Улсын ерөнхий прокурор Б.Жаргалсайхан УИХ-ын гишүүн Ё.Баатарбилэг, Н.Алтанхуяг, Г.Амартүвшин, Х.Ганхуяг нарын  бүрэн эрхийг түдгэлзүүлэх саналыг энэ сарын 25-нд УИХ-ын даргад хүргүүлсэн. Улсын Их Хурлын тухай хуульд зааснаар УИХ-ын гишүүнийг түдгэлзүүлэх асуудал орж ирвэл ажлын тав хоног дотор багтааж шийдвэрлэх ёстой. Үүнтэй холбогдуулан УИХ-ын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хороо өчигдөр /2022.04.27/ хуралдав. Хуралдаанаар  УИХ-ын гишүүд болон Ерөнхий прокуророос мэдээлэл авлаа. УИХ-ын гишүүний халдашгүй байдлын дэд хороог Н.Энхболд ахалдаг бөгөөд С.Батболд, Б.Бат-Эрдэнэ, Ц.Мөнх-Оргил, С.Бямбацогт нар мөн дэд хорооны бүрэлдэхүүнд багтдаг.

Г.Амартүвшин: Намайг бусдад давуу эрх олгож улсад 33 тэрбумын хохирол учруулсан гэж үзсэн байна

/УИХ-ын гишүүн/

-Энэ асуудалтай холбоотой асууж тодруулах зүйл байсан байна. Би тодруулж хариулсан.  Намайг шалгаж байгаа үндэслэл нь “Вертэкс майнинг партнер” гэдэг компанид давуу байдал олгосон, улсад онц их хэмжээний буюу 33 тэрбум төгрөгийн хохирол учруулсан гэж үзсэн  байна. Гэтэл тэр 33 тэрбум төгрөгийн  зээл нь өнөөдөр 16 тэрбум төгрөгийн  үлдэгдэлтэй,  9.6 тэрбум төгрөгийн зээлийн хүү төлсөн байна. Дээрээс нь анх тавьсан барьцаа хөрөнгө нь хэвээр байгаа. Тэгэхээр яг яаж хохирол учруулсан нь тодорхой биш байна.  Хөгжлийн банкны гүйцэтгэх захирал нь дангаараа ямар нэг зээлийн шийдвэр гаргадаггүй. Зээлийн удирдах хорооны найман гишүүн хуралдаж хамтын шийдвэр гаргадаг. Тэр шийдвэрийг нь үндэслээд ТУЗ-ын есөн гишүүн хуралдаж мөн адил хамтын шийдвэр гаргадаг.  Ингээд нийт 16-17 хүн шийдвэр гаргалтад оролцдог. ТУЗ-ын шийдвэр гарсан тохиолдолд гүйцэтгэх захирал нь түүнийг биелүүлэх үүрэгтэй. Миний харж буйгаар намайг шалгах улс төрийн өөр ямар нэг шалтгаан  байхгүй.

Х.Ганхуяг: “Вертекс майнинг партнер” улсад хохирол учруулаагүй зээлийн илүү төлөллтэй яваа

/УИХ-ын гишүүн/

-УИХ-ын 2020 оны ээлжит сонгуульд нэр дэвшиж сонгогдсон. Үүнээс өмнө улс төрд нөлөө бүхий болон төрийн албанд ямар нэг албан тушаал эрхэлж байгаагүй. АТГ-аас миний хамаарал бүхий “Вертекс майнинг партнер” ХХК-ийн 2019 онд Хөгжлийн банкнаас зээл авсан асуудлаар шалгаж, эрүүгийн хэрэг үүсгэн, яллагдагчаар татсан.

Тухайн үед би  хувиараа бизнес эрхлэгч иргэн байсан. Уг  зээлийг анх олгоход зориулалтын дагуу, барьцаа хөрөнгийн шаардлага хангасан юм. Одоогийн байдлаар гэрээнд зааснаас илүү төлөлттэй байгаа нь их хэмжээний хохирол учруулсан гэсэнтэй нийцэхгүй байна. АТГ-ын мөрдөн шалгах ажиллагаанд хүндэтгэлтэй хандаж, тухайн зээлтэй холбоотой бүх нотлох баримт, материалуудыг гаргахад боломжтой,  нээлттэй.

Н.Алтанхуяг: Намайг есөн жилийн өмнө Засгийн газрын хуралдааны дэг зөрчсөн гэж яллагдагчаар татлаа

/УИХ-ын гишүүн/

-Намайг яллагдагчаар татсан тогтоолыг өнгөрөгч Баасан гарагт гаргасан юм билээ. Яг  ямар хэрэгт буруутгаж яллагдагчаар татаад байгааг  асуулаа. Гэтэл есөн жилийн өмнөх Засгийн газрын гаргасан хувийн компанийн эзэмшлийн Тавантолгойгоос Гашуунсухайт хүртэлх замыг “Эрдэнэс MGL”  төрийн өмчийн компанид худалдаж авч өгөх тогтоол гаргасан. Энэ саналыг Эдийн засгийн хөгжлийн яамнаас Засгийн газарт оруулж ирсэн.  Ингэснээр байгаль орчинд тархах шороо тоосгүй болно. Дээрээс нь тээврийн зардал хямдарна. Замын хураамжаас “Эрдэнэс MGL”  компанид  маш их мөнгө цуглана. Цугласан мөнгөнөөс өнөөх мөнгөө төлчихье  гэсэн тогтоол орж ирсэн. Тэгээд замыг нь “Эрдэнэс MGL”-д өгөөд, дараа нь мөнгөө төлөөрэй гэсэн агуулгатай тогтоол гаргасан хэргээр яллагдагч болгож байна. Мөн Засгийн газрын хуралдааны дэг зөрчсөн гэж үзсэн байна. Ерөнхий сайд Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцэх материалыг бүрдүүлдэггүй. Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга гэж бий. Асуудал оруулж буй яам нь хэлэлцүүлэх асуудлын бүх судалгаа,  тооцоог хийгээд Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газарт өгдөг. Үүнийг тус газраас бүх яамд руу явуулж Засгийн газрын хуралдаанаар оруулж шийддэг.

Энэ бүхнээс дүгнэхэд улс төрийн зорилгоор намайг яллагдагчаар тооцож байна гэж үзэж байна. QSC компани, Хөтөлтэй холбоо асуудал гэж өмнө нь баахан мэдээлсэн. Энэ асуудалтай гэж бодтол есөн жилийн өмнөх замын асуудлаар яллагдагч болгож. Тэр замыг 174 тэрбум төгрөгөөр улсад авч байж. Тэгээд 324 тэрбум төгрөг цугласан. Тэгэхээр улсад ашигтай үйлдэл болсон байгаа биз дээ. “Эрдэнэс MGL” компани зам  худалдаж авсан 174 тэрбум төгрөгийг Хөгжлийн Банкнаас авчхаад төлөөгүй байгаа юм байна. Тэр нь надад ямар хамаатай юм бэ. Ер нь есөн жилийн өмнөх шийдвэрээрээ яллагдагч болно гэдэг инээдтэй сонсогдоод байгаа юм. Гэхдээ тэр шийдвэр нь улсад ашигтай шийдвэр байсан. Яагаад намайг буруутгаад байгааг Улсын ерөнхий прокуророос асуухад дэд хорооны гишүүд УЕП-оос асуулт асууж болохгүй гэсэн.