Дэлхий дахинд
АНУ-ын 59 дэх удаагийн сонгуулийн талаарх сонирхолтой баримтууд

Арваннэгдүгээр сарын 3-нд АНУ-д 59 дэх удаагийн ерөнхийлөгчийн сонгууль болох гэж байна. Ерөнхийлөгчөөс гадна тус улсын дэд ерөнхийлөгч, Төлөөлөгчдийн танхимын бүх 435 гишүүн, Сенатын танхимын гурваны нэг буюу 35 гишүүн, 13 муж, бүс нутгийн амбан захирагч нарыг сонгоно.
Цагаан ордны төлөө Ерөнхийлөгч Доналд Трамп, Дэд ерөнхийлөгч Майкл Пенстэй /Бүгд Найрамдах нам/ АНУ-ын дэд ерөнхийлөгч асан Жозеф Байден, Калифорни мужийн сенатор Камала Харис /Ардчилсан нам/ нар өрсөлдөнө.
Цар тахлын нөхцөл байдалд
Америкчууд энэ удаагийн сонгуулийн кампанит ажлыг тус улсын түүхэн дэх хамгийн өвөрмөц сурталчилгаа гэж үзэж байна. Учир нь тус сонгууль 230 мянга гаруй хүний амийг авч одоод буй коронавирусний цар тахлын нөхцөл байдалд болж байна. Халдвараас урьдчилан сэргийлэх зорилгоор 14 муж болон Колумбын тойргийн эрх баригчид саналын хуудсыг шуудангаар илгээх шийдвэр гаргасан бол бусад мужид урьдчилан санал өгөх хугацааг сунгасан билээ. Энэ сарын 3-нд америкчуудын тал хувь нь санал өгөх юм. “US Elections Project” судалгааны төвийн урьдчилсан таамгаар, санал өгөх эрхтэй 239.2 сая иргэний 150 сая гаруй нь саналаа өгөх төлөвтэй байна. Ингэснээр, сонгуулийн ирц 65 хувийг давж, 1908 оноос хойш хамгийн өндөр үзүүлэлт болох боломжтой.
Диксвилл Нотчоос Хавай, Аляск хүртэл
1960 оноос хойш тогтсон уламжлалын дагуу Нью Хэмпшир мужийн Диксвилл Нотч жижиг тосгоны оршин суугчид хамгийн түрүүнд буюу 3-ны өдрийн 00.00 цагаас /УБ цагаар: 13.00 цаг/ саналаа өгнө. Тэнд таван хүн санал өгөх юм.
АНУ-ын баруун эргийн цагаар 06.00 /УБ цагаар 19.00/ цагт санал хураалт Мэн, Кеннектикут, Нью Йорк, Виржиниа мужид эхлэх бол нэг цагийн дараа тус улсын баруун хэсгийн ихэнх мужуудад санал хураах байрнууд үүдээ нээнэ. Номхон далайн эрэг орчимд хамгийн сүүлд буюу орон нутгийн цагаар 07.00 /УБ цагаар: 11.04-ний өдрийн 01.00/ цагт Аляскад санал хураалт эхлэх юм.
АНУ-ын зүүн эрэг орчим санал хураалт орон нутгийн цагаар 19.00 /УБ цагаар 11.04-ний өдрийн 08.00/ цагт дуусах бол Хавай, Алеутын арлын Адак тосгоны оршин суугчид хамгийн сүүлд буюу орон нутгийн цагаар 20.00 /УБ цагаар 11.04-ний өдрийн 14.00/ цагт саналаа өгөх юм.
Санал авах байруудад ариун цэврийн аюулгүй байдлын хатуу хэм хэмжээг баримтална. Сонгогчид амны хаалт зүүж, хоорондын зай барих гэнэ.
Санал асуулга ба нэг хувийн саналтай намууд
Социологийн судалгааны “Real Clear Politics” сайтын мэдээллээр, сонгогчдын дунд Трампын нэр хүнд Байденыг бодвол үндэсний хэмжээнд найман хувиар доогуур байгаа бол эргэлзээ бүхий мужуудад 3-7 хувиар доогуур байна. Гэхдээ шинжээчид Бүгд Найрамдах намын нэр дэвшигч ялалт байгуулах боломжоо хадгалан үлдсэн гэж үзэж байна. Тухайн намын дэмжигчдийн идэвхээс олон зүйл шалтгаална гэж тэд онцолжээ.
Ерөнхийлөгчийн сонгуульд ялахын тулд нэр дэвшигч нь муж бүрд явуулсан санал хураалтын дүнгээр бүрэлдсэн сонгогчдын коллегийн 538 гишүүний 270-ынх нь саналыг авах ёстой. Коллегийн гишүүдийн тоо Сенатын танхимын 100, Төлөөлөгчдийн танхимын 435 гишүүний нийт тоотой дүйцдэг. Үүнээс гадна коллегийн бүрэлдэхүүнд Колумбын тойргийн гурван төлөөлөгчдийг оруулдаг байна.
“Real Clear Politics” сайт Байден сонгогчдын коллегийн гишүүдийн 232 санал, Трамп 125 санал авах боломжтой бөгөөд 181 саналын “хувь заяа” одоогоор тодорхойгүй байна гэж таамаглаж байна. Эдгээр нь эргэлзээ бүхий мужууд юм.
“News Center Main” сайтад мэдээлснээр, 50 мужид Либертар намын нэр дэвшигч Жо Жоргенсен, 30 мужид Ногоон намын нэр дэвшигч Хоуи Хокинс, 18 мужид Үндсэн хуулийн намын Дон Бланкеншип ерөнхийлөгчид нэр дэвшээд байна. Санал асуулгаас үзвэл, Жоргенсен, Хокинс нар тус бүр нэг хувийн санал авах магадлалтай байна.
Конгрессын төлөө
Төлөөлөгчдийн танхимын бүх суудал, Сенатын танхимын 35 суудлын төлөө хүчтэй өрсөлдөөн өрнөнө. Өдгөө Сенатын танхимын 53 суудлыг Бүгд Найрамдах нам, 45 суудлыг ардчилсан нам, хоёр бие даагч аваад байгаа. Харин Төлөөлөгчдийн танхимын 232 суудал Ардчилсан нам, 197 нь БН намд ногддог.
“Real Clear Politics” сайтын урьдчилсан таамгаар, АН-д Төлөөлөгчдийн танхимд хяналтаа хадгалан үлдэх боломж бий. АН тус танхимд 214 суудал авахаар төлөвлөж байгаа бол БН нам 182 суудал горилж байна. Хамгийн гол өрсөлдөөн үлдсэн 39 суудлын төлөө өрнөнө. Сенатын танхимд АН 45 суудал, БН нам 46 суудлаа авч үлдэх боломжтой бөгөөд есөн суудлын “хувь заяа” тодорхойгүй хэвээр байна.
Санал хураалтыг дүгнэх явц удаашрах магадлалтай
Шуудангаар авсан санал хуудсыг тоолох явц сонгуулийн эцсийн дүнг нэгтгэх явцыг удаашруулж магадгүй гэж шинжээчид үзэж байна. Ихэнх мужид санал хураалтын эцсийн дүн тэр даруйд гарахгүй гэж “The New York Times” сонин сануулжээ. Энэ сарын 4-ний үд гэхэд 50 мужийн наймд санал хураалтын дүн гарах магадлалтай байна. Канзас, Кентукки мужид саналын хуудсыг энэ сарын 6, Аляскад 13-ныг хүртэл хүлээн авах бол хамгийн хойд мужид шуудангаар ирүүлсэн саналын хуудсыг тоолох явц санал хураах өдрөөс долоо хоногийн дараа эхэлнэ. Иллинойс мужид энэ сарын 17-ныг хүртэл ирүүлсэн саналын хуудас хүчинтэй байх бол 26 сая сонгогчтой Калифорни муж энэ сарын 20-ныг хүртэл саналын хуудас хүлээн авах гэнэ.
Ирэх арванхоёрдугаар сарын 12-ныг хүртэл муж тус бүрийн санал хураалтын нэгдсэн дүн гарах бол мөн сарын 14-нд сонгогчдын коллегийн гишүүд саналаа өгнө. 2021 оны нэгдүгээр сарын 6-нд Конгрессын хоёр танхимын хамтарсан хуралдаан дээр сонгогчдын коллегийн санал хураалтын дүнг баталж, мөн сарын 20-нд ерөнхийлөгчийн тангараг өргөх ёслол болох юм.

Дэлхий дахинд
Ромын пап Францисыг оршуулах ёслол бямба гарагт болно

Ромын католик сүм хийдийн кардиналууд өчигдөр хуралдаж, пап Францисын оршуулах ёслолыг энэ бямба гарагт Гэгээн Петрийн талбайд гадаа үйлдэхээр тогтжээ. Харин ард иргэд, сүсэгтнүүдийг Ромын Папд хүндэтгэлээ илэрхийлэх боломжийг олгох үүднээс лхагва гарагт шарилыг нь Гэгээн Петрийн сүмд байрлуулж юм байна.
88 настай Пап лам Францис тархинд нь цус харвасны улмаас зүрхний дутагдалд орж нас нөгчсөн болохыг Ватиканы албаныхан үүний өмнө мэдээлсэн. Он гарснаас хойш хоёр уушгиндаа хатгалгаа туссаны улмаас эмчлүүлж эмнэлгээс гараад удаагүй байсан Ромын пап хамгийн сүүлд өнгөрсөн амралтын өдөр Улаан өндөгний баярыг тохиолдуулж Гэгээн Петрийн талбайд сүсэгтэн олонтой мэндчилж байсан юм. Францис ламтан мөн тогтсон заншлаас гажиж, Гэгээн Петрийн сүмд бус, Гэгээн Мариагийн сүмд өөрийг нь оршуулахыг гэрээсэлжээ. Өмнөх бүх Ромын папуудаас анх удаа Европын бус орны гаралтай Францис ламтны дурсгалыг хүндэтгэж төрөлх Аргентин улсад нь болон хөрш Бразил улсад 7 хоногийн гашуудал зарласан байна.Мөн дэлхийн католик шашинтнуудын тэргүүнийг оршуулах ёслолд оролцож, Пап Францистай салах ёс гүйцэтгэх бодолтой байгаагаа дэлхийн олон орны удирдагчид илэрхийлж байгаа юм байна.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп тухайлбал гэргийн хамтаар Ром хотноо энэ ёслолд оролцохоо мэдэгдсэнээр албандаа орсноосоо хойш анх удаа хилийн дээс алхах гэж байгааг хэвлэлүүд дурьдаж байна. Францын Ерөнхийлөгч Э.Макрон, Бразилийн ерөнхийлөгч Лула да Сильва, Пап ламтны төрөлх Аргентин улсын ерөнхийлөгч Хавьер Милей нар мөн оршуулгад оролцохоо мэдэгджээ. Украины ерөнхийлөгч Зеленский очихоор төлөвлөж байгаа талаар дотоодын хэвлэлүүд нь мэдээлжээ.
Дэлхийн 1,4 тэрбум католик шашинтнуудын тэргүүн, дараагийн Пап ламыг сонгох сонгуулийн тухайд, түүнийг таалал төгссөнөөс 15-20 хоногийн дараа эхэлдэг жаягтай. Энэ үүднээсээ тавдугаар сарын 6-наас хойш болох юм байна. Маш чанд хатуу дэг ёсны дагуу, нууц байдалд явагддаг энэ сонгуульд дэлхийн өнцөг булан бүрийн 135 кардинал оролцох эрхтэй байна.
Дэлхий дахинд
The U.S. tariff tantrum: A self-defeating trade war

Editor’s note: Xin Ping is a commentator on international affairs, writing regularly for Xinhua News Agency, CGTN, Global Times, China Daily, etc. The article reflects the author’s views and not necessarily those of CGTN.
Washington’s latest tariff blitzkrieg – slapping “universal” levies on over 180 nations and regions – is setting things on fire at home.
The moment the executive order was signed, U.S. markets went into freefall: the Dow plunged nearly 4 percent, Apple and Nike stocks nosedived, and $6.4 trillion vanished from Wall Street in two days.
This isn’t economic policy. It’s economic arson.
The art of self-sabotage
Will tariffs bring manufacturing home? Despite years of arm-twisting, American tech giant Apple still works with 94.5 percent of its suppliers being overseas.
Apple isn’t an outlier. The semiconductor industry is facing obstacles in reshoring back to the U.S. as well. Intel has paused its Arizona factory. TSMC is delaying U.S. production. The problems hindering “made in America” are systemic and may only be addressed through a broad and profound economic restructuring. Tariffs won’t magically resurrect dead industries; they only inflate prices for already-struggling consumers.
The U.S. tariff spree, unleashed in the name of “America First,” is in fact a masterclass in shooting oneself in the foot. U.S. farmers will be hard hit. In the aftermath of the 2018 China tariff, while U.S. soybean exports eventually rebounded, the farming community suffered irreparable damages: Midwest farm bankruptcies spiked 30 percent, wiping out generations of family farms. Today’s “Tariff 2.0” risks repeating history – but with higher stakes.
China’s counterpunch
Beijing has been defending itself with precise actions, hitting back with matching levies. But its market remains open to others. Germany’s automakers, for instance, now sell more cars in China than at home. ASEAN’s durians and lobsters enter Chinese markets tariff-free under RCEP – a stark contrast to America’s “walled garden” approach.
As China’s commerce ministry stated: “Bullying tactics won’t work. We defend rules, not whims.” Similar tactics have failed before. When the U.S. tried weaponizing small-parcel exemptions to target Chinese goods, U.S. retailers revolted, as 60 percent of affected imports are everyday essentials for low-income households.
Allies: from partners to prey
American allies are not spared either, and their response has also been strong. The EU is poised to approve retaliatory measures. France is warning against “suicidal trade wars.” German industries are lobbying Brussels to hit back harder. Japan is calling the moves “deeply regrettable.”
In Southeast Asia, the irony is thicker than durian pulp as countries like Vietnam face 46 percent tariffs but remain trapped supplying components to U.S. tech giants. An economist in Hanoi reveals the reality: “Trump wants us to be his factory, but not his competitor. That math doesn’t add up.”
The U.S. tariff crusade isn’t just failing – it’s uniting the Global South against Washington. The U.S. only accounts for around 15 percent of global trade. The remaining 85 percent is made up by the rest of the world – including China – and it will not stand idly by and watch the international trade system, the very thing that fostered global prosperity for decades, destroyed by self-serving political motivations.

A woman looks at an electronic stockboard on her computer at a trading company in Hanoi, Vietnam on April 8, 2025. /CFP
The ghost of Smoot-Hawley
History has long given its verdict on tariffs. The 1930 Smoot-Hawley tariffs turned a recession into the Great Depression. The déjà vu is uncanny: U.S. steel tariffs briefly boosted producers but killed 75,000 downstream jobs. American icon motorcycle manufacturer Harley-Davidson was forced to shift production overseas to avoid costs. “Made in America” has become “priced out of America.”
Those in Washington are preaching “short-term pain for long-term gain.” Tell that to the 27 U.S. textile mills shut down in the past 20 months, or the single mom paying 17 percent more for Walmart clothes. Some on Reddit have put it quite well: “Tariffs are taxes on the poor.”
Epilogue: The unlearned lesson
The White House insists this is “historic” – and they’re right. Not since the 1930s has the U.S. so recklessly weaponized trade. But the world has changed: China is deeply integrated into global supply chains, the EU makes its own decisions, and ASEAN won’t ditch prosperity for geopolitics.
The clock is ticking. Every tariff tweet coming from Washington is shredding U.S. credibility. Every market plunge erodes the White House’s “strong economy” narrative. And America’s isolation deepens with every trade deal other countries make on lowered tariffs, such as those between China and ASEAN and European countries.
In the end, it’s not just about the economy. America is turning its back on the world. The path it has chosen is a solitary one.
(If you want to contribute and have specific expertise, please contact us at opinions@cgtn.com. Follow @thouse_opinions on X, formerly Twitter, to discover the latest commentaries in the CGTN Opinion Section.)
Дэлхий дахинд
БНСУ даяар галын нөхцөл байдал ноцтой түвшинд хүрснийг зарлалаа

-
Нийгэм9 цаг өмнө
Өнөөдөр цахилгааны засвар хийгдэх хуваарь
-
Улс төр9 цаг өмнө
Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэг Унгар Улсад албан ёсны айлчлал хийнэ
-
Улс төр9 цаг өмнө
Өнөөдөр УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар…
-
Нийгэм6 цаг өмнө
“Агросити” дагуул хотын хөгжлийн ерөнхий төлөвлөгөө боловсруулах нээлттэй тендерийг дахин зарлалаа
-
Эдийн засаг6 цаг өмнө
Үхрийн цул мах нэг килограмм нь дундажаар 22 940 төгрөгийн үнэтэй байна
-
Улс төр6 цаг өмнө
БНКазУ, Монгол Улсын арьс шир, ноос боловсруулах туршлагаас судалж байна
-
Улс төр9 цаг өмнө
Монгол Улсын Ерөнхий аудиторын албан тушаалд нэр дэвшигчтэй хийх нэр дэвшигчийн сонсголыг зохион байгуулна
-
Нийгэм8 цаг өмнө
Орон сууц, сургалтын төлбөрийн татварын хөнгөлөлтийг энэ сард багтаан буцаан олгоно