Нийгэм
Кофе уусны дараа хүний биед ямар нөлөө үзүүлдэг вэ?
Кофе нь бидий биед орсны дараагаар яг ямар нөлөө үзүүлдэг бол? Бид нойроо сэргээхийн тулд, сэтгэл санаагаа тайвшуулахын тулд кофе уудаг. Гэхдээ яагаад ийм нөлөө үзүүлээд байгааг та мэдэх үү?
Кафейн нь бидний биед орсны дараа маш хурдан үйлчилж эхэлдэг ба ердөө ууснаас 30-40 минутын дараа цусанд хамгийн их хэмжээгээр тархдаг гэнэ. Энэ нь 3-4 цаг үргэлжилдэг ба үүнээс хойш кафейны хэмжээ аажмаар багассаар анх ууснаас 8-14 цагийн дараа бидний биеэс гадагшилдаг ажээ. Эдгээр цаг нь таны биеийн онцлог болон хэрэглэсэн кафейны хэмжээнээс шалтгаалан бага зэрэг өөрчлөгдөх нь боломжтой зүйл юм.
Та кофе уусны 20 минутын дараагаас анхаарал тогтон өмнөхөөсөө илүү төвлөрч байгаагаа мэдрэх болно. Энэ үед цусан дахь кафейн нь адреналины ялгарлыг идэвхижүүлдэг байна. Их хэмжээгээр ялгарсан адреналины нөлөөгөөр таны хүүхэн хараа үл ялиг томрох ба таныг илүү сайн тод харахад нөлөөлдөг ажээ. Мөн таны уушиг тэлэгдэн амьсгалахад илүү амар болдог гэнэ.
Кафейн нь ходоодны хүчлийн хэмжээг ихэсгэдэг ажээ. Энэ нөлөө нь хоол боловруулалтанд эерэгээр нөлөөлдөг байна. Гэхдээ өлөн ходоодон дээрээ кофе уухаас аль болох зайлсхийх хэрэгтэй. Яагаад гэвэл ходоодны хүчил нь өлөн ходоодыг цочрооно. Энэ нь ходоод өвдөх, гэдэс дүүрсэн мэт мэдрэгдэх болон цээж гашуун оргилтыг үүсгэдэг ажээ.
Кофе уусны дараа хэсэгхэн хугацаанд цусны даралт ихэсдэг. Таныг нэг аяга кофе уусны дараа таны цусны даралт ихэсдэг, гэвч үнэндээ зүрхний цохилт зохистой хэмжээгээр буцаад буурдаг. Гэхдээ нэмж хэдэн аяга кофе ууснаар зүрхний ачааллыг улам нэмэгдүүлэхэд хүргэдэг байна. Эрүүл хүмүүсийн хувьд энэ нь тийм ч ноцтой зүйл биш юм. Гэвч ямар нэг зүрхний суурь өвчтэй хүнд энэ нь даралт ихсэх болон зүрхний үйл ажиллагаанд нөлөөлдөг ажээ.
Орой кофе уух үед кофе нь таны нойрыг сэргээдэг гэдгийг хүн бүхэн мэднэ. Үүний учир нь кафейн нь хүний бие дэх мелатонин хэмээх дааврын ялгарлыг саатуулдаг байна. Энэ даавар нь хүн унтах үед ялгардаг ба нойрыг зохицуулдаг даавар юм.
Кофе уух нь ядарсан, цуцсан мэдрэмжийг арилгах болно. Гэвч 3 орчим цагийн дараа кафейны нөлөө багасаж эхлэхийг та ажиглах болно.
Кафейн нь тааламжтай сэтгэл хөдлөлийг зохицуулдаг допамин хэмээх дааврын ялгарлыг идэвхижүүлдэг байна. Ингэснээр сэтгэл зовинолыг арилган таатай мэдрэмжийг төрүүлдэг ажээ.
Эдгээр нөлөө нь хүмүүсийг кофенд дурлахад хүргэдэг. Гэвч кофены хэтэрсэн хэрэглээ нь бидний эрүүл мэндэд хор хөнөөлтэй гэдгийг санаж байх хэрэгтэй юм.
Нийгэм
О.Алтангэрэл: Шаардлага хангасан дээд боловсролтой залуус хоёр жилийн хөтөлбөрт хамрагдаж офицер болох боломжтой
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэлийн санаачилгаар ДХИС-ийн хэрэгжүүлж буй “Мэргэшүүлэх хоёр жилийн сургалтын хөтөлбөр”-ийг Монгол Улсын Их Сургуулийн оюутнуудад танилцууллаа.
Тухайн хөтөлбөр нь бусад мэргэжлээр их, дээд сургууль төгссөн залуусыг богино хугацааны сургалтад хамруулж, цагдаагийн байгууллагад ажиллах мэдлэг, ур чадвар олгох зорилготой бөгөөд төгсөгчид 100 хувь ажлын байраар хангагдах боломжтой.
2019-2024 онд нийт 154 сонсогч төрд тангараг өргөж, цагдаагийн байгууллагын офицер бүрэлдэхүүнд үүрэг гүйцэтгэж байна.
Мэргэшүүлэх хөтөлбөрт хамрагдах сонирхолтой иргэдэд эрүүл мэнд болон боловсролын хоёр шалгуур тавих бөгөөд тус хөтөлбөрт хамрагдсанаар:
• Мэргэжлийн тусгай мэдлэг бүхий мэргэжил эзэмшинэ.
• Сонсогчоор суралцсан хугацааг төрийн албанд ажилласанд тооцно.
• Сургалтын болон дүрэмт хувцсаар хангана.
• Сурч байх хугацаанд цолны цалин, нийгмийн даатгал төлөгдөнө.
• Цэргийн алба хаасанд тооцох гэх мэт олон давуу тал бий.
Цаашид “Мэргэшүүлэх хоёр жилийн сургалтын хөтөлбөр”-ийг бүх их, дээд сургуулийн оюутнуудад танилцуулах өдөрлөг зохион байгуулахаар төлөвлөж байна.
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл оюутнуудад хандан “Цагдаагийн байгууллагад ажиллах сонирхолтой ч өөр мэргэжил сонгосон, давхар мэргэжил эзэмших хүсэлтэй залууст шинэ боломж бий болголоо. Залуусыг төр, ард түмний төлөө офицер бүрэлдэхүүнд хүчин зүтгэхийг уриалж байна” гэсэн юм гэж Хууль зүй, дотоод хэргийн яамнаас мэдээллээ.
Нийгэм
“Мэргэжлийн ангийн дүрэм”-ийг баталж, захиргааны хэм хэмжээний актад бүртгүүллээ
ОБЕГ-ын даргын 2024 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдрийн А/379 дүгээр тушаалаар “Мэргэжлийн ангийн дүрэм”-ийг баталж, захиргааны хэм хэмжээний актад бүртгүүллээ.
Гамшгийн аюулаас урьдчилан сэргийлэх, гамшгийн голомтод эрэн хайх, аврах, хор уршгийг арилгах, эмнэлгийн болон хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэх, хойшлуулшгүй сэргээн босгох ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх чиг үүрэг бүхий мэргэжлийн ангийн үйл ажиллагаатай холбогдсон харилцааг энэхүү дүрмээр зохицуулах юм.
Мөн мэргэжлийн ангийн үүрэг, бүтэц зохион байгуулалт, сургалт, бэлтгэл, бэлэн байдлыг хангуулах зорилготой. Энэхүү дүрэм нь гамшгаас хамгаалах үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх гамшгаас хамгаалах алба, засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллага, хуулийн этгээдийн дэргэд байгуулсан Мэргэжлийн ангийн үйл ажиллагаанд хамаарна гэж ОБЕГ-аас мэдээллээ.
Нийгэм
Хөвсгөл аймгийн Ханх суманд газар хөдөллөө
Хөвсгөл аймгийн Ханх сумын төвөөс баруун урд зүгт 42 км зайд өчигдөр буюу арваннэгдүгээр сарын 20-нд 21:50 цагт газар хөдөллөө. Газар хөдлөлтийн хүч нь 3.2 магнитуд хүчтэй байсан гэж Хөвсгөл Онцгой байдлын газраас мэдээллээ.
Дашрамд дурдахад өнгөрсөн онд 77 мянган газар хөдлөлт бүртгэгдсэн бөгөөд 1000 орчим газар хөдлөлт нь Улаанбаатар хотын ойролцоо бүртгэгджээ. Мөн хүнд мэдрэгдэх газар хөдлөлт нь нийт долоон удаа бүртгэгдэж байжээ.