Улс төр
C.Батболд: Бичлэг байгаа бол тавь, битгий худлаа сенсац хөөцөлд

Нийслэлийн Засаг дарга бөгөөд Улаанбаатар хотын захирагч Сундуйн Батболдтой ярилцлаа.
-Та хотын даргын ажлыг Э.Бат-Үүлээс хүлээж авсан хүн. Э.Бат-Үүл бол ардчилсан хувьсгалын удирдагчдын нэг, бас хотын, 40 мянгатын гэх мэт имижтэй. Тэр үеэс л та хоёрыг харьцуулж, зөрчилдүүлж эхэлсэн нь хэцүү байсан уу?
-Их хотын ажил амаргүй. Алдаа, оноотой ч үе үеийн хотын удирдлагыг үгүйсгэх бодол надад төрдөггүй. Нэг, хоёр жилд бүхнийг амжуулна гэж үгүй. Харин урт хугацааны зөв бодлогоо тодорхойлох ёстой. Үүнийг хийхээр л хичээж яваа. Аливаа улс төрийн ажил одоо цагт биш, хожим үнэлэгдэх нь олонтоо байдаг. Тиймээс өнгө алагласан өнөөдрийн нийгмийн шуугианаас илүү шийдэл хүлээсэн тодорхой ажлуудаа л ярья, тэгэх үү?
-Тэгвэл Улаанбаатар “өргүй хот” болсон гэдгээс яриагаа эхлэх үү? Улс орны өр зээл хэрээс хэтэрлээ гээд байхад нийслэл нь өргүй гэхээр үнэмшилгүй л сонсогдож байна.
-Намайг ажлаа авах үед хот маань 100 орчим тэрбум төгрөгийн өртэй байлаа. Энэ нь концессын, аж ахуйн нэгж, байгууллагуудын гээд нийслэлд хамааралтай бүх өр багтсан дүн. Хэдийгээр нийслэлийн эдийн засаг, санхүү хүндрэлтэй байсан ч бид бүх өрөө төлж дуусгахын тулд чармайж ажилласнаар 2018 онд өргүй хот болсон. Энэ нь нэг талаас өмнөх удирдлагын хийснийг баталгаажуулж, хотыг нэгэн зорилгоор хөгжүүлье гэсэн эрмэлзэл, залгамж чанарын үр дүн.
Бид арагшаа биш, урагшаа харж ажилласан. Энэ бүхний дараа хөрөнгө оруулалтын томоохон ажлуудыг эхлүүлэх боломж гарч байна даа.
-Утаагүй, үнэргүй, түгжрэлгүй Улаанбаатар гэсэн лоозонгуудаас хүмүүс бүр залхсан л даа. Гэхдээ энэ тухай ярихгүй орхиж боломгүй санагдаж байна.
-Үнэрийн хувьд шийдэлд хүрсэн. Хоногт 160-190 мянган шоо метр ахуйн болон үйлдвэрийн бохир ус хүлээн авч, цэвэрлэдэг Төв цэвэрлэх байгууламжийг анх 1964 онд ашиглалтад оруулсан байдаг. Гэвч лаг боловсруулах байгууламжгүй учраас хоногт 1000-1200 шоо метр нойтон лагийг ил талбайд хатаадаг байж. Эндээс 900 мянган шоо метр лаг хуримтлагдан, байгаль орчин, агаар, хөрс бохирдуулж, иргэдийн эрүүл мэнд, тав тухад сөргөөр нөлөөлсөөр ирсэн. Үе үеийн төр, засгийн үед ярьсаар ирсэн Төв цэвэрлэх байгууламжийг шинэчлэх ажил 54 жилийн дараа буюу энэ онд шийдлээ бүрэн оллоо. Өнгөрсөн дөрөвдүгээр сард Төв цэвэрлэх байгууламжийн лагийг цэвэрлэж, үнэрийг дарах ажлыг эхлүүлэн, өвчин үүсгэгч нянг устган халдваргүйжүүлэх, үнэр саармагжуулах зориулалт бүхий хэт авиан тоног төхөөрөмжийг суурилуулж, тохируулгын ажил хийж эхэлсэн. Уг төхөөрөмж нь ХБНГУ-ын “Ультрасоник” компанийн “Тюбэреактор” загварын сүүлийн үеийн бүтээгдэхүүн юм. Мөн бохир усыг цэвэршүүлэх хувийг нэмэгдүүлэх зорилгоор хоёр тунгаагуур, био цөөрөм барих, лагийг хуурайшуулж, хатаах, шатаах технологи бүхий төхөөрөмж суурилуулах ажлыг эхлүүлсэн.
Хамгийн гол нь БНХАУ-ын Төрийн зөвлөлийн гишүүн, Гадаад хэргийн сайд Ван Игийн айлчлалын үеэр Хятадын талаас Монгол Улсад олгож буй хөнгөлөлттэй зээлийн хөрөнгөөр 300 сая ам.долларын өртөгтэй “Улаанбаатар хотын Төв цэвэрлэх байгууламжийг барих төсөл”-ийн нээлтийг хийлээ. Хоногт 250 мянган шоо метр бохир ус хүлээн авч, цэвэрлэх хүчин чадалтай дэвшилт технологи бүхий, байгаль орчинд ээлтэй, лагийг бүрэн боловсруулж, эрчим хүч үйлдвэрлэн, дотоод хэрэгцээгээ хангах зэрэг олон давуу талтай бөгөөд энэ ажил 1.6 орчим жил үргэлжилнэ.
-Саяхан Яармагийн гүүрийг ашиглалтад оруулсан. Энэ нь хотын түгжрэлийг бууруулахад хэр нөлөөлөх бол?
-Хот өөрөө амьд организм. Тиймээс цус судсаар нь саадгүй гүйж, “эрхтэн” бүрт очих ёстой. Үүнийг л түгжрэлгүй хот гэнэ. Улаанбаатар хот төлөвлөгдсөн хэмжээнээсээ бараг тав дахин их хүн амтай болсон. Энэ их ачааллыг шийдэж, саадгүй урсгал бий болгохын тулд цогц шийдэл хэрэгтэй. Мэдээж үүний нэг нь гүүр.
Нийслэл 60 жилийн дараа гүүрэн байгууламжуудаа цогцоор нь шинэчилж байна. 2018 онд Улаанбаатар хотод улс, нийслэлийн төсөв, гадаадын зээл тусламж, Орон нутгийн хөгжлийн сангийн хөрөнгөөр 63 төсөл, арга хэмжээ хэрэгжүүлнэ. Нийтдээ 43.5 км авто зам, 3050 метр гүүр барих төлөвлөгөө гарган ажиллаж байна. Мөн нийслэлийн Авто замын сангийн хөрөнгөөр 24 төсөл хэрэгжүүлнэ.
Замын цагдаагийн газрын ойролцоох гүүрэн гарц, Яармагийн шинэ гүүр барих, хуучныг засварлах, Гацууртын уулзвараас Налайх, Чойрын уулзвар хүртэлх 20.9 км авто зам, Туул гол дээгүүрх Баянзүрхийн 321, Сонсголонгийн 289.4 метр гүүр шинээр барих төслүүд эхлээд хуваарийн дагуу ажил эрчимтэй өрнөж байна. Улиастайн уулзвараас Баянзүрхийн гүүр хүрсэн авто замыг нийслэл өөрийн хөрөнгөөр шинэчлэхээр төлөвлөсөн. Үүнд ус зайлуулах төхөөрөмж байгуулахад онцгой анхаарч байна.
Монголд анхны, найман урсгалтай, дугуйн болон явган хүний замтай, давхар гүүр гэдгээрээ онцлог бөгөөд авто зам, гүүрүүдийн хувьд хувьсгал гэж нэрлэхээр ажил юм.
-Утаа бол үнэхээр эмгэнэлтэй нөхцөл байдал биш үү. Миний хувьд хамгийн их бухимдал төрүүлдэг зүйл бол энэ.
-Утааны эсрэг олон шийдэл бий. Агуулгын болон хэлбэрийн гэж хувааж болно. Түр зуурын, хугацаа их шаардсан агуулгын шийдлийн аль аль нь хэрэгтэй. Миний хувьд агуулгын цогц шийдэлд илүүтэй анхаарахыг зорьдог.
Товчхондоо гэр хорооллыг хөгжүүлж байж л утаанаас сална. Гэр хороолол бол манай хотын онцлог мөн. Утаа гэдгээрээ биш шүү, уламжлал гэдэг талаас нь ярьж байна. Аж үйлдвэржсэн орнуудыг бодвол зөвхөн гэр хорооллын утааг шийдвэрлэх харьцангуй хялбар мэт харагдаж болно. Гэхдээ бас л цаг хугацаа, тууштай байхыг шаардсан ажил.
Нийслэл хотын гэр хорооллыг төвийн, дундын, захын гэсэн гурван бүсэд хувааж хөгжүүлэхээр тусгасан. Төвийн бүсийн гэр хорооллыг төвлөрсөн шугам сүлжээнд холбосон олон давхар орон сууцны хороолол болгон хөгжүүлнэ. Дунд бүсийн гэр хорооллыг бие даасан болон хэсэгчилсэн инженерийн хангамжаар хангах “Дэд бүтцийн төв” төслөөр хөгжүүлж, захын бүсийн буюу уулын орой хэсгээр байгааг нь технологийн бүс гэж зарлан, айл бүр дээр технологийн шинэ шийдэл нэвтрүүлэх юм.
Дундын бүсийн гэр хороолол нийт гэр хорооллын 28.8 хувь буюу 2794 га талбайг хамардаг. Хэсэгчилсэн болон бие даасан инженерийн хангамжийг нэвтрүүлэх “Сервис центр” төслийг газар дахин зохион байгуулах төсөлтэй уялдуулахаар ажиллаж байна. Улаанбаатар хотын төвөөс алслагдсан, төвлөрсөн дулаан, бохирын систем очих боломжгүй газруудад иргэдийнхээ санал хүсэлтэд үндэслэн “Сервис центр” байгуулах шинэ бодлого гарган ажиллаж, нийт 11 байршилд судалгаа хийснээс 2018 оны арваннэгдүгээр сард хоёр байршил сонгосон. Эдгээр нь Чингэлтэй дүүргийн VII, Сүхбаатар дүүргийн XVIII хороо юм. Үлдсэн гурван байршил нь Хан-Уул дүүргийн IX, Сонгинохайрхан дүүргийн IV, Баянзүрх дүүргийн XXIII хорооны зураг төслийн ажил дуусах шатандаа явж байна. Засгийн газар ч ажиллаж байна, бид ч зэрэгцээд ажиллаж байх хэрэгтэй. Тал талаасаа ажиллавал асуудал шийдэгдэнэ.
Хот иргэдээ орон сууцтай болгохыг дэмжиж “Гэр хорооллыг хөгжүүлэх сан” байгуулаад байгаа. Ингэснээр Улаанбаатар хотын агаарын чанарыг сайжруулах I, II бүсийн оршин суугчид орон сууцны ипотекийн зээлийн урьдчилгаа 30 хувийн төлбөрийг санхүүжүүлж, гэр хорооллын бүсийн иргэдээ орон сууцжуулах замаар барилгын салбараа бодитоор дэмжих үр дүнтэй ажил болж чадаж байгаа юм. Өнөөдрийн байдлаар тус сангийн дэмжлэгтэйгээр 87 иргэн орон сууцанд ороод байна.
-Хоёр нам хотын төвөө хааш нь зөөхөө булаацалдаад байна уу даа?
-Нам энд хамаагүй л дээ, энэ чинь бас судалгаа, тооцоогүй ч хийдэг ажил биш юм. Нийслэлийн шинэ төлөвлөлтийн бүсүүдэд засаг захиргаа, худалдаа, үйлчилгээ, соёл, боловсрол, орон сууц, олон нийт, нийгмийн дэд бүтцийн үйлчилгээ бүхий ”Их тойруу”, “Яармаг” гэсэн хотын хоёр төв, Баянхошуу, Сэлбэ, Шинэ хот, Сонсголон, Гурвалжин, Амгалан гэсэн хотын зургаан дэд төв байхаар төлөвлөөд байна.
Улаанбаатарыг нэг төвт хотоос олон төвт болгож, төвлөрлийг сааруулах ажлын хүрээнд Яармагт байгуулах шинэ төвд нийслэлийн төр захиргааны байгууллагуудыг нэг дор шилжүүлэн байршуулах ажлыг хийж байгаа.
Ямартай ч хотын захиргааг Яармагт шилжүүлэх ажлыг эхлүүлж, барилгын суурийг тавилаа. 2019 онд хотын захиргааг Яармаг руу нүүлгэж, нийслэлийн Засаг даргын Тамгын газар, нийслэлийн харьяа 33 агентлаг, нийслэлийн өмчит үйлдвэрийн газрууд шилжин байрлах боломж бүрдэнэ. Ингэснээр нийслэлийн захиргаанаас 330 төрлийн ажил, үйлчилгээ авахаар хотын төвд бөөгнөрөл үүсгэдэг байсан нь арилах юм. 1.3 сая хүн амтай метрополис хотын захиргаа нийслэлийн баруун өмнө зүгт шилжин байрласнаар наад зах нь 30 мянга гаруй иргэн ажил, алба хөөцөлдөхөөр хотын төв рүү зүглэхээ больж, 3500 ажлын байр Яармагт төвлөрнө.
Мөн Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан “Майдар”, шинэ нисэх буудлыг түшиглэсэн “Аэросити” зэрэг дагуул хотыг хөгжүүлэн хотын төвлөрлийг арилгана гэж тооцож байна.
-Сургууль, цэцэрлэгийн хүрэлцээ муу байна, хөрөнгө оруулалт УИХ-ын тойрог дагаж орон нутагт чиглэснээс болж хүн амын тэн хагас нь төвлөрсөн хотод асуудал үүсээд байна гэх шүүмжлэл бий. Үүнийг хот дангаараа шийдэхэд хэцүү л дээ, гэхдээ зайлшгүй хийх шаардлагатай, тийм үү?
-2018 онд боловсролын салбарт томоохон хөрөнгө оруулалт, бүтээн байгуулалт өрнөнө. Энэ жил Улаанбаатар хотод улсын төсвөөс 106.1 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийж, 18 880 суудал бүхий 34 сургууль болон сургуулийн өргөтгөл, таван сургуулийн спорт заалны барилга, “Хүүхэд бүр цэцэрлэгт хөтөлбөр”-ийг хэрэгжүүлэн 9345 ор бүхий 52 цэцэрлэгийн барилга, бага сургууль, цэцэрлэгийн гурван цогцолбор барилгыг тус тус барьж байна.
БНХАУ-ын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжаар долоо, Япон Улсын Засгийн газрын буцалтгүй тусламжаар дөрвөн сургууль барихаар ажиллаж байгаа. Нийслэлийн төсвөөр 2018 онд 1310 ор бүхий долоон цэцэрлэгийн барилгыг ашиглалтад оруулна.
Энэ ажлыг эхлүүлэхэд хүндрэлтэй асуудал нь “газар чөлөөлөлт” байлаа. Нийслэлийн газрын алба энэ ажлыг 93 хувьтай хийж гүйцэтгэснээр боловсролын салбарын бүтээн байгуулалтыг хийх нөхцөл бүрдсэн. 2018-2019 оны хичээлийн жилд Улаанбаатар хотод 26 сургууль гурван ээлжээр хичээллэж байгаа юм.
Харин 2019-2020 оны хичээлийн жилд Монгол Улсын Засгийн газрын зорилтын хүрээнд нийслэл хотын ерөнхий боловсролын сургуулиуд хоёр ээлжинд бүрэн шилжинэ. Мөн сургуулийн өмнөх насны хүүхдийн 85 хувь нь цэцэрлэгээр хангагдах төлөвтэй байна.
-Явган хүний зам чөлөөлөх ажил олон нийтээс их дэмжлэг хүлээж байна. Энэ ажил ямар нэг дуулиан шуугианыг өөр чигт хандуулах оролдлого биш байгаасай гэж бодоод Танаас асууж байна л даа.
-Иргэдийн эрүүл, аюулгүй орчинд амьдрах эрхийг хангах үүднээс “Явган хүний зам” арга хэмжээ эхлүүлсэн. Аяны хүрээнд нийтийн эзэмшлийн зам, явган хүний гарц хааж барилга барьсан аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад хугацаатай мэдэгдэл хүргүүлж, шаардлага биелүүлээгүй тохиолдолд албадан чөлөөлөх хүртэл арга хэмжээ авч байгаа юм. Өнөөдрийн байдлаар иргэдээс 40 гаруй байршилд явган хүний зам гаргуулахаар санал ирүүлж, үүний дагуу хугацаатай мэдэгдэх хуудсыг иргэн, аж ахуйн нэгж, байгууллагад хүргүүлээд байна.
Газар эзэмшил, ашиглалтын чиглэлээр орон сууцны хорооллын барилгуудын дунд болон сургууль, цэцэрлэгийн орчмын газарт барилга барих ажлыг хотын даргын захирамжаар бүрэн цуцалж, газар эзэмших, ашиглах эрх олгохыг зогсоов. Ингэснээр 16.8 га газрыг хүчингүй болгож, сургууль, цэцэрлэг, оршин суугчдад буцаан олголоо. СӨХ-дод нийтдээ 40.8 га газар олгож, тоглоомын талбай, тохижилт хийх боломж бүрдүүллээ. Иргэд болон сургууль, цэцэрлэг, эмнэлгүүдэд 57 га газрыг эргүүлэн олгоод байгаа юм. Ер нь бол ажил буцалж, маш эрчимтэй өрнөж эхэлсэн. Нийгмийн чиглэлийн олон асуудлыг шийдэж байгаа. Цаг бага тул ингэсхийгээд болих уу? Тайлангийн хугацаа дуустал овоохон юм амжуулчих байх аа.
-Асуулгүй өнгөрч болохгүй ганцхан асуулт байна. Сүүлийн үед тантай холбоотой нэг бичлэгийн талаар яригдаж байгаа. Энэ тухай өөрөөс тань тодруулах ёстой гэж бодлоо.
-Тэр бичлэг үү? Чи ер нь тэр бичлэгийг үзсэн үү?
-Үгүй л дээ. Гэхдээ их л шуугьж байна.
-Яах вэ дээ. Та нар санаж байгаа бол, манай нийслэлийн Намын хорооны хурал болохоос хэдхэн хоногийн өмнөөс ийм мэдээлэл цацагдсан. Тэр шуугианыг би тоохгүй яваад л байсан. Сүүлдээ арай л дэндээд байх шиг. Яах вэ, хотын дарга гэдэг албан тушаалд олон хүний шунал шингэдэг юм шиг байгаа юм. Яг хийхэд бас амаргүй ажил шүү. Би албан тушаалд шунан дурладаг хүн огт биш. Мэдээж Намын хорооны даргын сонгуульд ялж чадаагүйдээ би өөртөө дүгнэлт хийж байгаа. Аж ахуйтай орооцолдоод улс төрийн ажилдаа анхаараагүй нь хэнд ч нялзаашгүй миний л буруу. Улс төрийн хариуцлага хүлээхэд ч бэлэн байгаа.
Гэхдээ аливаа улс төрд ёс зүй, хэм хэмжээ гэж бий. Тэр шуугианыг зохион байгуулалттайгаар тарааж буй хүмүүст нэг зүйлийг шулуухан хэлье. Бичлэг байгаа бол одоо тавьчих. Битгий худлаа сенсац хөөцөлд.
Намайг анх томилогдсоноос эхлээд л янз бүрээр хэлсэн дээ. Хөдөөний гэж дайрсан, хөдөөний биш хэн ч байгаа юм. Одоо бүр миний мэдэх ч үгүй зүйлээр дайрч эхэллээ. Улс төр бохирдож, ёс суртахуунгүй болж, Баабарын хэлдгээр ёстой л ёроолдоо тулж байгаагийн илрэл байх.
Миний ажлыг шохоорхоод байвал нэн тэргүүнд хот бол мөнгө биш ажил гэдгийг ойлгох хэрэгтэй. Сая би зах зухаас нь ярилаа. Хотын дарга бол асар их мөнгөтэй ажил гэсэн шунал л ийм байдалд хүргэж байгаа хэрэг.
Монголын парламентад дөрвөн удаа сонгогдож, Хууль зүйн сайд, Засгийн газрын Хэрэг эрхлэх газрыг удирдан ажиллаж байсан хүний хувьд улс төрийг бас гадарлана. Улам л бохир технологи ашигладаг болж байх шиг. Гэхдээ иргэд үүнийг ялгаж салгадаг болно гэдэгт итгэлтэй байна.
Би гурван хүүхдийн эцэг, 30 жил ханилсан ханьтай хүн. Удахгүй том хүү маань хуримаа хийх гэж байна.
Сундуйн Батболд гэдэг хүн Монголын төрд хоёргүй сэтгэлээр зүтгэж ирсэн юм шүү.
-Танай намын хагарал ихээхэн хурцдаж байгаа нь ярианаас тань ажиглагдаж байна. УИХ тарах, Засгийн газар огцрох тухай ч яригдах боллоо.
-1911 оны Үндэсний эрх чөлөөний хөдөлгөөнөөс авхуулаад 1961 онд НҮБ-ын гишүүн болох хүртэлх хугацаанд Бодоо, Данзан, Догсомоос эхлээд төрийн 72 өндөр дээд албан тушаалтнаа алдаж, энэ цагийн эрх чөлөө, тусгаар тогтнолыг авчирсан түүхтэй нам шүү. Манай намд өнөөдрийн байтугай саад бэрхшээл олонтоо тохиолдсон ч бид туулаад л гарсан. Цаашдаа ч хөгжлийн түүчээ болж, оршин тогтноно гэдэгт бүрэн итгэлтэй байдаг. Манай нам энэ асуудлаа шийдээд л цаашаа явна. Та битгий санаа зов.
Эх сурвалж: ӨНӨӨДӨР СОНИН

Улс төр
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам байгуулагдсаны 100 жилийн ойг тохиолдуулан төрийн дээд цол, одон, медаль гардууллаа

Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам байгуулагдсаны 100 жилийн ойг тохиолдуулан төрийн дээд цол, одон, медаль гардууллаа.
Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яам байгуулагдсаны 100 жилийн ойг тохиолдуулан Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх зарлиг гаргаж, нэр бүхий эрхмүүдийг төрийн дээд цол, одон, медалиар шагналаа.
Гавьяат эдийн засагч цолоор:
- Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн салбарын ахмад ажилтан Цэвээний Гэлэгжамц,
Хөдөө аж ахуйн гавьяат ажилтан цолоор:
- ХХААХҮЯ-ны ахмад ажилтан Дамдиндоржийн Батмөнх,
Аж үйлдвэрийн гавьяат ажилтан цолоор:
- “Улаанбаатар хивс” ХК-ийн ТУЗ-ийн дарга Цоодолын Зоригт,
Гавьяат механикжуулагч цолоор:
- Сэлэнгэ аймгийн Хүдэр сумын “Хүдэр Хурниад” ХХК-ийн зөвлөх механикжуулагч Юмжилийн Жигмэддорж,
Гавьяат мал зүйч цолоор:
- “Монголын махны холбоо” ТББ-ын гүйцэтгэх захирал Нанцагийн Батсуурь,
Гавьяат агрономич цолоор:
- “Элит үр” ХХК-ийн агрономич Сүрэнжавын Нямжав,
Малын гавьяат эмч цолоор:
- “Биокомбинат” компанийн Үйлдвэрлэл, технологийн албаны дарга Баянгийн Дуламсүрэн,
Худалдааны гавьяат ажилтан цолоор:
- “Ви интернэйшнл” ХХК-ийн ерөнхий захирал Дэнсмаагийн Батболд,
Сүхбаатарын одонгоор:
- Сэлэнгэ аймгийн Хөдөө аж ахуйн газрын дарга асан, “Түмэн бут” ХХК-ийн үүсгэн байгуулагч, Гавьяат механикжуулагч Хандмаагийн Даваахүү,
Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор:
- “Говь” ХК-ийн ахмад ажилтан Түвдэнгийн Санжмятав,
- Дорноговь аймгийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн газрын ахмад ажилтан, агрономич Лхамжавын Гантулга,
- ХХААХҮЯ-ны Хүнсний үйлдвэрийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Даваасүрэнгийн Довчинсүрэн,
- ХХААХҮЯ-ны Салбарын хяналтын газрын дарга Баясгалангийн Батшагай,
- Жижиг, дунд үйлдвэрийн газрын хэлтсийн дарга Алтангэрэлийн Гэрэлзаяа,
- ХААИС-ийн Агроэкологийн сургуулийн багш Лхамын Даваа,
- ХХААХҮЯ-ны ахлах шинжээч Хөхөөгийн Алтангэрэл,
Алтан гадас одонгоор:
- “Хөдөө аж ахуйн корпорац” компанийн ахлах мэргэжилтэн Ядамцоогийн Отгонбаатар,
- “Доолт жавхлант” ХХК-ийн захирал Багадаваагийн Доржсүрэн,
- ХХААХҮЯ-ны шинжээч Чойжоогийн Долгорсүрэн,
- “Хөдөө аж ахуйн корпорац” компанийн Булган салбарын захирал Бодьгэрэлийн Ариунбаатар,
- ХХААХҮЯ-ны ахлах мэргэжилтэн Нямготовын Цэгмэд,
Хөдөлмөрийн хүндэт медалиар:
- “Хөдөө аж ахуйн бирж” компанийн ахлах мэргэжилтэн Соёл-Эрдэнийн Алимаа,
- “Хөдөө аж ахуйн корпорац” компанийн Дархан салбарын захирал Тлеуханы Айгуль,
- Дорноговь аймгийн Хүнс, хөдөө аж ахуйн газрын Мал аж ахуйн хэлтсийн дарга Наваансамдангийн Наранбаяр,
- ХХААХҮЯ-ны мэргэжилтэн Шагдарын Цэнд-Аюуш,
- Жижиг, дунд үйлдвэрийн газрын Хоршоог хөгжүүлэх сангийн мэргэжилтэн Цэрэндоржийн Батгэрэл нарыг шагналаа.
Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх төрийн дээд цол, одон, медаль хүртсэн эрхмүүдэд болон тэдний гэр бүл, хамт олонд ажлын амжилт, сайн сайхан бүхнийг хүсэн ерөөв.
Улс төр
Үндсэн хуулийн цэцийн дүгнэлтийг хүлээн авсантай холбогдуулан боловсруулсан хуулийн төслүүдийг хэлэлцэв

Улсын Их Хурлын чуулганы 2025 оны 04 дүгээр сарын 17-ны үдээс хойших нэгдсэн хуралдаанаар Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг явууллаа. Хуулийн төслийг Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцсэн талаарх санал, дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Сандаг-Очир танилцуулсан юм. Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн зарим хэсэг Үндсэн хуулийн холбогдох хэсэг заалтыг зөрчсөн эсэх маргааныг хянан шийдвэрлэсэн тухай Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны гуравдугаар дүгнэлтийг Улсын Их Хурал хүлээн авсан тухай тэрбээр дурдаад, тус хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.9 дэх хэсэгт “Монгол Улсын Их Хурлын гишүүн сонгуульд нэр дэвшихээр бол хийсэн ажлын тайлангаа энэ хуульд заасан нэр дэвшүүлэх ажиллагаа эхлэхээс өмнө тарааж болох бөгөөд үүнийг сонгуулийн сурталчилгааны материалд тооцохгүй.” гэж, 44 дүгээр зүйлийн 44.6 дахь хэсэгт “Энэ хуульд заасан нэр дэвшүүлэх ажиллагаа эхлэхээс өмнө Улсын Их Хурлын гишүүн хийсэн ажлын тайлангаа танилцуулах зорилгоор сонгогчидтой хийсэн уулзалт болон энэ хуулиар хориглоогүй арга хэмжээ нь сонгогчдын санал татах зорилгоор явуулж байгаа үйл ажиллагаанд хамаарахгүй.” гэж заасан нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн Нэгдүгээр зүйлийн 2 дахь хэсэгт “… тэгш байдал, … хууль дээдлэх нь төрийн үйл ажиллагааны үндсэн зарчим мөн.”, Арван дөрөвдүгээр зүйлийн 1 дэх хэсэгт “Монгол Улсад хууль ёсоор оршин суугаа хүн бүр хууль, шүүхийн өмнө эрх тэгш байна.”, мөн зүйлийн 2 дахь хэсэгт “Хүнийг … албан тушаал …-аар нь ялгаварлан гадуурхаж үл болно. …”, Арван зургадугаар зүйлийн 9 дэх заалтад “… Төрийн байгууллагад сонгох, сонгогдох эрхтэй. …” гэснийг тус тус зөрчсөн байна.” гэж Үндсэн хуулийн цэц дүгнэснийг сануулав.
Улсын Их Хурал дээрх дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрсөнтэй холбогдуулан Төрийн байгуулалтын байнгын хорооноос Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн холбогдох хэсэгт өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг боловсруулах ажлын хэсэг байгуулсныг тэрбээр ахалж ажилласан байна. Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнд Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Батбаатар, О.Номинчимэг, Г.Уянгахишиг, Ө.Шижир нар орсон бөгөөд хуулийн 41 дүгээр зүйлийн 41.9 дэх хэсгийг хүчингүй болгох, 44 дүгээр зүйлийн 44.6 дахь хэсгийг нэр дэвшүүлэх ажиллагаа эхлэхээс өмнө хийсэн ажлын тайлангаа танилцуулах зорилгоор уулзалт зохион байгуулах нь аливаа этгээдэд нээлттэй байхаар өөрчлөх хуулийн төслийг боловсруулжээ. Хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1 дэх хэсэгт заасан ээлжит сонгуулийн жил эхэлснээр хойш санал авах өдрийг дуустал, нөхөн болон ээлжит бус сонгуулийн тухайд сонгууль товлон зарласан шийдвэр гарснаас хойш санал авах өдрийг дуустал аливаа этгээд өөрөө болон бусдаар дамжуулж сонгогчдын саналыг татах зорилгоор эд зүйл тараахыг хориглосон зохицуулалтад ажлын хэвлэмэл тайлан хамаарахаар байна гэж үзэж 41 дүгээр зүйлийн 41.9 дэх хэсгийг хүчингүй болгохоор төсөлд тусгасан байна. Харин хуулийн 48 дугаар зүйлийн 48.1 дэх хэсэгт заасан эд зүйл тараах гэдэгт хийсэн ажлын цахим тайлан хамаарахгүй гэж ажлын хэсэг үзжээ.
Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны хуралдаанаар Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх үед Улсын Их Хурлын гишүүн С.Зулпхар 41.9 дэх хэсгийг хүчингүй болгохоос өөр хувилбар ярилцсан эсэх, төсөлд аливаа этгээд гэсэн өөрчлөлт оруулж байгаа нь өмнөх зохицуулалтаас өргөжүүлж сонгуулийн жил эхэлснээс нэр дэвшүүлэх ажиллагаа эхлэх хүртэл зохион байгуулсан уулзалтыг агуулга, хэлбэрийн хувьд хянаж чадахгүй байх эрсдэл үүсэх, эсэх талаар асуулт асууж, хариулт авсан байна. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Баярмаа ажлын хэсгээс боловсруулсан төсөлд аливаа этгээд хийсэн ажлын тайлангаа танилцуулах зорилгоор уулзалт хийх зохицуулалтыг нээлттэй байхаар тусгасан нь зүйтэй талаар санал хэлжээ. Хуулийн төслийн талаар Улсын Их Хурлын гишүүдээс зарчмын зөрүүтэй санал гараагүй тул Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Сандаг-Очир Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуульд заасны дагуу анхны хэлэлцүүлгээс эцэслэн батлах үе шат руу шилжүүлэх горимын санал гаргасныг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн байна.
Төрийн байгуулалтын байнгын хорооны санал, дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн А.Ариунзаяа, Ж.Алдаржавхлан, Ж.Баярмаа, С.Зулпхар, Ц.Мөнхбат, А.Ганбаатар, Ж.Золжаргал асуулт асуув. Улсын Их Хурлын гишүүн А.Ариунзаяа Улсын Их Хурлын гишүүний сонгогч, иргэдтэйгээ уулзсан уулзалтыг сонгуулийн үйл ажиллагаанд хамааруулахгүй гэсэн анхны үзэл баримтлалаар Монгол Улсын Их Хурлын тухай хуульд тусгагдсан. Гэтэл аливаа этгээд гэж томьёолон нээлттэй болгосноор сонгуулийн сурталчилгааны 18 хоногийг үгүйсгэж байна гэж үзэж байгаагаа илэрхийлээд, хуулийн төсөлд туссан аливаа этгээд, уулзалт зэрэг нь юун тухай өгүүлж буйг тодруулан асуув. Түүний асуултад Улсын Их Хурлын гишүүн, ажлын хэсгийн ахлагч Ц.Сандаг-Очир хариулахдаа Үндсэн хуулийн цэц Улсын Их Хурлын гишүүдэд давуу байдал бий болгосон байна гэж үзсэн тул уг боломжийг хэн бүхэнд нээлттэй болгох нь зүйтэй гэж үзсэн гэлээ. Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Алдаржавхлан гишүүдийг эргэх холбоотой байхыг сонгогчид шаарддаг гэдгийг онцлоод, хэн бүхэнд хийсэн ажлаа тайлагнахад нээлттэй болчихвол сурталчилгааны 18 хоногийг байхгүй болгох хэрэгтэй гэв. Тэрбээр орон нутгийн сонгуулийн зохицуулалттай ижилсүүлж чандлах шаардлагатай гэсэнд Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Сандаг-Очир хуулийн төслийг Үндсэн хуулийн цэцийн гуравдугаар дүгнэлтийн хүрээнд боловсруулсан гэсэн тайлбар өглөө.
Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Баярмаа сонгуулийн жил Улсын Их Хурлын гишүүд тайлан тавих нь үнэндээ ичгэвтэр зүйл байдаг гээд, аливаа этгээдэд уулзалт хийх эрх олгож байгаа нь дэвшил болж буйг сайшаасан бол Улсын Их Хурлын гишүүн С.Зулпхар гишүүний бүрэн эрх Үндсэн хуульд заасны дагуу төрийн сүлдэндээ тангараг өргөснөөр эхэлж, дараагийн сонгуулиар шинэ сонгогдсон гишүүд тангараг өргөснөөр дуусгавар болдгийг сануулж, хэрэв сонгуулийн жил эхэлснээс хойш иргэд, сонгогчдодоо тайлангаа тавьж чадахгүй бол энэ бүрэн эрхийн хугацаа гурван жил, зургаан сар болчихно гэж тооцож байгаагаа онцлов. Хуулийн төсөлд дурдсан “аливаа этгээд”-д Улсын Их Хурлын гишүүд орно гэдгийг ажлын хэсгийн ахлагч Ц.Сандаг-Очир тодотгоод, хийсэн ажлаа тайлагнаж болохоос бус би нэр дэвшинэ, намайг сонгоорой гэж өөрийгөө сурталчилж болохгүй гэсэн тайлбар өглөө. Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Мөнхбат хэвлэмэл материалуудыг эд зүйл гэж үзэн сонгогчдод тараахыг хориглож байгаа нь зөв гэж үзэж байгаагаа илэрхийлээд, сонгуулийн жил эхлэхээс өмнө тайлангаа хэвлүүлж, тарааж болох, эсэхийг тодруулан асууж, хариулт авлаа. Улсын Их Хурлын гишүүн А.Ганбаатар сонгууль бол иргэдийн сонгох, сонгогдох эрхээ эдлэх тэгш боломж байх учиртайг дурдаад, “аливаа этгээд”-д Улсын Их Хурлын гишүүн орвол тэдэнд заавал давуу байдал үүсэх учир энэ заалтыг бүхэлд нь хүчингүй болгох ёстой гэсэн байр суурьтай байгаагаа хэлсэн юм. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Золжаргал хуулийн төслийг дэмжиж байгаагаа илэрхийлж, сонгуулийн сурталчилгааны явцад хориглох зүйлс болон тэдгээрийн хугацааны талаар асууж хариулт авав.
Хэлэлцэж буй асуудлаар асуулт, хариулт явагдсаны дараа Улсын Их Хурлын гишүүд үг хэлж, байр сууриа илэрхийллээ. Улсын Их Хурлын гишүүн, ажлын хэсгийн гишүүн О.Номинчимэг ардчилал, парламентат ёсоо бэхжүүлэхийн тулд шударга, ил тод, нээлттэй сонгуулийг явуулах нь хамгийн чухал гээд үүний тулд сонгуулийн хууль тогтоомжийг шинэчлэх шаардлагатайн дотор ялангуяа зардлыг бууруулах чиглэлээр дорвитой өөрчлөлт хийх хэрэгтэй гэсэн бол Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Жаргалсайхан хэвлэмэл материал тараах нь шударга сонгуульд харш зүйл гэдэгтэй санал нэг байгаагаа илэрхийлж, иргэдийн сонгогдох эрхэд эд мөнгөний босго, зардлын дарамт ихээхэн тээг болдгийг ярьж, эрх мэдэлтэй, албан тушаалтай хүмүүс бэлэг тарааж, тууз хайчилж сонгогчдыг татах ажлыг байнга хийдэг тул зөвхөн сонгуулийн жил гэлгүй бусад жилүүдэд ч эд зүйл тараахыг хориглох нь зүйтэй гэв. Улсын Их Хурлын гишүүн Ө.Шижир ч мөн сонгуулийн тухай хууль тогтоомжийг бүхэлд нь шинэчлэн сайжруулах шаардлагатай гэсэн байр суурьтай байгаагаа онцолж, ялангуяа намын санхүүжилт, хандив тусламж, тэдгээрийн зарцуулалтыг ил тод, нээлттэй болгох ёстойг өнгөрсөн 2-3 сонгуулийн үеийн мөнгөний урсгалын жишээ баримтуудаар нотлон өгүүлсэн юм.
Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаар Улсын Их Хурлын гишүүд үг хэлж дууссан учир санал хураалтыг чуулганы маргаашийн хуралдаанаар явуулахаар тогтлоо.
Дараа нь Монгол Улсын шүүхийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг эхлүүллээ. Хуулийн төслийг Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаанаар хэлэлцсэн талаарх санал дүгнэлтийн мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Ц.Сандаг-Очир танилцуулсан юм. Тэрбээр тус хуулийн төслийн ажлын хэсгийг мөнхүү ахалж ажиллажээ.
Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.6 дахь хэсгийн холбогдох зохицуулалт Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн гэсэн Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны хоёрдугаар дүгнэлтийг мөнхүү Улсын Их Хурал хүлээн зөвшөөрсөн учир Хууль зүйн байнгын хороо хуулийн төсөл боловсруулах ажлын хэсгийг байгуулан ажиллуулсан байна.
Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүн Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Ганбат, Б.Заяабал, М.Нарантуяа-Нара, Л.Соронзонболд нар ажиллаж, хуулийн төслийг боловсруулахдаа Монгол Улсын Шүүхийн тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.6 дахь хэсэг болон 47.7 дахь хэсгийг хөндөж, шүүгчийн тэтгэвэрт гарах насны дээд хязгаарыг Төрийн албаны тухай хуульд заасан насны хязгаартай нийцүүлэх хүрээнд “60” гэснийг “65” болгох, тэтгэвэр тогтоохтой холбоотой бусад харилцааг холбогдох хууль тогтоомжид заасны дагуу зохицуулахаар тусгасныг Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Энхбаяр, П.Сайнзориг, Х.Тэмүүжин нар Үндсэн хуулийн цэцийн дүгнэлтээр Монгол Улсын шүүхийн тухай хуулийн 47 дугаар зүйлийн 47.6 дахь хэсэгт “…шүүгчээр 30, түүнээс дээш жил ажилласан бөгөөд 55 насанд хүрсэн бол өндөр насны тэтгэвэр тогтоолгоно” гэж заасан нь Монгол Улсын Үндсэн хууль зөрчсөн гэснийг Улсын Их Хурал хүлээн зөвшөөрсөн тул Цэцийн дүгнэлтийн хүрээ, хязгаарт багтаан хуулийн төслийг боловсруулах нь зүйтэй талаар асуулт асууж, хариулт авч, байр сууриа илэрхийлжээ. Тэдний саналыг Хууль зүйн байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх зүйтэй гэж үзсэн тул дээрх заалтыг хасаж, хуулийн төсөл боловсруулсан тухайгаа Улсын Их Хурлын гишүүн, ажлын хэсгийн ахлагч Ц.Сандаг-Очир танилцууллаа.
Байнгын хорооны хуралдаанаар уг асуудлыг хэлэлцэх үед Улсын Их Хурлын гишүүдээс зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол гараагүй тул Улсын Их Хурлын гишүүн, Хууль зүйн байнгын хорооны дарга Д.Цогтбаатар хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг эцэслэн батлах үе шаттай нэгтгэн явуулах горимын санал гаргасныг мөнхүү хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжжээ.
Хууль зүйн байнгын хорооны санал дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Х.Тэмүүжин үг хэлэв. Тэрбээр Шүүхийн тухай хуулийн дээрх заалт шүүгчийн тэтгэвэрт гарах насны дээд хязгаар хүртэл буюу 60 нас хүрэх хүртэл томилох зарчмыг алдагдуулсан гэж Үндсэн хуулийн цэц дүгнэснийг тайлбарлаж, хуулийн төслийг энэ хүрээнд боловсруулсныг дурдав. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Л.Сронзонболд ажлын хэсэг насны хязгаарыг “65” гэж төсөлд тусгаад байсныг Үндсэн хуулийн цэцийн дүгнэлтийн хүрээнд хамаарахгүй гэж Байнгын хороо үзэж хассаныг тайлбарлан, аливаа иргэдийн тэтгэвэрт гарах нас, цалин тэтгэврийн асуудлыг ийм байдлаар шийдээд байх нь зохимжгүйг Улсын Их Хурал цаашид анхаарах шаардлагатай гэж үзэж байгаагаа тэмдэглэлээ.
Харин Улсын Их Хурлын гишүүн А.Ариунзаяа дээр дурдсан заалтыг хассанаар цаана нь үлдэж буй зохицуулалт хуулийн өмнө хүн бүр тэгш байх зарчмыг зөрчсөн байна гээд, шүүгчийн өндөр насны тэтгэвэрт гарах насны дээд хязгаар 60 нас байх ба 55 насанд хүрсэн, эс бол шүүгчээр нийт 25 жил ажилласан шүүгч өөрөө хүсвэл өндөр насны тэтгэвэр тогтоолгож болно гэсэн нь Нийгмийн даатгалын тухай хуулиар тогтоосон тэтгэврийн наснаас таван жилийн өмнө тэтгэвэрт гарах боломжийг шүүгчдэд олгож байгааг тайлбарлалаа. Шүүгчийн тухай хуулийн 40.1-д энэ заалт мөн адил байгаа нь хуулийн зөрчил үүсгэж байна гэж тэрбээр анхааруулаад, тэдэнд давуу байдал үүсгэсэн энэхүү хуулийн зөрчлийг арилгах үүднээс Байнгын хороон дээр унасан ажлын хэсгийн саналыг дэмжиж шийдвэрлэх нь зүйтэй гэв. Түүний асуултад Улсын Их Хурлын гишүүн, ажлын хэсгийн ахлагч Ц.Сандаг-Очир хариулахдаа, ерөнхий хууль болон салбарын хуулиуд хоорондоо зөрчилдөх явдал маш их байна. Иймд энэ удаа асуудлыг гагцхүү Цэцийн дүгнэлтийн хүрээнд шийдвэрлээд, цааш цаашдаа хууль хоорондын зөрчлүүдийг арилгах асуудлыг иж бүрнээр авч үзэх ёстой гэж үзсэн гэсэн юм. Түүнчлэн Улсын Их Хурлын гишүүн Ш.Бямбасүрэн шүүхийн хараат бус байдлыг хангах, шүүхийг шинэчлэхийн аль нь илүү чухал вэ гэдэг дээр ажлын хэсэг ямар байр суурьтай байгааг асууж, хариулт авав.
Монгол Улсын шүүхийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон Хууль зүйн байнгын хорооны санал дүгнэлттэй холбогдуулан үг хэлэх Улсын Их Хурлын гишүүн байгаагүй тул санал хураалтыг мөнхүү чуулганы маргаашийн үдээс өмнөх нэгдсэн хуралдаанаар явуулахаар тогтлоо гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Улс төр
Засгийн газрын дотоод үнэт цаас амжилттай арилжаалагдлаа

Засгийн газрын дотоод үнэт цаасны анхдагч зах зээлийн арилжаа 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 16-ны өдөр Монголын хөрөнгийн биржээр дамжин амжилттай зохион байгуулагдлаа.
Энэ удаагийн арилжаагаар Өрийн удирдлагын тухай хуулийн 12.1.3-т заасан “Засгийн газрын дотоод үнэт цаасны зах зээлийг дэмжих” зориулалтын дагуу 6 сарын хугацаатай, 5 тэрбум төгрөгийн үнэт цаас, 2 жилийн хугацаатай, 5 тэрбум төгрөгийн үнэт цаасыг тус тус Монголын хөрөнгийн биржийн Засгийн газрын үнэт цаасны анхдагч арилжааны системээр дамжуулан арилжааллаа.
Өнөөдрийн арилжаанд хөрөнгийн зах зээлийн мэргэжлийн оролцогчид болох банк, даатгал, үнэт цаасны компаниудаас гадна гадаад, дотоодын иргэд оролцсон бөгөөд зарласан нийт дүнгээс 4.4 дахин их буюу 43.7 тэрбум төгрөгийн санал ирж, 6 сарын хугацаатай үнэт цаасны жигнэсэн дундаж хүү 9.466 хувь, 2 жилийн хугацаатай жигнэсэн дундаж хүү 10.477 хувьтай арилжаалагдлаа.
Цаашид дотоод үнэт цаасны зах зээлийн хөгжлийг дэмжих, хөрөнгийн зах зээлд төгрөгийн бондын өгөөжийн муруйг тогтоох зорилгоор Засгийн газрын дотоод үнэт цаасны хуваарийн дагуу 2025 оны 2 дугаар улиралд 2 долоо хоног тутамд богино болон дунд хугацаатай тус бүр 5 тэрбум төгрөгийн үнэт цаас гаргах ба нийт 60 тэрбум төгрөгийн үнэт цаасыг арилжаална.
Засгийн газраас энэ төрлийн үнэт цаасыг тогтмол бага хэмжээгээр арилжаална. Засгийн газрын үнэт цаасанд хөрөнгө оруулах нь хөрөнгө оруулагчдын хувьд хамгийн эрсдэлгүй, хөрвөх чадвар өндөртэй санхүүгийн хэрэгсэл бөгөөд үнэт цаасны хүүгийн орлого нь орлогын албан татвараас чөлөөлөгддөг бөгөөд аж ахуйн нэгжүүдийн хувьд Төрийн болон орон нутгийн өмчийн хөрөнгөөр бараа, ажил, үйлчилгээ худалдан авах тухай хуулийн дагуу гүйцэтгэлийн болон урьдчилгаа төлбөрийн баталгааг Засгийн газрын дотоод үнэт цаасаар гаргах боломжтой зэрэг олон талын ач холбогдолтой. Засгийн газрын дотоод үнэт цаасны 2025.04.16-ны анхдагч зах зээлийн арилжааны үр дүнг ЭНДЭЭС үзнэ үү.
Эх сурвалж: Монгол Улсын Сангийн яам