Дэлхий дахинд
Хятадыг ирэх 5 жилд удирдах Ши Жиньпиний баг

Ши Жиньпин гурав дахь бүрэн эрхийн хугацаагаа эхлүүлж байгаатай холбогдуулан Хятадын парламент дэлхийн хоёр дахь том эдийн засгийг удирдах төрийн дээд албан тушаалтнуудын жагсаалтыг албан ёсоор танилцууллаа. Гайхалтай нь Засгийн газрын танхимд таамаглаж байснаас цөөхөн шинэ нүүр царай гарч ирсэн. Энэ бүрэлдэхүүнд багтсан 26 албан тушаалтны бараг тал нь 2021 он буюу түүнээс өмнөх албан тушаалд ажиллаж байсан хүмүүс гэж “Bloomberg News” мэдээлэв. Өнгөрсөн амралтын өдөр Бүх Хятадын Ардын Төлөөлөгчдийн Их Хуралд шинээр танилцуулсан хоёр том албан тушаалтан нь Батлан хамгаалахын сайд Ли Шанфу, эдийн засгийн төлөвлөлтийн агентлагийн даргаар Жэн Шанжиэ нар байв.
ЕРӨНХИЙ САЙДЫН ОРЛОГЧ ХЭ ЛИФЭНГ
Тэрээр 68 настай бөгөөд өмнө нь Хятадын эдийн засгийн төлөвлөлтийн хүчирхэг агентлаг болох Үндэсний хөгжил, шинэчлэлийн хорооны даргаар ажиллаж байсан. Ши Жиньпин түүнийг 1980 онд Фужянь мужийн Сямынь хотод төрийн албан хаагчаар ажиллаж байх үеэс нь мэддэг байсан бөгөөд дотны итгэлт хүн гэж үздэг. Тэрбээр гадаадын хөрөнгө оруулалтыг нээж өгсөн анхны бүс нутгийн нэг болох Фүжиань хотод 20 гаруй жил ажилласныхаа дараа 2009 онд Хятадын хойд хэсгийн Тяньжин хотын намын нарийн бичгийн даргын орлогч болжээ. Тэнд тэрээр “Хятадын Манхеттэн” гэж нэрлэгддэг томоохон шинэ дүүргийн барилгын ажлыг удирдаж байсан. Хотын эдийн засгийн өсөлт эхэндээ огцом өссөн боловч сул орон тоо бий болгох зэрэг байнгын түгшүүрийн улмаас удааширчээ. Тэрээр Сямыний их сургуульд эдийн засгийн ухааны докторын зэрэг хамгаалсан.
ХЯТАДЫН АРДЫН БАНКНЫ ЕРӨНХИЙЛӨГЧ И ГАН
И Ган Төв банкны ерөнхийлөгчөөр үлдсэн нь сайд нарын тэтгэвэрт гарах насанд хүрсэн хүний хувьд тооцоолоогүй алхам болжээ. 2018 оны эхээр албан тушаалаа авснаас хойш 65 настай И Ган нь эдийн засгийн шинэчлэлийг урагшлуулж, АНУ-Хятадын худалдааны дайн, Ковид тахал зэрэг үймээн самуунтай цаг үед төв банкийг удирдаж ирсэн. Тэрбээр мөнгөний бодлогоо улам шинэчилж, 2015 онд болсон ханшийн уналт зах зээлийн итгэлийг алдагдуулсаны дараа юанийн олон улсын байр суурийг сэргээхэд тусалсан. Мөн эдийн засагт их хэмжээний өрийг дарах улс орны хүчин чармайлтыг удирдаж, түүний засаглалын үед төв банкны санхүүгийн тогтвортой байдлыг хангах чиг үүрэг бэхэжсэн.
Англи хэлээр чөлөөтэй ярьдаг И Ган олон улсад нэр хүндтэй бөгөөд Төв банкны бусад дарга нартай олон нийтийн арга хэмжээнд тогтмол оролцдог. Тэрбээр 1990-ээд онд Хятадад буцаж ирэхээсээ өмнө АНУ-ын Индианагийн их сургуульд найман жил эдийн засгийн чиглэлээр багшилжээ.
И Ган ерөнхийлөгч болохоосоо өмнө Төв банкинд хэд хэдэн албан тушаал хашсан бөгөөд тэдгээрийн дотор Валютын зохицуулагчийн дарга, Төв банкны ерөнхийлөгч асан Жоу Шиаочуаны туслах зэрэг албан тушаал хашиж байжээ.
САНГИЙН САЙД ЛЮ КУН
66 настай Лю Кун 2018 онд анх дэвшсэн Сангийн сайдын албан тушаалаа хэвээр үлдээв. Тэрбээр Сямыний их сургуулийн санхүүгийн бодлого, санхүүгийн хөтөлбөрийг төгссөн. Хятадын хамгийн баян мужуудын нэг Гуандун мужийн засгийн газарт 30 орчим жил ажилласан. Тэрбээр 2013 онд Сангийн дэд сайдаар дэвшиж, намын байнгын хороонд жил гаруй хугацаанд санхүү, эдийн засгийн ажилд түлхүү ажилласан.
Анх Сангийн сайд болохдоо төсвийн орлого, зарцуулалтын хариуцлагыг төв болон орон нутгийн засаг захиргаа хооронд хуваарилах механизмыг шинэчлэх үүрэг хүлээсэн юм. Түүнийг ажиллаж байх хугацаанд төв засгийн газраас орон нутгуудад шилжүүлсэн төлбөр энэ онд 50 хувиар өсч, 10 их наяд юаньд хүрсэн байна. Эхлээд АНУ-тай хийсэн худалдааны дайн, дараа нь Ковид-19 дэгдэлтээс болж сүйрсэн эдийн засгийг дэмжихийн тулд их хэмжээний татварын хөнгөлөлт үзүүлэхийг санал болгов.
ҮНДЭСНИЙ ХӨГЖИЛ, ШИНЭЧЛЭЛИЙН ХОРООНЫ ДАРГА ЖЭН ШАНЖИЭ
Өдгөө 61 настай Жэн Шанжиэгийн албан тушаалыг их хуралд зарлахаас өмнө бараг мэдэгддэггүй ч карьерынхаа туршид Фүжянь, Жөжян мужид олон оффист ажиллаж байжээ. Энэ хоёр мужид Ши Жиньпин засгийн газрын албан тушаалтнаар ажиллаж байсан бөгөөд эрх мэдлийнх нь үндэс гэж тооцогддог.
Жэн Шанжиэ 2015 онд Бээжинд нүүж, Үндэсний эрчим хүчний газрын орлогч даргаар ажилласан бол 2017 онд Төрийн зөвлөлийн Тайванийн хэрэг эрхлэх газрын дэд даргаар хэдэн сар ажилласан. Тэрээр хожим Жөжян хотын томоохон албан тушаалтан болж, Хэ Лифенг орлохоосоо өмнө хөрш Аньхой мужид Коммунист намын даргаар ажиллаж байжээ. Тэрбээр мөн Жэн Сямыний их сургуульд бизнесийн удирдлагын магистрын зэрэгтэй.
ХУДАЛДААНЫ САЙД ВАН ВЭНТАО
58 настай Ван Вэнтао 2020 оноос хойш Худалдааны сайдаар ажиллаж байна. Фуданий их сургуулийн гүн ухааны сургуулийг төгссөн тэрбээр ажлын гараагаа Шанхай дахь коллежид Коммунист залуучуудын эвлэлийн түшмэлээр, дараа нь хувилагч машин худалддаг аж ахуйн нэгжийн даргаар ажиллаж байжээ. 1990-ээд оны сүүлээр засгийн газарт ажиллаж, Шанхай болон баруун өмнөд Хятадын Юньнан мужид албан тушаалтнаар ажиллаж байв. Дараа нь 2011 онд Хятадын төв хэсгийн Наньчан мужийн дээд албан тушаалтан болж, 2015 онд зүүн бүсийн Жинань мужийг хариуцаж байжээ. Хожим Худалдааны сайд болохоосоо өмнө баруун хойд зэвсгийн бүс дэх Хэйлунжян мужийн захирагчаар ажиллаж байжээ.
ОЛОН НИЙТИЙН АЮУЛГҮЙ БАЙДЛЫН САЙД ВАН СЯОХУН
65 настай Ван Сяохун Цагдаагийн даргын албан тушаалдаа хэвээр үлдэв. Тэрбээр өнгөрсөн зургадугаар сард уг албан тушаалд томилогдсон. Түүнийг Ши Жиньпинийн ойрын хүн гэж олон нийт үздэг. Учир нь энэ хоёр Фужянь мужид хамт ажиллаж байсан бөгөөд 1990-1996 онд Ши Жиньпин хотын намын даргаар ажиллаж байх үед Ван Фүжоу хотын цагдаагийн орлогч даргаар ажиллаж байжээ.
Ван Сяохун өнгөрсөн нэгдүгээр сарын 9-нд улс даяар олон нийтийн аюулгүй байдлын албаны дарга нартай уулзахдаа “Улс орны дэглэмийн аюулгүй байдал, институцийн аюулгүй байдал, үзэл санааны аюулгүй байдлыг хадгалах” шаардлагатайг онцолсон.
Мөн цагдаагийн байгууллага “эдийн засаг, нийгмийн салбарт янз бүрийн эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх, шийдвэрлэх шаардлагатай” гэжээ.
БАТЛАН ХАМГААЛАХЫН САЙД ЛИ ШАНФУ
65 настай Ли Шанфу өчмгдөр санал нэгтэй дэмжлэг авч Батлан хамгаалахын сайдаар томилогдсон. Тэрбээр 2018 онд Хятадын батлан хамгаалахын технологийг хянадаг дээд албан тушаалтан байхдаа 2018 онд Оросын зэвсэг худалдагч Рособоронэкспортоос Хятад руу цэргийн тоног төхөөрөмж шилжүүлэхэд тусалсан гэж хэмээн АНУ-ын хориг арга хэмжээг зөрчсөнд буруутгагдаж байсан. Үүний дараа Бээжин Вашингтоноос шийтгэлээ цуцлахыг шаардаж, АНУ-ын байлдааны хөлөг онгоцыг Хонконгт оруулахаас татгалзаж байв.
ШИНЖЛЭХ УХААН, ТЕХНОЛОГИЙН САЙД ВАН ЖИГАН
65 настай Ван Жиган 2018 оноос хойш Шинжлэх ухаан, технологийн сайдаар ажиллаж байна.
Тэрбээр төрийн өмчит Хятадын электрон технологийн группт гүйцэтгэх захирлаар 10 орчим жил ажилласан. Тус компани нь Хятадын өөрийн хагас дамжуулагч технологийг хөгжүүлэх улсын аварга гэж тооцогддог.
Өнгөрсөн нэгдүгээр сард төрийн хэвлэлд өгсөн ярилцлагадаа, технологийн бие даасан байдал нь “том улс хүчирхэг улс болоход зайлшгүй шаардлагатай” гэж хэлсэн.
Хятад улс хоёр дахь том эдийн засаг, хүчирхэг цэрэг армитайн дээр компьютерын чип, хиймэл оюун ухаанд давуу тал олгох дэвшилтэт технологи олж авахаас урьдчилан сэргийлэхийн тулд АНУ алхам хийж байгаа тул бие даах чадвар нь Ши Жиньпиний засгийн газрын анхаарлын төвд байна.
АЖ ҮЙЛДВЭР, МЭДЭЭЛЛИЙН ТЕХНОЛОГИЙН САЙД ЖИН ЖУАНЛУН
1964 онд төрсөн Жин Жуанлун нь сансар судлалын туршлагатай техникч. Тэрөээр өнгөрсөн есдүгээр сараас эхлэн Аж үйлдвэр, мэдээллийн технологийн яаманд цементээс эхлээд автомашины үйлдвэрлэл хүртэлх өргөн хүрээний салбарыг удирдан ажиллах болсон юм.
Пуужингийн инженер мэргэжлээр бэлтгэгдсэн Жин бараг бүх карьераа нисэх болон сансрын салбарт зарцуулсан. Тэрээр Хятадын хамгийн том нарийн биетэй зорчигч тээврийн онгоц болох “C919”-ийг бүтээх ажлыг удирдан чиглүүлсэн.
Тус улс тахал өвчний дараа хүнд хэцүү сэргэлтийг даван туулж байгаа. Энэ нь экспорт суларч, үл хөдлөх хөрөнгийн зах зээл хүндрэлтэй байгаатай холбоотой. Шинжээчдийн үзэж байгаагаар, И Ганг Төв банкны ерөнхийлөгчөөр ажиллах зэрэг томоохон албан тушаалуудыг хэвээр үлдээсэн нь улс орон зохицуулалтын бүтцийн өөрчлөлтийг дуусгаж байгаа энэ үед наад зах нь богино хугацаанд бодлогоо тогтвортой байлгахыг хүсч байгааг харуулж байна.

Дэлхий дахинд
Ромын пап Францисыг оршуулах ёслол бямба гарагт болно

Ромын католик сүм хийдийн кардиналууд өчигдөр хуралдаж, пап Францисын оршуулах ёслолыг энэ бямба гарагт Гэгээн Петрийн талбайд гадаа үйлдэхээр тогтжээ. Харин ард иргэд, сүсэгтнүүдийг Ромын Папд хүндэтгэлээ илэрхийлэх боломжийг олгох үүднээс лхагва гарагт шарилыг нь Гэгээн Петрийн сүмд байрлуулж юм байна.
88 настай Пап лам Францис тархинд нь цус харвасны улмаас зүрхний дутагдалд орж нас нөгчсөн болохыг Ватиканы албаныхан үүний өмнө мэдээлсэн. Он гарснаас хойш хоёр уушгиндаа хатгалгаа туссаны улмаас эмчлүүлж эмнэлгээс гараад удаагүй байсан Ромын пап хамгийн сүүлд өнгөрсөн амралтын өдөр Улаан өндөгний баярыг тохиолдуулж Гэгээн Петрийн талбайд сүсэгтэн олонтой мэндчилж байсан юм. Францис ламтан мөн тогтсон заншлаас гажиж, Гэгээн Петрийн сүмд бус, Гэгээн Мариагийн сүмд өөрийг нь оршуулахыг гэрээсэлжээ. Өмнөх бүх Ромын папуудаас анх удаа Европын бус орны гаралтай Францис ламтны дурсгалыг хүндэтгэж төрөлх Аргентин улсад нь болон хөрш Бразил улсад 7 хоногийн гашуудал зарласан байна.Мөн дэлхийн католик шашинтнуудын тэргүүнийг оршуулах ёслолд оролцож, Пап Францистай салах ёс гүйцэтгэх бодолтой байгаагаа дэлхийн олон орны удирдагчид илэрхийлж байгаа юм байна.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп тухайлбал гэргийн хамтаар Ром хотноо энэ ёслолд оролцохоо мэдэгдсэнээр албандаа орсноосоо хойш анх удаа хилийн дээс алхах гэж байгааг хэвлэлүүд дурьдаж байна. Францын Ерөнхийлөгч Э.Макрон, Бразилийн ерөнхийлөгч Лула да Сильва, Пап ламтны төрөлх Аргентин улсын ерөнхийлөгч Хавьер Милей нар мөн оршуулгад оролцохоо мэдэгджээ. Украины ерөнхийлөгч Зеленский очихоор төлөвлөж байгаа талаар дотоодын хэвлэлүүд нь мэдээлжээ.
Дэлхийн 1,4 тэрбум католик шашинтнуудын тэргүүн, дараагийн Пап ламыг сонгох сонгуулийн тухайд, түүнийг таалал төгссөнөөс 15-20 хоногийн дараа эхэлдэг жаягтай. Энэ үүднээсээ тавдугаар сарын 6-наас хойш болох юм байна. Маш чанд хатуу дэг ёсны дагуу, нууц байдалд явагддаг энэ сонгуульд дэлхийн өнцөг булан бүрийн 135 кардинал оролцох эрхтэй байна.
Дэлхий дахинд
The U.S. tariff tantrum: A self-defeating trade war

Editor’s note: Xin Ping is a commentator on international affairs, writing regularly for Xinhua News Agency, CGTN, Global Times, China Daily, etc. The article reflects the author’s views and not necessarily those of CGTN.
Washington’s latest tariff blitzkrieg – slapping “universal” levies on over 180 nations and regions – is setting things on fire at home.
The moment the executive order was signed, U.S. markets went into freefall: the Dow plunged nearly 4 percent, Apple and Nike stocks nosedived, and $6.4 trillion vanished from Wall Street in two days.
This isn’t economic policy. It’s economic arson.
The art of self-sabotage
Will tariffs bring manufacturing home? Despite years of arm-twisting, American tech giant Apple still works with 94.5 percent of its suppliers being overseas.
Apple isn’t an outlier. The semiconductor industry is facing obstacles in reshoring back to the U.S. as well. Intel has paused its Arizona factory. TSMC is delaying U.S. production. The problems hindering “made in America” are systemic and may only be addressed through a broad and profound economic restructuring. Tariffs won’t magically resurrect dead industries; they only inflate prices for already-struggling consumers.
The U.S. tariff spree, unleashed in the name of “America First,” is in fact a masterclass in shooting oneself in the foot. U.S. farmers will be hard hit. In the aftermath of the 2018 China tariff, while U.S. soybean exports eventually rebounded, the farming community suffered irreparable damages: Midwest farm bankruptcies spiked 30 percent, wiping out generations of family farms. Today’s “Tariff 2.0” risks repeating history – but with higher stakes.
China’s counterpunch
Beijing has been defending itself with precise actions, hitting back with matching levies. But its market remains open to others. Germany’s automakers, for instance, now sell more cars in China than at home. ASEAN’s durians and lobsters enter Chinese markets tariff-free under RCEP – a stark contrast to America’s “walled garden” approach.
As China’s commerce ministry stated: “Bullying tactics won’t work. We defend rules, not whims.” Similar tactics have failed before. When the U.S. tried weaponizing small-parcel exemptions to target Chinese goods, U.S. retailers revolted, as 60 percent of affected imports are everyday essentials for low-income households.
Allies: from partners to prey
American allies are not spared either, and their response has also been strong. The EU is poised to approve retaliatory measures. France is warning against “suicidal trade wars.” German industries are lobbying Brussels to hit back harder. Japan is calling the moves “deeply regrettable.”
In Southeast Asia, the irony is thicker than durian pulp as countries like Vietnam face 46 percent tariffs but remain trapped supplying components to U.S. tech giants. An economist in Hanoi reveals the reality: “Trump wants us to be his factory, but not his competitor. That math doesn’t add up.”
The U.S. tariff crusade isn’t just failing – it’s uniting the Global South against Washington. The U.S. only accounts for around 15 percent of global trade. The remaining 85 percent is made up by the rest of the world – including China – and it will not stand idly by and watch the international trade system, the very thing that fostered global prosperity for decades, destroyed by self-serving political motivations.

A woman looks at an electronic stockboard on her computer at a trading company in Hanoi, Vietnam on April 8, 2025. /CFP
The ghost of Smoot-Hawley
History has long given its verdict on tariffs. The 1930 Smoot-Hawley tariffs turned a recession into the Great Depression. The déjà vu is uncanny: U.S. steel tariffs briefly boosted producers but killed 75,000 downstream jobs. American icon motorcycle manufacturer Harley-Davidson was forced to shift production overseas to avoid costs. “Made in America” has become “priced out of America.”
Those in Washington are preaching “short-term pain for long-term gain.” Tell that to the 27 U.S. textile mills shut down in the past 20 months, or the single mom paying 17 percent more for Walmart clothes. Some on Reddit have put it quite well: “Tariffs are taxes on the poor.”
Epilogue: The unlearned lesson
The White House insists this is “historic” – and they’re right. Not since the 1930s has the U.S. so recklessly weaponized trade. But the world has changed: China is deeply integrated into global supply chains, the EU makes its own decisions, and ASEAN won’t ditch prosperity for geopolitics.
The clock is ticking. Every tariff tweet coming from Washington is shredding U.S. credibility. Every market plunge erodes the White House’s “strong economy” narrative. And America’s isolation deepens with every trade deal other countries make on lowered tariffs, such as those between China and ASEAN and European countries.
In the end, it’s not just about the economy. America is turning its back on the world. The path it has chosen is a solitary one.
(If you want to contribute and have specific expertise, please contact us at opinions@cgtn.com. Follow @thouse_opinions on X, formerly Twitter, to discover the latest commentaries in the CGTN Opinion Section.)
Дэлхий дахинд
БНСУ даяар галын нөхцөл байдал ноцтой түвшинд хүрснийг зарлалаа

-
Энтертайнмент8 цаг өмнө
Монголын шатарчид багийн дэлхийн аварга боллоо
-
Эдийн засаг11 цаг өмнө
Нийт 16.9 тэрбум төгрөгийн үнэ бүхий хөдөө, аж ахуйн гаралтай бараа, түүхий эдийг биржээр арилжлаа
-
Нийгэм11 цаг өмнө
Ж.Хунан: Хууль хоорондын зөрчилдөөнд хүүхэд хохирох ёсгүй
-
Нийгэм8 цаг өмнө
АТГ: Эрүүгийн 894 хэрэгт мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулав
-
Нийгэм11 цаг өмнө
Саналын хуудас, санал тоолох төхөөрөмж хүлээлгэж өглөө
-
Нийгэм9 цаг өмнө
Яндангаа буулгаж, нарны эрчим хүч рүү шилжсэн айл өрхүүдийн нөхцөл байдалтай танилцлаа
-
Нийгэм11 цаг өмнө
“Хүрээ цам-Даншиг наадам 2025″ энэ сарын 28, 29-нд болно
-
Нийгэм11 цаг өмнө
ХӨСҮТ: Улаанбурханы батлагдсан тохиолдол 7717 бүртгэгдэж, нас баралт 6 болжээ