Нийгэм
Хүүхнүүд нөмөртэй хуульч бүсгүй
Эрдэнэт үйлдвэрийн Эмэгтэйчүүдийн холбооны тэргүүн Зоригийн Жаргалмаа гэх цэх шулуун алхаатай, дулаан төрх, дотно яриатай, үс зүс нь үлгэрлэмээр үргэлж гоё явах энэ эмэгтэйг Орхон аймгийнхан олон жилийн өмнөөс мэдэх болсон. Эрхүүгийн их сургууль төгссөн залуухан хуульч бүсгүй тухайн үед насаара эрх зүй уншсан мэргэжлийн хүрээний луухрууд хүртэл тэнцэхсэн гэж мөрөөддөг байсан өмгөөлөгчийн шалгалтыг өлхөн давж Эрдэнэтэд ирснээр олны хараанд өртөж эхэлсэн.
Аймагтаа төдийгүй улсад нэртэй Ж.Шаравнямбуу, Д.Тэгшжаргал, Д.Оюунчимэг, Р.Нямцэрэн гэх өмгөөлөгчид түүнийг өөрийн эгнээндээ дуртайяа элсүүлсэн нь учиртай. Хэдхэн үгийн солионд л мэргэжлийн үнэр ханхийж, чамбай байдал нь мэдрэгдсэн гэдэг. Жилийн дараа гэхэд З.Жаргалмаа эрүүгийн, иргэний, хөдөлмөрийн маргааны олон хэргийг өөрийн талд шийдүүлж, хэдий залуу ч эрэлттэй өмгөөлөгчдийн тоонд зүй ёсоор нэрлэгдэх болсон. Тэрээр үнэн, худалтай нүүр тулж зургаан жил өмгөөлөгчөөр ажиллахдаа эрүүгийн хэрэгт холбогдсон хоёр хүнийг цагаатган шүүхийн танхимаас халуун ам бүл рүү нь баярын нулимстай буцаасан нь хуульч мэргэжил эзэмшсэнийх нь гавьяа. Өөрөөр хэлбэл Монгол Улсын хоёр гэмгүй иргэн хилсээр шийтгүүлэх гэж байхад нь залруулжээ.
Энэ мэт ээдрээтэй олон хэргийн зангилааг тайлж, тэр хэрээр өөр өөрийн онцлогтой олон өмгөөлөгч, шүүгч, прокурортой халз үзэж явсан нэгэн. Зарим өмгөөлөгч өрөвдүүлэх, илүүрхэх, үйлчлүүлэгчдэдээ таалагдах гэж ихийг нуршдаг бол З.Жаргалмаа хууль зүйн оновчтой гаргалгааг товч тодорхой илэрхийлэхийг илүүд үздэг. Угтаа товч байх нь авьяас чадварын илэрхийлэл юм. Өмгөөллийг мөнгөний төлөө үзүүлэхгүй гэх зарчим анхнаасаа барьж, аливаа хэргийг ултай судалж, шүүхээр нааштай шийдвэрлэгдэх боломжтой, санаанд багтсан хэрэг дээр л ажилладаг байв. Хэдийгээр өөрийнх нь төлөө санаа тавих өмгөөлөгчтэй байх нь сэтгэл өег ч, хүнд дэмий горьдлого төрүүлж, хохирсон дээр нь хохироож болохгүй гэх.
2000 оны эхээр Р.Нямцэрэн өмгөөлөгч түүнийг мэргэжилтнийх нь хувьд ихэд тоож Эрдэнэт үйлдвэрийн ҮЭ-ийн холбооны гэрээт хуульчийн ажлаа итгэн шилжүүлж, тэдний хэрэг дээр ажиллахыг санал болгожээ.
З.Жаргалмаа хэдийгээр “Би иргэний эрх зүйн чиглэлээр мэргэших сонирхолтой” гэж цааргалсан ч мань хүн орос хэл дээрх сурах бичиг, бүр их сургуулийн өөрийн лекцээ хүртэл авчирч өгөөд сонгохоос аргагүйд тулгажээ. Гэсэн ч шинэ чиглэлийн гараан дээрээс хөдлөхдөө л тэр “өнгөлсөн”. Тухайн үед Эрдэнэт үйлдвэрээс хууль бусаар халагдсан Хүний нөөцийн хэлтсийн орлогч дарга, Авто тээврийн байгууллагын дарга тэргүүтэй олон хүнийг ажилд нь буцаан тогтоож байв. Үүнтэй зэрэгцэн Эрдэнэт үйлдвэр удирдлагууддаа Хөдөлмөрийн хуулийн чиглэлээр хичээл заалгахаар түүнийг урьсан нь дэлхийд данстай их “айл”-ын босгыг элээн ажиллахын эхлэл байсан юм.
Одоо З.Жаргалмаа Эрдэнэт үйлдвэрийн Хууль эрх зүйн газрын тэргүүлэх хуульч. Та бидний сайн мэдэх хэрнээ бас тэнд хэн хэн ажилладаг, ажил үйлс нь хэрхэн өрнөж, алба хэрхэн өртөөлдгийг тэр бүр анзаардаггүй газар. Хуульч хэмээх хүндэтгэлтэй хэрнээ хүнд бэрх, бас ч хэл амтай, хэрүүл тэмцэлтэй албанд хүмүүс яаж зүтгэж, олны төлөө, компанийн эрх ашгийн төлөө оюунаа чилээн арга мухардтал зүтгэснийхээ хариуд хэрхэн баярлаж, гомдож явдгийг ойлгох нэгэн байхад ойшоохгүй хэсэг ч бий. Тэрээр энд ажилд орсон эхний өдрөөсөө л Эрдэнэт үйлдвэрийн захиргаа, ҮЭ-ийн холбооны хооронд байгуулдаг Хамтын гэрээний хуульчаар 2015 он хүртэл 10 гаруй жил ажилласан. Өнөөдөр Эрдэнэт үйлдвэрийн Хамтын гэрээ уул уурхайн салбартаа жишиг тогтоож буй нь түүний ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнд ажилласан зүтгэлийн нэгэн илэрхийлэл. Мөн ажлаас халах сахилгын шийтгэл ногдуулах тушаал бүрийг хянаж, хууль зүйд нийцүүлэх ажлыг даалгасан. Энэ ажлыг хариуцаж байх үед нь нэг ч тушаал хууль зүйн үндэслэлгүй хэмээн шүүхээр буруушаагдаж байгаагүй нь түүний ажлын бас нэг үнэлгээ. “Эрдэнэт” Монгол – Оросын хамтарсан үйлдвэр байх үед Хуулийн хэлтсийн бичиг баримтын боловсруулалт, тайлан, Зөвлөлийн шийдвэрийн биелэлт, зөвлөмж гээд орос хэл дээрх бүхнийг З.Жаргалмаа хариуцдаг байлаа. Мэдэхээсээ мэдэхгүйгээ хүртэл орчуулж тэмдэглэсээр нэг л өдөр “Монгол-Орос, Орос-Монгол хууль зүйн толь” хэвлүүлэх хэмжээнд хүрчээ. Хэлэх, хийх нь үргэлж чанар дагуулдаг энэ бүсгүй Эрдэнэт үйлдвэрийн Хүний нөөцийн багц журмууд зэрэг бодлогын баримт бичгүүдийг боловсруулах ажлын хэсэгт хуульчаар ажилласан нь одоо хэр мөрдөгдөж байна.
Тэргүүлэх хуульч З.Жаргалмаа өнөөдөр Эрдэнэт үйлдвэрийн Эмэгтэйчүүдийн холбоогоор овоглогдох болсон нь бүр 10 жилийн сурагч байхаас төлөвшсөн нийгмийн идэвхээс улбаатай байж мэдэх юм. Дорноговь аймгийн Сайншанд, Хэнтийн Бэрхийн 8 жил, Өндөрхаан хотын 10 жилийн сургууль дамнан суралцаж Эрхүүгийн Их сургуулийн оюутан болсон тэрээр хаа явсан газраа сурлагаар “толгой цохиж”, ангийн болон бүлгийн даргын үүрэгт ажлаас мултралгүй явсаар төгсчээ. Хойно оюутан болж очоод удаагүй байхад нь Москвагаас арван жилийн сургуулийн ангийн, тоо бодохоос өөрийг мэддэггүй болов уу гэмээр томоотой хүүгээс үе үехэн захиа ирэх болсон нь насны сайхан хань Б.Ганбат нь байж.
З.Жаргалмаа сургуулиа төгсөөд эх орондоо ирэхдээ мэдлэгтэй, мэргэжилтэй, нөхөртэй, хүүтэй, охинтой баян буусан. Түүгээр ч барахгүй хүсэл тэмүүлэл дүүрэн ирсэн. Түүнийгээ ч хэрэгжүүлсэн.
2005 онд Эрдэнэт үйлдвэрийн Эмэгтэйчүүдийн зөвлөлийн дарга Т.Лхамгарав агсан нэг өдөр түүнтэй уулзаад “Чамайг манай зөвлөлийн тэргүүлэгчээр сонгосон шүү. Чам шиг л хуульч манай ТББ-д хэрэгтэй…” гээд хүчилчихэж. Эхлээд ч эмэгтэйчүүдэд хууль зүйн сургалт явуулахаас хэтэрдэггүй байв. Сүүлдээ өнөөх хэнхэг зан нь хөдлөөд дунд нь ороод явчихсан гэдэг. 2010 онд Эмэгтэйчүүдийн холбооны тэргүүнээр сонгогдсоноос хойш энэ ажил руу бүр эргэлт буцалтгүй оржээ. Сүүлийн жилүүдэд Эрдэнэт үйлдвэрийн Эмэгтэйчүүдийн холбоо ажлаараа улсад айраг алдаагүй. Өнгөрсөн жил амжилтаа ахиулж тэргүүлсэн. Түүний эмэгтэйчүүдийн төлөө санаачилж, хэрэгжүүлсэн ажлыг энд бүгдийг дурдвал сонины бүтэн дугаар ч дэндүү багадана. Нилээд хэдэн жилийн өмнө би түүний “Номин” телевизэд өгсөн ярилцлагыг үзсэн юм. Тэгэхэд “Манай эхчүүд цалингаа аваад хүүхдээ гэртээ хардаг болох үе ойрхон…” гэж ярихад нь үнэндээ инээд хүрч билээ. Харин одоо Эрдэнэт үйлдвэрийн ажилчдад биелэлээ олсон. Өнөөдөр энэ үйлдвэрийн ажилчин хүүхнүүд сар бүр 500 мянган төгрөгийн тэтгэмж аваад хүүхдээ гурван нас хүртэл гэртээ асарч байна. Энэхүү тэтгэмжийн хэмжээ ийнхүү нэмэгдэхэд түүний санаачилга, хөөцөлдлөгөө их байсныг хэн хүнгүй мэднэ. Энэ бол З.Жаргалмаа хуульчийн бүсгүйчүүдийн төлөө сэтгэл зовинож, оюунаа чилээсэн олон ажлын зөвхөн нэг нь. Хамгийн сүүлд тэр саяхан Уурхайчин эмэгтэйчүүдийн Үндэсний чуулганыг Эрдэнэсийн хотдоо зохион байгуулахыг санаачлан багийнхантайгаа амжилттай хэрэгжүүллээ. Эх орны өнцөг булан бүрээс 400 гаруй уурхайчин бүсгүйчүүд энд чуулж хөгжлийн гарцаа тодорхойлсон. Ийм л ид бүтээлч насаа эрч хүчтэй, завгүйхэн өнгөрүүлж буй, гунигаа нуун инээмсэглэн алхах З.Жаргалмаа хуульчийн тухай цухасхан өгүүлэхэд омогшил төрнө.
М.ОДГЭРЭЛ
Нийгэм
Х.Нямбаатар: Нийслэлийн өмчийн асуудалтай холбоотойгоор Л.Наранбаатар, Ц.Батбаатар нарыг хуулийн байгууллагаар шалгуулна
Нийслэлийн удирдах ажилтнуудын шуурхай зөвлөгөөн боллоо. 2024 онд үерийн хамгаалалтын далан, сувгийн өргөтгөл шинэчлэл, засварыг 12 байршилд хийнэ.
Мөн авто замын борооны болон хөрсний ус зайлуулах шугам сүлжээг цэвэрлэж, ус зайлуулах худгийн засвар нөхөн сэргээх ажил үргэлжилж буй. Тухайлбал, БЗД-ийн 2 дугаар хороо, Дарь-Эхийн дундын буудлын булгийн ус зайлуулах тунгаагуур, Нарны зам, Цагдаагийн академийн өргөн чөлөө, Офицерын тойрог, СХД-ийн 2, 3, 4 дүгээр хороо Толгойтын суваг болон Сонсголонгийн замын борооны ус зайлуулах шугамыг цэвэрлэсэн талаар Улаанбаатар хотын Захирагчийн ажлын албаны Хотын инженерийн байгууламжийн хэлтсийн дарга М.Балдандорж танилцууллаа. Харин “Геодези, усны барилга, байгууламжийн газар” ОНӨААТҮГ-аас үерийн эрсдэлтэй дээрх байршлуудад үе шаттай ажил гүйцэтгэж байна. Тухайлбал,
- БЗД-ийн 10-р хороо Улиастай голын далан засварлах ажил болон Шадивлангийн зуслангийн замын ус зайлуулах шугамыг угсарч дууссан
- БЗД-ийн 2, 29 дугаар хороо, Дарь-Эхийн уулзвараас хойш 102 дугаар сургуулийн зүүн талын ус тогтдог байршилд замын борооны ус зайлуулах шугам сүлжээг засаж, өргөтгөх ажил 90 хувьтай,
- Төв цэнгэлдэх хүрээлэнгийн гадна зам талбайн ус тогтдог байршлын замын ус зайлуулах шугам угсрах ажил 90 хувьтай дууссан гэдгийг “Геодези, усны барилга, байгууламжийн газар” ОНӨААТҮГ-ын дарга Л.Ариунтуяа хэллээ.
Зөвлөгөөний үеэр хотын дарга Х.Нямбаатар нийслэлийн өмчтэй холбоотой асуудлаар нэр бүхий хүмүүсийг АТГ-т шалгуулахыг холбогдох албанд үүрэг болгов. Тодруулбал,
- НИТХ-ын төлөөлөгч асан Л.Наранбаатар нь концессын гэрээгээр СБД-ийн Тамгын газрын байрыг нурааж, суурин дээр 16 давхар барилга барьсан хэдий ч гэрээний үүргээ биелүүлээгүй, гэрээний хавсралтыг сольсон, ашиглалтад оруулах хугацааг хэтрүүлсэн,
- “Ub Group” ХХК-ийн ТУЗ-ийн дарга Ц.Батбаатар нь нийслэлийн өмчийн газарт орон сууц барихдаа мөн гэрээний дагуу хүлээсэн үүргээ хүлээхгүй, асуудлыг хуулийн байгууллагаар шалгуулахыг үүрэг болгосон юм.
Түүнчлэн шуурхай зөвлөгөөний үеэр хотын дарга Х.Нямбаатар Сэлбэ дэд төвийн бүтээн байгуулалтын ажлын тендерийг долоодугаар сард зарлах, ингэхдээ хиймэл нуур болон гадаргын ус ашигласан хороолол байгуулах, усны шугам нь зэс хоолойтой байх, эрчим хүчнийхээ тодорхой хувийг сэргээгдэх эрчим хүчээр шийдсэн, нийт барилгажих талбайн 60 хувьд орон сууц барьсан байх зураг төсөл гаргах ёстойг холбогдох албаныханд үүрэг болголоо.
Нийгэм
Монгол Улсаас жүдо бөхийн 6 дахь Дэлхийн аварга төрлөө
АНЭУ-ын Абу Даби хотод жүдо бөхийн насанд хүрэгчдийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн тавдугаар сарын 19-24-нд болж байна.
Олимпын эрхийн оноо олгох тус тэмцээнд 104 орны нийт 633 (эрэгтэй 326, эмэгтэй 307) тамирчин оролцож байгаа бол манай улсаас 18 жүдоч хүч үзэж байгаа билээ.
Тэмцээний эмэгтэйчүүдийн 48 кг-ын жинд Үндэсний шигшээ багийн тамирчин Б.Баасанхүү Италийн жүдочийг вазари үнэлгээгээр ялснаар алтан медаль хүртлээ.
Тэд өмнө нь гурав барилдахад Б.Баасанхүү хоёрт нь ялж байжээ.
Тэрбээр жүдо бөхийн ДАШТ-ээс Монголын баг тамирчдын 28 дахь медаль, зургаа дахь алтан медалийг хүртлээ гэж Биеийн тамир, спортын улсын хорооноос мэдээллээ.
Нийгэм
ЦЕГ: 350 хэргийг шүүхэд шилжүүлэх саналтай прокурорт хүргүүллээ
-
Нийгэм5 цаг өмнө
Аюулт үзэгдэл, ослын 99 удаагийн дуудлагаар үүрэг гүйцэтгэжээ
-
Нийгэм4 цаг өмнө
Уламжлалт анагаах ухааны 7 их сургууль цөм төлөвлөгөөгөө нэгдсэн байдлаар тогтжээ
-
Нийгэм4 цаг өмнө
ОХУ-аас ирүүлсэн хүмүүнлэгийн тусламжийн үр тарианы тэжээлийг хүлээн авч, орон нутагт олголоо
-
Нийгэм4 цаг өмнө
Замын-Үүд сумын ойн барилдаанд Б.Орхонбаяр арслан түрүүллээ
-
Нийгэм2 цаг өмнө
ЦЕГ: 350 хэргийг шүүхэд шилжүүлэх саналтай прокурорт хүргүүллээ
-
Улс төр2 цаг өмнө
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх ээжүүдэд Алдарт эхийн одон гардууллаа
-
Нийгэм2 цаг өмнө
Монгол Улсаас жүдо бөхийн 6 дахь Дэлхийн аварга төрлөө
-
Нийгэм1 цаг өмнө
Х.Нямбаатар: Нийслэлийн өмчийн асуудалтай холбоотойгоор Л.Наранбаатар, Ц.Батбаатар нарыг хуулийн байгууллагаар шалгуулна