Дэлхий дахинд
Гуравдугаар тунгийн вакцин маш чухал

Белоруссын Эрүүл мэндийн яамны Шинжээчдийн зөвлөл COVID-19-ийн эсрэг давтан вакциныг заавал хийлгэхийг зөвлөж байна. Энэ нь коронавирусын халдвараас сэргийлэх найдвартай хамгаалалт болно гэж Гроднений Анагаах ухааны улсын их сургуулийн халдварт өвчний тэнхимийн орлогч эрхлэгч, анагаах ухааны доктор, профессор Наталья Матиевская “Гродзенская прауда” сонины асуултад хариулсан байна.
Дархлаажуулалт зайлшгүй чухал
Дэлхий дахин өнөөдөр коронавирусын эсрэг вакцин бүтээхийн тулд идэвхтэй ажиллаж байна. Дэлхийн эрүүл мэндийн байгууллагын хамгийн сүүлийн мэдээллээр өнөөдөр улс орнууд 10 гаруй вакцин бүртгээд хэрэглэж байгаа бол, клиникийн өмнөх туршилтад 194 вакцин ороод байгаа бол клиник түвшинд 135 вакцин туршиж байгаа юм байна.
Сүргийн дархлаа тогтооход бүх нийтийн вакцинжуулах нь юу юунаас чухал. Энэ нь хүмүүст вирус халдварлах магадлалыг бууруулахаас гадна, хүнд аюултай шинэ төрөл үүсэх, мутацлагдахыг хязгаарлана. Вакцин хийлгэсэн ахмад настнуудын 80 хувьд нь вирус халдварлахгүй байх боломж бүрддэг нь харагдаад байна.
Дархлаа хэрхэн тогтдог вэ
-Коронавирусээр өвчилсөн хүмүүст дархлаа хэрхэн тогтдогийг шинжлэх ухааны болон практик талаас нь хэрхэн үнэлэх вэ?
-Вакцин нь ихэнх өвчтөнүүдэд вирус тогтворжуулах эсрэг биет үүсгэх зориулалттай. Өнөөдрийн байдлаар коронавирусын халдвар авсан хүмүүсийн 25-30 хувьд нь л ийм эсрэг биет бий болж байна. Нөгөө нэг зүйл бол байгалиас заяасан дархлаа хэсэг хугацаагаар л хадгалагддаг нь харагдаж байна. Үүний нэг шалтгаан нь вирус өөрчлөгдөн мутацид орж шинэ SARSCov-2 үүсч байгаатай бас холбоотой. Ийм хувилбар нь халдварлах өндөр чадвартай вирусын эсрэг дархлаанаас “зугтах”, улмаар хүндрүүлэх чадвартай. Үүнд дэлхий даяар өргөн тархаад байгаа “дельта” хувилбар орж байна.
Миний хувийн эмчилгээний туршлагаас харахад “дельта” хувилбар нь залуу үеийнхэн, ялангуяа хүүхдэд илүүтэй халдварлаж байна. Одоо гэтэл Өмнөд Африкаас дахиад шинэ “Омикрон” хувилбар гараад дэлхий даяар тархаж магадгүй байна.
-Вакцин тариулсны дараа хүмүүс халдвар авах тохиолдол гарч байна?
-Ийм тохиолдол байгаа. Гэхдээ энэ нь вакцинаас болж байгаа юм биш. Өнөөдөр дэлхий дахинаа нэг ч улс оронд коронавирусээс сэргийлэх амьд сулруулсан вакцин хэрэглэхгүй байгаа болохоор энэ нь бие султай хүмүүст халдвар тархахад хүргэж байгаа юм. Коронавирусээр өвчилсөн хүний биед өвчний нь клиник шинж хадгалагдан өвчлөл нь суларчихсан байх үед дахиад халдвар авч болно.
Туршлагаас харахад вакцин тариулсан хүн коронавирусын халдвар авлаа гэхэд өвчин хөнгөн байж, гэрээр эмчлэх боломжтой байна. Эмнэлэгт хэвтэн эмчлүүлэгсдийн дунд вакцин тариулсан хүн цөөн, хүндэрч сэхээн амьдруулахад орж байгаа хүмүүсийн дунд бол бүр цөөн байна. Үндсэндээ вакцин тариулах нь маш олон хүнийг үхлээс аварч байгааг эмч нар хэлж байна. Үүнтэй холбогдуулан хэлэхэд амны хаалт зүүх, гараа угааж ариутгах, урьдчилан сэргийлэх бусад арга хэмжээний зэрэгцээ вакцин тариулах нь маш чухал гэдгийг дахин сануулах нь зүйтэй.
Вакцин бол бидний гол найдвар
-Өнөөдөр улс орнуудад хэрэглэж байгаа вакцин коронавирусын шинэ хувилбар SARSCov-2-аас сэргийлэх боломжтой юу?
-Өнөөдөр хэрэглэж байгаа вакцинууд коронавирусын төрөл бүрийн хувилбарын эсрэг үр дүнтэй хэвээр байна.
Вирусын хувьсах шинж чанар нь, вакцин хийлгэсний дараах дархлааг “тасалдуулж”, вакцин хийлгэсэн хүмүүсийн халдвар авах магадлалыг нэмэгдүүлж байгаа ч вакцинжуулснаар эмнэлэгт хэвтэх COVID-19-ийн хүндрэл үүсэх, нас баралтын түвшинг бууруулж байна гэж дэлхий даяараа үнэлж байна. Тэгэхээр вакцины үр дүн нь өндөр хэвээр байгааг энэ бүхэн харуулж байгаа юм.
INTERFAX хэвлэлд мэдээлснээр бол Унгарын Нийгмийн эрүүл мэндийн үндэсний төвийн мэдээгээр 3.7 сая хүнд үндсэн вакцин тарьснаар коронавирусын халдвар авах, нас баралтын хувь эрс буурч “Спутник V” вакцин тариулсан хүмүүсийн 98, “Pfizer” вакцин хийлгэсэнд нь 90.6, “Sinopharm” хийлгэсэн хүний 87.8, “AstraZeneca”-д 88.3, “Moderna”-д 93.6 хувьд нь коронавирусын эсрэг дархлаа тогтож байна гэжээ.
-Нэмэлт вакцин, өөр бусад эмүүд хэр ач холбогдолтой вэ?
-Вакцины эхний тун нь анхны арга хэмжээ. Энд бол “Спутник”-ийн нэг тун юм уу, “Sinopharm”-ын хоёр тун байж болно. Харин вакцины давтан тунг анхны вакцин хийлгэснээс хойш зургаа юмуу, сар хагасын дараа хийлгэж болно. Энэ нь SARSCov-2-ын юм уу вирусын мутацлагдсан хувилбарын эсрэг дархлааг тогтворжуулах, энэ шинэ хувилбартай холбоотой биологийн өөрчлөлтөөс сэргийлэх ач холбогдолтой. Өнөөдөртөө давтан тунг “Спутник Лайт” вакциныг анхны үндсэн вакцин тариулснаас хойш зургаа юмуу, сар хагасын дараа хийж байна. Эхний ээлжинд 18-25 насныхан буюу оюутан залууст хийж байгаа. Бас 18-аас дээш насныхан, ахмадууд, ялангуяа дархлаа суларсан иргэд, 60-аас дээш насныханд хийж байна. Мөн эмнэлгийн болон нийгмийн хамгааллын ажилтнууд, коронавирусын халдвараар өвчилсөн хүмүүст хийж байгаа.
Давтан тунгийн амжилттай байгаагийн жишээ нь Израиль. Энд гурван удаа вакцин тариулсан хүмүүст өвчлөл хөнгөн тусч түргэн эдгэрч байгаа нь харагдаж байна. Мөн хоёр удаа вакцин тариулсан хүмүүс өвчлөх магадлал арав дахин буурч байна.
Өөр нэг зүйл бол нэмэлт тун тариулсан хүн коронавиурс тусаад хүндрэх нь вакцины хоёр тунг тариулсан хүнээс 20 дахин бага байгаа юм.
-Коронавирусын халдвараар өвчилсөн хүмүүст вакцинд хамрах хугацааны талаар ямар зөвлөгөө өгөх вэ?
-Нэгдүгээрт өвчилсөн хүмүүсийн хувьд дархлаажуулалтад хамрагдахад ямар ч сөрөг нөлөөлөлгүй гэдгийг хэлмээр байна. Давтан хэлэхэд шинжлэх ухааны болон хувийн ажиглалтаас үзэхэд COVID-19 тусаад эдгэрсэн хүмүүст коронавирусын эсрэг биет бүгдэд нь бүрэн төлөвшөөгүй байна. Өөр нэг зүйл бол бүхий л эсрэг биет нь коронавирусээс адил түвшинд хамгаалахгүй байна. Баталгаатай хамгаалалт бий болгохын тулд хүнд вирус тогтворжуулах эсрэг биет гэдэг вирусын S-уураг бий болгох ёстой. Тэгэхээр коронавирусын халдвараар өвчилсөн хүнд өвчилсний дараа 3-6 сарын дараа хамгаалалтын дархлаа бий болгох ёстой. Энд “Спутник Лайт” вакцины нэг тун байж болно. Бас нэг зүйл бол коронавиурсээр өвчилсний дараа эсрэг биет бий болгоход вакцин нь ямар ч хортой нөлөөгүй, харин ч халдварын эсрэг дархлааг нь дэмжинэ.
-Таны хувийн туршлагаас үзэхэд вакцин аюултай эсэх талаар юу хэлэх вэ. Зарим хүн вакцин аюултай гээд тэр бүрий хамрагдахгүй байх шиг?
-Вакцины үр дүн, аюулгүй байдлын хувьд хэн хүнгүй итгэх хэрэгтэй. Манай оронд гэхэд л гурван сая гаруй хүн вакцинжуулалтад хамрагдаад байна. Коронавиурсын халдварын цар тахалтай тэмцэхэд вакцинжуулах л иргэдийн амь насыг хамгаалах ганц арга байсаар байна, өөр хувилбар өнөөдөртөө алга. Вакцин нь вирусээс хамгаалах найдвартай арга, өвчлөлөөс сэргийлэх цор ганц хэрэгсэл хэвээр байна. Коронавиурсын эсрэг вакцин тариулах нь хувь хүн өөрийнхөө эрүүл мэндийг хамгаалах төдий бус ойр дотнынхон, найз нөхөд, нийгмийг бүхэлд нь хамгаалах үндсэн арга.
#МонголынМэдээСонин #
2021 оны арванхоёрдугаар сарын 16. Пүрэв. №159 (5564)

Дэлхий дахинд
The U.S. tariff tantrum: A self-defeating trade war

Editor’s note: Xin Ping is a commentator on international affairs, writing regularly for Xinhua News Agency, CGTN, Global Times, China Daily, etc. The article reflects the author’s views and not necessarily those of CGTN.
Washington’s latest tariff blitzkrieg – slapping “universal” levies on over 180 nations and regions – is setting things on fire at home.
The moment the executive order was signed, U.S. markets went into freefall: the Dow plunged nearly 4 percent, Apple and Nike stocks nosedived, and $6.4 trillion vanished from Wall Street in two days.
This isn’t economic policy. It’s economic arson.
The art of self-sabotage
Will tariffs bring manufacturing home? Despite years of arm-twisting, American tech giant Apple still works with 94.5 percent of its suppliers being overseas.
Apple isn’t an outlier. The semiconductor industry is facing obstacles in reshoring back to the U.S. as well. Intel has paused its Arizona factory. TSMC is delaying U.S. production. The problems hindering “made in America” are systemic and may only be addressed through a broad and profound economic restructuring. Tariffs won’t magically resurrect dead industries; they only inflate prices for already-struggling consumers.
The U.S. tariff spree, unleashed in the name of “America First,” is in fact a masterclass in shooting oneself in the foot. U.S. farmers will be hard hit. In the aftermath of the 2018 China tariff, while U.S. soybean exports eventually rebounded, the farming community suffered irreparable damages: Midwest farm bankruptcies spiked 30 percent, wiping out generations of family farms. Today’s “Tariff 2.0” risks repeating history – but with higher stakes.
China’s counterpunch
Beijing has been defending itself with precise actions, hitting back with matching levies. But its market remains open to others. Germany’s automakers, for instance, now sell more cars in China than at home. ASEAN’s durians and lobsters enter Chinese markets tariff-free under RCEP – a stark contrast to America’s “walled garden” approach.
As China’s commerce ministry stated: “Bullying tactics won’t work. We defend rules, not whims.” Similar tactics have failed before. When the U.S. tried weaponizing small-parcel exemptions to target Chinese goods, U.S. retailers revolted, as 60 percent of affected imports are everyday essentials for low-income households.
Allies: from partners to prey
American allies are not spared either, and their response has also been strong. The EU is poised to approve retaliatory measures. France is warning against “suicidal trade wars.” German industries are lobbying Brussels to hit back harder. Japan is calling the moves “deeply regrettable.”
In Southeast Asia, the irony is thicker than durian pulp as countries like Vietnam face 46 percent tariffs but remain trapped supplying components to U.S. tech giants. An economist in Hanoi reveals the reality: “Trump wants us to be his factory, but not his competitor. That math doesn’t add up.”
The U.S. tariff crusade isn’t just failing – it’s uniting the Global South against Washington. The U.S. only accounts for around 15 percent of global trade. The remaining 85 percent is made up by the rest of the world – including China – and it will not stand idly by and watch the international trade system, the very thing that fostered global prosperity for decades, destroyed by self-serving political motivations.

A woman looks at an electronic stockboard on her computer at a trading company in Hanoi, Vietnam on April 8, 2025. /CFP
The ghost of Smoot-Hawley
History has long given its verdict on tariffs. The 1930 Smoot-Hawley tariffs turned a recession into the Great Depression. The déjà vu is uncanny: U.S. steel tariffs briefly boosted producers but killed 75,000 downstream jobs. American icon motorcycle manufacturer Harley-Davidson was forced to shift production overseas to avoid costs. “Made in America” has become “priced out of America.”
Those in Washington are preaching “short-term pain for long-term gain.” Tell that to the 27 U.S. textile mills shut down in the past 20 months, or the single mom paying 17 percent more for Walmart clothes. Some on Reddit have put it quite well: “Tariffs are taxes on the poor.”
Epilogue: The unlearned lesson
The White House insists this is “historic” – and they’re right. Not since the 1930s has the U.S. so recklessly weaponized trade. But the world has changed: China is deeply integrated into global supply chains, the EU makes its own decisions, and ASEAN won’t ditch prosperity for geopolitics.
The clock is ticking. Every tariff tweet coming from Washington is shredding U.S. credibility. Every market plunge erodes the White House’s “strong economy” narrative. And America’s isolation deepens with every trade deal other countries make on lowered tariffs, such as those between China and ASEAN and European countries.
In the end, it’s not just about the economy. America is turning its back on the world. The path it has chosen is a solitary one.
(If you want to contribute and have specific expertise, please contact us at opinions@cgtn.com. Follow @thouse_opinions on X, formerly Twitter, to discover the latest commentaries in the CGTN Opinion Section.)
Дэлхий дахинд
БНСУ даяар галын нөхцөл байдал ноцтой түвшинд хүрснийг зарлалаа

Дэлхий дахинд
Сөүл хотод авто зам цөмөрч мотоциклтой иргэн унажээ

Өчигдөр буюу даваа гарагт Сөүл хотод авто зам цөмөрч, мотоциклтой иргэн унасан байна. Одоогоор тус иргэнийг аврах ажиллагаа үргэлжилж байгаа аж.
Орон нутгийн цагаар өчигдөр орой 6 цагийн үед Гандун дүүрэг дэх бага сургуулийн ойролцоох авто зам цөмөрч, бараг 20 метрийн өргөнтэй нүх үүссэн байна.
Тус нүх зургаан эгнээтэй замын дөрвийг нь хамарч байгаа бөгөөд нэмж томрох эрсдэлтэй байгаа аж. Улмаар Сөүл хотын захирагч яаралтай арга хэмжээ авахыг үүрэгджээ.
Одоогоор зам цөмөрсөн шалтгааныг тодруулахаар ажиллаж байна.
Гэхдээ албаныхны урьдчилсан байдлаар үзэж буйгаар зам цөмөрсөн шалтгаан нь замын доорх ус дамжуулах хоолой хагарснаас үүдсэн байж болзошгүй гэв.
Осол гарсан замын доор метроны есдүгээр шугамын өргөтгөлийн ажил мөн хийгдэж байжээ.
-
Нийгэм5 цаг өмнө
Агаарын хөлгийн түлш нийлүүлэх тухай Засгийн газар хоорондын хэлэлцээрийн төслийг дэмжсэнгүй
-
Улс төр6 цаг өмнө
Зам тээврийн ослын 98 хувь нь жолоочоос шалтгаалж байна
-
Нийгэм8 цаг өмнө
Авлигын дөрвөн хэргийг шүүхэд шилжүүлжээ
-
Нийгэм7 цаг өмнө
Улаанбаатар хотын 100 байршилд автобусны карт цэнэглэгч киоск төхөөрөмжийг байршууллаа
-
Эдийн засаг6 цаг өмнө
НӨАТ-ын буцаан олголт энэ сард иргэдийн дансанд орно
-
Эдийн засаг11 цаг өмнө
Шивээхүрэн боомтоор 758 мянган тонн нүүрс экспортолжээ
-
Нийгэм10 цаг өмнө
ХӨСҮТ: Улаанбурхан өвчний 688 тохиолдол бүртгэгджээ
-
Улс төр12 цаг өмнө
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Нийгэм, эдийн засагт өгөөжөө өгөх хувийн хэвшлийн төсөлд Засгийн газар дэмжлэг үзүүлнэ