Дэлхий дахинд
Эвлэрлийн золиоснууд: Нетаньяху хэрхэн эрх мэдлээ хадгалахыг оролдож байна вэ!

Палестины Хамас хөдөлгөөнтэй байгуулсан хэлцлийг Израилын Засгийн газрын баруун жигүүрийнхэн “шившигтэй бөгөөд хулчгар” тохиролцоо гэв. Израилд сүүлийн хэдэн жил үргэлжилж байгаа улс төрийн хямрал гүнзгийрсээр байна. Эрх баригч эвслийг хадгалж үлдэхийн тулд Ерөнхий сайд Биньямин Нетаньяхуд хуучин болон өнөөгийн түншүүдтэйгээ харилцахдаа ихээхэн уян хатан хандахаас өөр аргагүйд хүрээд байна гэж шинжээчид үзэж байна. Мөн уламжлалт аргыг хэрэглэхэд ч гэмгүй. Тэр нь Иран эсвэл хуситуудын дүр бүхий нийтийн дайсны эсрэг анхаарлаа хандуулах явдал юм.
Барууны үзэлтнүүд явж байна
Израилын эрх баригч эвслээс гарах тухай хамгийн түрүүнд “Еврейн хүч” хэт барууны үзэлтэй намын тэргүүн, үндэсний аюулгүй байдлын сайд Итамар Бен-Гвир мэдэгдэв. Тэрбээр Нетаньяхуг түүний дэмжигчдийн хамтаар “терроризмын өмнө бууж өгсөн” хэмээн буруутгаж, сайдын албан тушаалаасаа татгалзахыг илүүд үзжээ. Түүнтэй хамт нам нэгт өвийн сайд Амихай Элиягу, Негев, Галилейн хэрэг эрхлэх сайд Ицхаг Вассерлауф нар танхимаас гарсан.
Бен-Гвирийн эл эсэргүүцэл гэнэтийнх биш. Засгийн газрынхаа “шонхор” нь байсан Бен-Гвир нь Нетаньяхугийн дэмжигчидтэй нэг бус удаа маргаан дэгдээж, Газын зурваст явуулж буй ажиллагаагаа “илүү шийдэмгий“ явуулах, хүн ам суурьшуулах, ялангуяа харьцангуй төвийг сахисан Иорданы баруун эрэгт хүн ам суурьшуулах чиглэлд илүү хатуу бодлого явуулахыг шаардаж байв. Тэрбээр мөн Байдены засаг захиргааны үед санал болгож байсан Хамастай хийх хэлцлийн нөхцөлийг хүлээн авбал эвслийг нураана гэж заналхийлж байлаа.
Түүнчлэн, “Еврейн хүч” нам нь шүүмжлэлийг үйлдлээрээ батжуулсан “азгүйчүүдийн нам” болж хувирсан. Хамастай хэлцэл хийхийг хатуу эсэргүүцэгч Сангийн сайд Бецалель Смотрич Нетаньяхуг хулчгар хэмээн буруутгаж, гал зогсоох хэлцэл байгуулахын эсрэг санал өгч байсан ч албан тушаалаа өгөөгүй. Хожим нь тэр барьцаанаас эх орондоо буцаж ирсэн элэг нэгтнүүддээ баяр хүргэж байлаа.
Эвслийг бүрдүүлдэг бусад намын тэргүүн нар, тухайлбал Гидеон Саар /Шинэ найдвар нам/, Арье Дери /Шас/Shas нам/ хэлэлцээрийн үр дүнгийн талаар тайлбар өгөхгүй байхыг илүүд үзэв.
Ийнхүү Бен-Гвир сонгогчдын эсэргүүцлийн уур амьсгал дээр тоглолт хийн, өөрийн намаа Израилын зарчимтай улс төрийн сүүлийн “цайз хэрэм” болгож харагдуулахыг оролдсон цорын ганц улс төрч болжээ.
Сөрөг хүчний хүүхэлдэйнүүд
Бен-Гвирийн нам Кнессет /парламент/-эд зургаахан суудалтай хэдий ч түүний нам эвсэлд тогтвортой олонхыг бүрдүүлсэн. Нетаньяхугийн “Ликуд” нам тав дахин их суудалтай билээ. 52 мандатын эсрэг 68 мандаттай болсноор Нетаньяхуд сөрөг хүчний сөрөг дуу хоолойг үл тоох, өөрт нь тааламжгүй хуулийн төслүүдэд саад тавих боломжтой болсон.
Харин өдгөө эрх баригч эвсэл, сөрөг хүчний хоорондын саналын ялгаа гуравны нэгээр багасаж байгаа тул Ерөнхий сайдын хувьд түгшүүрийн харанга дэлдэж байна. “Еврейн хүч” нам одоогоор сөрөг хүчинтэй хамтарч байгаагаа албан ёсоор зарлаагүй ч тактикийн зорилтуудаа шийдэх үүднээс тодорхой асуудлуудаар хамтран ажиллахад бэлэн гэдгээ илэрхийлж эхэлжээ.
Засгийн газар, сөрөг хүчний хооронд үүссэн эл шилжилтийн үе, ялангуяа, эрх баригчид сөрөг хүчний суудлын ялгаа багасвал цаг хугацааны явцад жижиг намуудад ашигтай болж хувирч магадгүй гэж ажиглагчид үзэж байна. Энэ тохиолдолд Израилын Засгийн газрын бусад “шонхрууд”, тэр дундаа Смотрич гуравдагч хүчинд шилжин, хүчний тэнцвэрийг хангах талаар бодож эхэлж магадлалтай.
Ямартаа ч Нетаньяху болон түүний сөргөлдөгчид хооронд ийн байнга “аялах” нь Израилд ээлжит бус сонгууль явуулахад хүргэж болзошгүй. Тэр тусмаа эрх баригч эвсэл эрх зүйн чадамжаа хадгалахад шаардлагатай босгын 61 мандатад тулж ирээд байгаа энэ үед. Нетаньяхугийн рейтинг сараас сард буурч байгаа энэ үед нөхцөл байдал эвсэлд ашигтайгаар эргэхгүй л болов уу.
“Мидгам” хүрээлэнгээс үе үе явуулдаг социологийн судалгааны дүн Израилын нийгэм дотоодын зөрчилдөөнөөс залхаж, засгийн газраасаа асуудлыг шийдэх нэгдсэн байр суурийг хүлээж байгаа нь тод томруун харуулж байна. Тус хүрээлэнгээс явуулсан судалгаанаас үзвэл Бен-Гвир, Смотрич зэрэг ганцаарчилсан тоглолт хийдэг улс төрчид судалгаанд оролцогчдын зүгээс авсан сөрөг үнэлгээгээрээ тэргүүлж байна. Засгийн газрыг эсэргүүцсэн байр суурьтай сонгогчдыг оролцуулаад ч тэд ард түмний томоохон дэмжлэгт найдах боломжгүй. Гэтэл батлан хамгаалахын сайд асан Йоав Ганц, Бени Ганц зэрэг сөрөг хүчний өрсөлдөгчид нь эсрэгээр хүн амын консерватив үзэлтэй давхаргын дунд нэр хүнд, дэмжлэг сайтай байна.
Израилын улстөрчдийн бас нэг толгойн өвчин болсон сэдэв бол аравдугаар сарын 7-ны үйл явдал. Хамас хөдөлгөөний эхэн үеийн амжилтуудын шалтгааныг тодруулж, гэмтнүүдийг гэсгээхийг Бени Ганц зэрэг сөрөг хүчнийхэн төдийгүй Шас намын консерватив үзэлтнүүд шаардаж, уриалж байгаа. Кнессетэд 11 суудалтай Шас нь хоёрдох том нам юм. Одоогоор Нетаньяхуд дээрх үйл явдлыг мөрдөн шалгах парламентын комисс байгуулах асуудлыг гацааж дөнгөж байгаа ч танхимынх нь хагарал үүнийг улам бэрх болгож байна.
Нийтийн дайсан
Палестины Хамас хөдөлгөөнтэй хэлцэл байгуулснаар Нетаньяху зарим талаараа улс төрийн занганд ороод байна. Нэгэн үед өмнөх ерөнхий сайдууд болох Нафтали Беннет болон Яир Лапидыг оруулж байсан зангандаа өөрөө ороод байна. Тэдний эвслийн засгийн газар 2022 онд дотоод зөрчилдөөний улмаас унаж байсан билээ. Ганц ялгаа нь Беннет-Лапидын засгийн газар Ливаны Хезболлатай хил орчмын асуудлаар буулт хийн, эвлэрэх оролдлого хийсэн.
Ганхаж буй засгийн газраа тогтворжуулахын тулд Нетаньяху шалгарсан арга хэрэглэхийг төлөвлөж байна. Тэр нь нийтийн дайсан болох Ираныг анхаарлын төвд оруулж ирэх явдал юм. Ерөнхий сайд эсэргүүцлийн тэнхлэг хүчээ авч буй тухай идэвхтэй дуугарч эхэлсэн бөгөөд хамтын хүчин чармайлтаар сөрөхийг уриалах болов. Израилын “жижиг ялалт”-ын бай нь Йемений хүситууд зэрэг тэсэж үлдсэн жижиг бүлэглэлүүд болох магадлалтай байна.
Үүнтэй зэрэгцэн Нетаньяху солилцоо дууссаны дараа Хамастай байгуулсан эвлэрлийн хэлэлцээрээ хэрэгжүүлэх шаардлагагүй гэдэгт Цагаан ордныг итгүүлэхээр төлөвлөж байна. Ойрын долоо хоногуудад Израилын Ерөнхий сайд Вашингтонд айлчилж, Палестин, Израилын харилцааны сэдвийг хөндөхөөр зэхжээ.
Ингэхдээ эвслийн түншүүдээ харааны гадуур үлдээхийг Израилын Ерөнхий сайд хүсэхгүй байгаа нь илт. Бен-Гвиртэй зөрчилдөж байгаа нөхцөлд түүний нөлөөнөөс эмзэг сайд болон гишүүдээ халхлахыг хичээнэ. Тухайлбал, Смотричийг. Гэхдээ хоосон үлдсэн сайдын суудлыг үлдсэн түншүүддээ тараах бодолгүй байгаа. Эзэнгүй болсон сайдын суудлуудыг Нетаньяхугийн “Ликуд” намын гишүүд авна гэсэн хүлээлт бий. Мэдээж хэрэг, ийм шийдвэр “шонхруудын” дургүйцлийг хүргэх ч Нетаньяху засгийн газрын, тэр дундаа үндэсний аюулгүй байдлын яамны шуурхай шийдвэрт тавих хяналтаа бэхжүүлэх боломжтой болох юм.

Дэлхий дахинд
Ромын пап Францисыг оршуулах ёслол бямба гарагт болно

Ромын католик сүм хийдийн кардиналууд өчигдөр хуралдаж, пап Францисын оршуулах ёслолыг энэ бямба гарагт Гэгээн Петрийн талбайд гадаа үйлдэхээр тогтжээ. Харин ард иргэд, сүсэгтнүүдийг Ромын Папд хүндэтгэлээ илэрхийлэх боломжийг олгох үүднээс лхагва гарагт шарилыг нь Гэгээн Петрийн сүмд байрлуулж юм байна.
88 настай Пап лам Францис тархинд нь цус харвасны улмаас зүрхний дутагдалд орж нас нөгчсөн болохыг Ватиканы албаныхан үүний өмнө мэдээлсэн. Он гарснаас хойш хоёр уушгиндаа хатгалгаа туссаны улмаас эмчлүүлж эмнэлгээс гараад удаагүй байсан Ромын пап хамгийн сүүлд өнгөрсөн амралтын өдөр Улаан өндөгний баярыг тохиолдуулж Гэгээн Петрийн талбайд сүсэгтэн олонтой мэндчилж байсан юм. Францис ламтан мөн тогтсон заншлаас гажиж, Гэгээн Петрийн сүмд бус, Гэгээн Мариагийн сүмд өөрийг нь оршуулахыг гэрээсэлжээ. Өмнөх бүх Ромын папуудаас анх удаа Европын бус орны гаралтай Францис ламтны дурсгалыг хүндэтгэж төрөлх Аргентин улсад нь болон хөрш Бразил улсад 7 хоногийн гашуудал зарласан байна.Мөн дэлхийн католик шашинтнуудын тэргүүнийг оршуулах ёслолд оролцож, Пап Францистай салах ёс гүйцэтгэх бодолтой байгаагаа дэлхийн олон орны удирдагчид илэрхийлж байгаа юм байна.
АНУ-ын Ерөнхийлөгч Д.Трамп тухайлбал гэргийн хамтаар Ром хотноо энэ ёслолд оролцохоо мэдэгдсэнээр албандаа орсноосоо хойш анх удаа хилийн дээс алхах гэж байгааг хэвлэлүүд дурьдаж байна. Францын Ерөнхийлөгч Э.Макрон, Бразилийн ерөнхийлөгч Лула да Сильва, Пап ламтны төрөлх Аргентин улсын ерөнхийлөгч Хавьер Милей нар мөн оршуулгад оролцохоо мэдэгджээ. Украины ерөнхийлөгч Зеленский очихоор төлөвлөж байгаа талаар дотоодын хэвлэлүүд нь мэдээлжээ.
Дэлхийн 1,4 тэрбум католик шашинтнуудын тэргүүн, дараагийн Пап ламыг сонгох сонгуулийн тухайд, түүнийг таалал төгссөнөөс 15-20 хоногийн дараа эхэлдэг жаягтай. Энэ үүднээсээ тавдугаар сарын 6-наас хойш болох юм байна. Маш чанд хатуу дэг ёсны дагуу, нууц байдалд явагддаг энэ сонгуульд дэлхийн өнцөг булан бүрийн 135 кардинал оролцох эрхтэй байна.
Дэлхий дахинд
The U.S. tariff tantrum: A self-defeating trade war

Editor’s note: Xin Ping is a commentator on international affairs, writing regularly for Xinhua News Agency, CGTN, Global Times, China Daily, etc. The article reflects the author’s views and not necessarily those of CGTN.
Washington’s latest tariff blitzkrieg – slapping “universal” levies on over 180 nations and regions – is setting things on fire at home.
The moment the executive order was signed, U.S. markets went into freefall: the Dow plunged nearly 4 percent, Apple and Nike stocks nosedived, and $6.4 trillion vanished from Wall Street in two days.
This isn’t economic policy. It’s economic arson.
The art of self-sabotage
Will tariffs bring manufacturing home? Despite years of arm-twisting, American tech giant Apple still works with 94.5 percent of its suppliers being overseas.
Apple isn’t an outlier. The semiconductor industry is facing obstacles in reshoring back to the U.S. as well. Intel has paused its Arizona factory. TSMC is delaying U.S. production. The problems hindering “made in America” are systemic and may only be addressed through a broad and profound economic restructuring. Tariffs won’t magically resurrect dead industries; they only inflate prices for already-struggling consumers.
The U.S. tariff spree, unleashed in the name of “America First,” is in fact a masterclass in shooting oneself in the foot. U.S. farmers will be hard hit. In the aftermath of the 2018 China tariff, while U.S. soybean exports eventually rebounded, the farming community suffered irreparable damages: Midwest farm bankruptcies spiked 30 percent, wiping out generations of family farms. Today’s “Tariff 2.0” risks repeating history – but with higher stakes.
China’s counterpunch
Beijing has been defending itself with precise actions, hitting back with matching levies. But its market remains open to others. Germany’s automakers, for instance, now sell more cars in China than at home. ASEAN’s durians and lobsters enter Chinese markets tariff-free under RCEP – a stark contrast to America’s “walled garden” approach.
As China’s commerce ministry stated: “Bullying tactics won’t work. We defend rules, not whims.” Similar tactics have failed before. When the U.S. tried weaponizing small-parcel exemptions to target Chinese goods, U.S. retailers revolted, as 60 percent of affected imports are everyday essentials for low-income households.
Allies: from partners to prey
American allies are not spared either, and their response has also been strong. The EU is poised to approve retaliatory measures. France is warning against “suicidal trade wars.” German industries are lobbying Brussels to hit back harder. Japan is calling the moves “deeply regrettable.”
In Southeast Asia, the irony is thicker than durian pulp as countries like Vietnam face 46 percent tariffs but remain trapped supplying components to U.S. tech giants. An economist in Hanoi reveals the reality: “Trump wants us to be his factory, but not his competitor. That math doesn’t add up.”
The U.S. tariff crusade isn’t just failing – it’s uniting the Global South against Washington. The U.S. only accounts for around 15 percent of global trade. The remaining 85 percent is made up by the rest of the world – including China – and it will not stand idly by and watch the international trade system, the very thing that fostered global prosperity for decades, destroyed by self-serving political motivations.

A woman looks at an electronic stockboard on her computer at a trading company in Hanoi, Vietnam on April 8, 2025. /CFP
The ghost of Smoot-Hawley
History has long given its verdict on tariffs. The 1930 Smoot-Hawley tariffs turned a recession into the Great Depression. The déjà vu is uncanny: U.S. steel tariffs briefly boosted producers but killed 75,000 downstream jobs. American icon motorcycle manufacturer Harley-Davidson was forced to shift production overseas to avoid costs. “Made in America” has become “priced out of America.”
Those in Washington are preaching “short-term pain for long-term gain.” Tell that to the 27 U.S. textile mills shut down in the past 20 months, or the single mom paying 17 percent more for Walmart clothes. Some on Reddit have put it quite well: “Tariffs are taxes on the poor.”
Epilogue: The unlearned lesson
The White House insists this is “historic” – and they’re right. Not since the 1930s has the U.S. so recklessly weaponized trade. But the world has changed: China is deeply integrated into global supply chains, the EU makes its own decisions, and ASEAN won’t ditch prosperity for geopolitics.
The clock is ticking. Every tariff tweet coming from Washington is shredding U.S. credibility. Every market plunge erodes the White House’s “strong economy” narrative. And America’s isolation deepens with every trade deal other countries make on lowered tariffs, such as those between China and ASEAN and European countries.
In the end, it’s not just about the economy. America is turning its back on the world. The path it has chosen is a solitary one.
(If you want to contribute and have specific expertise, please contact us at opinions@cgtn.com. Follow @thouse_opinions on X, formerly Twitter, to discover the latest commentaries in the CGTN Opinion Section.)
Дэлхий дахинд
БНСУ даяар галын нөхцөл байдал ноцтой түвшинд хүрснийг зарлалаа
