Бусад
Мөөгнүүд өөрсдийн хэлээр ярьдаг

Эрдэмтэд мөөг аюулд орсон үедээ өөр хоорондоо цахилгаан соронзон импульс ашиглан 50 гаруй үгээр харилцдаг болохыг олж тогтоожээ. Дөрвөн төрлийн мөөгөнд ажиглалт хийсэн судалгаагаа эрдэмтэд “Royal Society Open Science” сэтгүүлд хэвлүүлжээ. Судалгааны багийн гишүүн, Баруун Английн их сургуулийн уламжлалт бус тооцооллын лабораторийн судлаач Эндрю Адамацки мөөгийг тодорхой нөхцөлд өөр хоорондоо цахилгаан соронзон дохио дамжуулдаг хэмээгээд мицели гэж нэрлэгдэх олон эст бүтцээр дамжуулан уг дохиог гаргаж байгаа нь ажиглагдсан гэжээ. Мицели бол хүний мэдрэлийн эс мэт үйлдлийг үзүүлдэг үндэслэг хэлбэртэй бүтэц юм. Мөн тэрбээр эл гайхалтай нээлтийнхээ тухай “Мөөгнөөс гарч буй цахилгаан соронзон долгионы үелзлийг авч үзвэл тэдний хэрэглэж буй үгс хүний хэрэглэх үгтэй ижил хэмжээтэй байсан ба одоогийн байдлаар нийт 50 гаруй үгийг олж тогтоосон. Үүнээс 15-20 үг нь нийтлэг хэрэглээтэй. Үгийн уртын хувьд англи хэлний үгстэй тун төстэй урттай хэрэглэгдэж буй нь ажиглагдсан. Хүн болон мөөгний харилцааны хэрэгсэлд шууд харьцуулалт хийх нь утгагүй хэрэг боловч өөр төрөл зүйлийн амьд биетүүдийн харилцааны хэлбэрт ижил төстэй зүйлс нийтлэг байдгийг дурдах хэрэгтэй” хэмээжээ. Англи хэлний нэг үг дунджаар 4.8 үсэгтэй байдаг бол мөөгний хэрэглэж буй дохио 5.97 үсэг бүхий үгтэй тэнцэж байгааг тогтоосон юм.
Судлаачид эноки мөөг, салбант мөөг, омфалотус мөөг, кордисепс мөөг гэсэн 4 төрлийн мөөгийг онцгойлон судалгаагаа хийжээ. Мөөгний дохио ялгаруулж буй өргөслөг хэсэг нь мөөгний тодорхой хэсэгт шигүү урган байрладаг аж. Тэд байгальд ургаж буй мөөгнүүдэд электрод суулгах замаар цахилгаан соронзон долгионыг хэмжсэн бөгөөд The Guardian хэвлэлийн мэдээлж буйгаар салбант мөөг бусдаасаа илүү их долгион дамжуулж байсан аж.
Эндрю Адамацкигийн үзэж буйгаар мөөг хооронд дамжиж буй эдгээр дохио нь чоно улихтай ижил замаар ялгардаг гэжээ. National Geographic сэтгүүлд бичсэнээр чоно нь дууны өнгөө өөрчлөх замаар ан амьтдын байршил эсвэл араатнаас ирж буй аюул заналыг дамжуулдаг аж. Гэхдээ тэрбээр мөөгнөөс ялгарч буй цахилгаан соронзон долгион нь ямар нэгэн харилцааны хэлбэр бус цахилгаан цэнэг авсан мицелийн үзүүр хэсэг бусад электродтой харилцан үйлчлэлд орж, үелзэл дамжих үед өөр хоорондоо адилгүй дохио гарч байсан байх магадлал байгааг ч нэмж дурджээ. Тэгвэл уг судалгааны талаар эрдэмтэд өөр өөрсдийн байр суурийг хэдийн илэрхийлж эхэлжээ. Тухайлбал Эксетерийн их сургуулийн мөөг судлаач Дэн Беббер “Хэдийгээр сонирхол татам судалгаа боловч хүн төрөлхтөн эдгээр организмын харилцааны хэлбэрийг олж мэдэж, орчуулах хэмжээнд хүрэх хүртэл асар хол байна” хэмээжээ.

Бусад
Олон улсын стандартад нийцсэн IBAN дансны дугаарлалтыг нэвтрүүллээ
Монголбанк нь Төв банк (Монголбанк)-ны тухай хуульд зааснаар Үндэсний төлбөрийн систем, түүний үйл ажиллагааг удирдан зохион байгуулах, зохицуулах, хяналт тавих чиг үүргийнхээ хүрээнд Монголбанкны Ерөнхийлөгчийн 2024 оны 10 дугаар сарын 18-ны өдрийн А-242 дугаар тушаалаар бүх иргэд, аж ахуйн нэгжийн дансны хуучин дугаарлалтыг 2025 оны 04 дүгээр сарын 01-ний өдрөөс ашиглахыг зогсоож, олон улсын дансны нэгдсэн дугаарлалтад бүрэн шилжүүлэхээр Монголбанк нь банк, төлбөрийн системийн нийт оролцогчидтой хамтран ажилласан.
Энэ хүрээнд иргэд, аж ахуйн нэгжийн дансны хуучин дугаарыг дөрөвдүгээр сараас эхлэн ашиглагдахгүй болж харин IBAN дансны дугаарлалтын зааврын дагуу шинэчлэгдсэн бүтэцтэйгээр төлбөр тооцоо дамжиж эхэлсэн.
Та бүгдийн үндсэн дансны дугаарт өөрчлөлт орохгүйгээр улсын код, хяналтын орон, банкны болон дансны дугаар гэсэн бүтэцтэй нийт 20 оронгийн урттай болж байна. IBAN дансны дугаарлалттай болсноор олон улсын гүйлгээ илүү хурдан, найдвартай, эрсдэлгүй болж, алдаатай гүйлгээ буцаагдах эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэхийн зэрэгцээ аль банкны данс вэ гэдгийг шууд мэдэх боломжтой зэрэг давуу талтай боллоо.
Бусад
АТГ: Эрүүгийн 2 хэрэгт нийт 18 объектод нэгжлэгийн ажиллагаа хийв

Авлигатай тэмцэх газрын Мөрдөн шалгах хэлтэс 2025 оны гуравдугаар сарын 17-23-ны өдрүүдэд гэмт хэргийн шинжтэй 60 гомдол, мэдээллийг шалгав.
Үүнээс 10 гомдол, мэдээлэлд хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээх, 6 гомдол, мэдээлэлд хэрэг бүртгэлтийн хэрэг нээхээс татгалзах саналтайгаар прокурорт шилжүүлсэн бөгөөд одоогоор 44 гомдол, мэдээллийг хянан шалгаж байна.
Түүнчлэн эрүүгийн 888 хэрэгт мөрдөн байцаалтын ажиллагаа явуулснаас өнгөрсөн долоо хоногт 11 хэргийг шүүхэд шилжүүлэх, 10 хэргийг хаах, 1 хэргийг харьяаллын дагуу шилжүүлэх саналтай прокурорт хүргүүлж, 2 хэргийг нэгтгэн шалгаж байна. Мөрдөн шалгах ажиллагаанд одоогоор 864 хэрэг шалгагдаж байна.
Гэмт хэргийн шалтгаан, нөхцөлийг арилгуулахаар мөрдөгчийн 1 мэдэгдэл хүргүүлж, хэрэг бүртгэлтийн болон мөрдөн байцаалтын 2 хэрэгт нийт 18 объектод нэгжлэгийн ажиллагаа хийв гэж АТГ-аас мэдээллээ.
Бусад
Нийслэлд үйл ажиллагааа явуулж буй 770 нийтийн байранд хяналт шалгалт хийлээ

Нийслэлийн Засаг даргын 2025 оны А/214 дугаартай захирамжаар нийслэлийн нутаг дэвсгэрт үйл ажиллагаа явуулж буй нийтийн байрны орчин, нөхцөл байдалд хяналт шалгалт хийлээ. Тодруулбал, ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүн нийслэлийн есөн дүүргийн 770 нийтийн байрнуудын нөхцөл байдалтай танилцаж, газар дээр нь ажиллав. Тус ажлын хүрээнд нийтийн байрны эрүүл ахуй, гал болон цахилгааны аюулгүй байдал, эрүүл ахуйн халдвар хамгаалал зэрэг нь шаардлага хангаж буй эсэхийг шалгаж, шалгалтаар илэрсэн зөрчил дутагдлыг арилгуулан, цаашид авч хэрэгжүүлэх арга хэмжээний санал, дүгнэлтийг боловсруулах юм.
Улаанбаатар хотын хэмжээнд нийтийн 770 байр байдгаас 754 нь иргэнд, үлдсэн нь аж ахуйн нэгжид бүртгэлтэй байна. Мөн үүнээс зөвхөн 285 нь татвар төлдөг болохыг хяналт шалгалтын үеэр илрүүллээ. Галын аюулгүй байдал алдагдсан 11 төрлийн нийт 5730 зөрчил илэрч 132 буюу 2.3 хувийг тухайн цаг мөчид арилгуулж цаашид хэрэгжүүлэх арга хэмжээг даалгалаа.
2025 оны 02 сарын байдлаар 770 нийтийн байр шалгалтад хамрагдсан бөгөөд давхардсан тоогоор 26 төрлийн 7,985 зөрчил илэрч, хууль тогтоомжийн хэрэгжилт 45,6%-тай байна.
- Галын аюулгүй байдал 40%
- Эрүүл ахуйн 34%
- Байгаль орчин 57%
- Гэмт хэрэг, хэв журам 75%,
- Барилга байгууламж 22.3%
НЦУГ-аас гаргасан 2025 оны 02 дугаар сарын мэдээгээр гэмт хэрэг, зөрчлийн дуудлага, мэдээлэл бүртгэгдсэн 120, гэр бүлийн хүчирхийлэл, хүүхдийн эрх зөрчигдсөн дуудлага, мэдээлэл бүртгэгдсэн 142 нийтийн байр байна. Мөн Нийтийн байр түрээслэгч 11129 иргэнийг бүртгэсэн. Нийт есөн дүүргийн 383 иргэн аж ахуйн нэгжээс 175 буюу 45.8% нь хөрсөнд шингээдэг нүхэн жорлонтой бөгөөд стандартад нийцсэн, бохир сордог нүхэн жорлонгийн тоо 201 буюу 52,5% харин төвлөрсөн шугамд холбогдсон 7 буюу 2% байна. Шалгалтаар дүүргийн худалдаа үйлчилгээг зохицуулах зөвлөлд 96% огт бүртгэлгүй байгаа нь хууль тогтоомжийн хэрэгжилт хангагдахгүй явж ирсэн юм.