Connect with us
https://24barimt.mn/wp-content/uploads/2022/11/mik15.jpg

Улс төр

НББХ: Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг урамшуулах тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

Нийтэлсэн

-

Улсын Их Хурлын Нийгмийн бодлогын байнгын хороо 2024 оны 05 дугаар сарын 15-нд хуралдаж, Цэргийн алба хаагчийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Ахмад настны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай болон Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслүүдийн анхны хэлэлцүүлгийг хийж, Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг урамшуулах тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх, эсэх асуудлыг хэлэлцлээ.

Цэргийн алба хаагчийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийлээ

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс энэ оны дөрөвдүгээр сарын 15-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн Цэргийн алба хаагчийн тэтгэвэр, тэтгэмжийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөлд үүргээ гүйцэтгэж яваад гэмт халдлагад өртөх, гэмт хэргийг таслан зогсоох, онц байдлын үед хөдөлмөрийн чадвар алдсаны тэтгэвэр авах эрхийг нэмж тусгах, түүнчлэн байлдааны талбар, энхийг дэмжих болон терроризмын эсрэг тусгай ажиллагаанд үүрэг гүйцэтгэх, байлдааны галт хэрэгслээр буудлага хийх, дэлбэрэх бодис, тэсэлгээний хэрэгсэл, аюултай хорт бодистой үүргийнхээ дагуу харьцах, гамшиг, онцгой нөхцөлийн байдалд ажиллах зэрэг хуульд заасан чиг үүргээ гүйцэтгэж яваад гэмт халдлагад өртсөн, нас барсан цэргийн алба хаагчийн ар гэрт олгох тэтгэвэр, тэтгэмжийн эрх зүйн зохицуулалтыг сайжруулахтай холбоотой зохицуулалтуудыг нэмж оруулахаар тусгаад байгаа юм. Мөн хуулийн төсөлд, чиг үүргээ гүйцэтгэж яваад гэмт халдлагад өртсөн, нас барсан цэргийн алба хаагчийн гэр бүлийн гишүүнд олгох тэжээгчээ алдсаны тэтгэврийг хөдөлмөрийн чадваргүй гишүүний тооноос үл хамааран 100 хувиар тогтоохоор, мөнтухайн цэргийн алба хаагчийн гэр бүлд 80 метр квадратаас доошгүй талбай бүхий орон сууцыг нэг удаа олгохоор, ийнхүү олгох орон сууцны үнийн дүнгийн хэмжээ нь хөдөлмөрийн хөлсний доод хэмжээг 500 дахин нэмэгдүүлсэнтэй тэнцүү байхаар тус тус заасан байна.

Хуулийн төслийг хэлэлцэх, эсэхийг Улсын Их Хурлын чуулганы энэ сарын 03-ны нэгдсэн хуралдаанаар шийдвэрлэж, анхны хэлэлцүүлэгт шилжүүлсэн юм. Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны өнөөдрийн хуралдаанаар хуулийн төслийг зүйл, заалт нэг бүрээр хэлэлцэв. Хуулийн төслийн 4 дүгээр зүйлд, тус хууль батлагдсан өдрөөс эхлэн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөх тухай тусгасан нь Төсвийн тухай хуультай зөрчилдөж байгаа талаар Байнгын хорооны дарга П.Анужин сануулж, Улсын Их Хурлын гишүүдийн байр суурийг асуусан юм. Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Сарангэрэл, хуулийн төслийг Төсвийн тухай хуультай уялдуулна гэвэл батлагдсан өдрөөс нь хэрэгжүүлэх боломжгүй тул зарчмын зөрүүтэй саналын томьёолол гаргаж, Төсвийн тухай хуульд өөрчлөлт оруулах нь зүйтэй гэсэн юм. Харин хуулийн төслийг хэлэлцүүлэгт бэлтгэх Ажлын хэсгийн ахлагч, Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн Аюулгүй байдал, батлан хамгаалах бодлогын зөвлөх, бригадын генерал Д.Баасандамба, 2025 оноос мөрдөөд явах боломжтой гэсэн хариулт өгөв. Иймд Байнгын хорооны дарга санал гаргаж, төслийн 4 дүгээр зүйлийг “Энэ хуулийг 2025 оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөнө” гэсэн томъёоллоор найруулан, санал хураалт явуулахад хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжлээ.

Зарчмын зөрүүтэй болон найруулгын шинжтэй 50 орчим саналаар санал хураалт явуулав

Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Энхболд нарын 14 гишүүн санаачлан, өргөн мэдүүлсэн Ахмад настны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг дараа нь хэлэлцсэн юм. Төслүүдийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн талаарх санал дүгнэлтийг Улсын Их Хурлын гишүүн, Ажлын хэсгийн ахлагч Д.Сарангэрэл танилцууллаа. Тэрбээр танилцуулгадаа, одоо мөрдөж байгаа Ахмад настны тухай хууль нийт дөрвөн бүлэг, 17 зүйл, 111 заалттай бол хэлэлцэж буй энэхүү хуулийн төслөөр 40 заалт шинээр нэмж, 18 заалтыг өөрчлөн, нэг заалтыг хүчингүй болгохоор, мөн хамт өргөн мэдүүлсэн 11 хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулахаар  байгааг дурдаад, энэ бол томоохон нэмэлт, өөрчлөлт хэмээн онцолсон юм. Тэрбээр, Үндэсний статистикийн хорооноос хийсэн тооцоогоор 2010 онд хөдөлмөрийн насны 10 хүн тутамд нэг ахмад настан оногдож байсан бол 2040 он гэхэд дөрвөн ажилтан тутамд нэг ахмад настан болохоор байгааг танилцуулж, үүнтэй уялдуулан ахмад настанд үзүүлэх урт хугацааны цогц тусламж үйлчилгээг сайжруулах, хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих, тэдний эсрэг үйлдэгдэж байгаа эдийн засгийн хүчирхийллийг багасгах, нийгмийн оролцоог нэмэгдүүлэх, асаргааны олон төрлийн үйлчилгээг бий болгон хөгжүүлэх, сувиллын газруудын үнийн хөнгөлөлт, хамрах хүрээг тэлэх, таван жилд нэг удаа протез, ортопед хийлгэх эрхтэй байгааг гурван жилд болгох, аж ахуйн нэгж, байгууллагууд ахмадын сан ажиллуулахыг дэмжих болон ахмадын үйлчилгээ эрхлэгч байгууллагуудыг дэмжих зэрэг хуулийн төслийн ерөнхий үзэл баримтлалыг Ажлын хэсэг дэмжиж ажилласан гэсэн юм. Мөн Ажлын хэсэг хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн 11 хуулийн төслийг зүйл, хэсэг, заалт бүрээр нягтлан хэлэлцэж, зарим тодорхой саналуудыг гаргасны зэрэгцээ холбогдох хуулиудын нийцлийг хангах, үг, найруулгыг сайжруулж, тодорхой болгох зэргээр ажиллан, зарчмын зөрүүтэй саналын томьёоллуудыг бэлтгэсэн байна.

Ажлын хэсгийн санал дүгнэлттэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг асуулт асууж, ахмадын сангийн санхүүжилтийг хэрхэн бүрдүүлэх, улсын төсөвт яаж тусгах, уг санг хаана байршуулж, хэрхэн захиран зарцуулах талаар тодруулга авсан юм. Мөн, ахмад настнууд 20 жил хамт амьдарсан тохиолдолд тэтгэврийн тодорхой хувийг өвлүүлэх тухай хуулийн зохицуулалтыг өөрчилж, энэ хугацааг богиносгох хүсэлт тавьж буйг тэрбээр уламжлан, хэлэлцэж буй асуудалтай хамтруулан уг хүсэлтийг шийдвэрлэх боломж байгаа эсэхийг асуув. Ахмадын санг аж ахуйн нэгж, байгууллагууд өөрийн орлогоосоо, улсын төсөвт байгууллагууд тухайн жилийн төсвийн зардалдаа тусгаж бүрдүүлэхээр одоо мөрдөгдөж байгаа хуульд тусгасан талаар Ажлын хэсгийн гишүүн, Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны Хөдөлмөр эрхлэлтийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын шинжээч Ю.Отгонбилэг тайлбарлаад, энэ заалт хэрэгжихгүй байгаа учир төсөвт байгууллагууд болон аж ахуйн нэгжүүд тухайн жилийн нийт цалингийн сангийнхаа 3.0 хүртэл хувиар Ахмадын сан байгуулах тухай зохицуулалтыг холбгдох хуулиудад оруулахаар тусгасан гэв. Харин тэтгэврийг өвлүүлэхтэй холбоотой 20 жилийн хугацааг богиносгох талаар холбогдох тооцоо, судалгааг хийж байгаа гэдгээ Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны Нийгмийн халамжийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Б.Ундрал хэллээ.

Байнгын хорооны хуралдаанаар хуулийн төслийг зүйл бүрээр хэлэлцэж, Ажлын хэсгээс бэлтгэсэн зарчмын зөрүүтэй 24, найруулгын дөрвөн саналаар санал хураалт явуулсан юм. Хуулийн төсөлд, хөдөлмөр, боловсрол, эрүүл мэндийн асуудал эрхэлсэн Засгийн газрын гишүүд ахмад настныг боловсролын болон эрүүл мэндийн байгууллагад ажиллуулахаар хамтран ажиллах тухай онцолж заасан нь ямар учиртай болохыг Улсын Их Хурлын гишүүн, Засгийн газрын гишүүн, Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг асуув. Тэрбээр, ерөөс ахмад настны хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих чиглэлээг Засгийн газрын гишүүд хамтран ажиллахаар заах нь зүйтэй гэсэн байр суурьтай байлаа. Мөн тэрбээр, тэтгэвэрт суусан ахмад настныг ажиллуулахдаа гэрээнд заасан үндсэн цалинг л олгоод, бусад урамшуулал, нэмэгдлийг олгохгүй байгааг цаашид хэрхэх, нийгмийн даатгалын шимтгэлийг хэрхэн төлөх талаар тодорхой тайлбар хүсэв.

Ажлын хэсгийн ахлагч, Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Сарангэрэл түүний асуултад хариулахдаа, одоогийн хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж байгаа хуульд байхгүй, ахмад настнуудын маш их хүсэн хүлээж байгаа олон зохицуулалт энэ хуулийн төсөлд туссан гэдгийг онцлоод, тэтгэврийн насанд хүрээгүй байхад хүчээр тэтгэвэрт гаргахыг хориглох тухай шинэ заалт орж байгааг онцлон жишээлэв. Харин тэтгэвэрт гарсан ахмад настны хөдөлмөр эрхлэлтийг дэмжих заалтын хүрээнд боловсрол, эрүүл мэндийн салбарыг онцолсон нь эдгээр салбарт хүний нөөц дутагдалтай, мөн төрийн бодлогын тэргүүлэх чиглэл учир тодотгосон хэмээгээд, бусад салбарт энэ зохицуулалт ижил үйлчлэхээр заасан гэсэн юм. Харин ахмад настны цалин хөлсний асуудал Хөдөлмөрийн хуулиар зохицуулагдана гэсэн тайлбарыг Ажлын хэсгийн гишүүд өгөв.

Тэтгэвэрт гараад ажил эрхэлж байгаа настнуудыг тухайн ажил олгогч тэтгэврийн даатгалын төрөлд даатгуулахгүй байж болохоор хуулийн төсөлд тусгасныг Улсын Их Хурлын гишүүн, Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзоригийн саналаар, “Ахмад настан хөдөлмөрийн гэрээ, ажил гүйцэтгэх, хөлсөөр ажиллах болон тэдгээртэй адилтгах гэрээний дагуу ажиллаж байгаа бол Нийгмийн даатгалын ерөнхий хуулийн 7 дугаар зүйлийн 7.6-д заасны дагуу тэтгэврийн даатгалын төрөлд даатгуулахгүй байж болно” гэж өөрчлөн найруулав.

Ахмад настнаа хүндлэх, ёс заншил, уламжлал, мэдлэг туршлагаа залуу үед өвлүүлэх арга хэмжээг аравдугаар сарын 1-7-нд буюу олоон хоногийн хугацаанд хэрэгжүүлэхээр заасныг Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг хасах саналтай байгаагаа хэлсэн юм. Тэрбээр, ердөө долоон хоногт энэ ажлыг явуулах нь хязгаарлагдмал байна гэж үзэж байгаагаа дурдаад, ахмад настнаа хүндэлж, тэдний хуримтлуулсан туршлага, арга туршлагаас суралцах, өвлөх явдлыг нийтийн үйл хэрэг болгох, соён гэгээрүүлэх талаар тогтмол арга хэмжээ явуулж, соёл болгон хэвшүүлэх ёстой гэв. Энэ талаар Улсын Их Хурлын гишүүн, Ажлын хэсгийн гишүүн Б.Жаргалмаа, уламжлал болсон Ахмадын баярыг улам өргөн дэлгэр болгох, хүрээ, хүртээмжийг өргөжүүлэх үүднээс ингэж заасан талаар тайлбарлаад, настан буурлуудаа асран дээдэлж хүндлэх ёс уламжлалыг хэв заншил болгох талаар Хүмүүнлэг боловсролын тухай хуулийн төсөлд тодорхой зохицуулалт туссан гэв. Тэрбээр олон нийтэд мэдээлэл өгөх үүднээс, асаргааны хувилбарт үйлчилгээг авч чадахгүй байгаа ахмад настанд хэрхэн хүргэх, энэ үйлчилгээг төрийн бус байгууллагуудаар гүйцэтгүүлэх талаар хуулийн төсөлд хэрхэн тусгасан талаар тодруулга авсан юм. Энэ талаар хуулийн төсөлд цөөнгүй зохицуулалт орж байгааг Хөдөлмөр, нийгмийн хамгааллын яамны Нийгмийн халамжийн бодлогын хэрэгжилтийг зохицуулах газрын дарга Б.Ундрал танилцуулаад, Халамжийн тухай хуульд заасан олон нийтийн оролцоонд түшиглэсэн төрийн бус байгууллагуудаар гэрээлэн гүйцэтгэх 10 төрлийн үйлчилгээг энэ хуулийн төсөлд нэг бүрчлэн оруулсан талаар дурдаж, хууль батлагдсаны дараа эдгээр үйлчилгээний үнэ тарифыг Сангийн яамтай зөвшилцсөний үндсэн дээр боломжит хувилбараар төсөвт суулгахаар төсөлд тусгасан гэв. Нийгмийн даатгалын сангаас өнөөдрийн байдлаар асаргааны хувилбарт үйлчилгээнд 500-600 сая төгрөг зарцуулж байгаа бол хуулийн төсөлд тус сангийн ахмад настанд зориулсан хөрөнгийн 10-аас доошгүй хувийг зарцуулахаар тусгаснаар дээрх зардал 15-20 тэрбум төгрөг болж нэмэгдэх юм.

Ахмад настны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийг зүйл, заалт бүрээр хэлэлцсэний дараа уг төсөлтэй хамт өргөн мэдүүлсэн 11 хуулийн төслийг мөн зүйл, заалт нэг бүрээр хэлэлцэж, Ажлын хэсгээс бэлтгэсэн зарчмын зөрүүтэй 16, найруулгын нэг саналаар санал хураалт явуулав. Эдгээрийн дотор Төрийн албаны тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай, Эрүүл мэндийн даатгалын тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслүүдийг хууль санаачлагчид нь буцаах саналыг Ажлын хэсгээс гаргасан юм.

Зарчмын зөрүүтэй болон найруулгын шинжтэй саналуудыг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн тул Улсын Их Хурлын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулж хэлэлцүүлэхээр тогтов. Хэлэлцүүлгийн төгсгөлд хуулийн төслийг санаачлан, өргөн мэдүүлсэн 14 гишүүнийг төлөөлөн Улсын Их Хурлын гишүүн Н.Энхболд үг хэлж, төслийг хэлэлцэх, хэлэлцүүлэгт бэлтгэхэд идэвхтэй ажилласан Д.Сарангэрэл, Б.Жаргалмаа, Ц.Сандаг-Очир болон нийт гишүүд, Ажлын хэсгийнхэнд талархал илэрхийлээ.

Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулахаар болов

Мөн Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны хуралдаанаар Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн анхны хэлэлцүүлгийг хийв. Хуулийн төслийг анхны хэлэлцүүлэгт бэлтгэсэн талаарх танилцуулгыг Байнгын хорооны дарга, Ажлын хэсгийн ахлагч П.Анужин хийв. Тэрбээр танилцуулгадаа, Ажлын хэсэг хоёр, дэд ажлын хэсэг гурван удаа хуралдаж, зарчмын зөрүүтэй 35, найруулгын нэг санал, мөн хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийн талаар зарчмын зөрүүтэй есөн саналын томьёолол бэлтгэсэн талаар дурдсан юм. Уламжлалт анагаах ухааны эрдэмтэн, судлаач нартай уулзалт хийж, саналыг авсны үндсэн дээр хуулийн төсөлд холбогдох зохицуулалтыг тусгасан байна.

Ажлын хэсэг хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлс сан хуулийн төслүүдэд нэр томьёоны тодорхойлолтыг жигдэлж, Зөвшөөрлийн тухай хуультай нийцүүлэн эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тусгай зөвшөөрлийн тухай зарим зохицуулалтыг өөрчилж, тэдгээрийн хугацааг хуульд заасан зохистой дадлын стандартыг үндэслэн сунгах, мөн стандартчил, техникийн зохицуулалт эрхэлсэн төрийн захиргааны байгууллагаас эм, эмнэлгийн хэрэгслийн үйлдвэрлэл, хадгалалт, түгээлт, эмийн сан, лаборатори, жорын зохистой дадлын стандартыг батлах, хэрэглээнд нэвтрүүлэх эмийг бүртгэх, эм худалдах тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч нь мансууруулах болон сэтгэцэд нөлөөлөхөөс бусад эмийг цахим жороор захиалгын дагуу хүргүүлэх зэрэг зохицуулалтыг нэмж оруулсан байна. Мөн, эм, эмнэлгийн хэрэгслийг зөвхөн мэргэжлийн хэвлэл, албан ёсны цахим хуудсаар сурталчлах, хэрэглэгчийн гарын авлагын агуулгыг тодорхой болгох, эмнэлгийн жижиг хэрэгсэл гэснийг эмнэлгийн хэрэглэгдэхүүн болгож өөрчлөх, уламжлалт эмэнд генийн өөрчлөлтийн шалгуур тавихгүй байх, үйлдвэрүүдэд зохистой дадлын стандартыг 2029 оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс дагаж мөрдөхөөр заажээ. Түүнчлэн, эм үйлдвэрлэх экспортлох тусгай зөвшөөрөл эзэмшигч, дотоодын үйлдвэрлэгч нар био эквивалент судалгаа, өнчин эмийн бүртгэл, бүртгэлгүй эм, өндөр, дунд эрсдэлтэй эмнэлгийн хэрэгслийг улсын хилээр нэвтрүүлэх заалтыг 2027 оны нэгдүгээр сарын 1-ний өдрөөс эхлэн дагаж мөрдөх шилжилтийн үеийн зохицуулалтыг хуулийн төсөлд нэмсэн байна.

Ажлын хэсгийн танилцуулгатай холбоотойгоор асуулт асууж үг хэлэх гишүүн байгаагүй тул хуулийн төслүүдийг Монгол Улсын Их Хурлын чуулганы хуралдааны дэгийн тухай хуулийн 39.10-д заасны дагуу зүйл бүрээр хэлэлцэж, зарчмын зөрүүтэй болон найруулгын шинжтэй санал нэг бүрээр санал хураалт явуулсан юм. Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төслийн 19 дүгээр зүйлд чанар шалгах лабораторитой холбоотой асуудлыг тусгасантай холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Чинбүрэн үг хэлж, Эмийн үнийн өсөлтийн шалтгаан нөхцлийг хянан шалгах Түр хорооноос явуулсан хяналт шалгалт, нотлох баримтыг шинжлэн судлах нээлттэй сонсголын дүгнэлтийг үндэслэн гаргасан Улсын Их Хурлын тогтоолд эмийн үндэсний лавлагаа, нэгдсэн удирдлагатай, өртөг зардал багатай, эдийн засгийн хувьд өгөөжтэй лаборатори ажиллуулах асуудлыг тусгасныг сануулан, хүнсний болон эмийн аюулгүй байдлын нэгдсэн лаборатори байгуулж ажиллуулахад анхаарал хандуулахыг Засгийн газарт зөвлөв.

Улсын Их Хурлын гишүүн М.Оюунчимэг, эмийн өндөр зохицуулалттай орнуудаас импортлодог байх, тухайн экспортлогч этгээд мөн өндөр зохицуулалттай улс орнууд руу бүтээгдэхүүнээ гаргадаг байх шаардлага, шалгуурыг зааж өгөх нь зүйтэй гэсэн санал хэлэв. Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг, одоо манай зах зээлд орж ирж байгаа эмийн 70 орчи хувь нь эмийн хатуу зохицуулалттай орнуудаас ирж байгааг танилцуулаад, харин импортоор орж ирж байгаа нийт эмийн 93 хувь нь женерик буюу ерөнхий мэргэжлийн эм байгаа тул энэ хуулийн төсөлд ерөнхий нэршлийн болон тухайн оригинал эмийн харьцуулсан судалгааны дүгнэлтийг хамтад нь зайлшгүй авч байх чанарын асуудлыг тусгасан гэсэн юм. Мөн Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Чинбүрэн худалдаанд гарчихсан байгаа эмүүдээс санамсаргүй түүвэрлэлтийн аргаар авч шалгаж байх зохицуулалт тусгах тухай зарчмын зөрүүтэй саналаа тайлбарлаж, энэ санамсаргүй түүвэрлэлтийн аргаар явуулах шалгалтын зардлыг улсын төсөвт тусгаж байх шаардлагатайг онцлов. Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Сарангэрэл эм хангамж, хүртээмжийн асуудалд төрөөс хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжүүдтэйгээ зэрэгцэн оролцож худалдан авах шаардлагагүй, харин вакцин болон удаан хугацааны эмчилгээ шаардах эмгэгийн болон хөнгөвчлөх эмчилгээний эм, өнчин эмийн тухайд төрийн оролцоо байх нь зүйтэй гэж үзэж байгаагаа илэрхийлэв. Түүнтэй санал нэг байгаагаа Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Чинбүрэн, М.Оюунчимэг нар илэрхийлээд, хувийн хэвшлийг шахаж түлхэх биш харин тэдний оруулж ирж байгаа эмийн чанарт хяналт тавьж, үнийн зохицуулалтыг хийдэг байх ёстой гэлээ. Харин Эрүүл мэндийн сайд С.Чинзориг энэ талаар эсрэг байр суурь илэрхийлж, эм бол үндэсний аюулгүй байдалтай шууд холбоотой стратегийн бүтээгдэхүүн атал үүнийг 30 жил хувийн хэвшилдээ даатгаж, төрийн оролцоогүй, хяналтгүй, зохицуулалтгүй, дээр нь энэ чухал стратегийн бүтээгдэхүүнийг ханган нийлүүлдэг хувийн хэвшилдээ үзүүлдэг дэмжлэг туслалцаагүй явж ирсэн нь бодлогын алдаа гэсэн юм. Тэрээр, стратеги, олон улсын стандарт, шаардлага хангасан эм, эмнэлгийн хэрэгслийг үйлдвэрээс нь болон олон улсын худалдан авалтын систем ашиглан шууд худалдан авч болохоор хуульчилсныг сануулж, Эрүүл мэндийн яам эмийн худалдаа, бизнес хийх гэж байгаа мэтээр ярьж байгаад харамсаж байна гэлээ. Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл батлагдсанаар төрийн эрүүл мэндийн байгууллагуудын ашиглаж байгаа эм, эмнэлгийн хэрэгсэл, даатгалын сангаас хөнгөлөлттэй үнээр олгож байгаа эмийг төр өөрөө НҮБ-ын Хүүхдийн сангийн худалдан авалтын систем ашиглан авч байх боломж бүрдэнэ гэдгийг тэрбээр тэмдэглэв.

Ажлын хэсгээс бэлтгэсэн зарчмын зөрүүтэй болон найруулгын саналуудаар санал хуоаалт явуулахад Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн олонх дэмжсэн юм. Иймд  Эм, эмнэлгийн хэрэгслийн тухай хуулийн шинэчилсэн найруулгын төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүдийг Улсын Их Хурлын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулж хэлэлцүүлэхээр боллоо.

Монгол Улсын Ерөнхийлөгчийн санаачилсан хуулийн төслийг хэлэлцэхийг дэмжлээ

Байнгын хорооны хуралдаанаар Монгол Улсын Ерөнхийлөгчөөс санаачлан, энэ сарын 14-ны өдөр Улсын Их Хуралд өргөн мэдүүлсэн Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг урамшуулах тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх, эсэх асуудлыг хэлэлцлээ. Хууль санаачлагчийн илтгэлийг Байнгын хорооны хуралдаанд Ерөнхийлөгчийн Тамгын газрын дарга Я.Содбаатар танилцуулав. Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг урамшуулах тухай хуульд дөрөв болон түүнээс дээш хүүхэд төрүүлж өсгөсөн, бага хүүхэд нь нэг нас хүрсэн зэрэг нөхцөл шаардлагыг тусгасан бөгөөд үүнд гурав хүртэлх насанд нь үрчлэн авсан хүүхэд хамаарах ба харин бусдад үрчлүүлсэн хүүхэд хамаарахгүй гэж заасныг тэрбээр дурдаад, Ерөнхийлөгчийн Тамгын газарт иргэдээс ирүүлсэн өргөдөл гомдлыг судлан үзэхэд байгалийн аюулт үзэгдэл, осол, өвчин, гэмт хэргийн улмаас нас барсан хүүхдийг хамааруулж тооцох хүсэлт цөөнгүй байгааг үндэслэн хуулийн төслийг боловсруулж, уг зохицуулалтыг төсөлд тусгасан гэлээ. Мөн хуулийн төсөлд энэхүү нэмэлт зохицуулалттай холбогдох журмыг Монгол Улсын Ерөнхийлөгч батлахаар заасан байна. Тэрбээр мөн, төсөлтэй холбогдуулан одонтой ээжүүдийнхээ жилд авдаг урамшууллийн хэмжээг хоёр дахин нэмэгдүүлэх асуудлыг Засгийн газарт оруулаад байгаа талаар танилцуулгадаа дурдлаа.

Хууль санаачлагчийн илтгэлтэй холбогдуулан Улсын Их Хурлын гишүүн Д.Сарангэрэл, М.Оюунчимэг, Б.Жаргамаа нар асуулт асууж, үг хэлэв. Улсын Их Хурлын гишүүд хуулийн төслийг дэмжиж байгаагаа илэрхийлэн, урамшууллийг нэмэгдүүлэхээр шийдвэрлэж байгаад талархалтай байгаагаа дурдаж байлаа. Мөн, хүүхдээ алдсан ээжүүд одонгоо авч чадахгүй байх тохиолдол маш олон байдгийг онцолж, “Алдарт эх” одон, түүний урамшуулал бол дэмжлэг, тэтгэлэг төдий бус Монгол Улсын хүн амын хөгжилд оруулж буй томоохон хөрөнгө оруулалт болохыг тэмдэглэсэн юм.

Улсын Их Хурлын гишүүд хуулийн төслийн талаар асуулт асууж, үг хэлсний дараа уг төслийг үзэл баримтлалын хүрээнд хэлэлцэхийг дэмжье гэсэн томьёоллоор санал хураасан юм. Санал хураалтаар уг томьёоллыг Байнгын хорооны хуралдаанд оролцсон гишүүдийн 77.8 хувь нь дэмжсэн тул Олон хүүхэд төрүүлж өсгөсөн эхийг урамшуулах тухай хуульд нэмэлт оруулах тухай хуулийн төслийг хэлэлцэх, эсэх асуудлыг Улсын Их Хурлын чуулганы нэгдсэн хуралдаанд оруулж шийдвэрлүүлэхээр боллоо.

Мөн Байнгын хорооны хуралдаанаар энэ оны тавдугаар сард хэлэлцэх асуудлын цаглаврыг баталж тогтоол гаргав хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээллээ.

Дэлгэрэнгүй ...

Улс төр

Монгол Улсын төрийн далбааг мандуулж, жанжин Д.Сүхбаатарын хөшөөнд цэцэг өргөлөө

Нийтэлсэн

-

Нийтэлч

Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж, анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойн өдөр Монгол Улсын төрийн далбааг хүндэтгэн мандуулах ёслолоор эхэллээ. Их жанжин Д.Сүхбаатарын талбайд төрийн дууллыг эгшиглүүлж, Төрийн ёслолын хүндэт харуулын торгон цэргүүд Монгол Улсын төрийн далбааг мандууллаа.

Дараа нь Их жанжин Д.Сүхбаатарын хөшөөнд цэцэг өргөх ёслол боллоо. Ёслолын арга хэмжээнд  Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан, дэд дарга Х.Булгантуяа, Улсын Их Хурлын гишүүд, Улсын Их Хурлын Тамгын газрын удирдлагууд оролцлоо.

Энэ өдөр Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж, анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойд зориулсан Улсын Их Хурлын Хүндэтгэлийн хуралдаан, Монгол Улсын иргэний андгай өргөх ёслол, үндэсний бөхийн барилдаан болно хэмээн Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.

Дэлгэрэнгүй ...

Улс төр

Анхдугаар Үндсэн хууль баталж, Бүгд Найрамдах Улсыг тунхагласны 100 жилийн ойн баярын хурал боллоо

Нийтэлсэн

-

Нийтэлч

Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж, анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойд зориулсан баярын хурал 2024 оны арваннэгдүгээр сарын 25-ны өдөр Төрийн ордны “Их Монгол” танхимд боллоо.

Монгол Улсын Төрийн дуулал эгшиглэснээр эхэлсэн баярын хурлын эхэнд Улсын Их Хурлын дэд дарга, Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж, анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойг тэмдэглэх ажлыг зохион байгуулах ажлын хэсгийн ахлагч Х.Булгантуяа үг хэллээ. Тэрбээр хэлсэн үгэндээ тусгаар Монгол Улсын бүрэн эрхт байдлыг илэрхийлсэн Үндсэн хуулийн үзэл санааг иргэн бүрд таниулах, сурталчлах, хууль дээдлэх ёсыг олон нийтэд төлөвшүүлэх нь үндэсний бахархал хэмээн үзэж, ажлын хэсэг 100 жилийн ойг “Санан тунхаглах ирээдүй” сэдвийн хүрээнд тэмдэглэн өнгөрүүлж буйг дурдаад, үүний хүрээнд Эмэгтэй парламентчдын гуравдугаар чуулга уулзалт, “Парламентын хяналтыг үр дүнтэй хэрэгжүүлэх нь” чуулга уулзалт, гэрэл зураг, архивын баримтын үзэсгэлэн, “Үндсэн хуульт ёс, өнгөрсөн, одоо, ирээдүй” сэдэвт олон улсын эрдэм шинжилгээний хурал зэрэг олон томоохон арга хэмжээг зохион байгуулж байгааг танилцуулсан юм. Мөн маргааш буюу 2024 оны 11 дүгээр сарын 26-нд 21 аймаг, есөн дүүргээс тусгайлан ирж сургалтад хамрагдан бэлтгэгдсэн багш нар ерөнхий боловсролын сургуулийн хүүхдүүдийн нас насны онцлогт тохирсон Монгол Улсын анхдугаар Үндсэн хуулийн мэдлэг олгох хичээл заах гэж байгааг тэрбээр мэдээлж, ойн хүрээнд төрийн ёслол, хүндэтгэлийн олон арга хэмжээ төлөвлөгдсөнийг тэмдэглээд, аливаа улсын тусгаар тогтнол нь Үндсэн хуулиараа баталгааждаг агаад Монгол Улс анхдугаар Үндсэн хуулиа 100 жилийн тэртээ баталсны ач холбогдол нь тусгаар тогтнолын дайтай үнэ цэнтэй юм гэв.

Баярын хурлыг албан ёсоор нээж Монгол Улсын Ерөнхийлөгч У.Хүрэлсүх мэндчилгээ дэвшүүллээ. Бүрэн эрхт, тусгаар тогтносон Монгол Улсын нийт ард иргэд, төр, улсыг удирдаж ирсэн төрийн тэргүүн, Ерөнхийлөгч нар, Улсын Их Хурлын дарга, Ерөнхий сайд нар, Ардын Их Хурал болон Улсын Бага Хурлын депутатууд, төрийн түшээдэд хандсан мэндчилгээндээ тэрбээр үндэсний эрх чөлөө, тусгаар тогтнолоо байлдан олж, улмаар бэхжүүлэн батжуулахын төлөө хичээн зүтгэсэн өвөг дээдсийн бартаат түүх, анхдугаар Үндсэн хуулиа боловсруулан баталж, Бүгд найрамдах улсыг тунхаглан зарласан алдар гавьяаг бахархан дурсаж, Монгол Улсын Үндсэн хуульт ёсны 100 жилийн түүхийн хөгжил бол аливаа эрх мэдэл ард түмнээс эх сурвалжтай байх зарчимд тулгуурлан, төр засгийн эрх мэдлийг Үндсэн хуулиар тогтоож, хүний эрх, эрх чөлөөг хамгаалан баталгаажуулж, эрх зүйт төрийг байгуулахын төлөөх нэгэн зууны нөр их хичээл зүтгэл, эрэл хайгуул, сургамж туршлага, бидний өв соёл, үнэт зүйл болохыг онцлон тэмдэглэв. Түүнчлэн Ерөнхийлөгч эдүгээ хүчин төгөлдөр мөрдөгдөж буй Ардчилсан Үндсэн хууль бол Монголын ард түмний амьдралд түүхэн шинэ эргэлт болж, тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлыг бэхжүүлж, хүмүүнлэг иргэний ардчилсан нийгмийг цогцлоон хөгжүүлэх, дэлхий дахинд Монгол Улс оюун санааны эрх чөлөө, энх тайвны бэлгэ тэмдэг болсон улс хэмээн үнэлэгдэн хэлэгдэх үндэс суурийг тавьж өгснийг онцгойлон илтгээд, ардчилсан шинэ Үндсэн хуулийг батлахад оюун ухаан, зүрх сэтгэлээ дайчлан хүчин зүтгэсэн Ардын Их Хурлын депутатууд болон Улсын Бага Хурлын гишүүд, төр нийгмийн зүтгэлтнүүд, үе үеийн Монгол төрийн түшээдэд гүн талархал илэрхийллээ.

Анхдугаар Үндсэн хуулиа баталж, Бүгд Найрамдах Улсыг тунхагласны 100 жилийн ойн баярын хурлын үндсэн илтгэлийг Улсын Их Хурлын дарга Д.Амарбаясгалан “Санан тунхаглах ирээдүй” сэдвээр тавилаа. Тэрбээр илтгэлдээ, 1924 онд анхдугаар Үндсэн хуулиа баталсан нь түүхэн онцгой үйл явдал болсон бөгөөд түүний хөрс суурийг хорьдугаар зууны эхэнд өрнөсөн Монголчуудын тусгаар тогтнолоо сэргээхийн төлөөх тэмцэл, хувьсгал тавьсан гэдгийг чухалчлан дурдаж, олон улс дахь улс төр, дайн дажины хурцадмал нөхцөлд Монголчууд жинхэнэ эрх чөлөөнд хүрэх зорилгоо биелүүлж, Бүгд Найрамдах засгаа бүрэн утгаар тунхагласныг бахархан тэмдэглэв. Анхдугаар Үндсэн хуулийн улс төр, эрх зүйн ач холбогдол нь төрийн эрх мэдлийг ард түмэнд шилжүүлж, хүний эрх, эрх чөлөөний асуудлаар зарим дэвшил гарсан хийгээд Бүгд Найрамдах улсыг тунхаглан зарласанд оршиж буйг Улсын Их Хурлын дарга илтгэлдээ тухайлан онцолж, энэ нь дараа дараагийн Үндсэн хуулийн уг сурвалж болж, улам бэхжсээр 1992 оны ардчилсан Үндсэн хуульд тусгалаа олсныг дурдлаа. Мөн тэрбээр, Монгол Улсын Их Хурлын ес дэх удаагийн сонгуулийн дүнд бүрдсэн парламент 2024-2028 онд баримтлах стратеги төлөвлөгөөгөө баталж, “хүний эрх, эрх чөлөөг баталгаажуулах, олон ургалч үзлийг хангах, үр нөлөөтэй байх, ил тод, нээлттэй, хүртээмжтэй байх, ёс зүйтэй, хариуцлагатай, хариуцан тайлагнадаг байх”-ыг үнэт зүйл болгон тодорхойлсныг танилцуулаад, хууль тогтоох болон хянан шалгах бүх үе шатанд хүн төвтэй үзэл санаанд суурилсан, хүний эрх, эрх чөлөөг хангаж, хамгаалсан байх агуулга, шаардлагыг нэн тэргүүнд тавьж ажиллахыг илэрхийлэв.

Баярын хуралд оролцсон үе үеийн төр, нийгмийн зүтгэлтнүүдийг төлөөлөн Монгол Улсын Их Хурлын дарга асан Р.Гончигдорж, Д.Лүндээжанцан, Г.Занданшатар нар үг хэлж, Үндсэн хуульт ёсны 100 жилийн түүх, анхдугаар болон түүнээс хойших Үндсэн хуулиудын залгамж чанар, үнэ цэнийг илтгэхийн зэрэгцээ улс орныхоо сайн сайхан ирээдүй, шударга ёс, эрх зүйт ёс, үндсэн хуульт ёсны төлөвшлийн төлөө хамтран зүтгэхийг уриаллаа. Өвөг дээдсийн эхлүүлсэн их үйл хэрэг нь бидний хувьд зөвхөн бахархал бус хойч үедээ энх тайван, шударга ёс, хүний эрх, эв нэгдлийг хамгаалж, өвлүүлэх үүрэг хариуцлага юм хэмээн баярын хурлыг хааж хэлсэн үгэндээ Улсын Их Хурлын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Б.Баасандорж онцолсон юм гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээллээ.

Дэлгэрэнгүй ...

Улс төр

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойг тохиолдуулан мэндчилгээ дэвшүүллээ

Нийтэлсэн

-

Нийтэлч

Эрхэм хүндэт туурга тусгаар Монгол Улсын ард иргэд ээ,

Та бүхэнд Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж, ард түмэн засаглах, эрх чөлөөтэй амьдрах үндсийг бүрдүүлсэн анхдугаар Үндсэн хууль батлагдсан 100 жилийн ойн баярын мэндийг дэвшүүлье.

Одоогоос 100 жилийн өмнө монголын аймаг, хошууд, ардын цэргийн ангиудаас сонгогдсон 77 төлөөлөгч Улсын Анхдугаар Их Хурлаар чуулж анхны Үндсэн хуулиа 1924 оны 11 дүгээр сарын 26-ны өдөр баталж Бүгд Найрамдах Улсыг тунхагласан түүх бол бидний бахархал мөн.

Монголчууд дэлхий дахинаа Бүгд Найрамдах улсаа тунхаглаж анхдугаар Үндсэн хуулиа баталснаар зүүн болон төв Азидаа Япон, Хятад улсын хамт Үндсэн хууль бүхий эхний гурван улс болж, тэргүүлж хөтөлсөн түүхтэй. Ийнхүү Бүгд Найрамдах засаглалыг тогтоож, дэлхийн улс орнуудтай хөл нийлүүлж, үндсэн хуульт ёсыг нэвтрүүлж, тивдээ түүчээлсэн нь бидний хувьд үнэ цэнэтэй.

ХХ зууны эхэн үеийн дэлхийн улсуудын байдлыг авч үзэхэд өмнөд хөршид Манж Чин улсын уналт, хойд хөршид Октябрын хувьсгал, Европ тивд улс орнуудын зөрчилдөөн, Дэлхийн I дайн, зарим үндэстний тусгаар тогтнолын төлөөх тэмцэл өрнөж, дайн дажины хурцадмал нөхцөлтэй байсныг та бүхэн мэднэ. Дэлхий дахин амар амгалангүй байсан энэ цаг үед Монголчууд жинхэнэ эрх чөлөөнд хүрэх зорилгоо ахиулж, Бүгд Найрамдах засгаа тунхаглаж чадсан нь үнэхээр бахархалтай үйл явдал.

1924 оны Үндсэн хуулийн улс төр, эрх зүйн ач холбогдол нь төрийн эрх мэдлийг ард түмэнд шилжүүлж, төрийг сонгуульт зарчмаар удирдах тогтолцоог бэхжүүлж, хүний эрх, эрх чөлөөний талаар зарим дэвшил гарган хуульчилж, Бүгд Найрамдах улсыг тунхаглан зарласанд оршино.

Зуун жилийн өмнө Монголчууд ард түмэн засаглах, төлөөллийн зарчмаар төрийг удирдах, байгалийн баялгийг ард түмний мэдэлд харьяалуулах, улсын бэлгэ тэмдгийг тогтоох, хууль тогтоох байгууллага нь гүйцэтгэх засгаа томилох, хүний үндсэн эрх, эрх чөлөөг баталгаажуулах, нутгийн удирдлагын бүрэн эрхийг тодорхойлох зэрэг олон чухал асуудлыг тунхаглаж байсан нь залгамжлагдаж өнөөгийн ардчилсан Үндсэн хуульд бэхжин төгөлдөржсөөр байна.

Монгол Улс анхдугаар Үндсэн хууль баталснаас хойш 100 жилийн хугацаанд 1940, 1960, 1992 онд Үндсэн хуулиа бүтэц, бичвэр, агуулгын хувьд улам бүр баяжуулан сайжруулсныг та бүхэн мэднэ. Үндсэн хуульт ёсны энэхүү хөгжлийн үе шатад төрт улсынхаа тусгаар тогтнол, бүрэн эрхт байдлыг өчүүхэн ч төдий дордуулаагүй нь Монголчууд бидний бас нэгэн бахархах зүйл мөн юм.

Анхдугаар Үндсэн хуульд засгийн бүх эрх ард түмний мэдэлд байх, төрийн эрх мэдлийн уг сурвалж жинхэнэ ард буюу иргэд байх зарчмыг анх удаа тогтоосон нь дараа дараагийн Үндсэн хуульд бэхжиж, улмаар 1992 оны ардчилсан Үндсэн хуулийн амин чухал зарчмын нэг болсон билээ.

Тиймээс өнөөгийн парламентын засаглал нь геополитик, дотоод улс төрийн нөхцөл байдлын хувьд чухал тогтолцоо бөгөөд үүнийг цаашид улам бүр төгөлдөржүүлэн авч явах ёстой.

2023 онд ардчилсан Үндсэн хуульд оруулсан өөрчлөлтөөр сонгуулийн холимог тогтолцоонд шилжсэн бөгөөд Монгол Улсын Их Хурлын 9 дэх удаагийн сонгуулийн дүнд таван намын төлөөлөл бүхий 126 гишүүнтэй парламент бүрдэж олон ургалч үзэл санаа хангагдах нөхцөл бий боллоо.

Шинээр бүрдсэн парламент Үндсэн хуулийн эрхэм зорилгод үндэслэн Стратеги төлөвлөгөөгөө баталсан бөгөөд цаашид хууль тогтоох болон хянан шалгах бүх үе шатад хүн төвтэй үзэл санаанд суурилсан, хүний эрх, эрх чөлөөг хангаж, хамгаалсан байх агуулга, шаардлага нэн тэргүүнд тавигдана.

Монгол Улсын Их Хурал ардчилсан Үндсэн хуулийн онцгой чухал зарчим болох ард түмэн засаглах Бүгд Найрамдах Улсын эрх зүйн үндсийг тогтоосон анхдугаар Үндсэн хуулийн түүхэн ач холбогдлыг тэмдэглэж, ард түмэн бид бүрнээ дагаж мөрдвөл зохих 1992 оны Үндсэн хуулиа дээдлэн залах тухай тогтоолыг 2024 оны 11 дүгээр сарын 21-ний өдөр баталсныг та бүхэнд дуулгахад таатай байна.

Бид өнөөдөр анхдугаар Үндсэн хуулийн зуун жилийн түүхэн ойн өдөрт гүн хүндэтгэл үзүүлэхийн зэрэгцээ цаашид Бүгд Найрамдах ёс, ард түмний засаглал, ардчилал, хүний эрх, эрх чөлөөг хойч үедээ уламжлан дамжуулах төрийн байгуулалт, төрт ёсыг бэхжүүлэх эрхэм хүндтэй үүргээ нэр төртэйгээр биелүүлнэ гэдэгт итгэл дүүрэн байна.

Та бүхэндээ Монгол Улсын анхдугаар Үндсэн хуулийн зуун жилийн ойн баярын мэндийг дахин хүргэж, хамгийн сайн сайхныг хүсэн ерөөе.

2024.11.26

Улаанбаатар хот

Дэлгэрэнгүй ...
Сутралчилгаа
Энтертайнмент16 цаг өмнө

Улс тунхагласны түүхт ойн барилдаанд залуу заан С.Сүхбат түрүүллээ

Нийгэм1 өдөр өмнө

Нийслэлийн иргэдийн спортын XII наадмын шигшээ тоглолтууд эхэллээ

Улс төр1 өдөр өмнө

Монгол Улсын төрийн далбааг мандуулж, жанжин Д.Сүхбаатарын хөшөөнд цэцэг өргөлөө

Улс төр1 өдөр өмнө

Анхдугаар Үндсэн хууль баталж, Бүгд Найрамдах Улсыг тунхагласны 100 жилийн ойн баярын хурал боллоо

Улс төр1 өдөр өмнө

УИХ-ын дарга Д.Амарбаясгалан Бүгд Найрамдах Улсыг тунхаглаж анхдугаар Үндсэн хууль баталсны 100 жилийн ойг тохиолдуулан мэндчилгээ дэвшүүллээ

Улс төр1 өдөр өмнө

Өнөөдөр Бүгд Найрамдах Улсаа тунхаглаж, Анхдугаар Үндсэн хуулиа баталсан өдөр

Улс төр2 өдөр өмнө

“Анхдугаар Үндсэн хуулийн мөн чанар, агуулга, ач холбогдол” сэдвээр улс орон даяар хичээл зааж байна

Улс төр2 өдөр өмнө

Боомтын сайд “Тавантолгой төмөр зам” ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцав

Дэлхий дахинд2 өдөр өмнө

АНУ-ын зарим мужид цас, бороо холилдон орж, хоёр хүн амь насаа алджээ

Энтертайнмент2 өдөр өмнө

“Болор цом-42” наадамд оролцох найрагчдын нэрс тодорлоо

Энтертайнмент2 өдөр өмнө

Циркийн уран нугараач Э.Лхагва-Очир Алтан цомын эзэн боллоо

Нийгэм2 өдөр өмнө

Улс тунхагласны баяраар зарим хилийн боомтууд амарна

Нийгэм2 өдөр өмнө

Ой модны салбар үүсэж хөгжсөний 100 жилийн ойн барилдаанд улсын начин Л.Энхсаруул түрүүллээ

Нийгэм2 өдөр өмнө

Аюулт үзэгдэл, ослын 115 удаагийн дуудлагаар үүрэг гүйцэтгэжээ

Нийгэм2 өдөр өмнө

Т.Даваадалай: Автомашины импортыг хязгаарлаагүй, улсын дугаар авах шалгуур үзүүлэлтээ л биелүүлэх ёстой

Нийгэм5 өдөр өмнө

О.Алтангэрэл: Шаардлага хангасан дээд боловсролтой залуус хоёр жилийн хөтөлбөрт хамрагдаж офицер болох боломжтой

Нийгэм5 өдөр өмнө

“Мэргэжлийн ангийн дүрэм”-ийг баталж, захиргааны хэм хэмжээний актад бүртгүүллээ

Улс төр5 өдөр өмнө

Дата, өгөгдлийн бие даасан байдлыг бүрдүүлнэ

Бусад6 өдөр өмнө

Их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллана

Нийгэм6 өдөр өмнө

Хөвсгөл аймгийн Ханх суманд газар хөдөллөө

Дэлхий дахинд6 өдөр өмнө

Канад улсын баруун бүс нутгийн Саскачеван, Манитоба мужид 30 см зузаан цас оржээ

Нийгэм6 өдөр өмнө

Сумын цолтон залуу бөхчүүдийн барилдааны цахим бүртгэл эхэллээ

Нийгэм6 өдөр өмнө

Хог шатсан дуудлага нэмэгдэх хандлагатай байна

Нийгэм6 өдөр өмнө

Сонгинохайрхан дүүргийн 75 өрхийн цахилгааны монтажийг шинэчиллээ

Нийгэм6 өдөр өмнө

Тэмбүүгийн өвчлөл 154 тохиолдлоор өсжээ

Улс төр6 өдөр өмнө

Мал аж ахуйн салбарын нэмүү өртөг, хүртээмжтэй хөгжлийг дэмжих санамж бичиг байгууллаа

Нийгэм6 өдөр өмнө

Нийслэлийн хэмжээнд хүүхдийн амбулаториуд уртасгасан цагаар ажиллаж байна

Улс төр6 өдөр өмнө

“Эрүүдэн шүүлт тулгах, хүнлэг бус, хэрцгий хандахаас ангид байх хүний эрхийн хэрэгжилт”-ийн талаарх хяналтын сонсгол боллоо

Улс төр7 өдөр өмнө

Ж.Баясгалан: Өндөр настнууд, хөгжлийн бэрхшээлтэй иргэд халамж авахаасаа илүү боломж олдвол хөдөлмөрлөхийг хүсдэг

Улс төр7 өдөр өмнө

“Эрдэнэс Монгол” нэгдэлд хэрэгжих дараагийн реформыг дэмжлээ

24 баримт6 жил өмнө

“MCS” хэмээх эзэнт гүрний эцэг болсон Ж.Оджаргалын 24 баримт

Эдийн засаг4 жил өмнө

“Гоо брэнд”-ийн онцлох 24

Бусад4 жил өмнө

ХӨГШРӨЛТИЙН ЭСРЭГ ХАМГИЙН ҮР ДҮНТЭЙ ТАРИЛГА ЭМЧИЛГЭЭ БОЛ SMART PRP

24 баримт6 жил өмнө

М.Энхболдын улс төрд сойсон тод од

Бусад6 жил өмнө

Хагасайн өдөр буюу бямба гаригт Улаанбаатарт бороо орно

Улс төр4 жил өмнө

Р.Батжаргал: Анхны жил 23-хан сая төгрөг өгч, нүүр улайлгаж байлаа. Одоо гуйхаа ч больсон

Эдийн засаг5 жил өмнө

ЭТТ ХК: Нэг сая орчим иргэний 1072 хувьцааны ногдол ашгийг шилжүүлээд байна

Энтертайнмент4 жил өмнө

Д.Пүрэвдорж:  Чингис шүлэг

Улс төр6 жил өмнө

М.Энхболд албан тушаалаасаа огцрохоор болжээ

Энтертайнмент6 жил өмнө

Харбины мөсөн баримлын тэмцээнд Монголын баг түрүүлжээ

Энтертайнмент6 жил өмнө

Нүцгэн төрхөө дэлгэцнээ мөнхөлсөн Б.Батмаагийн гэрэл зургаас

24 баримт3 жил өмнө

Тэргүүн хатагтай Баттулга асан Анжелика

Улс төр6 жил өмнө

Гэрлийн хурдаар хөрөнгөжсөн Ж.Мөнхбатын дараагийн нууц байшин

Энтертайнмент6 жил өмнө

Дуучин А.Түмэн-Өлзий нөхрөөсөө салж, ганц бие болсноо зарлалаа

24 баримт6 жил өмнө

Дуучин А.Хишигдалай /24 Фото/

Улс төр6 жил өмнө

С.Эрдэнэ ерөнхий сайд болно…

Дэлхий дахинд5 жил өмнө

Хятад муур, нохой, сарьсан багваахай зардаг захуудаа нээж эхэллээ

Нийгэм6 жил өмнө

Бодь группийн Л.Болдхуяг, Богд банкны гүйцэтгэх захирал Г.Саруул нарын офшор данс ил боллоо

Улс төр6 жил өмнө

Ж.Батзандан амаа барив

24 баримт6 жил өмнө

Жүжигчин Цэрэнболд: “Нэр алдарт хүрлээ гээд эхнэрээ солидог, голдог эр хүн би биш

Улс төр6 жил өмнө

Сахал Бат-Эрдэнэ Дамбын Хишгээд базуулжээ

Бусад6 жил өмнө

Э. Бат-Үүл, М.Сономпил нарын хэрэг шүүхэд шилжжээ

Улс төр6 жил өмнө

У.Хүрэлсүх дөрвөн гишүүнд УИХ-ын дарга болох санал тавьжээ

Улс төр6 жил өмнө

Говь-Алтай аймгийн ИТХ-ын даргын суудлыг булаасан Л.Батжаргал ял сонсох бололтой

Бусад6 жил өмнө

Өнөөдрийн халуухан зургууд… 18+

Нийгэм6 жил өмнө

Ус, дулааны төлбөр дээр хууль бус төлбөр нэмдэг байсныг илрүүлжээ

Нийгэм6 жил өмнө

Засгийн газрын 182 дугаар тогтоолтой холбогдуулан Нийслэлд мөрдөгдөх Хан-Уул дүүргийн Газрын үнэлгээний бүсийн хил хязгаарын санал авч байна

24 баримт5 жил өмнө

Өвгөн партизаны ач хүүд  цулбуураа атгуулсан алтайчууд

Улс төр6 жил өмнө

Б.Чойжилсүрэн гишүүн хувийн бизнестээ 19 тэрбум төгрөг завшсан уу?

Энтертайнмент6 жил өмнө

Маргааш “АЛУНГОО-2018” цомын эздийг өргөмжилнө

Нийгэм3 сар өмнө

“Улаанбаатар хот-Духуа инженеринг дэд бүтцийн хөгжлийн форум” эхэллээ

Нийгэм3 сар өмнө

Багануур дүүрэгт 50 мВт хүчин чадалтай Батарей хураагуурын станц барих ажлыг эхлүүллээ

Нийгэм5 сар өмнө

Уяанаасаа алдуурсан нохой 7-8 насны 2 хүүхдийг хазаж гэмтээсэн байна

Нийгэм5 сар өмнө

74 ширхэг түүх соёлын болон бурхан шашны эд өлгийн зүйл хулгайлсныг илрүүллээ

Бусад6 сар өмнө

Нэр дэвшигчдийн бүртгэл, сонгууль зохион байгуулалтын талаар Сонгуулийн ерөнхий хорооноос мэдээлэл хийлээ

Эдийн засаг7 сар өмнө

Монголбанкнаас Мөнгөний бодлогын шийдвэрийг танилцуулж байна

Нийгэм8 сар өмнө

Гал түймрийн аюулаас сэрэмжлэхийг онцгойлон анхаарууллаа

Эдийн засаг10 сар өмнө

Даатгалын тухай хуулийн төслийг шинэчилж, осол гамшгийн үед төсвийн мөнгөөр хохирол барагдуулдаг байдлыг багасгана

Бусад11 сар өмнө

Хөгжлийн банкны “Самурай” бондын өрийг хугацаанд нь төлж барагдуулахтай холбоотой өрийн дэвтэрт гарын үсэг зурж байна

Бусад11 сар өмнө

Томуу, томуу төст өвчний нөхцөл байдал, эмнэлгийн тусламж үйлчилгээнд тулгарч буй асуудлын талаар

Нийгэм12 сар өмнө

Томуу, томуу төст өвчний нөхцөл байдлыг танилцуулж байна

Бусад1 жил өмнө

Нийслэлийн нийтийн тээвэрт хийсэн парк шинэчлэл, худалдан авалтуудын материалыг АТГ-т шалгуулна

Нийгэм1 жил өмнө

Нийслэлийн Засаг даргад нэр дэвшүүлэх асуудлыг хэлэлцэж байна

Бусад1 жил өмнө

Олон тооны мал хулгайлах гэх хэргийн шүүх хуралдаан болж байна

Нийгэм1 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх гэм буруугийн шүүх хурал 45 дахь өдрөө үргэлжилж байна

Нийгэм1 жил өмнө

Хөгжлийн банкны шүүх хурал 40 дэх өдрөө үргэлжилж байна

Улс төр2 жил өмнө

Гэрэгэ бондын төлбөрийг бүрэн төлж барагдууллаа

Нийгэм2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /шууд/

Бусад2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /шууд/

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Бусад2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /шууд/

Нийгэм2 жил өмнө

“Хөгжлийн банк”-ны гэх эрүүгийн хэргийн шүүх хуралдаан /ШУУД/

Улс төр2 жил өмнө

Ж.Ганбат: Онцгой дэглэм тогтоосноос хойш нүүрс экспорт 2 дахин борлуулалтын орлого 3,9 дахин өссөн

Бусад2 жил өмнө

Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын хуралдаанаас гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Эдийн засаг2 жил өмнө

МОНГОЛБАНК: Бодлогын хүүг хэвээр хадгалах шийдвэр гаргалаа

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын хуралдаанаар гаргасан шийдвэрийг танилцуулж байна

Улс төр2 жил өмнө

УИХ-ын 2023 оны Хаврын ээлжит чуулганы нээлт

Нийгэм2 жил өмнө

ШӨХТГ-аас “Олон улсын хэрэглэгчийн өдөр”-т холбогдуулан мэдээдэл хийж байна

Улс төр2 жил өмнө

Засгийн газрын зүгээс байгуулагдсан “Шүгэл” ажиллагааны ажлын хэсгээс мэдээлэл өгч байна

Сав шим