Нийгэм
М.Дөлгөөн: Аавынхаа мөрөөдлийг биелүүлж, тамирчин болсон
М.Даваа
Эрүүл байхын үндэс байнгын дасгал хөдөлгөөн, зөв дадал зуршил энэ хэрээрээ хүүхэд залуус спортоор хичээллэх нь ихэссэн. Түүний дундаас жюү жицүгийн спорт их дэлгэрч байна. Ralph Gracie Berkeley академийн үүсгэн байгуулагч Дэвид Клахан Америкийн нэгдсэн улсаас Монголд ирж “Ralph Gracie Mongolia” жюү жицү салбар академийг долоон буудлын эцэст байгуулж, гэр хорооллын олон хүүхдүүдэд спортоор хичээллэж, бие бялдраа хөгжүүлж, сурч хөгжих боломжийг олгосон байна.
Монголын ирээдүй болсон хүүхэд багачуудад жюү жицүгийн техник, зааж мөн тэдний ирээдүйн талаар ярилцаж, анхаарал хандуулсан гэхээр талархахаас аргагүй. Энэхүү сургалтад нь 150 гаруй хүүхдүүд хамрагдаж , дэлхийн үнэтэй сургалтуудыг ямар ч үнэ төлбөргүй заалгаж байгаа нь гэр хорооллын хүүхдүүдэд маш том боломж олгож байгаа юм. Нөгөөтэйгүүр хичээлийнхээ завсраар спортоор хичээллэснээр хүүхдүүд гадуур сэлгүүцэхгүй, чөлөөт цагаа зөв боловсон өнгөрөөж байгаад эцэг эхчүүд нь ч баяртай байгаа.
“Ralph Gracie Mongolia” клубт хичээллэдэг хүүхэд, залуус харьцангуй өндөр амжилт үзүүлж, жюү жицүгийн клубүүдээс амжилтаараа дээгүүрт эрэмбэлэгддэг юм байна. Амжилтын эзэд болсон хүүхэд залуусын нэг Нийслэлийн 57 дугаар сургуулийн 12 дугаар ангийн сурагч Мөнхсайханы Дөлгөөнтэй ярилцлаа.
Жюү жицүгийн спортоор хичээллэх болсон шалтгаан юу байсан бэ?
-Миний хувьд жүдо бөхөөр хичээллэх сонирхолтой байсан. Гэхдээ жюү жицүгийн спортыг сайн мэдэхгүйн улмаас жүдо бөхтэй андуурч “Ralph Gracie Mongolia” клубт очсон. Гэсэн ч уг спорт маань их сонирхолтой санагдаад, хичээллэхээр шийдсэн. Энэ спортоор анх зургадугаар ангиасаа эхэлж хичээллээд зургаан жил гаруй болж байгаа ч цаг хугацаа их хурдан өнгөрсөн байна. Би нэг зүйлийг хэлэхийг хүсэж байна. Энэ клубыг үүсгэн байгуулсан Дэвид Клахан захиралдаа хүүхдүүд бид маш их баярлаж явдаг. Мөн гэр хорооллын орчинд, үнэ төлбөргүй спортоор хичээллэж байгаа нь маш том боломжийг бидэнд олгож байна шүү дээ. Улаанбаатарт бас нэг төлбөргүй жюү жицүгийн клуб байдаг, тэр нь Улиастай Ид шидийн оронд байх бөгөөд түүнийг тулааны мастер Ангууч ах маань нээсэн. Тус Magic 13 клубт тэр чиглэлийн хүүхдүүд маш сайн хамрагддаг гэж сонссон.
Зургаан жилийн хугацаанд хэр их амжилт гаргав. Тэр тухайгаа яриач?
-Амжилтын тухай ярих зүйл нэлээд байгаа. 2021, 2024 онд Улсын аваргын тэмцээнээс алт, 2022 онд хүрэл медаль мөн 2024 онд Зүүн азийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс алт авсан. Гадаадын тамирчид их оролцдог Олон улсын аварга шалгаруулах тэмцээн гэж байдаг. Түүнээс 2019, 2021, 2022, 2024 онуудад тус тус алтан медаль авсан байдаг. Ер нь л оролцсон тэмцээн бүртээ амжилт үзүүлж, медаль авахыг хичээдэг. Анх сонирхдог байсан жүдогоороо дүүргийн аваргын тэмцээнд оролцож үзсэн. Бас л их сонирхолтой санагдсан шүү.
Амжилтын эзнийг маань сургууль, клуб, анги хамт олон нь хэр дэмжиж байна вэ?
-Дэмжлэгийн хувьд сайн гэж хэлмээр байна. Сургууль маань зарим тэмцээнд эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлдэг. Клубын хувьд бэлтгэл сургууль үнэгүй байхын зэрэгцээ бэлтгэлийн хувцас, ги /барилдааны хувцас / гээд бүгд цаанаасаа хангадаг. Харин анд найзууд, ангийн хамт олон маань цаг үргэлж сэтгэл санааны дэмжлэг үзүүлдэг. Аав маань анхнаасаа маш их дэмжсэн төдийгүй байнга л хүүгээ урамшуулж, хүч, зориг нэмдэг. Манай аав жүдоч болохыг мөрөөдөж байсан ч амьдралын боломжоосоо шалтгаалан чадаагүй юм билээ. Тиймээс аавынхаа чадаагүйг хүү нь чадахын төлөө чармайж байна. Намайг медаль авч, амжилт гаргах бүрт өөрсдөө медаль авсан юм шиг баяр хөөрийг минь хуваалцдаг бүх л хүмүүстээ баярлалаа
Багш, дасгалжуулагчийнхаа тухайд юу хэлэх вэ. Мэдээж чиний амжилтад багшийн эрдэм их нөлөөлсөн байх?
-Тэгэлгүй яах вэ, амжилт бүрийн минь ард багш маань л байдаг. Миний багшийг Ө.Эрдэнэбаатар гэдэг. Намайг дасгалжуулж, зааж сургаад хэдийн зургаан жил болсон байна. Манай багш улс, дэлхийн олон медальтай, дэлхийн аварга, бахархам амжилтын эзэн билээ. Багшгүйгээр өөрийнхөө гаргасан амжилтыг төсөөлж ч чадахгүй байна. Багш маань их зарчимч, бэлтгэлээ таслахгүй, чанартай хийхийг цаг ямагт бидэнд хэлж ойлгуулсаар ирсэн. Тэр хэрээрээ ч манай клубийн тамирчид хаа газрын тэмцээнд том амжилт гаргадаг байх гэж боддог. Бид ч багшийнхаа зааж сургасныг алдаа гаргахгүй хийж сурах улмаар аливаа уралдаан тэмцээнд зааврынх нь дагуу барилдахыг хичээдэг. Танай сониноор дамжуулан багшдаа баярлаж явдгаа хэлье. Клубээсээ нас, жин бүрт шалгаран олон улсын болон томоохон тэмцээн уралдаанд оролцохоор болсон хүүхдүүдээ ерөнхий бэлтгэлээс гадна тусгайлан бэлтгэдэг. Бид ч багшийнхаа итгэлийг алдахгүй, бэлтгэлээ таслахгүй, чанартай хийхийг зорьдог. Тийм болохоор л манай клубын чансаа их дээгүүр байдаг гэж боддог.
Тэмцээн уралдаанд их ордог гэж ярьсан. Зардалаа яаж шийддэг вэ?
-Тэмцээн уралдаанд их оролцдог ч зардал зарим үед хэцүү л байдаг. Би дээр хэлсэн, зарим үед сургууль, клуб даадаг. Голдуу өөрсдөө зардлаа олдог. Өр, зээл тавиад явах энүүхэнд. Азийн аваргын тэмцээнд явахад 57 дугаар сургууль маань зардлыг нь даасан байдаг. Тэр хэрээр сургуулийнхаа нэрийг өндөрт өргөхийг хүсдэг. Тэгэхээр мөн л сургуулийн хамт олондоо баярлалаа гэдгээ хэлмээр байна. Тэмцээн уралдаанд дэмжлэг үзүүлдэг аав, ээж, найз нөхөддөө ч мөн баярлаж явдаг.
Ерөнхий боловсролын сургууль болон бэлтгэлээ хэрхэн хослуулдаг вэ?
-Өглөөгүүр хичээлдээ яваад орой 18 цагт насанд хүрэгчдийн хамтаар бэлтгэлээ хийдэг. Долоо хоногийн таван өдөрт хичээллэдэг бөгөөд тэмцээн дөхөөд ирэхээр амралтгүй бэлтгэлдээ гардаг. Тэгээд ч сургууль маань намайг маш сайн дэмждэг болохоор цаг заваа зохицуулаад болоод л байна.
Шантрах үе хэр их гарч байв. Энэ спортоор хичээллэснээр чамд ямар өөрчлөлт гарсан гэж боддог вэ?
-Анхандаа маш их шантарч байлаа. Гэхдээ жюү жицүгийн спорт, маш олон төрлийн спорт багтсан, сонирхолтой санагдсан учраас даваад л гарсан байна. Мөн хоёр жилийн өмнө гараа хугалаад больдог ч юм бил үү гэж бодож байсан ч гар зүгээр болоход л тэр бодлоо мартсан. Жюү жицү босоогоос болон хэвтээгээр барилдахаас гадна гардан тулааны урлаг хосолдог бол жүдо бөх голдуу босоогоор л барилддаг. Жюү жицү нэг л хэвтсэн бол барилдаанаа дуусгаж байж л босдог. Энэ спорт намайг их өөрчилсөн гэж боддог. Тухайлбал, зан чанарын хувьд бусдыг сонсдог, даруухан, хүлээцтэй болсон бол бие бялдар маань хөгжиж, эрүүлжиж, тэвчээртэй болсон. Найз нөхдөө ч энэ спортоор хичээллэхийг уриалдаг. Манай клубт зорин ирж байгаа хүүхдүүдийг харахад 4-7 хоноод л шантраад явдаг хүүхдүүд нэлээд их харагддаг. Тэднийг хараад “дахиад жоохон л тэвччихвэл тамирчин болох зам чинь нээлттэй байна шүү дээ” гэж дотроо боддог.
Ямар нэгэн зорилго байгаа байх, энэ тухайгаа яривал?
-Тиймээ хүн бүхэнд зорилго байдаг. Миний хувьд цаашид тамирчин болох нь гол зорилго биш л дээ, бие бялдраа хөгжүүлж, эрүүл байх нь хамгийн чухал. Гэхдээ бэлтгэлээ таслахгүй, хичээллэсээр л байх болно. Би төмөр замын сургуульд орж, төмөр замд ажиллахыг хүсдэг. Түүнийхээ дагуу хичээл номоо давтаж байна. Харин жюү жицүгийн багш маань болохоор намайг салбар клуб нээгээд түүнийхээ багш, дасгалжуулагч болгоно гэж хэлдэг. Аав маань ч мөн адил багш, дасгалжуулагч болохыг дэмждэг.
Нийгэм
О.Алтангэрэл: Шаардлага хангасан дээд боловсролтой залуус хоёр жилийн хөтөлбөрт хамрагдаж офицер болох боломжтой
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэлийн санаачилгаар ДХИС-ийн хэрэгжүүлж буй “Мэргэшүүлэх хоёр жилийн сургалтын хөтөлбөр”-ийг Монгол Улсын Их Сургуулийн оюутнуудад танилцууллаа.
Тухайн хөтөлбөр нь бусад мэргэжлээр их, дээд сургууль төгссөн залуусыг богино хугацааны сургалтад хамруулж, цагдаагийн байгууллагад ажиллах мэдлэг, ур чадвар олгох зорилготой бөгөөд төгсөгчид 100 хувь ажлын байраар хангагдах боломжтой.
2019-2024 онд нийт 154 сонсогч төрд тангараг өргөж, цагдаагийн байгууллагын офицер бүрэлдэхүүнд үүрэг гүйцэтгэж байна.
Мэргэшүүлэх хөтөлбөрт хамрагдах сонирхолтой иргэдэд эрүүл мэнд болон боловсролын хоёр шалгуур тавих бөгөөд тус хөтөлбөрт хамрагдсанаар:
• Мэргэжлийн тусгай мэдлэг бүхий мэргэжил эзэмшинэ.
• Сонсогчоор суралцсан хугацааг төрийн албанд ажилласанд тооцно.
• Сургалтын болон дүрэмт хувцсаар хангана.
• Сурч байх хугацаанд цолны цалин, нийгмийн даатгал төлөгдөнө.
• Цэргийн алба хаасанд тооцох гэх мэт олон давуу тал бий.
Цаашид “Мэргэшүүлэх хоёр жилийн сургалтын хөтөлбөр”-ийг бүх их, дээд сургуулийн оюутнуудад танилцуулах өдөрлөг зохион байгуулахаар төлөвлөж байна.
Хууль зүй, дотоод хэргийн сайд О.Алтангэрэл оюутнуудад хандан “Цагдаагийн байгууллагад ажиллах сонирхолтой ч өөр мэргэжил сонгосон, давхар мэргэжил эзэмших хүсэлтэй залууст шинэ боломж бий болголоо. Залуусыг төр, ард түмний төлөө офицер бүрэлдэхүүнд хүчин зүтгэхийг уриалж байна” гэсэн юм гэж Хууль зүй, дотоод хэргийн яамнаас мэдээллээ.
Нийгэм
“Мэргэжлийн ангийн дүрэм”-ийг баталж, захиргааны хэм хэмжээний актад бүртгүүллээ
ОБЕГ-ын даргын 2024 оны 11 дүгээр сарын 1-ний өдрийн А/379 дүгээр тушаалаар “Мэргэжлийн ангийн дүрэм”-ийг баталж, захиргааны хэм хэмжээний актад бүртгүүллээ.
Гамшгийн аюулаас урьдчилан сэргийлэх, гамшгийн голомтод эрэн хайх, аврах, хор уршгийг арилгах, эмнэлгийн болон хүмүүнлэгийн тусламж үзүүлэх, хойшлуулшгүй сэргээн босгох ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх чиг үүрэг бүхий мэргэжлийн ангийн үйл ажиллагаатай холбогдсон харилцааг энэхүү дүрмээр зохицуулах юм.
Мөн мэргэжлийн ангийн үүрэг, бүтэц зохион байгуулалт, сургалт, бэлтгэл, бэлэн байдлыг хангуулах зорилготой. Энэхүү дүрэм нь гамшгаас хамгаалах үйл ажиллагаанд дэмжлэг үзүүлэх гамшгаас хамгаалах алба, засаг захиргаа, нутаг дэвсгэрийн нэгж, төрийн болон нутгийн захиргааны байгууллага, хуулийн этгээдийн дэргэд байгуулсан Мэргэжлийн ангийн үйл ажиллагаанд хамаарна гэж ОБЕГ-аас мэдээллээ.
Нийгэм
Хөвсгөл аймгийн Ханх суманд газар хөдөллөө
Хөвсгөл аймгийн Ханх сумын төвөөс баруун урд зүгт 42 км зайд өчигдөр буюу арваннэгдүгээр сарын 20-нд 21:50 цагт газар хөдөллөө. Газар хөдлөлтийн хүч нь 3.2 магнитуд хүчтэй байсан гэж Хөвсгөл Онцгой байдлын газраас мэдээллээ.
Дашрамд дурдахад өнгөрсөн онд 77 мянган газар хөдлөлт бүртгэгдсэн бөгөөд 1000 орчим газар хөдлөлт нь Улаанбаатар хотын ойролцоо бүртгэгджээ. Мөн хүнд мэдрэгдэх газар хөдлөлт нь нийт долоон удаа бүртгэгдэж байжээ.
-
Бусад22 цаг өмнө
Их, дээд сургуулиудын академик эрх чөлөөг хангаж, өмчийн хэлбэр харгалзалгүйгээр дэмжин ажиллана
-
Нийгэм4 цаг өмнө
О.Алтангэрэл: Шаардлага хангасан дээд боловсролтой залуус хоёр жилийн хөтөлбөрт хамрагдаж офицер болох боломжтой
-
Нийгэм5 цаг өмнө
“Мэргэжлийн ангийн дүрэм”-ийг баталж, захиргааны хэм хэмжээний актад бүртгүүллээ
-
Улс төр5 цаг өмнө
Дата, өгөгдлийн бие даасан байдлыг бүрдүүлнэ