Нийгэм
Халдвартын эмнэлгийн шоовдор “САХИУРЫН ӨРӨӨ”
Уйлган бороотой бүрхэг өдөр ХӨСҮТ-ийн Эрчимт эмчилгээний тасгийн “Сахиурын өрөө”-г сурвалжлахаар зорилоо. Урьд нь энд байршиж байсан хүмүүс өрөөний дотор тохижилт шаардлага хангаагүй, сахиурууд цаасан хайрцаг дэвсэн унтаж байгаа тухай цахим орчинд нийтэлсэн нь олон нийтийн анхаарлыг татсан юм. Хэл ам дагуулсан “Сахиурын өрөө”-ний бодит байдлыг элдэв хачиргүй, аль нэг талыг барилгүй, үнэн мөнөөр нь уншигчиддаа хүргэхээр зорьж ХӨСҮТ-ийн хойд булан дахь зэвэрсэн бор хаалгыг татав.
-ФЭЙСБҮҮК ДЭЭР ПОСТ ГАРСНААС БОЛЖ ЭНЭ БАЙРЫГ ХААНА ГЭСЭН БАЙНА ЛЭЭ-
Биднийг ороход нас тогтсон гурван эмэгтэй угтлаа. Тэдний нэг нь шалан дээр гудас дэвсээд хэвтэж байв. Зорьж ирсэн учир явдлаа тайлбарлахад, “Аль болох зөв талаас нь л бичиж үзээрэй, хүүхдүүд минь. Эндээс хөөгдчихвөл шууд гудманд гарна шүү” хэмээн санаа зовнингуй учирласан юм. Тийм ч учраас сахиуруудын эрх ашгийг хүндэтгэн гэрэл зургийг нь авч олонд дэлгэхгүйгээр шийдлээ.
“Сахиурын өрөө” тав тухгүй, тохижилт шаардлага хангаагүй гэх цахим орчин дахь мэдээлэл үнэн ажээ. Цонхны дэргэд нэг ширээ, түүний хоёр талд нь гудамжинд байршуулдаг модон сандал, коридорт харагддаг хүлээлгийн хөх сандал тавьсан харагдана. Мөн хананы ойролцоох төмөр материалаар хийсэн жижиг шүүгээ нүдэнд тусав. Харин өөр тодотгож бичих тавилга сэлт огт байсангүй.
Шалан дээрх эвхсэн болон дэвссэн хоёр даавуун гудсыг эл гурван эмэгтэй ар гэрээсээ авчирсан гэж байна.
“Манай монголчууд чинь яаж амьдардаг билээ, хүний юмыг аваад л явчихна. Үүний өмнө байсан хүмүүс нь архидаж согтуураад, хөөгдөж гарахдаа байсан бүх юмыг нь аваад гарсан гэсэн. Өөрсдөө л юмаа авчирна шүү дээ. Бид нар болоод л байгаа юм даа. Гудманд байснаас л дээр. Өглөө асрагч, сувилагч нар орж ирээд чийгтэй цэвэрлэгээ хийгээд өгчихдөг юм” хэмээн тэд хэлж байв.
“Фэйсбүүк дээр нэг пост гарснаас болж энэ сахиурын байрыг хаана гэсэн байна лээ. Тэгэхээр чинь бид нар шууд гудамжинд гарах болчхож байгаа юм. Уг нь орчин, ариун цэвэр нь сайн байх ёстой л доо. Халдвартын эмнэлэг шүү дээ. Яахав ээ, орчин нөхцлийн хувьд болохгүй, бүтэхгүй юм байна л даа. Болохгүй байна гэж хэлээд маргааш тохижуулаад өгөхгүйгээс хойш. Ямар насаараа амьдрах гэж байгаа биш, хоргодож байгаа өрөөгөө цэвэрлэж цэгцлээд болгож л байна” гэсээр тэд өрөөнд суух боломжгүй болох вий гэх айдастай буйгаа биднээс нуусангүй.
-“ӨМНӨХ ХҮМҮҮС ХЭЛ АМ ХИЙСЭН УЧРААС ТА НАР ТОХИТОЙ ТОМООТОЙ СУУЖ ҮЗЭЭРЭЙ” ГЭЖ ХЭЛСЭН-
Модон цонхтой эл жижиг өрөөний нэг буланд угаалтуур байх аж. Цааш эргээд бие засах болон усанд орох боломжтой угаалгын өрөө байна. Гэрэл нь ассангүй.
Сахиур хийж буй гурван эмэгтэйгээс дараах товч тодруулгыг авлаа.
-Энд өмнө байсан хүмүүс архи ууснаас болж хөөгдсөн гэсэн үү?
-Тийм. Эмнэлгийн хүмүүс нь энд байлгахгүй гээд гаргасан гэсэн.
-Эрчимт эмчилгээний тасгийн сахиурын өрөө биз дээ?
-Тийм.
-Өдөрт хэдэн удаа цэвэрлэж өгч байна вэ?
-Өглөө, өдөр, орой гээд гурван удаа.
-Энэ өрөөнд суухад төлбөр мөнгө төлж байна уу?
-Үгүй ээ, хөлсгүй оруулсан. Хотын улс чинь энд ирээд байж байхгүй шүү дээ, гэр орноосоо юмаа зөөнө. Бид хөдөөнөөс ирсэн улс, байх орон сав алга. Хөдөө орон нутгаас ирсэн, энд хамаатан садан байхгүй хүмүүс чинь энд байрлаад хоол ундаа хийгээд байж байгаа юм. Нэг жаахан шөлтэй юм аваад ир гэвэл энд хийгээд аваачаад өгнө. Эмч, сувилагч, эмийн сан юмтайгаа ойрхон.
-Коридорт зулаад хэвтэж байх тохиолдол хүртэл байхад ийм сахиурын өрөө байгаа нь их юм гэж хэлж байна уу?
-Тэгэлгүй яахав. Хаана хаанаа л асуудал байна.
-Та бүхэн энд хэд хонож байна вэ?
-Дөрөв хонож байна.
-Байх хоног хугацаа зааж өгсөн үү?
-Үгүй ээ, хүнээ эдгэртэл энд байна.
-Та бүхний сахиж байгаа өвчтөн одоо тасаг дотор эмчилгээ хийлгэж байгаа гэсэн үг үү?
-Тийм. Маш хүнд, сэхээнд орчихсон байдалтай байна. Сэхээний хүнд хүмүүсийн сахиур л энд байна, энгийн сахиурууд бол өвчтөнийхөө орны дэргэд сандлаа тавиад л сууж байгаа. Сэхээний тасагт биднийг ямар оруулах биш. Хоёр талаасаа эрвийх дэрвийхээрээ байж байгаад, хүү минь эдгэчих заяа байна уу үгүй юу гэж л бодож сууна.
-Эмнэлгийн эмч ажилчид урьдны хүмүүс сахиурын байрыг муучилж, фэйсбүүкт пост оруулсан тухай та бүхэнд ярьсан уу?
–Ярьсаан, албан ёсоор хэлсэн. “Та нарын өмнөх хүмүүс ингэсэн тэгсэн, та нар цэвэрхэн томоотой сууж байж үзээрэй. Та нарыг эндээс гаргачхаар гудамжинд гарчихна” гэж. Түрүүний хүмүүс ах дүүсээ энд авчраад найрлаж наадамлаад, архидаж агсам согтуу тавиад асуудал үүсгэсэн юм гэнэ лээ.
Биднийг “Та нар өөрсдөө аргаа ол” гээд гаргачихвал бөөн сэтгэл санааны дарамт болно шүү дээ. Энэ байр шаардлага хангаагүй байгаа нь үнэн. Энд хүмүүс өөрсдөө картонон цаас энэ тэр авчраад тавьчихсан байсан чинь дараачийн орсон хүмүүс бүгдийг нь аваад явчихсан гэсэн.
-Та хэдийг орж ирэхэд энэ шүүгээ, ширээ, сандал гурваас өөр юм байгаагүй юм уу?
-Тийм ээ. Нэг хөргөгч байсныг нь ачаад явчихсан л гэсэн шүү дээ.
-ТА НАР ХЭВЛЭЛЭЭР БИЧЛЭЭ ГЭЭД ЗАСЧ ТОХИЖУУЛДАГ ХӨРӨНГӨ МӨНГӨ НЬ ХААНА БАЙХ ВЭ-
Сахиурууд хоолны материал, хүнс усаа өөрсдөө гаднаас авчирч тус өрөөнд байршуулжээ. “Хүүгээ эдгэх хүртэл энд байрлана. Болохгүй байгаа юм алга. Гудамжинд гарснаас дээр” хэмээн хэлж буй тэдний үг нэгийг бодуулна. “Байгаа нь их юм” гэх тэдний хандлагыг буруутгах шалтгаан үгүй.
Эмнэлгийн гадаа тааралдсан сувилагчаас, “Сахиурууд байрладаг өрөө гэж байдаг уу?” гэж асуухад, “Сахиур хүмүүс сууж амьдардаг тийм өрөө гэж байхгүй. Өвчтнүүддээ хоол хийж өгдөг өрөөнүүд бол бий” хэмээн хариулж байв. Ер “Сахиурын өрөө” гэдэг хөдөө орон нутгаас ирсэн байрлах газаргүй хүмүүсийг оруулдаг “ХӨСҮТ-ийн сул өрөө” болж таарав уу?
Хэдий “Хоосон байлгаснаас…” гэх үүднээс хандаж шоовдор өрөө рүү хөдөөнөөс ирсэн хүмүүсийг оруулдаг байж болох ч, ядахнаа хөргөгч, дорвитой ширээ сандал, унтах ор байршуулаад өгвөл эмнэлгийн байгууллагын ёс зүйд нийцнэ гэлтэй.
“Та нар хэвлэлээр бичлээ гээд засаад тохижуулчихдаг хөрөнгө мөнгө нь ч хаана байдаг юм. Хэдэн хүн хохироод, энийг нь хаагаад л дуусах юм байна. Хүн чинь дандаа буруугаар юмыг ойлгодог. Дараагийн хүмүүс, урьд нь нэг өрөө байсан гэсэн, өмнөх сахиурууд нь янз бүрийн хэл ам хийгээд хаалгачихсан юм гэнэ лээ л гэж ярина шүү дээ” гэсээр эмэгтэйчүүд биднийг үдсэн юм. “Элдвийн асуудал үүсэх вий” гэж эрхгүй санаа зовж, хүүгийнх нь биеийн байдал дээрээс нь нэрмээс болж байгааг хараад тэднийг өрөвдөх, өмгөөлөх сэтгэл төрж байлаа.
Уншигч та бүхэнд “Сахиурын өрөө”-ний үнэн бодит байдлыг дэлгэн харуулав. Монголын урдаа барих эрүүл мэндийн байгууллага ХӨСҮТ-ийн удирдах албаныхан, шоовдор өрөөгөө хаах биш, харин засч тохижуулбал илүүтэй ард олны сэтгэлд нийцэх болов уу хэмээн бодно.
Нийгэм
Монгол Улсаас юникорн “төрүүлэх” суурийг тавилцах үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал боллоо
Виртуал бүсэд бүртгүүлсэн мэдээллийн технологийн компаниудад татварын болон татварын бус 8 төрлийн дэмжлэг үзүүлэх шийдвэр гарсан.
Тэгвэл энэхүү дэмжлэгийг үзүүлэх, шалгуур үзүүлэлт болон журмыг нь гаргах Үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал өчигдөр боллоо.
Хурлаар:
- Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэл, дэвшилтэт технологийг хөгжүүлэх стратеги төлөвлөгөө боловсруулах Ажлын хэсэг
- Виртуал бүсийн ажиллах журам, түүнд бүртгүүлсэн хуулийн этгээдэд татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлэх тухай журмын төслийг боловсруулах Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнийг баталлаа.
Ажлын хэсгийн гишүүдийг сонгохдоо мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай хуульд тухайлан заасан хуулийн этгээд болох шинжлэх ухаан, технологи, санхүү, татвар, жижиг дунд үйлдвэрлэл, инновацын асуудлаар дагнан үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагын холбогдох мэргэжилтэн, судлаачдыг багтаажээ.
Үндэсний зөвлөл нь Монгол Улсад инновацын экосистемийг бүрдүүлэх, стартапыг дэмжих бодит орчныг бий болгох үүрэгтэй юм.
Анхдугаар хурлын үеэр Мэдээллийн технологийн үндэсний паркын захирал, Үндэсний зөвлөлийн Ажлын албаны дарга Ж.Золзаяа дэлхийн улс орнууд мэдээллийн технологийн компаниуддаа эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлснээр тухайн улс орнууд ДНБ-дээ мэдээллийн технологийн салбарын эзлэх хувь хэмжээ, экспорт, хүний нөөцөө хэрхэн нэмэгдүүлж байгаа сайн жишгийг танилцуулж, дотоодын стартап компаниудад энэ төрлийн дэмжлэг үзүүлэх хууль эрх зүйн орчны бүрдсэн талаар мэдээлэл өглөө.
ЦХИХХ-ны сайд, Үндэсний зөвлөлийн дэд дарга Ц.Баатархүү: Мэдээллийн технологийн компаниудад хууль эрх зүйн талаас нь боломжийг нь нээж, Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай хуулийг УИХ баталсан. Одоо эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлэх ажлыг эхлүүлж байна.
Үндэсний зөвлөл нь цаашид Монгол Улсад инновацын экосистемийг бүрдүүлэх, стартапыг дэмждэг бодит орчныг бий болгох үүрэгтэй гэж ойлгох хэрэгтэй. Энэхүү зөвлөл нь виртуал бүсэд бүртгүүлсэн хуулийн этгээдэд татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлэх шийдвэрийг гаргаж, УИХ болон Засгийн газарт танилцуулна. Иймд хүрээгээ зөв тодорхойлж, сонгон шалгаруулалтыг хүний оролцоогүйгээр хийх технологийг шийдлийг нэвтрүүлэх зарчмыг баримтлах шаардлагатай гэдгийг онцоллоо.
Түүнчлэн Монгол Улс төрийн үйлчилгээг цахимжуулах ажлыг хангалттай сайн хийсэн. Ebarimt болон E-mongolia-гийг далайд гарцгүй орнууд сонирхож байна. Төрд байгаа эх кодыг экспортлох, олсон орлогыг виртуал бүсэд төвлөрүүлнэ гэдгийг онцлов. Цаашид дижитал эдийн засгийг бий болгох, ДНБ-д мэдээллийн технологийн хувь хэмжээг нэмэгдүүлэх, Монгол Улсаас дэлхийн хэмжээний юникорн “төрүүлэх” суурийг өнөөдөр тавьж байна гэдгийг дурдав.
Мэдээллийн технологийн үсрэнгүй хөгжлийн өнөө үед дэлхийн улс орнууд өөр өөрсдийн амбицаа зарлаж байна. Тухайлбал, Япон улс 2030 он гэхэд робот техник, хиймэл оюун, IoT, кибер аюулгүй байдал зэрэг салбарууддаа анхаарч, жил бүр дижитал экспортыг 7 их наяд иенд хүргэх зорилт тавьсан бол Австрали улс дижитал худалдааг 30 хувь нэмэгдүүлэх зорилт тавьжээ. Харин Казахстан улсын Astana Hub нь технологийн экспортоо 2025 он гэхэд 500 сая ам.доллар, 2030 он гэхэд 1 тэрбум ам.долларт хүргэх зорилго тодорхойлсон байна.
Эдгээр улсууд дээрх зорилгодоо хүрэхийн тулд мэдээллийн технологийн компаниудад эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлж байна.
АСТАНА ХАБ 2027 ОНД АНХНЫ ЮНИКОРН КОМПАНИА ДЭЛХИЙД ГАРГАНА
Астана Хаб нь 2018 онд байгуулагдаж, нэг жилийн дотор 35 сая ам.долларын орлогын олж төвлөрүүлсэн байна. Тус улс нь 2023 онд мэдээллийн технологийн экспортоо 80 гаруй хувиар өсгөж, 25,000 ажлын байр шинээр бий болгож, 665 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалтыг татаж чаджээ. Астана Хаб 2027 онд анхны юникорн компаниа төрүүлэхээр ажиллаж байна. Тэд өөрсдийнгөө “Технологийн хаб” хэмээн тодорхойлж, олон улсад амбицаа зарлаад байна.
УЗБЕКИСТАН УЛС ОЛОН УЛСАД “АУТСОРСИНГ ХАБ” ГЭДГЭЭ ЗАРЛАЖЭЭ
Узбекистан улсын мэдээллийн технологийн экспорт нь 2023 онд 343 сая ам.долларт хүрчээ. Тэд өөрсдийгөө олон улсад “Аутсорсинг хаб” хэмээн тодорхойлсон бөгөөд 2030 он гэхэд 300,000 ажлын байрыг бий болгож, экспортоо 5 тэрбум ам.долларт хүргэх тооцооллыг гаргажээ.
МОНГОЛ УЛСЫН ДНБ-Д IT САЛБАРЫН ЭЗЛЭХ ХУВИЙГ НЭМЭГДҮҮЛНЭ
Монгол Улсын хувьд ДНБ-д харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын 3.2 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд цаашид энэ хувь хэмжээг нэмэгдүүлэх, дижитал эдийн засгийг бий болгоход дээрх үндэсний зөвлөлийн үүрэг чухалд тооцогдож байна.
Үндэсний зөвлөлийн даргаар Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, дэд даргаар ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү, Ажлын албаны даргаар МТҮП-ын захирал Ж.Золзаяа нар ажиллаж байна гэж Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас мэдээллээ.
Нийгэм
Б.Одбаяр: Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ
УБЗАА-наас 2022-2024 онд 150 мянга орчим ам метр явган замыг шинэчлэн засварлаж, өргөтгөсөн.
Тухайлбал, энэ онд УБЗАА-наас 28,300 ам метр, НЗХГ-аас 10 мянган ам метр явган зам шинэчилж, замын нөхөн сэргээлттэй холбоотойгоор 13 мянган ам метр буюу нийт 51 мянга гаруй ам метр явган зам засварласан байна. Энэ талаар холбогдох албаны мэргэжилтнүүдээс тодрууллаа.
УБЗАА-ны Тохижилт, хог хаягдлын удирдлагын газрын дарга Г.Билгүүн “2022 онд УБЗАА-наас нийслэлийн хэмжээнд 66 мянга орчим ам метр стандартад нийцэхгүй буюу гөлгөр гадаргуутай явган зам байгааг судалгаагаар тогтоосон. Эдгээр замын ихэнх нь Бага тойруу, Энхтайваны өргөн чөлөө, Самбуугийн гудамж зэрэг хотын төвийн хэсгээр байгааг тогтоож байв. Энэ хүрээнд 2024 онд нийслэлийн Засаг даргын зүгээс эдгээр шаардлагад нийцэхгүй байршлуудын явган замыг нэг стандарттай болгон, барзгар гадаргуутай чулуугаар хийх шийдвэрийг гаргасан. Ийнхүү өнөөдрийн байдлаар таван багц ажлын худалдан авах ажиллагааны гүйцэтгэгч нь шалгарсан бол үлдсэн дөрвөн багц ажлын худалдан авах ажиллагааг зарлаад буй” гэв.
НЗХГ-ын дарга Б.Одбаяр “Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ. Ингэхдээ хөдөлгөөний аюулгүй байдал, холболт, өргөн, гадаргуун барзгаржуулалт зэрэг үндсэн дөрвөн шаардлагыг тавина. Иж бүрэн гудамжны төлөвлөлтийн хүрээнд авто зам, ногоон байгууламж, явган зам, барилга гэсэн дарааллыг баримтлах юм. Мөн зам хариуцагчийн тогтолцоог бий болгохоор төлөвлөж байна. Ингэснээр явган зам эвдэрсэн тохиолдолд тухай бүрд нь шуурхай засварлах боломж бүрдэж буй. Түүнчлэн ажлын талбайн нарийвчилсан зохион байгуулалтын төлөвлөгөөг гаргаж явган зам хийж байгаа талбайг гүйцэтгэгч аж ахуйн нэгж авах юм. Ингэхдээ тухайн талбайг хаах тохиолдолд хөдөлгөөн зохион байгуулалтыг зайлшгүй хийж, явган зорчигчийн саадгүй зорчих нөхцөлийг бүрдүүлсэн байх гэдэг шаардлагыг тавина” гэлээ.
Ташрамд, өмнө нь Хот, тосгоны төлөвлөлт, барилгажилтын норм ба дүрэмд явган замын өргөн хамгийн багадаа нэг метр байна гэж заасан нь хоёр ба түүнээс дээш хүн зэрэг зорчиход хүндрэлтэй байв. Харин цаашид явган замыг хамгийн багадаа хоёр метр өргөнтэй болгон шинэчилнэ. Явган замыг илүү өргөн болгож, зорчиход таатай болгосноор аж ахуйн нэгжүүдээр үйлчлүүлэх үйлчлүүлэгчид олширч, орлого нэмэгддэг аж.
Нийгэм
Хөвсгөл аймгийн Галт суманд газар хөдөлжээ
Хөвсгөл аймгийн Галт сумын нутагт өнөөдөр буюу арваннэгдүгээр сарын 28-ны 04:34:37 цагт газар хөдөлжээ.
Газар хөдлөлт 5.6 магнитудын хүчтэй байсан байна.
Одоогоор газар хөдлөлтийн улмаас учирсан хохирол бүртгэгдээгүй гэж ОБЕГ-аас мэдээллээ.
-
Нийгэм19 цаг өмнө
Ажил олгогч, ажилтны хоорондын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааны зөв соёлыг төлөвшүүлэх 35 мэргэшсэн зөвлөх бэлтгэж байна
-
Улс төр19 цаг өмнө
ЗГ: Дөрвөн улирлын турш жуулчин хүлээн авах боломжийг бүрдүүлнэ
-
Улс төр19 цаг өмнө
Болзошгүй хүндрэлийг тооцоолон өвөлжилтийн бэлтгэлийг тасралтгүй хангах шаардлагатайг анхаарууллаа
-
Нийгэм1 цаг өмнө
Хөвсгөл аймгийн Галт суманд газар хөдөлжээ
-
Нийгэм55 мин өмнө
Б.Одбаяр: Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ
-
Нийгэм28 мин өмнө
Монгол Улсаас юникорн “төрүүлэх” суурийг тавилцах үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал боллоо