“Биеийн хүчээр нэгийг ялна, бийрийн хүчээр мянгыг ялна” гэсэн монгол ардын зүйр цэцэн үг бийсэн.
Чухам энэ үг санаанд орж ирэхийн учир нь Ардын хувьсгалын 100, 101 гэсэн том ой таширалдуулсан үндэсний их баяр наадмын дараанаас аймаг сум бүрт л элдэв ойн нэр барьсан том жижиг наадам болохын хажуугаар үндэсний их баяр наадмаар төрсөн 14 начин, дөрвөн харцага, гурван заан, нэг арслан, нэг аварга нийт 23 цолтны цолны хүндэтгэл үзүүлэх наадам энэ бөхчүүдийн аймаг, суманд ар араасаа хөвөрсөөр.
Сум аймаг орон нутгууд бяр хүчээ гаргаж, уран мэхээ уралдуулан таваас дээш давж улсын цол хүртсэн бөрхчүүдээ толгой дээрээ залж, хөлсийг нь амсч амтлан, хамаг л байдгаа гаргаж машин тэрэг, мал сүрэг, гэр байшин бэлэглэн арай л авгай хүүхэн бэлэглэхээс наагуур хөл алдаж, байцгаана.
Төрд өчнөөн олон жил зүтгэж чөмөг нь дундарсан ч, бэл бэнчин нь жилээс жилд зузаарч байгаа УИХ-ын гишүүн С.Бямбацогт хур баян гэдгээ гайхуулан энэ жилийн баяр наадмын түрүү магнай, Монгол Улсын аварга О.Хангайд 500 хонь, улсын заан Б.Бат-Өлзийд 21 адуу, улсын начин Б.Сосорбарамд 10 сая төгрөг бэлэглэж байгаагаа Ховд амйгийн төв Ард Аюушийн талбайд цугларсан олны өмнө зарлаж баярхжээ.
Монголчуудын хэлдгээр “баян хүн лаагаа иднэ үү, луувангаа иднэ үү ямар хамаа байхав”. Энэ бол баян тарганаа олон түмэнд гайхуулан зар цуу болсон нь л энэ болохоос биш улсын цол хүртсэн 23 бөхийн нутаг усныхан өөр өөрийн хэмжээнд ч бөхөө дээдлэн бэлэг сэлтээ өгч байгаа. Зарим нь хэд хэдэн өрөө орон сууц, нөгөө нэг хэсэг нь гэр, мал, машин тэрэг, мөнгө төгрөг өгч байгаа.
Улсын цол хүртсэн хүчтэнүүдээ шагнаж урамшуулж байгаагийн хамгийн сонгодог оргил нь Ховд аймгийнхан энэ жил улсын аварга болсон О.Хангайгаа орон нутаг хөгжүүлэх сангаасаа 200 сая төгрөгөөр урамшуулсан явдал хэмээн олон нийтийн сүлжээнд бичиж.
tsahiur.mn сайт “Аварга цолны мялаалга наадмаа хийсэн Улсын аварга О.Хангайд Ховдчууд 200 сая төгрөг, 250 мкв долоон өрөө орон сууц, 350 сая төгрөгийн өртөг бүхий авто машин гардуулж өгснөө зарлаад байна. Гэвч энэхүү мөнгийг “Хөшөөт хөгжил сан” буюу орон нутгийг хөгжүүлэх сангаасаа гаргажээ” гээд энэ сан бол аймаг орон нутгаа хөгжүүлэхээр тус аймгийн Хөшөөтийн уурхайг эзэмшдэг “Мон Энко” компани нийгмийн хариуцлагын хүрээнд орон нутагтай гэрээ байгуулан борлуулсан нүүрснийхээ тонн тутмаас тодорхой хувийг төвлөрүүлдэг “Хөшөөт хөгжил” сан. “Гэвч аймгийн ИТХ-аас хийх ажлын жагсаалтад багтаагүй хандив, шагналын мөнгийг хөгжлийн сангаас гаргаж, Улсын аварга О.Хангайд 200 сая, Улсын заан Б.Бат-Өлзий, Улсын мэргэн Б.Мөнхзориг нарт мөн тус сангаас тодорхой хэмжээний мөнгө өгч, нийт 310 сая төгрөгийг “Хөшөөт хөгжил”-ийн сангаас зөвхөн шагналд зарцуулжээ” гэсэн байна.
Энэчлэн аль аймаг, сум улсын цол хүртсэн бяртангаа ямар эх сурвалжийн хэний ямар мөнгөөр урамшуулан шагнаж мялааж байгааг хэн мэдлээ.
Хэдэн хүнийг давж уран мэх, бяр чадлаараа улсын цол хүртсэн бөхөө ийн дээдэлдэг та бид мэдлэг оюунаа дайчилсан, хөдөлмөр бүтээлээрээ олонд хүртээлтэй ажил үйл бүтээсэн хүмүүсийг хэр үнэлдэг билээ. Аймаг аймгаас төрөн гарсан оюуны урчуул болох зохиолчдоо нэг ивээн тэтгээд ном бүтээлийг нь хэвлүүлээд өгсөн аймаг байна уу. Хэдэн зохиолчид маань хуруу хумсаа хуйхлан, энд тэндхийн хүн амьтны өмнө царай алдаж, өвдөг сөгдөж байж нэг түүвэр, эмхэтгэлээ гаргахдаа хэдэн хувь хэвлүүлдэг билээ. Энэ сайхан бүтээл нь Монгол Улс даяар хүртээл болж чаддаг билүү. Хэдхээн хувь хэвлүүлээд л нэг хэсэг дээр нь гарын үсэг зурж үзэг нэгт нөхөддөө бэлэглээд, үлдсэнийг нь нийслэлийн нэг номын дэлгүүрт тавиад өнгөрдөг нь нууц биш.
Эсвэл дэлхий дахинаа нэрээ дуурсгаад ирж байгаа спортын бусад төрлийн аваргууд, шатар даам, ой санамжийн уралдаан тэмцээнээс алдар цол, медаль аваад ирж байгаа хүүхэд багачуудаа энэ дайны биш юмаа гэхэд зохих хэмжээнд үнэлдэг үү. Зөвхөн аймаг сум, орон нутаг ч гэлтгүй монгол төр ч энэ талаар тун чамлалттай л байгаа.
Дахин хэлэхэд “биеийн хүчээр нэгийг ялдаг, бийрийн хүчээр мянгыг ялдаг” гэдэг биш бил үү.
