөнтэй байх зарчмыг баримтлан ажилласнаар давуу байдлууд үүссэн. Тухайлбал, Монгол Улсын дотоодын бүх аж ахуйн нэгжүүд худалдан авах ажиллагаанд оролцох бүрэн боломжтой болсон юм. Үүнийг ил тод нээлттэй байх зарчмын хамгийн том ололт гэж үзэж байгаа. Сүүлийн жилүүдэд захиалагчийн тоо нэмэгдсэн.
.Батмөнх: Уурхай гүнзгийрч хүдэрт агуулагдах зэсийн хэмжээ буурсан
-“Эрдэнэт үйлдвэр” ТӨҮГ-ын Ерөнхий захирлын нэгдүгээр орлогч бөгөөд ерөнхий инженер, Монгол Улсын аж үйлдвэрийн гавьяат ажилтан/
-Өнгөрсөн хоёр жил “Эрдэнэт үйлдвэр” тасралтгүй үйл ажиллагаагаа явуулах зорилтот түвшингүүдээ биелүүлэх, шинээр төслүүд хэрэгжүүлэх зэрэг үйл ажиллагаанд шууд болон шууд бусаар оролцдог аж ахуйн нэгж байгууллагуудын үйл ажиллагааг жигд авч явахын тулд олон хүндрэл сорилтуудыг даван тууллаа. Уурхай маань 43 жил болоод гүнзгийрч байна. Ингэж жилээс жилд уурхай гүнзгийрэх тутам хүдэрт агуулагдаж байгаа зэсийн хэмжээ багасч байгаа гэсэн үг. Эндээс харахад сүүлийн хэдэн жил хүдэр боловсруулалт 3.8 хувиар нэмэгдсэн байхад хүдэр дэх зэсийн агуулга 9.1 хувиар буурч байх жишээтэй. Улмаар бүтээмжийн өсөлт гурван хувиар багасч хүнээс хамаараагүй нөхцөл бий болж байна.
Д.Гэрэлням: “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд боомтын хатуу болон зөөлөн дэд бүтцийг хөгжүүлнэ
/Зам тээврийн хөгжлийн яамны бодлого төлөвлөлтийн газрын дарга/
-Олон улсын тээвэр өнгөрсөн хоёр жилд маш их хүндэрсэн. Иймд “Ковид-19” цар тахлын үед тээвэр ложистикийн хүрээнд үүссэн нөхцөл байдлаас товч дурдъя. Тодруулбал, тээвэр ложистикийн хувьд Монгол Улс төдийгүй дэлхийн олон улс орон хохирол амссан. Гэвч энэ нь түүх болон үлдэж “Ковид-19” цар тахлын үед авсан арга хэмжээ,техник хэрэгсэл үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэхэд давуу талуудыг ашиглах, авч үлдэх, улам эрчимжүүлэн ажиллах нь бидний үүрэг. Зорчигч тээвэр Монгол Улсын хэмжээнд бүрэн зогссон, харин олон улсад тээвэр бууралттай гарсан. Олон улсын хүрээнд агаарын нийлүүлэлтийн байдал 60-80 хувийн бууралттай зорчигчдын тоо, ачаа эргэлт тээвэрлэлтийн тоо олон тэрбумаар буурч, алдагдал амссан. Хамгийн их алдагдалд орсон салбар бол агаарын тээвэр. Мөн далайн боомтуудын гацаа бөглөрөл гарсан. Далайн тээврийн боомтын үйл ажиллагаа хоцрогдолтой байсан. Энэ бүгдийг мэдэрч “Ковид-19” цар тахлын үед тээврийн салбарыг хөгжүүлэхийн төлөө ажиллаж байна. Улмаар “Шинэ сэргэлтийн бодлого”-ын хүрээнд боомтын хатуу болон зөөлөн дэд бүтцийг хөгжүүлэх экспортыг нэмэгдүүлэх, хилийн боомтуудыг төмөр зам болон авто замаар үе шаттай холбоно. Ийнхүү суурь бүтцээ хөгжүүлж ачаа тээврийн урсгалыг нэмэгдүүлэх юм. Дээр нь агаарын орон зайг хөгжүүлэх, дамжин өнгөрүүлэх агаарын хөлгийн тоог нэмэгдүүлэх аялал жуулчлалын салбарыг дэмжин хөгжүүлэх гэх мэт зорилтууд тавигдсан байгаа.
