Дэлхий дахинд
ПУТИН: УЙТГАРТАЙ БАЙНА, ОХИД ОО….

Оросын Ерөнхийлөгч Владимир Путин өөрт нь хамааралтай гэгдэх том ордоны тухай өгүүлсэн киноны талаар анх удаа тайлбар өглөө. Тэрбээр уг киног бүтнээр нь үзэх сонирхолгүй байсан тул зөвхөн туслахуудынхаа бэлтгэсэн видео хэсгүүдийг үзсэн аж.
Алексей Навальныйн мөрдлөг-кинон дотор дүрслэгдсэн ганц ч объект түүнд хамааралгүй, урд хожид ч түүнд болон гэр бүлд нь огт хамаагүй байсан хэмээн Путин мэдэгджээ. “Миний өмч хөрөнгө мэтээр тэнд дүрслэгдсэн зүйлсээс аль нь ч надад болон миний ойр дотныхонд хэзээ ч хамааралтай байгаагүй” гэж Оросын оюутны өдрийг тохиолдуулан видео хурал хийх үедээ өгүүлсэн байна. Уфа хотын Газрын тосны техникийн их сургуулийн оюутан Даниил Чемезов кинонд гарч буй ордон харшийн тухай асуултыг түүнд тавьсан учраас ийнхүү хариулсан аж. Алексей Навальныйн уг мөрдлөгийг Путин зохиомол бүтээл, эвлүүлэг хэмээн нэрлээд, “Эрвээхий хэв маягаар сэлж буй миний зургийг тэнд байршуулсан харагдана лээ. Одоо хэлэхэд эвгүй хэдий ч, би хааяахан тэгэж сэлэх дуртай. Гэвч миний хэзээ ч очиж үзээгүй ямар нэгэн усан сан дотор сэлж байсан. Энэ юун усан сан болохыг би огт мэдэхгүй. Гэвч би яг тэгэж сэлж байсан шүү. Гэхдээ хэзээ, хаана гэдгийг хэлье. 2016 онд Енисей мөрөнд. Харин тэр кинон доторх зураг бол зүгээр л зохиомол эвлүүлэг. Бидний сайн мэдэх алдартай нэгэн гол дүрийн баатрын хэллэгээр “Уйтгартай байна, охид оо. Ямар нэгэн арай өөр зүйл бодож олооч дээ” хэмээн Ерөнхийлөгч тохуурхангуй өгүүлэв. Тэрбээр уг кинонд дурдагдаж буй зарим хүмүүсийг мэднэ гээд, “Тэнд яригдаж буй хүмүүс дотроос хэн нэг нь миний хамтрагч, урд нь хамт ажиллаж байсан хүн, зарим нэгэн холын хамаатнууд, танилууд байснаас гадна миний огт танихгүй, мэдэхгүй хүмүүс ч тэнд дурдагдаж байна лээ” гэж Путин тайлбарлалаа. Уг киног бүтнээр нь үзээгүй гэдгээ тайлбарлахдаа “Тиймэрхүү мэдээллийг үзэж хараад суух илүүдээ гарсан цаг зав хомсхон учраас би бүтнээр нь үзэлгүй, харин туслахуудын авчирч харуулсан видео хэсгүүдийг л сонирхсон” хэмээн тэрбээр дурджээ. Түүний тансаг орд харшийн тухай мэдээлэл 10 гаруй жилийн өмнөөс эхэлсэн бөгөөд харин одоо тэрүүгээр иргэдийн тархийг угаахад тохиромжтой цаг үе таараад байгаа, иймэрхүү интернэт-киног зохиомлоор бүтээхийн тулд ямар нэгэн видеопрограммууд ашигласан байж таарна гэдгийг тэрбээр тайлбарлав. Түүнээс өмнө Кремлийн хэвлэлийн албаны дарга Дмитрий Песков “Путины орд харшийн” тухай уг киног “эвлүүлэг, хог хаягдал” хэмээн шүүмжилж байсан юм.
“Навальный болон кино нь тус тусдаа ажиллаж байна”
Навальныйн бүтээсэн баримтат киног асар олон үзэгчид сонирхож байгаа учраас түүнийг “гайхалтай үзэгдэл”, “харилцаа холбооны тэсрэлт” хэмээн улстөр судлаач Глеб Павловский нэрлэжээ. “Киног үзсэн сая сая хүмүүсээс чухам хэд нь Навальныйг дэмжин жагсахад бэлэн байгааг бид сайн мэдэхгүй. Харин өнгөрөгч оны сүүлчээс эхлэн Навальныйн рейтинг оюутан залуусын дунд ихэд өсөж, Путинг гүйцэж түрүүлэн эхний байранд орчихоод байгаа” талаар тэрбээр ВВС-ийн сурвалжлагчид сонирхуулав. Түүний өгүүлснээр, улс төрийн менежер, технократуудын Навальныйн баривчилгааны талаарх тусгай ажиллагааны үзэл суртал хүмүүсийн нүдэн дээр “нуран унаж”, өөрөөр хэлбэл, хүчнийхэн ялагдал хүлээгээд байгаа аж. “Тэд асуудлыг шийдэх хариуцлагыг өөрсөд дээрээ үүрсэн хэдий ч шийдвэрлэж чадаагүй. Тэдний зохицуулж чадахгүй эрсдэл бий болсон учраас шийдвэрлэж чадахгүйд хүрсэн. Одоо хүчний байгууллагынхан Навальныйн ажилтнуудыг баривчилсаар байгаа хэдий ч олон нийтийн дунд дэгдсэн үйл явцыг зохицуулж чадахгүй байгаа” хэмээн тэрбээр онцлон дурджээ. “Навальный болон түүний бүтээсэн баримтат кино нь тус тусдаа амжилттай ажилласаар байна. Тэд сөрөг хүчнийг, ялангуяа түүн доторх залуусыг сэрээсэн нь өвөрмөц нөхцөл байдлыг бий болгон, Путинд маш хүчтэй цохилт өглөө” хэмээн Павловский тайлбарлав.
“Путины үл хөдлөх хөрөнгийн тухай өгүүлсэн энэ кино яагаад ийм төсөөлшгүйгээр ихэд алдаршив. Мэдээж, олон нийтийн сүлжээний үр нөлөө их байгаа. Зарчмын хувьд аваад үзвэл, хэрэв Навальный маргааш “Макдональдс”-ийн мөрдлөг хийлээ гэж бодоход түүний тухай өгүүлсэн кино Путины орд харшаас ч дутахааргүй өндрийг авах болно” гэж “Трансперенси Интернешнл-Р”-ийн дэд захирал VTimes-д бичжээ. “Навальныйн үйл ажиллагааны хамрах хүрээ улам өргөжсөөр байгааг бид харж байна. Эхлээд Төрийн Думын депутатууд, дараа нь ерөнхий прокурор, Ерөнхий сайд гэх мэтээр хөвөрсөн. Одоо харин Путины ээлж ирлээ. “Твиттер”, “YouTube” гэх мэт медиа сувгууд ч Навальныйд үнэхээр онцгой “хүчин зүтгэж” байгаа” хэмээн шинжээч эрхэм дүгнэв. Уг видео нийтлэгдсэнээс хойш 48 цагийн доторх үзэлтийн тоогоороо орос хэлтэй YouTube сувагт дээд амжилт тогтоожээ. “Сүүлийн хэдэн жил дэх алдар цуутай эстрадын оддын бичлэгийг ч давж гарахаар үзэлтийг энэхүү видео авч чадлаа. Хэдхэн хоногийн дотор 44 сая хандалт авна гэдэг хөгжөөнт шоу биш иймэрхүү бичлэгийн хувьд гайхмаар үзүүлэлт” гэж рекламны нэгэн алдартай группын топ-менежер, Blacklight агентлагийн SMM-захирал Антон Ангел сонинд ярилцлага өгөхдөө дурдсан байна.
Навальныйг дэмжсэн бүх Оросын эсэргүүцлийн хөдөлгөөнийг Путин хэрхэн дүгнэв
Энэ сарын 23-нд буюу өнгөрөгч бямба гарагт Оросын 100 гаруй хотод Навальныйг дэмжигчдийн жагсаал цуглаан болсон билээ. Москва хотод гэхэд, 40 мянга гаруй хүн оролцсон бөгөөд Оросын түүхэн дэх хамгийн нүсэр арга хэмжээ боллоо хэмээн зарим олон нийтийн зүтгэлтнүүд үзжээ. Эсэргүүцлийн тэдгээр хөдөлгөөний талаар Путин тайлбарлахдаа, “Хүн бүр хуулийн хэм хэмжээнд өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх бүрэн эрхтэй хэдий ч хуулийн хязгаарыг давсан үйлдлүүд зөвхөн сөрөг үр дагавартай төдийгүй маш аюултай. Хуулийн дагуу бол цагдаагийнхан үйлдэл хийх ёстой” хэмээн өгүүлэв. “Хуулийн хил хязгаараас давсан нөхцөл байдал Орос оронд нэг бус удаа үүсэж, нийгэм, төр засгийг савлахад хүргэж байсан. Ийм үед зөвхөн үйл явдлыг өдөөж турхирсан этгээдүүд төдийгүй түүнд ямар ч хамааралгүй энгийн ард иргэд хүртэл хохироход хүрдэг” гэж тэрбээр онцолжээ.Мөн АНУ-д Капитоли ордон руу хийсэн халдлагын тухай Путин сануулаад, “Вашингтонд гэхэд, парламентын ордноо эзэлсэн. Тэгвэл тэдгээр хүмүүсийг яаж байгаа бол. Холбооны мөрдөх товчооны удирдагчдын нэг нь “Бид урт гартай учраас бүгдийг олж, бүгдийг суулгах болно” гэж хэлсэн. Дотоодын терроризм гээд 15-25 жил ч оноох магадлалтай. Тэд ч гэсэн улс төрийн уриа лоозонтой гарч ирцгээсэн хэдий ч хуулийн хязгаараас давсан. Тэгвэл манайд яахаараа хуулиас давсан бүгдийг зөвшөөрнө гэж. Үгүй шүү” хэмээн эрсхэн өгүүлэв.
Геленжик дэх ордон
Навальныйн “Дворец для Путина” кино энэ сарын 19-нд YouTube-д нийтлэгдсэнээс хойш одоогийн байдлаар 90 сая гаруй хандалт аваад байна. Энэ бол Геленжикээс холгүй, Хар далайн эрэг дээр байрлах нүд гялбам ордон харшийн талаар өгүүлдэг хоёр цаг үргэлжлэх кино юм. Уг ордон Ерөнхийлөгч Владимир Путины эзэмшлийнх бөгөөд түүний тойрон хүрээлэгчид санхүүжүүлдэг хэмээн Навальный батлаад байгаа юм. Навальныйн өгүүлснээр, энэхүү ордон өргөөг жирийн хамгаалагчид, цэцэрлэгчид, барилгачдаас авахуулаад Оросын хамгийн баян, алдартай хүмүүс гээд хэдэн зуу, мянган хүмүүс харж ханддаг аж. Тэнд ажиллагсдад камертай гар утас хэрэглэхийг хориглодог бөгөөд тийшээ ирж буй машинуудыг видеокамер бүхий толь, оношлогооны нүхний тусламжтайгаар бүхээг, ачаа тээшний хэсгийг нарийн нягт нэгждэг тухай Навальныйн мөрдлөгөд өгүүлжээ. Уг цогцолборын нийт талбай 68 га, ордны хэмжээ нь 17691 метр/кв . Ордны ойролцоох долоон мянган га газар нь Холбооны аюулгүй байдлын зөвлөл /ХАБЗ/-ийн мэдэлд буюу хаалттай бүс нутагт тооцогддог тухай мөрдлөгөд дурдаад, уг ордонг Орос дахь хамгийн том хувийн байшин хэмээн Навальный нэрлэсэн байна. Хаалттай газар нутаг дээр тус ордноос гадна битүү мөсөн ордон, сүм хийд, 2,5 мянган метр/кв хүлэмж, 80 метр урт гүүр, амфитеатр байрладаг аж. Тэрхүү ордон эгц эрэг дээр байрладаг учраас далай руу гарахад зориулж тусгай хонгил ухсан, түүний төгсгөл хавьд далай руу харсан үзэмж бүхий амталгааны өрөөтэй талаар уг мөрдлөгөд өгүүлжээ. Бас ордон байрладаг хошууны ойролцоо загасчлах, хаалттай газар нутаг дээгүүр онгоц нисэхийг ХАБЗ-ийн зүгээс хориглодог гэнэ. Энэхүү баримтат кинонд ордны план зураг болон өрөө тасалгаануудыг 3D загварчлалын тусламжтайгаар үзүүлэх бөгөөд тэдгээр зургуудыг тэнд засвар хийж байсан ажилчид авсан хэмээн Навальный тайлбарлажээ. Ордон дотор хэд хэдэн саун, усан сан, үсчний газар, аквадискотека ажиллаж, мөн өвлийн цэцэрлэг, хөгжимт зочны өрөө ч байрладаг аж. Ордон доторх зөвхөн ганц унтлаганы өрөөний талбай гэхэд 260 м/кв, тавилгууд дотор 2,6 сая рублийн үнэтэй ваар, гурван саяын үнэтэй буйдан, 4,3 сая рублээр үнэлэгдэх кофены ширээ хүртэл байна. Мөрдлөгийн киног бүтээгчид уг ордны санхүүжилтийн схемийг гаргаж, Путины эртний хамтрагч, “Транснефть”-ийн тэргүүн Николай Токарев, “Роснефть”-ийн тэргүүн Игорь Сечин нараас гадна бизнес эрхлэгч Юрий Ковальчук, Геннадий Тимченко нар тэнд дурдагджээ. Мөн “Проект”-ийн мэдээлэлд Путины дотны танил хэмээн нэрлэгдээд буй Светлана Кривоногих, Ерөнхийлөгчтэй янаг амрагийн харьцаатай хэмээн олон жилийн турш хэвлэлүүдэд бичигдээд байгаа гимнастикч Алина Кабаева нар ч схемд багтсан аж.

Дэлхий дахинд
Ромын пап Францисыг оршуулах ёслол бямба гарагт болно

Ромын католик сүм хийдийн кардиналууд өчигдөр хуралдаж, пап Францисын оршуулах ёслолыг энэ бямба гарагт Гэгээн Петрийн талбайд гадаа үйлдэхээр тогтжээ. Харин ард иргэд, сүсэгтнүүдийг Ромын Папд хүндэтгэлээ илэрхийлэх боломжийг олгох үүднээс лхагва гарагт шарилыг нь Гэгээн Петрийн сүмд байрлуулж юм байна.
88 настай Пап лам Францис тархинд нь цус харвасны улмаас зүрхний дутагдалд орж нас нөгчсөн болохыг Ватиканы албаныхан үүний өмнө мэдээлсэн. Он гарснаас хойш хоёр уушгиндаа хатгалгаа туссаны улмаас эмчлүүлж эмнэлгээс гараад удаагүй байсан Ромын пап хамгийн сүүлд өнгөрсөн амралтын өдөр Улаан өндөгний баярыг тохиолдуулж Гэгээн Петрийн талбайд сүсэгтэн олонтой мэндчилж байсан юм. Францис ламтан мөн тогтсон заншлаас гажиж, Гэгээн Петрийн сүмд бус, Гэгээн Мариагийн сүмд өөрийг нь оршуулахыг гэрээсэлжээ. Өмнөх бүх Ромын папуудаас анх удаа Европын бус орны гаралтай Францис ламтны дурсгалыг хүндэтгэж төрөлх Аргентин улсад нь болон хөрш Бразил улсад 7 хоногийн гашуудал зарласан байна.Мөн дэлхийн католик шашинтнуудын тэргүүнийг оршуулах ёслолд оролцож, Пап Францистай салах ёс гүйцэтгэх бодолтой байгаагаа дэлхийн олон орны удирдагчид илэрхийлж байгаа юм байна.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп тухайлбал гэргийн хамтаар Ром хотноо энэ ёслолд оролцохоо мэдэгдсэнээр албандаа орсноосоо хойш анх удаа хилийн дээс алхах гэж байгааг хэвлэлүүд дурьдаж байна. Францын Ерөнхийлөгч Э.Макрон, Бразилийн ерөнхийлөгч Лула да Сильва, Пап ламтны төрөлх Аргентин улсын ерөнхийлөгч Хавьер Милей нар мөн оршуулгад оролцохоо мэдэгджээ. Украины ерөнхийлөгч Зеленский очихоор төлөвлөж байгаа талаар дотоодын хэвлэлүүд нь мэдээлжээ.
Дэлхийн 1,4 тэрбум католик шашинтнуудын тэргүүн, дараагийн Пап ламыг сонгох сонгуулийн тухайд, түүнийг таалал төгссөнөөс 15-20 хоногийн дараа эхэлдэг жаягтай. Энэ үүднээсээ тавдугаар сарын 6-наас хойш болох юм байна. Маш чанд хатуу дэг ёсны дагуу, нууц байдалд явагддаг энэ сонгуульд дэлхийн өнцөг булан бүрийн 135 кардинал оролцох эрхтэй байна.
Дэлхий дахинд
The U.S. tariff tantrum: A self-defeating trade war

Editor’s note: Xin Ping is a commentator on international affairs, writing regularly for Xinhua News Agency, CGTN, Global Times, China Daily, etc. The article reflects the author’s views and not necessarily those of CGTN.
Washington’s latest tariff blitzkrieg – slapping “universal” levies on over 180 nations and regions – is setting things on fire at home.
The moment the executive order was signed, U.S. markets went into freefall: the Dow plunged nearly 4 percent, Apple and Nike stocks nosedived, and $6.4 trillion vanished from Wall Street in two days.
This isn’t economic policy. It’s economic arson.
The art of self-sabotage
Will tariffs bring manufacturing home? Despite years of arm-twisting, American tech giant Apple still works with 94.5 percent of its suppliers being overseas.
Apple isn’t an outlier. The semiconductor industry is facing obstacles in reshoring back to the U.S. as well. Intel has paused its Arizona factory. TSMC is delaying U.S. production. The problems hindering “made in America” are systemic and may only be addressed through a broad and profound economic restructuring. Tariffs won’t magically resurrect dead industries; they only inflate prices for already-struggling consumers.
The U.S. tariff spree, unleashed in the name of “America First,” is in fact a masterclass in shooting oneself in the foot. U.S. farmers will be hard hit. In the aftermath of the 2018 China tariff, while U.S. soybean exports eventually rebounded, the farming community suffered irreparable damages: Midwest farm bankruptcies spiked 30 percent, wiping out generations of family farms. Today’s “Tariff 2.0” risks repeating history – but with higher stakes.
China’s counterpunch
Beijing has been defending itself with precise actions, hitting back with matching levies. But its market remains open to others. Germany’s automakers, for instance, now sell more cars in China than at home. ASEAN’s durians and lobsters enter Chinese markets tariff-free under RCEP – a stark contrast to America’s “walled garden” approach.
As China’s commerce ministry stated: “Bullying tactics won’t work. We defend rules, not whims.” Similar tactics have failed before. When the U.S. tried weaponizing small-parcel exemptions to target Chinese goods, U.S. retailers revolted, as 60 percent of affected imports are everyday essentials for low-income households.
Allies: from partners to prey
American allies are not spared either, and their response has also been strong. The EU is poised to approve retaliatory measures. France is warning against “suicidal trade wars.” German industries are lobbying Brussels to hit back harder. Japan is calling the moves “deeply regrettable.”
In Southeast Asia, the irony is thicker than durian pulp as countries like Vietnam face 46 percent tariffs but remain trapped supplying components to U.S. tech giants. An economist in Hanoi reveals the reality: “Trump wants us to be his factory, but not his competitor. That math doesn’t add up.”
The U.S. tariff crusade isn’t just failing – it’s uniting the Global South against Washington. The U.S. only accounts for around 15 percent of global trade. The remaining 85 percent is made up by the rest of the world – including China – and it will not stand idly by and watch the international trade system, the very thing that fostered global prosperity for decades, destroyed by self-serving political motivations.

A woman looks at an electronic stockboard on her computer at a trading company in Hanoi, Vietnam on April 8, 2025. /CFP
The ghost of Smoot-Hawley
History has long given its verdict on tariffs. The 1930 Smoot-Hawley tariffs turned a recession into the Great Depression. The déjà vu is uncanny: U.S. steel tariffs briefly boosted producers but killed 75,000 downstream jobs. American icon motorcycle manufacturer Harley-Davidson was forced to shift production overseas to avoid costs. “Made in America” has become “priced out of America.”
Those in Washington are preaching “short-term pain for long-term gain.” Tell that to the 27 U.S. textile mills shut down in the past 20 months, or the single mom paying 17 percent more for Walmart clothes. Some on Reddit have put it quite well: “Tariffs are taxes on the poor.”
Epilogue: The unlearned lesson
The White House insists this is “historic” – and they’re right. Not since the 1930s has the U.S. so recklessly weaponized trade. But the world has changed: China is deeply integrated into global supply chains, the EU makes its own decisions, and ASEAN won’t ditch prosperity for geopolitics.
The clock is ticking. Every tariff tweet coming from Washington is shredding U.S. credibility. Every market plunge erodes the White House’s “strong economy” narrative. And America’s isolation deepens with every trade deal other countries make on lowered tariffs, such as those between China and ASEAN and European countries.
In the end, it’s not just about the economy. America is turning its back on the world. The path it has chosen is a solitary one.
(If you want to contribute and have specific expertise, please contact us at opinions@cgtn.com. Follow @thouse_opinions on X, formerly Twitter, to discover the latest commentaries in the CGTN Opinion Section.)
Дэлхий дахинд
БНСУ даяар галын нөхцөл байдал ноцтой түвшинд хүрснийг зарлалаа

-
Нийгэм21 цаг өмнө
“Бөмбөгөр” худалдааны төвийн баруун талын үерийн далангийн түшиц ханыг шөнийн цагаар засварлаж байна
-
Улс төр3 цаг өмнө
БНСУ-ын Үндэсний Ассамблейн дарга Ү Вон Шиг Монгол Улсад албан ёсны айлчлал хийнэ
-
Нийгэм3 цаг өмнө
Өнөөдөр цахилгаан шугам сүлжээнд хийгдэх засварын хуваарь
-
Улс төр32 минут өмнө
“Нийгмийн даатгалын шимтгэлийг бууруулах асуудлаар хуулийн төсөл санаачлах тухай” нийтийн өргөдлийг 100,033 иргэн дэмжжээ
-
Нийгэм29 минут өмнө
ХӨСҮТ: Улаанбурхан өвчний лабораториор батлагдсан тохиолдол 800 болжээ
-
Улс төр20 минут өмнө
Багахангай-Хөшигийн хөндий чиглэлийн 102.5 км салбар төмөр замын трасстай танилцаж, бүтээн байгуулалтыг эхлүүллээ