Нийгэм
56 дугаар сургуулийн захирал З.Байгалмаа: Сургуулийн урд ч өргөтгөл барих зай хангалттай байгаа. Миний саналыг хүлээж аваагүй

Хөлбөмбөгийн спорт манайд нэг үеэ бодвол хөгжиж байна. 200 сая төгрөгийн шагналын сантай “Мазаалай” лигийн тэмцээнийг Монголын хөлбөмбөгийн холбооноос зохион байгуулж, “Жи Мобайл”, “Магнай трейд”, “ТЭЦ 4” гээд томоохон компаниуд ч дээд лигт багтай болж тамирчдыг цалинжуулаад явж буй нь үүний баталгаа. Өөрөөр хэлбэл Монголд хөлбөмбөг тоглоод амьдралаа аваад явах, монгол тамирчид ур чадвараа үнэлүүлж Азийн хэмжээнд үнэлүүлж өрсөлдөх цаг дөхөж л байна.
Нийслэлийн есөн дүүрэг, 21 аймагт стандарт хөлбөмбөгийн талбайтай болсон. Улаанбаатарын ихэнх сургуулиуд ч хөлбөмбөгийн талбайтай болж, тэр хэмжээгээр ур чадвартай тамирчид төрөн гарч байгаа.
Харамсалтай нь чамгүй хөрөнгө зарж барьж байгуулсан хөлбөмбөгийн талбайгаа эхнээс нь хуу татаж, барилга барихаар ухаад эхэлжээ. Нийслэлийн 56 дугаар сургуулийн хөлбөмбөгийн талбай бол улс бүсийн аварга шалгаруулах тэмцээнүүдийг зохион байгуулах стандартыг хангасан цөөхөн талбайнуудын нэг нь.
Нас насны ангиллын УАШТ-үүд ч X хороололд байрлах 56 дугаар дунд сургуулийн хөлбөмбөгийн талбайд явагддаг. Гэсэн ч энэ сарын 15-ны өдөр сургуулийн өргөтгөл барих нэрийдлээр том шар экскаватор хөлбөмбөмбөгийн талбайг ухаж эхэлсэн байна.
Бид энэ асуудлыг сурвалжлахаар Баянгол дүүргийн X хороололд байрлах “Эрдмийн өргөө” цогцолбор сургуулийг зорьсон юм.
Хүүхэд шуугилдаж, хөгшид нарлаж суудаг байсан хөлбөмбөгийн ногоон талбайн талыг нь сэндийлээд хаячихжээ.
Зузаан ногоон зүлгийг хуулаад талбайн хажуу тал руу чулуудчихсан битүү тоос шороо бужигнаж байсан юм. Ойртоод харахад зарим газар нь метр гаруй ухаад хаячихсан байв. Талбайн баруун захад гинжээр тоноглосон том шар экскаваторыг тавьчихсан харагдлаа. Тоос бужигнасан бохир орчинд том цүнх үүрсэн жаахан хүүхдүүд хичээлдээ ирж байгаа бололтой гүйлдэж байв.
Боловсрол соёл шинжлэх ухаан, спортын яам, Нийслэлийн хөрөнгө оруулалтын газрын захиалгаар “Солид констракшн” ХХК 56 дугаар сургуулийн хичээлийн байрны өргөтгөлийг барихаар ажлаа эхлүүлсэн нь энэ ажээ. Дөрөвдүгээр сарын 15-нд барилгын ажлаа эхлүүлсэн тус компани 56 дугаар сургуулийн ойр орчмын иргэдийн эсэргүүцэлтэй тулж одоогийн байдлаар барилгын ажлаа зогсоогоод байгаа юм байна.
З.БАЙГАЛМАА: СУРГУУЛИЙН УРД Ч ӨРГӨТГӨЛ БАРИХ ХЭМЖЭЭТЭЙ ЗАЙ ХАНГАЛТТАЙ БАЙГАА. МИНИЙ САНАЛЫГ ХҮЛЭЭЖ АВААГҮЙ
Бид хөлбөмбөгийн талбайгаа сүйтгүүлсэн 56 дугаар сургуулийн захирал З.Байгальмаатай ярилцсан юм.
-Нийслэлд улсын чанартай тэмцээн зохион байгуулах стандартын шаардлага хангасан цөөхөн хөлбөмбөгийн талбайн нэг 56 дугаар сургуулийн талбайг ухаад, сэндийчээд хаячихаж. Яагаад ийм явдал болов?
-2018 оны улсын төсөвт манай сургуулийн өргөтгөл барихад зориулж 3.8 тэрбум төгрөгийг суулгаж өгсөн юм билээ. 56 дугаар сургуулийн 101 бүлэгт 4300 гаруй хүүхэд суралцдаг. Ачаалал ихтэй, гурван ээлжээр хичээллэдэг юм. Гуравдугаар ээлжид 400 орчим хүүхэд суралцаж байгаа. Ирэх жил энэ тоо 900 болж өснө. Өдрийн 15:00 цагийн үед албан хаагчдын ажил дуусах тийшээ хандаж байхад манай хүүхдүүдийн хичээл эхэлж байдаг.
Орой 21:00 цаг хүртэл хичээллээд харанхуй болчихсон байхад хичээл тарна. Энэ нь өөрөө хүүхдийн сурах эрхийг зөрчиж байгаа хэрэг л дээ. Засгийн газраас сургуулийг гурван ээлжээр хичээллүүлэхгүй гэсэн шийдвэр гарсан. Хэрэгжиж байгаа нь энэ гэж ойлгож байна.
-Танай сургуулийн хөлбөмбөгийн талбай хэдэн онд баригдсан бэ. Өргөтгөлөө өөр газар барьж болоогүй юм уу?
-Одоогоос 11 жилийн өмнө улсын чанартай тэмцээн уралдаан зохион байгуулах стандартын шаардлага хангасан шинэхэн талбайг хүлээн авч байлаа. Өнгөрсөн хугацаанд цэвэрхэн, гамтай хадгалж ирэхэд сургуулийн биеийн тамирын багш нарын хичээл зүтгэл орсон юм шүү. Хөлбөмбөг тоглох албан байгууллагуудад түрээслээд хөөрхөн хэдэн төгрөг олчихно. Үүнийгээ сургуулийнхаа дотоод засал, тохижилтод зарцуулчихдаг байсан.
Сургуулийн хоёр байрыг холбоод өргөтгөлөө барьчих боломжтой л доо. Санал болгоход “Сургуулийн захирлын мэдэж шийддэг асуудал энэ биш” гэж байна лээ. Хот төлөвлөлтийн газар, Нийслэлийн захирагчийн албанаас гаргасан шийдвэрээр хайран талбайг балгас шиг болгочихлоо. Сургуулийн урд ч өргөтгөл барих хэмжээтэй зай хангалттай байгаа. Тус газрыг санал болгоход “Өндөр барилгын хажууд орчин нь шаардлага хангахгүй” гэж байна лээ.
-Гурван ээлжээр хичээллэхэд хүндрэлтэй байгаа нь мэдээж. Гэхдээ нэг ажил хийхдээ нөгөө бүтээн байгуулалтыг устгаж байна шүү дээ. Та үүнийг яаж хүлээж авсан бэ?
-Өргөтгөл барина гэсэн сураг яваад л байсан. Харин нийслэлд ховор хөлбөмбөгийн талбайгаа сүйтгүүлнэ гэхээс эрс татгалзсан. Яагаад өөр газар өргөтгөл барьж болохгүй юм бэ гэж бүх газруудад л хандсан. Ажлын хэсэг нь хуралдахад сургуулийн байр суурийг огт сонсдоггүй. Ирээд л шууд газар хатгаад эхэлсэн. Очоод уулзахад газрын албаны байцаагчид сургуулийнхаа хашаанд зад загнуулаад л хоцорсон доо. Зөвшөөрөлгүй баригдсан гарааш талбайн хажууд байж л байна.
Үүнийг нурааж газар чөлөөлөөд барьж болно шүү дээ. Энэ маргаан нь Захиргааны хэргийн шүүх дээр явж байгаа юм билээ. Хөлбөмбөгийн талбайг ухах шийдвэр гарахад хэвлэл мэдээллийн хэрэгсэлд хандсан ч тоогоогүй. Ухаад эхлэхэд нь л бүгд ирж сурвалжилж байна.
-Нийслэлийн засаг даргын шийдвэрээр компьютер тоглоомын газруудыг хаасан. Одоо хөлбөмбөг, тоглоомын талбайнуудыг нураах захирамж гаргаад эхэллээ. Хүүхдүүд хаана чөлөөт цагаа өнгөрүүлэх вэ. Хаана тоглож наадах вэ?
-Компьютер тоглоомын газруудыг хаах шийдвэр гаргаад оронд нь хүүхдийг соён гэгээрүүлэх ажил хийх ёстой. Одоогоор соён гэгээрүүлэх ямар ажил хийснийг нь мэдэхгүй юм. Нийслэлийн засаг дарга С.Амарсайхан хөлбөмбөгийн талбайг бүх дүүрэгт байгуулна гэсэн санамж бичигт гарын үсэг зураад сууж байхыг нь би хоёр нүдээрээ харсан. Хаана нь гарын үсэг зураад, хаана нь зөрчигдөөд холион бантан болоод байгааг би ойлгохгүй байна.
-Баянгол дүүргийн засаг дарга С.Одонтуяа сургуультай ирж танилцсан уу?
-Танилцсан. Дээрээс гаргасан шийдвэрийг одоо яалтай билээ гэж хэлсэн. Тэрбээр “Хөлбөмбөгийн талбайгаа аваад үлдчих гэж өөрийнхөө хэмжээнд л үзлээ. Чадсангүй ээ. Одоогоор бол нэн тэргүүнд шаардлагатай асуудал нь сургуулийн өргөтгөл болоод байна. Эрх нь зөрчигдөж байгаа хүүхдүүдийн төлөө ямар аргаар ч хамаагүй өргөтгөлтэй л болж байвал дүүрч ээ” гэж хэлж байсан юм.
Сургуулийн биеийн тамирын багш И.Бат-Очир “Сургуулийнхаа талбайг ухаад эхлэхэд гол харлаад л явчихсан. Гэхдээ өргөтгөл гэдэг илүү чухал асуудал болоод байна.Биеийн тамирын хичээл ороход өвлийн хүйтэнд хүүхдүүдээ дагуулаад өөр сургуулийн заал руу явна. Жижигхэн зааланд нэг ээлжид л гурван анги тамирын хичээл орно. Багталцахгүй хачин юм болно шүү дээ” гэж ярилаа.
“Солид констракшн” ХХК-ийн экскаваторын жолооч н.Төмөр “Манайх наймдугаар сарын 31-нд 640 хүүхдийн багтаамжтай, доороо зоорийн давхартай, дээрээ хоёр давхар барилга хүлээлгэж өгөхөөр гэрээ байгуулсан. Ажил эхлэхэд энэ хавийн иргэд эсэргүүцээд ажил зогсчихоод байна. Ингээд уяад байхад барилгаа хугацаанд нь хүлээлгэж өгч чадахгүйд хүрнэ. Нэгэнт зураг төсөл батлагдчихсан байхад бидний ажилд садаа хиймээргүй байна” гэж хэлсэн юм.
Барилгын компанийн ажлын групп талбайн талыг нь ухаад цементийг ил гаргачихсан байсан юм. Цементэн дээр цагаан шугам татчихаж. Тэр шугамын дагуу өргөтгөлийн барилга босох юм байна. Хөлбөмбөгийн талбайн талд нь жижиг талбай байгуулахаар төлөвлөсөн талаар тус компанийн ажилтнууд ярилцаж байлаа.
56 дугаар сургуулийн хажуугийн байрны оршин суугч иргэн М.Мөнхтуул “Өнгөрсөн долоо хоногийн даваа гаригаас барилгын ажил эхэлж тоос шороо бужигнаж эхэлсэн. Сургуулийн өргөтгөл барьж байгаа сураг дуулдсан. Энд чинь өглөөдөө ахмадууд гарч дасгал хийдэг ганц талбай нь байсан юм. Нялх хүүхдээ дагуулсан эхчүүд алхаж байгаа харагддаг. Хүүхдүүд ч машин тэрэгнээс хол аюулгүй орчинд тоглох боломжтой ганц газар нь хөлбөмбөгийн талбай байсан.
Миний мэдэхийн сүүлийн сүүлийн cap эндэхийн ойр орчимд хэд хэдэн орон сууцны барилгын ажил эхэлсэн байгаа харагдсан. Тэр хувийн орон сууц барьж байгаа талбайдаа яагаад сургууль, цэцэрлэгийн өргөтгөл барьж болдоггүйг гайхах юм. Өргөтгөл барихад иргэдийн чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрүүлэх талбайг сүйтгэж байгаа хот төлөвлөлтийн ажил муу байгаагийн илрэл юм. Энэ хавьд дасгал сургуулилт хийх газар нэг ч байхгүй” гэж ярилаа.
Энэ талаар нийслэл хотын Засаг дарга С.Амарсайхан “10 дугаар хорооллын ойр орчимд 56 дугаар сургуулиас өөр Ерөнхий боловсролын сургууль байхгүй. Энэ хавийн бүх л хүүхдүүд тус сургуулийг зорьдог. Өргөтгөлийг хөлбөмбөгийн талбайд барихаас өөр арга алга. Нэг бүтээн байгуулалтын төлөө нөгөөг нь үгүйсгэж байгаа нь харамсалтай байна” хэмээн хэлсэн юм.

Нийгэм
Бохирын хоолойнуудад хатуу хог хаягдлын шүүр суурилуулж байна

Бохир усны хоолой, суултуурт хатуу хог хаягдал хаях нь Төв цэвэрлэх байгууламжийн хэвийн үйл ажиллагааг алдагдуулдаг.
Иймээс бохирын хоолойнуудад хатуу хог хаягдлын шүүр суурилуулж байна. Энэ талаар УСУГ-ын холбогдох мэргэжилтнүүдээс тодрууллаа.
УСУГ-ын Хэрэглэгчдэд үйлчлэх албаны гэрээний инженер Бат-Oюун “Улаанбаатар хотын төв цэвэрлэх байгууламжийг шинээр барих төслийг БНХАУ-ын хөнгөлөлттэй зээлийн хүрээнд хэрэгжүүлж байна. Шинэ төв цэвэрлэх байгууламжийн барилга угсралтын ажил 95 хувьтай үргэлжилж байгаа бөгөөд ирэх тавдугаар сард туршилт тохируулгыг эхлүүлнэ.
Харин одоогийн Төв цэвэрлэх байгууламжид нийлүүлэгдэж байгаа бохир усны хаягдлын төвшин стандартаас хэтэрсэн. Энэхүү стандартын төвшнийг 2013 оны хэмжээнд хүргэх буюу багасгах арга хэмжээг авч эхэллээ. Их хэмжээний ахуйн хог хаягдал нь бохир усны хаягдлыг ихээр нэмэгдүүлж байна. Цаашдаа энэ нь төв цэвэрлэх байгууламжийн тоног төхөөрөмжийг хэвийн ажиллахад сөрөг нөлөөтэй учраас УСУГ-ын ажлын хэсэг бохирын хоолойнуудад хатуу хог хаягдлын шүүр суурилуулж эхэллээ” гэв.
УСУГ-аас гэрээтэй хэрэглэгчид, Улаанбаатар хотын хэмжээнд орон сууцын ашиглалт үйлчилгээний тусгай зөвшөөрөл эзэмшигчид болон орон нутгийн өмчит тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч нартай хамтарч уг ажлыг хэрэгжүүлж байна. Энэ талаар УСУГ-ын Шугамын ашиглалт, угсралт, засварын алба М.Дашдондог “Нийслэлийн хэмжээнд бүсчилсэн байдлаар 352 ширхэг шүүлтүүр суурилуулна. Ажлын явц 25 хувьтай үргэлжилж байна. Уг шүүр нь бохир усан дахь механик бохирдлыг шүүж авах зориулалттай. Ингэснээр Төв цэвэрлэх байгууламжид очих механик бохирдол буюу ахуйн хогны хэмжээг багасгах юм. Мөн цаашид нийслэлийн хэмжээнд байгаа хороолол, хотхон дээр ирж байгаа бохирдлын түвшнийг ялгах зэргээр дараа, дараагийн арга хэмжээг авна гэдгийг хэлж байв.
УСУГ-ын Олон нийттэй харилцах ажилтан Т.Солонго: “Oрон сууцад амьдарч байгаа иргэд суултуурыг хогийн сав болгож ашиглаж байна. Жишээлбэл, БЗД-ийн 14 дүгээр хорооны энэхүү бохир усны коллекторт шүүгдсэн хатуу хаягдлаас харвал, хоолны үлдэгдэл, нойтон салфетка, амны хаалт, үсний сэв, живх зэрэг гарч байна. Тиймээс нийслэлийн оршин суугчид та бүхэн бохирын шугам болон суултуурыг хогийн сав мэтээр ашиглахгүй байхыг уриалж байна” гэлээ.
Нийгэм
Хавдрын эсрэг Үндэсний аяны хүрээнд хортой хавдрын 11 шинэ тохиолдол илрүүлжээ

“Хавдрын эсрэг Үндэсний аян-2025” Дорноговь аймагт амжилттай хэрэгжлээ.
Дорноговь аймгийн ЗДТГазрын Иргэдийн төлөөлөгчдийн хурлын танхимд аймгийн удирдах түвшний уулзалт зохион байгууллаа. Уулзалтад ХСҮТөвийн Ерөнхий захирал Н.Эдэнэхүү, дэд захирал Ц.Уранчимэг, аяны багийн зохион байгуулагч С.Эрдэнэчимэг, Аймгийн орлогч дарга, аймгийн Эрүүл мэндийн газрын дарга Д. Батцэцэг нар оролцож, ХСҮТөвөөс “Дорноговь аймгийн хорт хавдрын өвчлөл, нас баралт, хавдрын тусламж үйлчилгээний өнөөгийн байдал” сэвдээр илтгэл танилцуулж анхаарах асуудлуудаар харилцан санал солилцлоо.
Дорноговь аймагт Хавдар судлалын үндэсний төв Ерөнхий мэс заслын тасгийн их эмч Ч.Бат-Оргилоор ахлуулсан нарийн мэргэжлийн эмч нарын баг 5 хоног ажиллалаа. Тус багт эмэгтэйчүүдийн мэс заслын их эмч Ц.Пүрэвдулам, дүрс оношлогооны эмч О.Даваадулам, элэг, цөс нойр булчирхайн мэс заслын их эмч Н.Лхам, дурангийн их эмч Б.Идэрцэцэг, хөхний эрт илрүүлгийн оношлогооны эмч Г.Жавхлан, ТХМЗ-ын их эмч М.Янжинлхам, эмгэг судлаач их эмч С.Наранзул, хавдрын хөнгөвчлөх эмчилгээний эмч Э.Золзаяа нар ажиллаж нийтдээ 1171 хүнд үзлэг, оношилгоо хийлээ.
Нийт үзлэгээс хортой хавдрын 11 шинэ тохиолдол буюу элэг хорт хавдар 3, умайн хүзүүний хорт хавдар 2, үтрээний хорт хавдар 1, бамбай булчирхайн хорт хавдар 1, улаан хоолойн хорт хавдар 1, уушгины хорт хавдар 1, хөхний хорт хавдар 1, анхдагч тодорхойгүй хорт хавдар 1 тус тус оношлон илрүүлжээ.
Мөн хортой хавдрын сэжигтэй тохиолдол 30, хоргүй хавдрын 371 тохиолдлыг илрүүллээ.
Аяны хугацаанд 124 эсийн шинжилгээ, 21 эдийн шинжилгээг аймагт нь хийж, хариуг цаг алдалгүй гаргалаа.
Дүрс оношилгооны эмч 28 хүнд КТГ-н шинжилгээ хийж, дүгнэлтийг нь гаргалаа.
Ходоодны хорт хавдар, умайн хавдар, зөөлөн эдийн болон гар сарвууны хавдар, ходоодны хоргүй хавдрыг авах дурангийн хагалгаа, толгой хүзүүний байрлалын хавдрын 5-н мэс засал, хөхний мэс ажилбар 7-г хийлээ.
Чадавхижуулах сургалтуудыг зохион байгууллаа. Үүнд:
Дуран оношилгооны болон КТГ-ийн чиглэлээр эмч мэргэжилтнүүдэд ажлын байрны дагалдан сургалт зохион байгуулж, мэргэжил арга зүйн зөвлөгөө өгч ажиллалаа.
Дурангийн хоргүй хавдрын хагалгаа, хөхний хавдрын сэжигтэй тохиолдлын биопси шинжилгээ авах арга техник, умайн хүзүүний эрт үеийн хорт хавдрын мэс засал эмчилгээний аргыг хагалгааны явцад ажлын байранд сургалтуудыг хийлээ.
“Зонхилон тохиолдох хорт хавдрын эрт илрүүлэлт, оношилгоо, эмчилгээ” сэдэвт 1кр багц цагийн сургалт зохион байгуулж нийт 50 эмч мэргэжилтнийг хамруулжээ.
Аймгийн ЭМГ-ын хүсэлтээр өвдөлт намдаах аргын талаарх сургалтыг зохион байгуулж 36 эмчийг хамрууллаа.
Нийгэм
ОХУ-ын алдарт уран нислэгийн үзүүлбэрийн “Стрижи” баг Монгол Улсад ирнэ

Монгол Улсад Нисэх хүчин үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ой энэ 2025 оны тавдугаар сарын 25-ны өдөр тохиох гэж байна.
Энэхүү түүхэн үйл явдлыг тохиолдуулан ОХУ-ын алдарт уран нислэгийн үзүүлбэрийн “Стрижи” баг МиГ-29 загварын сөнөөгч онгоцоор агаарт гайхамшигтай, давтагдашгүй үзүүлбэрээ толиулахаар боллоо.
“Стрижи” уран нислэг үзүүлбэрийг багийн оролцоо нь манай хоёр орны найрамдалт харилцаа, батлан хамгаалах салбарын хамтын ажиллагааг улам бэхжүүлж, залуу хойч үедээ эх оронч үзэл, нисэх хүчний сурталчлахад үнэтэй хувь нэмэр оруулах юм гэж Монгол Улсын Батлан хамгаалах яамнаас мэдээллээ.
-
Улс төр7 цаг өмнө
Ганцмод-Гашуунсухайтын төмөр замын бүтээн байгуулалт ирэх сарын 14-нд эхэлнэ
-
Нийгэм9 цаг өмнө
Соёлын гавьяат зүтгэлтэн Б.Долгион таалал төгсжээ
-
Нийгэм8 цаг өмнө
Хардалтын улмаас хүний амь насыг хохироосон гэх хэргийг шүүхэд шилжүүллээ
-
Нийгэм9 цаг өмнө
Улаанбурхан өвчний 688 тохиолдол бүртгэгджээ
-
Нийгэм8 цаг өмнө
Сэлгээнд тариалах тосны ургамлын үрийг биржээр дамжуулан арилжина
-
Нийгэм6 цаг өмнө
Улаанбурхан өвчний дэгдэлтийн хариу арга хэмжээ авч ажиллахыг үүрэг болголоо
-
Нийгэм7 цаг өмнө
Хомын талд тахь унагалжээ
-
Улс төр6 цаг өмнө
Худалдааны түр хэлэлцээрийн төслийг зөвшилцөх асуудлын хэлэлцүүлгийг хийлээ