Улс төр
Т.ТӨРМӨНХ: Манай улс ирээдүйгээ экспортолсоор байх уу
Т.Төрмөнх хэмээх шоволзсон бор залууг таньдаг болсоор арав гаруй жилийн нүүр үзжээ. Мань хүн өчигдөр намайг сурсаар редакцид орж ирэв. БНСУ-д нийгэм судлалын чиглэлээр магистрт сурч буй гэнэ. Төрмөнхийн намтар тэрүүхэндээ “хөөрхөн” түүхтэй. Дүүргийн ИХ-д сонгогдон дөрвөн жил СХД-ийг хөндлөн гулд “давхисан”, иргэд сонгогчидтойгоо ойр байхыг хичээж, тэр хэрээр хатуу хөтүү амьдрал гэж юуг хэлэх, тэдэнд төрийн ямар бодлого хэрэгтэйг мань хүн хамгийн сайн мэддэг учраас үүнийгээ түшиглэн нийгэм судлалыг сонгосон байж ч мэднэ. Ингээд түүнтэй хол ойрын сонин сайхныг хуваалцан ярилцлаа.
…Хүн гэдэг оршихуйн хамгийн том зүйл нь сүсэг бишрэл байгаад байгаа юм. Тухайн хүн юунд итгэж байгаагаас шалтгаалаад тэр хүний амьдралынх нь үр жимс, үр нөлөө холбоотой гэж харж байна. Энэ байдал солонгосын хөгжилд их нөлөөлж байна гэж ярьсан, би өөрөө солонгост сурч байгаа болохоор тэр орноос олж харсан зүйлээ яриад байна л даа…
-Манай хоёр улсад харьцуулашгүй зүйл олон. Газар нутаг, байгалийн баялаг, хөгжил гээд л.
-Аль нэг улсын хөгжлийн талаар онцолж ярихад хүрвэл тухайн орныг шүтэн биширлээ гэх нийгмийн эсэргүүцэлтэй тулгарах нь бий. Гэвч хөгжлийн тухайд нүдэнд харагдаж буй үр дүнгээрээ хэмжигддэг. Таны хэлдгээр газар нутаг, байгалийн баялаг, мал сүрэг гээд энэ талаас харьцуулах боломжгүй орон бол БНСУ юм.
Манай хоёр улсын хөгжлийн индексийг харьцуулах аваас тэнгэр, газар шиг ялгаатай. Үүнийг захын хүн хэлнэ. Энэ улсын хөгжлийн нууц нь маш энгийн. Ердөө иргэдийнх нь эх орноо гэсэн итгэл үнэмшил. Өнөөдөр тэнд албан ёсны бүртгэлтэй 60 гаруй мянган монгол иргэн ажиллаж амьдарч буй.
Үүнээс харахад манай хүн ам цөөтэй аймагтай тэнцэхүйц монголчууд аж төрж байна шүү дээ. Тоглоом шоглоом болгоход Монголын 22 дахь аймаг солонгост буй гэж хэлж болохоор байна. Энэ аймаг руу хөврөх монголчуудын тоо жилээс жилд нэмэгдэж, тэнд хэдэн зуун залуус гэр бүл болж, тоонотоо дугуйлж байна даа.
Олсон орлого нь амьдрал ахуйд нь элбэг хүрч байгаа болохоор ирэх сонирхол байхгүй байж ч мэднэ.
-Хөдөлмөр эрхлэлтийн талаар яривал?
-Хөдөлмөр эрхлэхийн зэрэгцээ сурдаг, сурахын хамт бизнес эрхэлж байгаа олон хүн бий. Гэхдээ хамгийн эмгэнэлтэй гэж хэлж болохоор нэг зүйл бол тэнд байгаа манай иргэдийн 80 орчим хувь нь 19-30 насны залуучууд байна. Энэ бол Монголын эмгэнэл.
Ирээдүй хойч үеэ гадагшаа экспортлосоор байх уу. Үнэн хэрэгтээ амьдрал хөөн солонгосыг зорих иргэд хөдөлмөрийн бүтээмж өндөртэй ид насны шижигнэсэн залуучууд байгааг хараад харамсах сэтгэл төрдөг.
Бусад орны хөдөлмөр эрхлэгчидтэй харьцуулахад монгол хүний ажилдаа хандах хандлага, ажлыг хатуу хөтүү гэж голохгүй хийж байгаа байдал, эв дүй, сэтгэх чадвар шал өөр. Вьетнамаас ирсэн арван хүний ажлыг манай нэг л залуу хийдэг, таван солонгос бараагүй ажлыг нэг монгол залуу зүдрэлгүй ард нь гардаг хэмээх нь бий. Нөгөөтэйгүүр, ажлын бүтээмж өндөр, цалин хөлс их авч байгаа ч нэг сонин гажуудсан үзэгдэл бий болсон гэж хэлэх гээд байна.
Монгол хүний ген гэж хэлэхгүй. Тэр нь, ажлын чадвараараа үнэлэгдсэн нөгөө хүний маань сэтгэхүй “Би байхгүй бол энэ компани дампуурна” гэж боддог. Ийм хандлага бий болсоор удаж буй. Оюун санаа, сэтгэлгээний гажуудал л монгол хүнийг баллаж орхих юм. Солонгост олон орны иргэд ажиллаж, амьдарч буй. Тэднээр дамжуулан дэлхий солонгосын ард түмнийг сонирхох болсон. Надтай хамт сурч байгаа хөгжингүй орны залуу солонгос кино үзэхийн тулд хэлийг нь сурч байна гэх жишээний. Хүмүүсийг бүр ийм байдалд ортол дэлхийд өөрсдийгөө сурталчилж чадаж байна шүү дээ.
-Та суралцагсдын тухайд юу хэлэх вэ?
-Миний хувьд Сөүлийн их сургуульд хэлний боловсрол эзэмшсэн. Сургууль маань улсдаа нэг номерын сургууль. Солонгосчууд манай сургуульд элсэн суралцахыг мөрөөддөг, орж чадаагүй нь амиа хорлосон хэд хэдэн тохиолдол гарсан тийм нэр хүндтэй сургууль юм. Багш маань “Би монгол хүнийг нэг сайн ойлгохгүй байна. Манай хэлийг хятад, япон, монголчууд маш сайн эзэмшдэг. Тэр дундаа монголчууд илүү. Гэхдээ нэг асуудал бий. Монгол оюутан хэзээ ч цаг тухайд нь юмаа хийдэггүй. Мөн маш их хичээл тасалдаг, хэнэггүй ” хэмээсэн. Эндээс бидний амьдрал, улсын хөгжлийн ялгаа гарч ирж байгаа биз. Монголын залуучууд сурахынхаа хажуугаар ажил хийж, сургалтын төлбөрөө олоод зогсохгүй эцэг эхдээ илүүчилдэг. Энэ бол бидний туулж байгаа амьдрал. Гэтэл солонгос багш юу гэж ойлгож байна гэхээр “монгол соёл, монголчууд үр хүүхдээ ингэж хүмүүжүүлдэг ” гэж ойлгодог хэрэг. Энд дүгнэж хэлэхэд, монгол хүний хөдөлмөрийн чадвар, бүтээмж, сэтгэлгээ бусдаас дор орсон зүйл байхгүй харин сэтгэлгээний, сэтгэлзүйн ядууралд хэдийнэ нэрвэгдсэн гэдгийг бодох цаг болжээ. Өөрөөр хэлбэл, нэг нь зүрхэндээ, нөгөө нь тархиндаа. Ийм хоёр ядуурал газар авсан учраас аливаа шийдвэрүүд нь буруу байгаад байна.
-Монгол хүн эх орондоо өндөр бүтээмжтэй ажиллаж чаддаггүй хэрнээ солонгост гайхагдаад байгаа нь хувь хүнээс болж байна уу эсвэл нийгмээс үү?
-Зөвхөн хувь хүнээсээ биш юм. Ардчилсан нийгэмд шилжсэн 30 гаруй жилийн хугацаанд эрх чөлөө гэдгийг мэдэрсэн. Эрх чөлөөтэй байх, эрх чөлөөтэйгөөр сонголт хийх нь ямар их аз жаргалыг дагуулдгийг бүрэн мэдэрсэн ард түмэн. Харин одоо биднийг ядрааж байгаа нэг зүйл нь хоосон байдал. Магадгүй, иргэд материаллаг болон оюун санааны хувьд, сэтгэл зүрх, сэтгэл зүйн хувьд ч хоосорсон. Төр, засаг материаллаг зүйл рүүгээ, тухайлбал, хүн сайхан амьдрахын тулд хөрөнгөтэй, өмч хөрөнгөтэй байх ёстой гэсэн үзэл сурталд автуулсан. Ардын нам нь ч тэр, Ардчилсан нам нь ч ялгаагүй. Яг үнэндээ манай төр хамгийн доод түвшиндээ хүртэл ялзарсан шүү дээ. Ер нь хүн зөвхөн материаллаг зүйлийг дээдлэхийн хэрээр оюун санаа, сэтгэлгээний хоосролд автдаг. Бодит үнэнийг хүлээж авч чадахаа больж, үнэт зүйлээ алддаг. Уул нь материаллаг зүйлсээс илүүтэй үнэт капитал бол хүн өөрөө юм. Хүн нь өөрийгөө таниж мэдэхээ больсон учраас төр буруутай ч юм шиг, иргэд нь ч буруутай юм шиг, бизнесменүүд нь буруутай ч юм шиг, ийм ойлгомжгүй үзэгдэл Монголд бий болоод байна гэж боддог.
Төр, засаг материаллаг зүйл рүүгээ, тухайлбал, хүн сайхан амьдрахын тулд хөрөнгөтэй, өмч хөрөнгөтэй байх ёстой гэсэн үзэл сурталд автуулсан. Ардын нам нь ч тэр, Ардчилсан нам нь ч ялгаагүй.
-“Гэгээн төр минь” гээд төрөө хүндлэх ёс алга, иргэдэд нь улс эх орноо хөгжүүлэх ёстой гэсэн итгэл үнэмшил алга. Тэгвэл энэ итгэл үнэмшлээ олж авах, сурсан мэдсэнээ эх орондоо зориулах тийм итгэл үнэмшилтэй болгох ямар арга байна вэ?
-Ер нь хүний итгэл үнэмшил бол алсын хараа, ирээдүйг харах тухай юм. “Удирдагч хүний харж байгаа зүйл миний сэтгэлийг хөдөлгөнө өө” гэсэн нэг дэлхийн удирдагчийн хэлсэн үг байдаг юм. Өөрөөр хэлбэл, тэнд харж байгаа зураглал надад итгэл найдвар өгч байгаа гэсэн үг юм. Хүн хоёр зүйл дээр л нэгддэг, нэг нь алсын хараа зорилго буюу ирээдүйг харах найдвар, нөгөө нь эрх ашиг. Өнөөдөр манай улсад эрх ашгийн бөөгнөрөл бий болсон, энэ бол дэлхий нийтэд ч байдаг, нийтийн жишиг л дээ. Манайд бий болоод байгаа эрх ашгийн бөөгнөрөл Монголын нийгмийг харлуулж, ядууруулж, оюун санааны хямрал руу оруулж байна. Жишээлбэл, ЕБС-ийн хүүхдүүд үзэл бодлоороо бөөгнөрч, арай хүчтэй нь хүчгүйгээ дийлэх гэх мэт. Энд мэдээж янз бүрийн эрх ашгийн зүйл яригдахгүй, гэхдээ үзэл бодлын бөөгнөрөл бий болсныг гэрчилж байна. Тэгэхээр хүссэн хүсээгүй бөөгнөрөл бий болно. Тэр байтугай бүлэглэл, хонгил бий болсон, энэ нь дандаа эрх ашгаас үүдэлтэй. Хараа зорилго буюу ирээдүйдээ итгэх итгэл нийгмээрээ тэр дундаа итгэлгүй болсон, итгэл найдвар нь унтарсан, гутранги байдал нийтээрээ бий болсон байна. Хараа зорилго хүмүүсийг нэгтгэж өгдөг, түүний төлөө тууштай явж, гуйвахгүйгээр тэр харсан зүйл рүүгээ нэг чигтээ явж чадах тэр систем рүү л орох хэрэгтэй.
-Улс төрийн намууд хоорондоо их дайсагналцдаг нь хөгжлийн чөдөр тушаа болж буй гэдэгтэй та санал нийлэх үү?
-Харж байгаа нь зөв. Гэхдээ Монгол Улсын Засгийн газар хоёр жилээр хэмжигддэг. Тэгэхээр яаж ч бодсон 1.6-2 жилээр бодлогоо тодорхойлдог улс яаж хөгжих юм, яаж хүнээ хөгжүүлэх юм, яаж сайхан амьдрах юм бэ. Мэдээж дайсагнал бол хортой, судлаачид олон талаас нь хэлж, ярих байх. Миний хувьд сэтгэл зүрхэнд маань цохилж явдаг зүйл минь юу юэ гэхээр аливаа зүйл эхнээсээ л зөв байх ёстой, үндэс суурь нь зөв байх ёстой гэж үздэг. Үндэс суурь нь буруу байгаагийн гол жишээ бол дайсагнал юм. Дэлхий ертөнц энхтайвны тухай ярьж байхад монгол хүн монгол хүнийхээ эсрэг дайсагнал бий болж байна гэдэг чинь нөгөө үндэс нь буруу байгаа юм. Хамгийн тод жишээ бол сайн засаглал бий болгоно, шударга байна, авлигатай тэмцэнэ, сангийн луйварчдыг шийтгэнэ гэж ярьж байгаа ч яг үнэндээ зүгээр л нэг шоолоод өгөөч гэсэн нэр төдий үзэгдэл болоод байна. Үнэн хэрэгтээ тэднийг шоолох нь нэг номерын асуудал биш. Харин өнөөдөр хоолтой ундтай байх, цалин өндөр байх асуудал чухал байгаа. гэтэл биднийг зүгээр л хошгируулаад байна, иргэдийн хэлдгээр. Эндээс харахад суурь, сэтгэлгээ, хараа зорилго гээд бүгд буруу байгаа нь илт харагдаж байна.
Дэлхий ертөнц энхтайвны тухай ярьж байхад монгол хүн монгол хүнийхээ эсрэг дайсагнал бий болж байна гэдэг чинь нөгөө үндэс нь буруу байгаа юм.
-Солонгосын хөгжлийн нууцын нэг нь итгэл, үнэмшил гэж та ярьж байсан. Ялангуяа шашны итгэл үнэмшил хүмүүсийн сэтгэлзүйд хамгийн их нөлөөлжээ гэсэн. Энэ тухай бага зэрэг тодруулаач?
-Ганц солонгос гэлтгүй дэлхийн хөгжлийг аваад үзэхэд аливаа улс орон нийгмийнхээ сэтгэл зүй тэр дундаа нийгмийн эмх замбараагүй байдлаа итгэл үнэмшил буюу сэтгэл санааны хандлагаар нь барьж байдаг. Мэдээж боловсрол, хүмүүнлэг гээд ярих зүйлүүд их байгаа ч хамгийн том байр эзэлж байгаа зүйл бол сүсэг бишрэл. Хүн гэдэг оршихуйн хамгийн том зүйл нь сүсэг бишрэл байгаад байгаа юм. Тухайн хүн юунд итгэж байгаагаас шалтгаалаад тэр хүний амьдралынх нь үр жимс, үр нөлөө холбоотой гэж харж байна. Энэ байдал солонгосын хөгжилд их нөлөөлж байна гэж ярьсан, би өөрөө солонгост сурч байгаа болохоор тэр орноос олж харсан зүйлээ яриад байна л даа. Дэлхийн улс орнуудад үүн рүү чиглүүлж байгаа хүмүүсийг оюун санааны чиглүүлэгч, удирдагч гэж нэрлэдэг. Оюун санааны чиглүүлэгчид олон байгаа учраас хүний ухамсар, итгэл үнэмшлээр дамжуулан нийгэм, улс орны хөгжилд асар их нөлөө үзүүлдэг. Тиймээс хүн юунд итгэж байна гэдэг нь их чухал. Өнөөдөр манай Монголд итгэл, үнэмшил гэдэг зүйл байхгүй болсон. Өөртөө, өрөөлд, Буддад, бөөд, Чингис хаанд, Христэд итгээд байгаа юм уу мэдэхгүй, ойлгогдохгүй, их ээдрээтэй асуудал болсон. Гэхдээ энэ бүхнээс харахад өнөөдөр Монголын хар бор амьдралд Монголд байгаа Христийн итгэл арай том үүрэг нөлөө, дэм үзүүлдэг юм болов уу гэж би хувьдаа боддог. 30 жилийн өмнө л ардчилсан хувьсгалтай хамт орж ирсэн. Монгол Улс 1990 оны хувьсгалын үр дүнд гайхалтай эрхчөлөөг бий болгосноор нийгмийн золиос болсон хүмүүст христийн сүм хийдүүд итгэл үнэмшлийг, өөр амьдралыг өгснөөр өнөөдөр жинхэнэ сайхан амьдарч байгаа иргэд их байна. Христийн сүм чуулганууд төрд болон нийгэмд гай болсон зүйл алга. Монголын нийгэмд харьцангуй үр шимээ өгсөөр байгаа. Гэсэн ч бид нийгмийн бүхэл бүтэн бүлэг бий болчихсон байхад харийн шашин гэж гадуурхсаар л байна.
Бид ургашаа түүхээ харвал эрт дээр үеэс XIII зуунд овог аймгаараа Христ итгэдэгэлт соёл байгаа юм. Бүр тодруулвал Монгол хаадын хатад нь Христитгэлт байсан. Солонгос улсын хувьд төр засаг нийгэмлээ хамгийн бодит өөрчлөлт шаардлага нөлөөг Христитгэгчид Христийн сүм чуулганууд хүргэж байсан юм билээ. Тиймээс энэ орны өнөөдрийн хөгжил, дэвшилд асар том нөлөө, итгэл найдвар нь Христитгэх сүсэг бишрэл байсан гэж үздэг юм билээ.
Улс төр
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хуримтлалын сан бол дундаж давхаргыг тэлэх үндэсний шинэ тогтолцоо юм
Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Үндэсний баялгийн сангийн тухай хууль хэрэгжиж эхэлсэнтэй холбоотойгоор Хуримтлалын сангийн данс нээх үйл ажиллагаанд оролцож, үг хэллээ. Тэрбээр “Монгол Улсын экпортын 93 хувийг бүрдүүлдэг уул уурхайн салбарын нээлттэй, ил тод байдлыг хангахын төлөө Засгийн газар өнгөрсөн хугацаанд бүх хүчээ дайчлан ажиллалаа. Баялгийн реформын төлөөх тэмцэл, санаачилгад хамт байсаар ирсэн ард түмэндээ талархаж байна. Оюутолгойн 2.3 тэрбум ам.долларын өр тэглэгдэж, төрийн эх үүсвэрээр хувьдаа авахыг санаархсан Эрдэнэтийн луйврын схем илчлэгдэж, “Эрдэнэс Тавантолгой” компани ил тод болж, бүтээгдэхүүнээ биржээр арилждаг болсноор ДНБ 2020 онд 37 их наяд төгрөг байсан бол 2023 онд 68.9 их наяд төгрөг болсон. Нэг хүнд ногдох ДНБ 2023 онд анх удаагаа 5,875 ам.долларт хүрсэн. Валютын нөөц 5.0 тэрбум ам.долларт хүрч, төлбөрийн тэнцэл анх удаа 1.5 тэрбум ам.доллараар давлаа. Эдийн засгийн өсөлт цар тахлын үед -4.6 хувь байсан бол өнөөдөр долоон хувь хүртэл өслөө. Хөгжлийн банкны бондуудыг өөрийн эх үүсвэрээр төлж, болзошгүй дампуурлаас гарлаа. Өнөөдөр бид хамтдаа Үндэсний баялгийн сангийн Хуримтлалын санг нээж байна.
“Эрдэнэс Монгол”-ын эзэмшлийн стратегийн ордуудын 34 хувьд ногдох ногдол ашиг иргэдийн Хуримтлалын санд төвлөрч байна гэсэн үг. Хуримтлалын сан бол дундаж давхаргыг тэлэх үндэсний шинэ тогтолцоо юм. Иргэнбүр орон сууцтай, эрүүл, өндөр боловсролтой байж чадвал өөрийнхөө болон гэр бүлийн ирээдүйгээ өөрчлөх суурь болж чадна. Ийм иргэдтэй улс орон өөдлөн хөгжих суурь тавигдна. Нийгмийн хөгжлийн суурь асуудлууд ч ингэж л шийдэгдэнэ” гэлээ.
Мөн Хуримтлалын сан бол Та бидний шинэ итгэлцийн гэрээ бөгөөд хамтын хариуцлагын хэлцэл байх болно. Хамтдаа бид стратегийн ордуудад түшиглэсэн төслүүдээ ашигтай ажиллуулахыг бүх нийтээрээ дэмжиж, мөн хяналт тавина гэдгийг тэмдэглэлээ.
Үндэсний баялгийн сан Ирээдүйн өв сан, Хөгжлийн сан, Хуримтлалын сан гэсэн гурван данстай байх юм. Хуримтлалын санг Сингапурын Хуримтлалын сангийн загварт тулгуурлан хөгжүүлж, иргэдэд орон сууц, боловсрол, эрүүл мэндийн чиглэлээр дэмжлэг үзүүлэхэд зориулах юм. Өнөөдөр Хуримтлалын санд Эрдэнэтийн 34, Оюутолгойн 34, Тавантолгойн 34 хувь шилжиж, “Эрдэнэс Монгол” нэгдэл 500.0 тэрбум төгрөгийг энэ санд шилжүүлж, орон сууцны хөтөлбөрийн эх үүсвэрийг нэмэгдүүллээ. Ингэснээр Монголбанк, арилжааны банкуудтай хамтран ажиллаж, ипотекийн зээлийн эх үүсвэр 1.2 их наяд төгрөг болж, хүлээлгэд байсан 10,000 айл өрх орон сууцны зээлийн хөтөлбөрт хамрагдах боломж бүрдэж байна.
Улсын хэмжээнд энэ оны тавдугаар сарын 1-ний байдлаар нийт 20.1 мянган иргэн ипотекийн зээлд хамрагдах хүсэлтээ өгөөд байгаагийн 3,520 нь орон нутагт, үлдсэн 16,531 нь Улаанбаатарт байна. Он гарснаас хойш эхний дөрвөн сарын байдлаар улсын хэмжээнд 300 гаруй тэрбум төгрөгийн ипотекийн зээлийг 2600 гаруй иргэнд олгожээ.
Улс төр
Ашиглалтаас гарсан хар тугалганы батарейг дахин боловсруулдаг боллоо
Монгол Улсын Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх эх орондоо хар тугалганы батарейг дахин боловсруулах үйлдвэр байгуулсан “Электрокем Монгол” ХХК-д ажиллалаа.
Тус компани ХБНГУ, БНЭУ, Италийн өндөр технологи бүхий, хар тугалганы батарейг дахин боловсруулах үйлдвэрээ нэг сарын өмнө ашиглалтад оруулсан байна. Үйлдвэр жилд 800 мянган ширхэг буюу 12 мянган тн батарей дахин боловсруулах хүчин чадалтай, энэ нь ойрын 10 жилд ч ашиглалтаас гарах бүх батерейг дахин боловсруулж чадна гэсэн үг юм.
Үйлдвэр технологийн хаягдал гаргадаггүй, хэрэглэсэн усаа цэвэрлэж дахин ашигладаг, ижил төстэй бусад үйлдвэртэй харьцуулахад 30 орчим хувийн бага дулаан, цахилгаан зарцуулдаг зэрэг давуу талтайг компанийн удирдлагууд танилцууллаа.
Ашиглалтаас гарсан хар тугалганы батарей хорт хавдар үүсгэх өндөр эрсдэлтэй, дэлхий нийтэд аюултай хог хаягдалд тооцогддог. Манай улсад жилд 500 мянга гаруй батарей хаягддаг бөгөөд хар тугалганы бохирдол зөвшөөрөгдөх хэмжээнээс 500-600 дахин их гэсэн судалгаа байдаг. Ийм үед хүний эрүүл мэнд, байгаль орчинд ээлтэй, хаягдалгүй технологи ашиглан, стратегийн ач холбогдолтой үйлдвэр байгуулсан компанийн удирдлага, хамт олон, гадаадын түнш байгууллагуудад Ерөнхийлөгч Ухнаагийн Хүрэлсүх талархал илэрхийллээ.
“Электрокем Монгол” ХХК батарейны хайрцгийг дахин боловсруулж, полипропилен хуванцар гарган авч хуванцар поддон, арматурын тусгаарлагч үйлдвэрлэж дотоодын зах зээлд нийлүүлэхээр төлөвлөсөн байна.
Тухайлбал жилд 5,000 тн батарей дахин боловсруулж 360 тн полипропилен хуванцар гарган, 36 мянган ширхэг хуванцар поддон үйлдвэрлэх боломжтой. Энэ нь модон поддоныг орлох бөгөөд ашиглалтын хугацаандаа 4,000 орчим нарс модыг тайрахаас хамгаална гэсэн үг юм.
Жилд мөн тооны батарей дахин боловсруулж, түүнд агуулагдах 1,000 тн хүхрийн хүчлийн уусмал хаягдахаас сэргийлж, 200 орчим тн гөлтгөнө үйлдвэрлэх юм байна.
Батарейны шон, холбоос, хавтан болон шаваасыг ч дахин боловсруулж, 99,97 хувиас дээш цэвэршилттэй цэвэр хар тугалга үйлдвэрлэж экспортод гаргана. Цэвэр хар тугалгаар нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн, тухайлбал рентген туяа тусгаарлах хавтан, катодын зэсийн үйлдвэрлэлийн технологийн хавтан үйлдвэрлэдэг юм.
“Электрокем Монгол” ХХК өмнө буюу 2018 оноос үүрэн телефон компаниудын болон тээврийн хэрэгслийн ашиглалтаас гарсан батарейг дахин сэргээх үйлчилгээ үзүүлж байжээ.
Улс төр
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан боллоо
Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2024 оны тавдугаар сарын 8-нд болж дараах асуудлуудыг хэлэлцэн шийдвэрлэлээ.
Товч мэдээ
·Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулсантай холбоотойгоор хууль хоорондын давхардал, хийдэл, зөрчлийг арилгах зорилгоор Зөрчлийн тухай, Зөрчил шалган шийдвэрлэх тухай болон бусад хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцээд УИХ-д өргөн барих нь зүйтэй гэж үзлээ.
·БНХАУ-ын Засгийн газраас Монгол Улсын Засгийн газарт олгох нэг тэрбум ам.долларын хөнгөлөлттэй зээлийг ашиглах тухай Монгол Улсын Сангийн яам, БНХАУ-ын Экспорт-Импорт банк хооронд 2015 оны нэгдүгээр сарын 10-ны өдөр байгуулсан зээлийн ерөнхий хэлэлцээрийн хүрээнд хэрэгжүүлэх “Харилцаа холбооны салбарын хүртээмж, чанар, хяналтыг сайжруулах төсөл”-ийн тусгайлсан зээлийн хэлэлцээрийн төслийг хэлэлцэн дэмжиж, уг хэлэлцээрт гарын үсэг зурах эрх олгох тухай Ерөнхий сайдын захирамж гаргахаар тогтлоо.
·Төв аймаг дахь Сум дундын эрүүгийн хэргийн анхан шатны шүүхийн 2020 оны 7 дугаар сарын 22-ны өдрийн мн/272 дугаартай шийтгэх тогтоол 123 хуудас, Төв аймгийн эрүү иргэний хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн 2020 оны 10 дугаар сарын 29-ний өдрийн мн/58 дугаартай шүүхийн магадлал 71 хуудас, Дээд шүүхийн хяналтын шатны эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдааны 2021 оны 3 дугаар сарын 31-ний өдрийн 179 дугаартай Б.Хурц нарт холбогдох тогтоол 56 хуудас, шүүхийн шийдвэрийг төрийн нууцаас гарган, ил болгов.
·Засгийн газрын хэрэгжүүлэгч агентлаг-Хөгжлийн бэрхшээлтэй хүний хөгжлийн ерөнхий газрын даргаар Мандалбаатарын Маргад-Эрдэнийг томиллоо. М.Маргад-Эрдэнэ тус агентлагийн Тамгын газарт Хуулийн хэрэгжилт, гэрээ конвенц хариуцсан мэргэжилтнээр 2018 оноос ажиллаж байна.
·Монгол Улсад орчин цагийн биеийн тамир, спортын салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойг 2024 онд тэмдэглэнэ. Түүхэн тэгш ойг тэмдэглэн өнгөрүүлэх арга хэмжээний төлөвлөгөөг батлан Энэ оны батлагдсан төсөвтөө багтаан зохион байгуулахыг Монгол Улсын сайд, Олимп, нийтийн биеийн тамир, спортын үндэсний хорооны дарга Б.Бат-Эрдэнэд даалгалаа.
·Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын Хүний эрхийн зөвлөлөөс гаргасан зөвлөмжүүдийг 2023-2025 онд хэрэгжүүлэх арга хэмжээний ерөнхий төлөвлөгөөний хэрэгжилтийн дунд хугацааны явцын тайланг хэлэлцэн дэмжээд, НҮБ-ын Хүний эрхийн зөвлөлд хүргүүлэхийг Гадаад харилцааны сайд Б.Батцэцэгт даалгалаа.
-
Спорт10 цаг өмнө
Э.Цэндбаатар мэргэжлийн боксын рингэнд 10 дараалан ялалт байгууллаа
-
Нийгэм11 цаг өмнө
Г.Буяндорж нарт холбогдох хэргийг хяналтын шатны шүүх хуралдаанаар хэлэлцүүлэхээр шийдвэрлэв
-
Нийгэм11 цаг өмнө
Хөвсгөл, Төв аймагт гарсан ой, хээрийн гал түймрийг бүрэн унтраалаа
-
Улс төр5 цаг өмнө
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Хуримтлалын сан бол дундаж давхаргыг тэлэх үндэсний шинэ тогтолцоо юм
-
Нийгэм5 цаг өмнө
Говь-Алтай аймагт “Төрийн бүтээмжийн сэргэлт-цахим эрүүл мэнд” сургалт боллоо
-
Нийгэм7 цаг өмнө
“Эрдэнэс таван толгой” хувьцаат компанийн нэрийг ашиглан залилах гэмт хэрэг үйлдэж байна
-
Улс төр7 цаг өмнө
Ашиглалтаас гарсан хар тугалганы батарейг дахин боловсруулдаг боллоо
-
Нийгэм10 цаг өмнө
Хоёр шалаанзны голд хавчуулагдсан иргэний амь насыг аварчээ