Эдийн засаг

АРВАН ИХ НАЯД ТӨГРӨГ БИДНИЙГ ЯГ АВРАХ УУ

Нийтэлсэн

4 жил өмнө

2021-02-18

Нийтэлч

ЭДИЙН ЗАСАГЧ, ШИНЖЭЭЧ Г.БАТЗОРИГ

Ард түмний дунд шатар тоглуулдаг Засгийн газар маань энэ удаад 10 их наяд гэгч маш том тоо зарласнаар дахин нэг шатрын өрөг тавив. Энэ хөтөлбөрийг хэрхэн, яаж хэрэгжүүлэх дээр ард түмэн ухаан бодлоо уралдуулцгааж байна. Төлөвлөгөөгүй, судалгаагүй, дутуу дулимаг зүйлсийг яаран зарласны гор нь ханш өснө гэх хүлээлт нийгэмд бий болов.

ЮУТАЙ Ч 10 ИХ НАЯД ТӨГРӨГИЙН ХӨТӨЛБӨР БАЙГАА ОНОЖ БАЙНА УУ?

Энэ хөтөлбөрт авууштай зүйл их байгаа ч логикгүй, оновчгүй, тодорхой бус зүйлс их байна. Яг багадсан гутал захиалж авчихаад бантсандаа хөлөндөө тааруулах гэж оролдож буй мэт харагдана.

2 ИХ НАЯД ТӨГРӨГИЙН РЕПО САНХҮҮЖИЛТ, 2 ИХ НАЯД ТӨГРӨГИЙН ЖДҮ-Н ЗЭЭЛ

3 жилийн хугацаатай, 3 хувийн хүүтэй хөтөлбөр нь 2023 онд дуусах ажээ. Ажлын байр хадгалах зорилготой гэж нэрийдэх мөртөө хамгийн их ажлын байр шингээдэг үйлчилгээ, худалдааны салбарынхан энэ зээлийг хангах боломж хомс харагдана. Яагаад?

Уул уурхайн бус экспортыг дэмжсэн гэдэг нь импортыг хөхүүлэн дэмжихгүй байх л гэсэн үг. Тэгэхээр бид гадагшаа үйлчилгээ экспортолдоггүй шүү дээ. Худалдааны салбар бол угаас л импорт дэмжинэ(Репо санхүүжилт дээр тавих нөхцөл).
Татварын өргүй байх ёстой гэнэ. Энэхүү нөхцөл нь цар тахлын үед чадал чинь хүрвэл татварын өргүй гараад ир гэж хэлж байгаа мэт санагдана. Учир нь ажлын байр ихээр шингээдэг худалдаа, үйлчилгээний салбарт нийт ЖДҮ-н 90 орчим хувь нь үйл ажиллагаа явуулдаг. Гэтэл цар тахлын үед үйл ажиллагаагаа хамгийн их чөдөрлүүлсэн нь эдгээр салбарууд. Тэгэхээр эрүүл ухаанаар бодоход энэ хөтөлбөрийг хангах ААН олдох нь уу. Үгүй л болов уу гэж эмээнэ.
Төслийн үр ашигаар нь сонгож чадах уу? ЖДҮ-р цоллуулсан их хурлын гишүүд бидэнд бий. Цаашлаад далай, даян, дархан цол авсан нь ч бий. Ямар ч ЖДҮ-н сан байгуулагдсан тэндээс нь идэж, уудаг нөхдүүд одоо яг шинэшлээд гүйлдэцгээж буй. Тэгэхээр энэ мөнгийг тэднээс хамгаална нь том асуудал. Төслийн үр ашигаа авч үнэлж, сонгох нь хамгийн амаргүй даваа даа.

БАРИЛГЫН САЛБАРТ 3 ИХ НАЯД ТӨГРӨГ

Та нар санадаг уу? бид тэртээ 6 жилийн өмнө нээх өндөр үнэтэй орон сууцыг бага хүүгээр худалдаж авдаг үе. Дүндээ дүн болж байсан даа. Яг 2013 он шиг эрэлт талдаа огцом өсөлт бий болохгүй ч гэлээ манай барилгынхан байрны үнээ одооноос буулгахгүй. Харин ч нэг хөнгөлөлттэй зээлийг хүлээгээд хэвтчих нь тэр. Төр нь яг байрны өртөг дээр нь хяналт тавих нь хэцүү л болов уу.

Дээр нь барилгын салбар импортоор жинхэнэ угжигддаг салбар. Гадагшаа валютыг ч нэг урсгаж гарна даа. Сайхан цагт барилгын импортоор бид жилд дунджаар 600 орчим сая ам.доллар гадагш гаргадаг байв. Энэ хөтөлбөрийг 3 жилд гэж тооцвол жилд 1 их наяд төгрөг буюу 300 орчим сая ам.доллар зоолтгүй нэмэгдэх нь байна.

БУСАД ТӨСӨЛ, ХӨТӨЛБӨР

Үнэнийг хэлэхэд үлдсэн нь их бүрхэг сонсогдож байв. Стратегийн ач холбогдол бүхий томоохон төсөл хөтөлбөр гэвэл манайд нефтийн үйлдвэр, Тавантолгойн цахилгаан станц, төмөр зам л байна даа. Эдгээр том төслүүддээ мэдээж хөрөнгө оруулалт хийгээд явах нь зөв биз ээ.

ГАНЦ ТОДОРХОЙ БУС ЗҮЙЛ…

Бид цахим үндэстэн болно, өглөө эрт босдог ард түмэн болно. Тиймээ, бид цаг сайхан болоход энэ бүхэн ерөөлөөр болог ээ. Гэтэл одоо өглөө эрт босоод ч ажил алга, цахим болмоор байвч хэрэглэх техник, технологи нь алга. Тэгэхээр бидэнд богино хугацааны төлөвлөгөө хэрэгтэй байна.

10 их наяд төгрөгийн хэд нь энэ жил хэрэгжих вэ? Хэрхэн, яаж?
Вакцинжуулалт хэр хурдан хийгдэх вэ?
Эрэлтээ дэмжихгүйгээр нийлүүлэлт дэмжээд хэн худалдаж авах вэ? Дэлхийн улс орнууд эрэлтээ дэмжиж, хэрэглээгээ нэмэгдүүлснээр, ААН-нхээ борлуулалтыг хадгалж үлдэж байна.

2020 онд өрхийн орлогын өсөлтийн гол хувийг тэтгэмж, халамжийн орлого бүрдүүлсэн. Үнэндээ байнга биш боловч яг ийм үед бол яалтачгүй хэрэгтэй арга хэмжээ байсан. Өнөөх халамж тараалаа гээд шүүмжилдэг Дэлхийн банк ч үр дүнтэйг нь хэлж байна. Гэтэл энэ хөтөлбөр 2021 оны ДОЛДУГААР сард дуусна.

Сэдвүүд:

Дэлгэрэнгүй ...

Эдийн засаг

“Moody’s” агентлаг Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг ”В2,тогтвортой” хэмээн үнэллээ

Нийтэлсэн

6 өдөр өмнө

2024-11-19

Нийтэлч

24barimt

Олон улсын зээлжих зэрэглэл тогтоогч “Moody’s” агентлаг өнөөдөр Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг 9 жилийн дараа ”В2, тогтвортой” болж сайжирсныг зарлалаа.

Өмнөх сард олон улсын зээлжих зэрэглэл тогтоогч “Fitch” агентлаг Монгол Улсын зээлжих зэрэглэлийг “В+тогтвортой”, “S&P” агентлаг “В+эерэг” гэж үнэлснээ дараалан зарлаж байсан юм.

Харин “Moody’s” агентлаг Монголын Улсын зээлжих зэрэглэлийн үнэлгээ “B2, Тогтвортой” болж сайжрахад дараах хүчин зүйлс нөлөөлснийг онцолжээ.

Ингэхдээ Засгийн газрын өрийн дарамтыг сүүлийн жилүүдэд тогтвортойгоор бууруулсан, Өрийн зохистой удирдлага, төсвийн сахилга батын үр дүнд Засгийн газрын ирэх жилүүдийн дахин санхүүжилтийн эрсдэл буурсан, Эдийн засаг тогтвортойгоор өсөж, ДНБ-ий хэмжээ болон түүний бодит өсөлт нэмэгдсэн хэмээн тайланд дурдсан байна.

Манай улсын хувьд өнгөрсөн хугацаанд дэлхий нийтийг хамарсан цар тахал, геополитикийн зэвсэгт мөргөлдөөний сорилттой он жилүүдэд Засгийн газраас авч хэрэгжүүлсэн санхүү, төсвийн сахилга бат, өрийн удирдлагын оновчтой бодлогын үр дүнд зээлжих зэрэглэлийг бууруулахгүйгээр тогтвортой хадгалсан учраас олон улсын нэр хүнд бүхий 3 агентлагийн үнэлгээг ийнхүү авч чадлаа.

Зээлжих зэрэглэл нь тухайн улсын төр, хувийн хэвшил, банк санхүүгийн байгууллагын гадаадын хөрөнгө оруулалт татах, хөрөнгө оруулалтын зардлыг бууруулахад нөлөөлдөг тул эдийн засгийн хөгжлөө дэмжих, тогтвортой өсөлтийг бий болгоход чухал ач холбогдол өндөр үзүүлэлт юм.

Мөн Засгийн газрын гадаад бондуудын үнэ цэнэ нэмэгдэх төдийгүй бусад арилжааны банкууд, хувийн хэвшлийн компанийн зээлжих зэрэглэл дагаж сайжрах нөхцөл бүрдэж байгаа юм гэж Монгол Улсын Сангийн яамнаас мэдээллээ.

Дэлгэрэнгүй ...

Эдийн засаг

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК дотоодын зах зээлд гаргасан бондын төлбөрөө бүрэн төлж барагдуулжээ

Нийтэлсэн

2 долоо хоног өмнө

2024-11-12

Нийтэлч

24barimt

“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК хэрэгжүүлж буй төсөл, хөтөлбөрүүдийг санхүүжүүлэх зорилгоор 2021-2022 онд дотоодын зах зээлд төгрөгийн болон ам.долларын “ЭТТ-БОНД”-ыг нээлттэй гаргасан. Тодруулбал, төгрөгийн 6.2 сая ширхэг бонд арилжиж 620.0 тэрбум төгрөг, ам.долларын 0.6 сая ширхэг бонд арилжиж 64.2 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалт тус тус татан төвлөрүүлсэн.

Татан төвлөрүүлсэн төгрөг болон ам.долларын “ЭТТ-бонд”-ын үндсэн төлбөр болох 802.8 тэрбум төгрөгийг 177.7 тэрбум төгрөгийн хүүгийн хамт нийт 980.4 тэрбум төгрөгийг өөрийн эх үүсвэрээр хугацаанд нь буюу 2024 онд бүрэн төлж барагдууллаа.

Нийт төлсөн бондын төлбөр болох 980.4 тэрбум төгрөгийг эргэн төлөх хуваарийн дагуу 15.6 тэрбум төгрөгийг 2021 онд, 74.7 тэрбум төгрөгийг 2022 онд, 552.6 тэрбум төгрөгийг 2023 онд, 337.6 тэрбум төгрөгийг 2024 онд тус тус төлсөн байна.

Ингэснээр “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК дотоодын зах зээлд төсөл хөтөлбөр санхүүжүүлэхээр гаргасан ЭТТ-бондын төлбөрийг хүүгийн хамт хугацаанд нь өөрийн эх үүсвэрээр бүрэн төлж барагдуулан бондын өр, төлбөргүй боллоо.

Дэлгэрэнгүй ...

Эдийн засаг

Монголбанк: Аравдугаар сард 1.9 тонн үнэт металл худалдан авлаа

Нийтэлсэн

3 долоо хоног өмнө

2024-11-06

Нийтэлч

24barimt

Монголбанк 2024 оны 10 дугаар сард 1,902.5 кг үнэт металл худалдан авч, оны эхнээс өссөн дүнгээр 14.1 тонн үнэт металл худалдан аваад байна. Энэ нь өмнөх оны мөн үетэй харьцуулбал 0.6 хувиар буурсан үзүүлэлт байна.
Оны эхнээс өссөн дүнгээр Дархан-Уул аймаг дахь Монголбанкны хэлтэс 670.9 кг, Баянхонгор аймаг дахь Монголбанкны хэлтэс 1,085.7 кг үнэт металл тус тус худалдан авсан байна.

Монголбанкны үнэт металл худалдан авах үнийг дэлхийн зах зээл дээрх үнээр тогтоодог. 2024 оны 10 дугаар сард алт худалдаж авах дундаж үнэ 292,856.04 төгрөг байв.