Нийгэм
Мах бол үндэсний баялаг бөгөөд төрийн хамгаалалтад байна
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн нэгдүгээр бүлгийн тавдугаар зүйлд “Мал сүрэг бол үндэсний баялаг мөн бөгөөд төрийн хамгаалалтад байна” хэмээн тунхагласан байдаг. Мал төрийн хамгаалалтад байна гэдэг нь монгол хүний эрүүл мэндийг хамгаалж буй төрийн бодлого. Өөрөөр хэлбэл хүнсний аюулгүй байдлыг төр хамгаална гэдгээ Үндсэн хуулийн дээрх заалтаар баталгаажуулсан гэж болох юм. Олон мянган жилийн өмнөөс монголчуудын аж амьдралын гол эх үүсвэр, ахуй соёлынх нь салшгүй хэсэг болж ирсэн нүүдлийн мал аж ахуй өнөөгийн цаг үед экологийн цэвэр бүтээгдэхүүний эх үүсвэр, хүн амын эрүүл мэндийн баталгаа гэдгээрээ үнэ цэнэтэй.
Генийн өөрчлөлтгүй, химийн бодисгүй мах, махан бүтээгдэхүүнийг монголчууд бид хэрэглэж ирсэн. Бэлчээрийн соргог өвс ногоо, олон төрлийн эмийн ургамал идэж буй монгол малын мах хүний биед шаардлагатай бүхий л аминдэмээр баялаг бөгөөд ангийн махтай адил гэж үзэх нь ч бий.
Үүнийг нотлох жишээ олон. Хэдхэн жилийн өмнө ДЭМБ-аас уруул, тагнайн сэтэрхий эмгэгтэй хүүхэд төрж байгаа шалтааныг тодруулахаар Азийн 15 орныг хамруулсан судалгаа хийжээ. Хятад, Япон, Солонгос, Энэтхэг, Лаос, Филиппин гээд олон улс орны эхчүүдийг хамруулж хийсэн судалгаагаар Лаост уруул, тагнайн сэтэрхий хүүхэд төрөх эмгэг хамгийн цөөн байгаа нь батлагджээ. Үүнд ямар хүчин зүйл нөлөөлж байгааг судалсанд лоасчуудын хүнсэндээ өргөн хэрэглэдэг навчит байцаа буюу манайхны нэрлэдгээр салатны байцаанд хамаг учир байсан аж. Уг байцаанд агуулагддаг бодисууд ургийн хөгжлийн үед уруул, тагнайн сэтэрхий үүсгэхээс сэргийлдэг гэдгийг судлаачид тогтоожээ.
Гэтэл Монголд уруул, тагнайн эмгэгтэй хүүхэд төрөх тохиолдол Лаосынхоос хэд дахин бага байгааг ДЭМБ-ынхан анзаарчээ. Энэ бол монголчууд хүнсэндээ хонины мах их хэрэглэдэгтэй шууд холбоотой гэсэн дүгнэлт гарсан байна. Жирэмсэн эхчүүд хонины махаа л идээд байхад хүүхэд нь уруул, тагнайн сэтэрхий гэх мэт эмгэггүй төрдөг гэсэн үг. Тэгэхээр хонь гэдэг амьтан юу иддэг болоод мах нь тийм ид шидтэй байгаа юм бэ гэсэн асуулт гарна. Мэдээж бэлчээрийн өвс ургамлын гайхамшиг энэ юм. Монгол хонь 80 гаруй төрлийн эмийн ургамал иддэг гэсэн судалгаа ч бий аж. Харин монгол үхэр 40 гаруй нэр төрлийн эмийн ургамлаар хоолллодог. Бог, бод малын иддэг өвс, ургамлын төрөл зүйлд иймэрхүү ялгаа байх боловч нийтлэг утгаараа бол монгол мал эмийн ургамлыг боловсруулдаг амьд үйлдвэр гэсэн үг ажээ.
Б.Ринчен гуайг өмнөд хөршид айлчилж явахад хятадууд энэ ногоо тийм ч өвчинд сайн, тэр ногоо тийм ч юманд сайн хэмээн тайлбарлахад, “Монголчууд бид ногоо иддэггүй. Мал маань ийм ногоонуудыг идчихдэг. Харин бид малынхаа махыг иддэг юм аа” хэмээн хэлж амыг нь тагласан гэдэг. Их эрдэмтний энэ үг монгол малын гайхамшгийг товч тодорхой хэлсэн ажээ.
Тэгэхээр монгол малын мах бол хамгийн эрүүл, цэвэр, экологийн хүнс. Импортын гахай, тахианы мах хүний эрүүл мэнд, амь насанд аюул заналхийлсээр удаж буй өнөө үед үүнийг улам ойлгох болжээ. АНУ-ын Хоол хүнс судлалын холбооноос тахианы маханд хийсэн органик бус хүнцлийн шинжилгээ эерэг гарсан тухай “The Wall Street Journal” болон “Тhe Associated Press” зэрэг дэлхийн томоохон хэвлэл мэдээллийн хэрэгслүүд саяхан мэдээлсэн. АНУ-д худалдаалж, хүнсэндээ хэрэглэдэг нийт тахианы махны тал хувь нь үхэлд хүргэх аюултай, хорт хавдрын шалтгаан болдог хүнцлийг их хэмжээгээр агуулдаг болох нь ийнхүү тогтоогджээ. Холын АНУ-ыг ярихаа байя гэхэд хажуугийн хөршид хүнсний аюулгүй байдал ямар билээ. Тэндээс импортолсон тахиа, гахайны мах АНУ-ынх шиг хорт хавдар үүсгэх хүнцэлгүй гэх ямар ч баталгаа байхгүй. Тахиаг хурдан өсгөж томруулах, таргалуулах зорилгоор тусгай бордоо, тэжээл, тариа тарьдаг. Тийм тахианы махыг байнга хэрэглэвэл хүний биед генийн өөрчлөлт гардаг. Тухайлбал, тахианы мах их иддэг өсвөр насны хөвгүүдэд эмэгтэйлэг шинж давамгай болдог, эмэгтэйчүүд тахианы мах их идсэнээр лийр хэлбэрийн таргалалт их түгээмэл болсон гээд эрүүл бус махны хэрэглээнээс үүдэлтэй сөрөг мэдээлэл олон.
Монгол Улс 66 сая малтай. Энэ бол жинхэнэ өсөн үрждэг, нөхөн төлждөг баялаг. Харамсалтай нь энэ баялгийнхаа үр шимийг хүртэж чадахгүй шахам байна. Хүн амаа байгалийн цэвэр, эрүүл, шимтэй хүнсээр хангая гэвэл юуны өмнө махны хэрэглээг дэмжих, үнийг нь зохистой түвшинд байлгах ёстой. Махны үнэ нэмэгдвэл малчдад ашигтай гэдэгтэй санал нийлдэггүй. Малчдыг дэмжих төрийн бодлого, үнийн зөрүүгээс ашиг хонжоо хайх ченжийн тогтолцооноос давж хэрэгжихгүй байгаа нь харамсалтай.
Монгол хүнээ эрүүл байлгая гэвэл малаа эрүүлжүүлэх нь чухал. Үүнтэй холбогдоод вакцины наймаа, шахаа, вакцины чанар гээд олон асуудал сөхөгддөг. Дөнгөж өчигдөрхөн цахим сүлжээнд зарим иргэн захаас авсан шинэ хонины махнаас вакцин үнэртэж байна гэсэн мэдээлэл оруулсан байна лээ.
УИХ Мал амьтны эрүүл мэндийн тухай хууль, Малын генетик нөөцийн тухай хуулийг баталж, Улсын мал эмнэлгийн Ерөнхий газар болон Ерөнхий малын эмчтэй болсон. Тиймээс мал эмнэлгийн асуудал хариуцсан бие даасан агентлагтай улс оронд ийм шалдар булдар асуудал уг нь гарах ёсгүй юм.
Салбарын яаман дээр ч гэсэн “Монгол мал”, “Малын эрүүл мэнд” зэрэг үндэсний хөтөлбөрүүд хэрэгжиж байгаа. Ийм байхад монгол мал өвчтэй, эсвэл махнаас нь вакциных нь үнэр арилаагүй байна гэх мэт яриа гарах юм бол, тэр нь хэрвээ үнэн байх юм бол сайд нь шууд огцрох нь шударга ёсонд нийцнэ. Шүлхий гэх мэт малын гоц халдварт өвчнүүд сүүлийн жилүүдэд тасралтгүй гарч байгаа. Үүнийг 100 хувь байгалийн давагдашгүй хүчин зүйл гэж үзэх аргагүй. Малаа эрүүлжүүлж, өвчин эмгэгээс сэргийлэх зорилготой Үндэсний хөтөлбөрүүдэд зарцуулсан хэдэн арван тэрбум төгрөг үр дүнгүй салхинд хийссэн л гэсэн үг.
Дашрамд дурдахад саяхан ХХААХҮ-ийн дэд сайд Ж.Сауле Франц Улсад ажлын айлчлал хийн Дэлхийн мал амьтны эрүүл мэндийн байгууллагын 87 дугаар чуулга уулзалтад оролцоод ирсэн. Сайдын айлчлал бол аялал зугаалга биш болохоор энэ чиглэлд ахиц дэвшил авчрах, олон улсын жишиг, стандарт руу дөхөх шийдэл, санаа, сэдэл олонтой ирсэн бизээ.
Малчдаа дэмжиж, малаа эрүүлжүүлэхгүйгээр монгол хүний эрүүл мэндийн талаар ярих аргагүй. Товчхондоо бол ХХААХҮЯ гэдэг бол Эрүүл мэндийн яам юм. Монгол хүний эрүүл хоол хүнсийг үйлдвэрлэж байгаа салбарын бодлогыг боловсруулж буй төрийн захиргааны төв байгууллага гэдэг утгаараа шүү дээ. Мал төрийн хамгаалалтад байна гэдгийн цаад утга энд улам тодорно. Мах ч гэсэн төрийн хамгаалалтад байх ёстой. Эрүүл монгол хүний төлөө төр үүнийг хийдэг билээ.
Нийгэм
ЦЕГ: Алба хаагчдын нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх чиглэлээр ажиллаж байна
Цагдаагийн байгууллагаас “Цагдаа, дотоодын цэргийн алба хаагчдыг орон сууцжуулах хөтөлбөр”-ийг боловсруулж, батлуулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулсан.
Энэ ажлын хүрээнд “Буянт шарга констракшн” ХХК-ний барьж буй 320 айлын орон сууцанд цагдаа, дотоодын цэргийн 179 алба хаагч хамрагдан, 30 хувийн урьдчилгаа төлбөр төлж, гэрээ байгуулсан байна.
Нийслэлийн цагдаагийн удирдах газраас “Нийслэл Улаанбаатар хот дахь төрийн болон нийслэлийн харьяа байгууллагын ажилтан, алба хаагчдыг түрээслээд өмчлүүлэх орон сууцанд хамруулах журам”-ын шаардлага хангасан 100 алба хаагчийн мэдээллийг Нийслэлийн орон сууцны корпорацад уламжлан шийдвэрлүүлэхээр хүргүүлжээ.
“Орон сууцны төслүүд танилцуулах” өдөрлөгийн арга хэмжээг “Хаан банк”-тай хамтран зохион байгуулж, өдөрлөгт 451 алба хаагч оролцож, 23 алба хаагч төсөлд хамрагдахаар захиалга өгч, зээл судлуулж байна.
Мөн Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн газраас “Энхбагана констракшн” ХХК-тай хамтран ажиллаж, тус дүүргийн 41 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт 2023 оны 05 дугаар сараас эхлэн баригдаж буй 16 давхар 90 айлын орон сууцанд тус цагдаагийн газраас 32, бусад цагдаагийн анги, байгууллагаас 27 алба хаагчийг хөнгөлөлттэй үнээр;
Дорноговь аймгийн цагдаагийн газраас аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын дарга, Засаг дарга нартай энэ оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр уулзаж, хүсэлт хүргүүлснээр Дорноговь аймагт хэрэгжиж буй “Түрээсийн орон сууц хөтөлбөр”-т 3 алба хаагчийг нэмж хамруулах;
Өмнөговь аймгийн цагдаагийн газраас аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын дарга, Засаг дарга нарт алба хаагчдад зориулсан 120 айлын орон сууц бариулах талаар хүсэлт хүргүүлж, орон сууцны барилгын зураг, төсөл боловсруулж, орон нутгийн төсвөөс шийдвэрлүүлж, тендерийн шалгаруулалт тус тус явагдаж байна.
Нийгэм
Монгол Улсаас юникорн “төрүүлэх” суурийг тавилцах үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал боллоо
Виртуал бүсэд бүртгүүлсэн мэдээллийн технологийн компаниудад татварын болон татварын бус 8 төрлийн дэмжлэг үзүүлэх шийдвэр гарсан.
Тэгвэл энэхүү дэмжлэгийг үзүүлэх, шалгуур үзүүлэлт болон журмыг нь гаргах Үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал өчигдөр боллоо.
Хурлаар:
- Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэл, дэвшилтэт технологийг хөгжүүлэх стратеги төлөвлөгөө боловсруулах Ажлын хэсэг
- Виртуал бүсийн ажиллах журам, түүнд бүртгүүлсэн хуулийн этгээдэд татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлэх тухай журмын төслийг боловсруулах Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнийг баталлаа.
Ажлын хэсгийн гишүүдийг сонгохдоо мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай хуульд тухайлан заасан хуулийн этгээд болох шинжлэх ухаан, технологи, санхүү, татвар, жижиг дунд үйлдвэрлэл, инновацын асуудлаар дагнан үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагын холбогдох мэргэжилтэн, судлаачдыг багтаажээ.
Үндэсний зөвлөл нь Монгол Улсад инновацын экосистемийг бүрдүүлэх, стартапыг дэмжих бодит орчныг бий болгох үүрэгтэй юм.
Анхдугаар хурлын үеэр Мэдээллийн технологийн үндэсний паркын захирал, Үндэсний зөвлөлийн Ажлын албаны дарга Ж.Золзаяа дэлхийн улс орнууд мэдээллийн технологийн компаниуддаа эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлснээр тухайн улс орнууд ДНБ-дээ мэдээллийн технологийн салбарын эзлэх хувь хэмжээ, экспорт, хүний нөөцөө хэрхэн нэмэгдүүлж байгаа сайн жишгийг танилцуулж, дотоодын стартап компаниудад энэ төрлийн дэмжлэг үзүүлэх хууль эрх зүйн орчны бүрдсэн талаар мэдээлэл өглөө.
ЦХИХХ-ны сайд, Үндэсний зөвлөлийн дэд дарга Ц.Баатархүү: Мэдээллийн технологийн компаниудад хууль эрх зүйн талаас нь боломжийг нь нээж, Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай хуулийг УИХ баталсан. Одоо эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлэх ажлыг эхлүүлж байна.
Үндэсний зөвлөл нь цаашид Монгол Улсад инновацын экосистемийг бүрдүүлэх, стартапыг дэмждэг бодит орчныг бий болгох үүрэгтэй гэж ойлгох хэрэгтэй. Энэхүү зөвлөл нь виртуал бүсэд бүртгүүлсэн хуулийн этгээдэд татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлэх шийдвэрийг гаргаж, УИХ болон Засгийн газарт танилцуулна. Иймд хүрээгээ зөв тодорхойлж, сонгон шалгаруулалтыг хүний оролцоогүйгээр хийх технологийг шийдлийг нэвтрүүлэх зарчмыг баримтлах шаардлагатай гэдгийг онцоллоо.
Түүнчлэн Монгол Улс төрийн үйлчилгээг цахимжуулах ажлыг хангалттай сайн хийсэн. Ebarimt болон E-mongolia-гийг далайд гарцгүй орнууд сонирхож байна. Төрд байгаа эх кодыг экспортлох, олсон орлогыг виртуал бүсэд төвлөрүүлнэ гэдгийг онцлов. Цаашид дижитал эдийн засгийг бий болгох, ДНБ-д мэдээллийн технологийн хувь хэмжээг нэмэгдүүлэх, Монгол Улсаас дэлхийн хэмжээний юникорн “төрүүлэх” суурийг өнөөдөр тавьж байна гэдгийг дурдав.
Мэдээллийн технологийн үсрэнгүй хөгжлийн өнөө үед дэлхийн улс орнууд өөр өөрсдийн амбицаа зарлаж байна. Тухайлбал, Япон улс 2030 он гэхэд робот техник, хиймэл оюун, IoT, кибер аюулгүй байдал зэрэг салбарууддаа анхаарч, жил бүр дижитал экспортыг 7 их наяд иенд хүргэх зорилт тавьсан бол Австрали улс дижитал худалдааг 30 хувь нэмэгдүүлэх зорилт тавьжээ. Харин Казахстан улсын Astana Hub нь технологийн экспортоо 2025 он гэхэд 500 сая ам.доллар, 2030 он гэхэд 1 тэрбум ам.долларт хүргэх зорилго тодорхойлсон байна.
Эдгээр улсууд дээрх зорилгодоо хүрэхийн тулд мэдээллийн технологийн компаниудад эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлж байна.
АСТАНА ХАБ 2027 ОНД АНХНЫ ЮНИКОРН КОМПАНИА ДЭЛХИЙД ГАРГАНА
Астана Хаб нь 2018 онд байгуулагдаж, нэг жилийн дотор 35 сая ам.долларын орлогын олж төвлөрүүлсэн байна. Тус улс нь 2023 онд мэдээллийн технологийн экспортоо 80 гаруй хувиар өсгөж, 25,000 ажлын байр шинээр бий болгож, 665 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалтыг татаж чаджээ. Астана Хаб 2027 онд анхны юникорн компаниа төрүүлэхээр ажиллаж байна. Тэд өөрсдийнгөө “Технологийн хаб” хэмээн тодорхойлж, олон улсад амбицаа зарлаад байна.
УЗБЕКИСТАН УЛС ОЛОН УЛСАД “АУТСОРСИНГ ХАБ” ГЭДГЭЭ ЗАРЛАЖЭЭ
Узбекистан улсын мэдээллийн технологийн экспорт нь 2023 онд 343 сая ам.долларт хүрчээ. Тэд өөрсдийгөө олон улсад “Аутсорсинг хаб” хэмээн тодорхойлсон бөгөөд 2030 он гэхэд 300,000 ажлын байрыг бий болгож, экспортоо 5 тэрбум ам.долларт хүргэх тооцооллыг гаргажээ.
МОНГОЛ УЛСЫН ДНБ-Д IT САЛБАРЫН ЭЗЛЭХ ХУВИЙГ НЭМЭГДҮҮЛНЭ
Монгол Улсын хувьд ДНБ-д харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын 3.2 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд цаашид энэ хувь хэмжээг нэмэгдүүлэх, дижитал эдийн засгийг бий болгоход дээрх үндэсний зөвлөлийн үүрэг чухалд тооцогдож байна.
Үндэсний зөвлөлийн даргаар Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, дэд даргаар ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү, Ажлын албаны даргаар МТҮП-ын захирал Ж.Золзаяа нар ажиллаж байна гэж Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас мэдээллээ.
Нийгэм
Б.Одбаяр: Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ
УБЗАА-наас 2022-2024 онд 150 мянга орчим ам метр явган замыг шинэчлэн засварлаж, өргөтгөсөн.
Тухайлбал, энэ онд УБЗАА-наас 28,300 ам метр, НЗХГ-аас 10 мянган ам метр явган зам шинэчилж, замын нөхөн сэргээлттэй холбоотойгоор 13 мянган ам метр буюу нийт 51 мянга гаруй ам метр явган зам засварласан байна. Энэ талаар холбогдох албаны мэргэжилтнүүдээс тодрууллаа.
УБЗАА-ны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын газрын дарга Г.Билгүүн “2022 онд УБЗАА-наас нийслэлийн хэмжээнд 66 мянга орчим ам метр стандартад нийцэхгүй буюу гөлгөр гадаргуутай явган зам байгааг судалгаагаар тогтоосон. Эдгээр замын ихэнх нь Бага тойруу, Энхтайваны өргөн чөлөө, Самбуугийн гудамж зэрэг хотын төвийн хэсгээр байгааг тогтоож байв. Энэ хүрээнд 2024 онд нийслэлийн Засаг даргын зүгээс эдгээр шаардлагад нийцэхгүй байршлуудын явган замыг нэг стандарттай болгон, барзгар гадаргуутай чулуугаар хийх шийдвэрийг гаргасан. Ийнхүү өнөөдрийн байдлаар таван багц ажлын худалдан авах ажиллагааны гүйцэтгэгч нь шалгарсан бол үлдсэн дөрвөн багц ажлын худалдан авах ажиллагааг зарлаад буй” гэв.
НЗХГ-ын дарга Б.Одбаяр “Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ. Ингэхдээ хөдөлгөөний аюулгүй байдал, холболт, өргөн, гадаргуун барзгаржуулалт зэрэг үндсэн дөрвөн шаардлагыг тавина. Иж бүрэн гудамжны төлөвлөлтийн хүрээнд авто зам, ногоон байгууламж, явган зам, барилга гэсэн дарааллыг баримтлах юм. Мөн зам хариуцагчийн тогтолцоог бий болгохоор төлөвлөж байна. Ингэснээр явган зам эвдэрсэн тохиолдолд тухай бүрд нь шуурхай засварлах боломж бүрдэж буй. Түүнчлэн ажлын талбайн нарийвчилсан зохион байгуулалтын төлөвлөгөөг гаргаж явган зам хийж байгаа талбайг гүйцэтгэгч аж ахуйн нэгж авах юм. Ингэхдээ тухайн талбайг хаах тохиолдолд хөдөлгөөн зохион байгуулалтыг зайлшгүй хийж, явган зорчигчийн саадгүй зорчих нөхцөлийг бүрдүүлсэн байх гэдэг шаардлагыг тавина” гэлээ.
Ташрамд, өмнө нь Хот, тосгоны төлөвлөлт, барилгажилтын норм ба дүрэмд явган замын өргөн хамгийн багадаа нэг метр байна гэж заасан нь хоёр ба түүнээс дээш хүн зэрэг зорчиход хүндрэлтэй байв. Харин цаашид явган замыг хамгийн багадаа хоёр метр өргөнтэй болгон шинэчилнэ. Явган замыг илүү өргөн болгож, зорчиход таатай болгосноор аж ахуйн нэгжүүдээр үйлчлүүлэх үйлчлүүлэгчид олширч, орлого нэмэгддэг аж.
-
Нийгэм20 цаг өмнө
Ажил олгогч, ажилтны хоорондын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааны зөв соёлыг төлөвшүүлэх 35 мэргэшсэн зөвлөх бэлтгэж байна
-
Нийгэм2 цаг өмнө
Монгол Улсаас юникорн “төрүүлэх” суурийг тавилцах үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал боллоо
-
Улс төр20 цаг өмнө
ЗГ: Дөрвөн улирлын турш жуулчин хүлээн авах боломжийг бүрдүүлнэ
-
Улс төр20 цаг өмнө
Болзошгүй хүндрэлийг тооцоолон өвөлжилтийн бэлтгэлийг тасралтгүй хангах шаардлагатайг анхаарууллаа
-
Нийгэм2 цаг өмнө
Хөвсгөл аймгийн Галт суманд газар хөдөлжээ
-
Нийгэм2 цаг өмнө
Б.Одбаяр: Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ
-
Дэлхий дахинд37 мин өмнө
БНСУ-д 117 жилийн дараа 16.5 см зузаан цас оржээ