Улсын Их Хурлын Байгаль орчин, хүнс, хөдөө аж ахуйн байнгын хорооний хуралдаан дээр өчигдөр (2021.02.26) ХХААХҮ-ийн сайд З.Мэндсайхан Жижиг, дунд үйлдвэрийн чиглэлээр хэрэгжүүлж буй ажлын талаар танилцуулга хийлээ.

Засгийн газрын 2020 оны 49 дүгээр тогтоолоор Жижиг, дунд үйлдвэрийн газар байгуулагдаж, Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангийн ажлын албыг татан буулган холбогдох албан хаагчдыг чиг үүрэг, орон тоо, үйл ажиллагааны зардал, цалингийн сан, эд хөрөнгийн хамт Жижиг, дунд үйлдвэрийн газарт шилжүүлж үйл ажиллагааг нь эхлүүлсэн.

Өнгөрөгч онд Засгийн газрын 2020 оны 113 дугаар тогтоолоор баталсан “Жижиг, дунд үйлдвэрийг хөгжүүлэх сангаас хөнгөлөлттэй зээл олгох, сонгон шалгаруулах, дамжуулан зээлдүүлэх, эргэн төлүүлэх, хяналт тавих журам”-ын хүрээнд ХХААХҮ-ийн сайдын 2020 оны А131 дүгээр тушаалаар “Зээлийн ерөнхий нөхцөл”-ийг батлан хөнгөлөлттэй зээлийн төсөл хүлээн авах, шалгаруулах арга хэмжээг зохион байгуулсан. Арга хэмжээний хүрээнд нийт 1579 төсөл 238.4 тэрбум төгрөгийн зээлийн хүсэлтийг ЖДҮГ-т цахим хэлбэрээр, орон нутагт цаасан хэлбэрээр авчээ. Салбарын сайдын багцалсан 3 зээлийн багцын хүрээнд сангаас шууд олгох хэлбэрээр 249 төсөлд 22.8 тэрбум төгрөг, банкаар дамжуулан “Жайка II үе шаттай төсөл”-ийн зээлийн 6 төсөлд 3.1 тэрбум төгрөгийн санхүүжилтийг шийдвэрлэжээ. Үүний үр дүнд 5 жилийн хугацаанд дээрх аж ахуйн нэгжүүдэд шинээр 1497 ажлын байр бий болж, 811 ажлын байр хадгалагдаж үлдэх бөгөөд нийгмийн даатгалын шимтгэлд 6.4 тэрбум, орлогын албан татварт 1.8 тэрбум төгрөгийн орлого төвлөрүүлэх юм байна.

Харин зээлийн эргэн төлөлтийн тухайд 2020 онд ЖДҮХС-д 33.3 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлж, үүнээс Хөгжлийн банкны бондын төлбөрт 3.5 тэрбум төгрөгийг, Засгийн газрын бондын төлбөрт 6.2 тэрбум төгрөгийг, бусад төлбөрт 1.0 тэрбум төгрөгийг төлжээ. 2019 онд төлбөрийн зөрчилтэй зээлдэгчийн зээлээс 6.7 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлсэн бол 2020 онд аян зохион байгуулсны үр дүнд 14.5 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлсэн байна.

2020 оны 12 дугаар сарын 31-ний өдрийн байдлаар ЖДҮХС-аас шууд 911 иргэн, аж ахуйн нэгжээс 191.7 тэрбум төгрөгийн, арилжааны 5 банкаар дамжуулан олгосон 358 иргэн, аж ахуйн нэгжээс  69.3 тэрбум төгрөг буюу нийт 1269 иргэн, аж ахуйн нэгжээс 261.0 тэрбум төгрөгийн авлагатай. Үүний 42.7 тэрбум төгрөг нь Капитал банкны авлага аж.

Хөрөнгийн эх үүсвэрийн хувьд 2009-2020 онд нийт 688.3 тэрбум төгрөгийг бүрдүүлжээ. Улсын хэмжээнд 2009-2020 онд 8235 төсөлд 991.8 тэрбум төгрөгийн зээл олгосноор шинээр 51145 ажлын байр бий болж, 37149 ажлын байрыг хадгалсан байна. ЖДҮХС-гийн зээлийн эргэн төлөлтөөс 2021 онд 34.6 тэрбум төгрөгийг төвлөрүүлж, Засгийн газрын бондын 41.3 тэрбум төгрөгийн төлбөрийг төлөх бөгөөд -6.7 тэрбум төгрөгийн хасах баланстай гарахаар байгааг З.Мэндсайхан сайд танилцуулгадаа онцлов.

Энэ онд Жижиг, дунд үйлдвэрийн газраас салбарын эрх зүйн орчныг сайжруулах санал боловсруулах, ЖДҮХС-гийн эргэн төлөлтийг нэмэгдүүлж, эх үүсвэрийг татах төвлөрүүлэх, жижиг дунд үйлдвэрийг дэмжих санхүүжилтийн бүтцийг бий болгох, хамтарсан, хоршсон хөрөнгө оруулалт, инкубац, кластер, гарааны бизнесийг дэмжих чиглэлд ажиллахаар төлөвлөжээ.