Улс төр
“Хилээр амьд мал экспортлохыг нэн яаралтай зогсоохыг Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхээс хүсэж байна”

МҮХАҮТ, Монголын махны холбоо, Монголын арьс ширний үйлдвэрлэлийн холбоо, Монголын ноос ноолуурын холбоо хамтран хилээр амьд мал гаргах, экспортлохыг эсэргүүцэж буйгаа илэрхийлэн өнөөдөр мэдээлэл хийлээ.
Мэдээллийн үеэр Монголын махны холбооны зүгээс хилээр амьд мал гаргахгүй байх асуудлыг яаралтай хэлэлцүүлэхийг ҮАБЗ-өөс хүсэн, албан бичиг хүргүүлж байгаагаа хэллээ.
Учир нь өнөөдөр Монгол Улсад мал төхөөрч боловсруулах 50 гаруй үйлдвэр бий. Энэ нь 5,000 гаруй ажлын байрыг бий болгожээ. Мөн хоногт 7,000 гаруй бод, 25,000 гаруй мал төхөөрч боловсруулах хүчин чадалтай болсон байна. Ингэснээр үйлдвэрүүд улсаас жилд гаргах экспортын махыг бүрэн боловсруулж гаргах боломж бүрдсэн байна. Цаашид ч нэмж ашиглалтад орох мал төхөөрч боловсруулах үйлдвэрүүд байгаа аж.
МАЛЫГ АМЬДААР ГАРГАЖ, МАЛЧДЫГ МӨНГӨТЭЙ БОЛГОНО ГЭДЭГ НЬ ТИЙМ Ч ОНОВЧТОЙ АРГА БИШ
Гэрэл зургийг MPA.mn
“Монгол Улсын Засгийн газрын 2017 оны 318 дугаар тогтоолоор малын гоц халдварт өвчин гараагүй аймаг сумдаас үржлийн бус эр хонь, ямааны 20 хүртэлх хувийг экспортлох тухай шийдвэрлэсэн байдаг. Энэ шийдвэрийг хэрэгжүүлж амьд мал хилээр гаргах асуудал дахин сөхөгдөж байгаа нь мах үйлдвэрлэгчдийн сэтгэлийг ихээхэн зовоож байна. Малыг амьдаар нь ямар нэмүү өртөг шингээх, боловсруулалт хийхгүйгээр гаргах нь улс орны эдийн засагт томоохон хохиролтой гэдгийг та бүхэн мэднэ.
Малыг амьдаар гаргаж малчдыг мөнгөтэй болгоно гэдэг нь тийм ч оновчтой арга биш. Өнөөдөр зах зээлийн үнээр үйлдвэрүүд малыг авч байна. Эдгээр бодит байдлыг харгалзан үзэж 318 дугаар тогтоолыг хүчингүй болгож, амьд мал экспортлох ажлыг нэн яаралтай зогсоон үндэсний үйлдвэрлэгчээ дэмжиж, ажлын байрыг хадгалж үлдэхийг Ерөнхий сайд У.Хүрэлсүхээс хүсэж байна.
Махны холбоо цаашид амьд малыг экспортлохгүй байхаар хатуу зогсоно. 2018 онд гурван сая толгой малыг боловсруулж 70,000 тонн мах экспортолсон. Харин энэ жилийн хувд 100 мянган тонн малын мах экспортлох төлөвлөгөөтэй байгаа. Махны салбараа дагаад бусад салбар нь хөгждөг ба энэ салбарт нийт 10 мянга гаруй хүн ажилладаг. Гэтэл өнөөдөр Засгийн газраас таван сая толгой малыг экспортлох зөвшөөрлийг нэг компанид давуу эрхтэй олгож байгаа нь гайхширал төрүүлж байна. Ард нь үлдэж байгаа мах боловсруулах компаниуд бүгд хаагдах болчихоод байна.
ХХААХҮ-ийн сайд Ч.Улаан сайд зургаадугаар сард БНХАУ-д айлчлахдаа малын экспортын талаар ярилцаад дараагаар нь МХЕГ-ын дарга, Н.Цагаанхүү мөн тус компанийн хүсэлтийн дагуу айлчлан ярилцсан байсан. Тиймээс энэ хоёр хүнийг ашиг сонирхлын зөрчилтэй хэмээн харж байгаа тул АТГ-т шалгуулах хүсэлтээ ч өгнө” хэмээн УИХ-ын гишүүн, Монголын Махны холбооны тэргүүн Б.Пүрэвдорж хэллээ.
ӨЛӨНГИЙН САЛБАР ТҮҮХИЙ ЭДГҮЙ БОЛЖ БАЙНА
Харин Монголын Өлөн гэдэс экспортлогчдын холбооны тэргүүн Б.Мөнхзаяа “Малын өлөн гэдэс нь уламжлалт экспортын бүтээгдэхүүн бөгөөд зайдасны бүрхэвч юм. Нарийн яривал Монголоос Европ уруу гаргаж байгаа ганцхан хүнсний бүтээгдэхүүн. 1990 оноос эхлэн хувийн хэвшлийнхэн энэ ажлыг нуруун дээрээ үүрч явна. Гэтэл өлөнгийн салбар түүхий эдгүй болж байна. Энэ салбар жилд 3.5 сая бог малын өлөн гэдсийг боловсруулж гаргадаг. Нөгөө талаас Засгийн газраас гаргасан 318 дугаар тогтоол нь одоогийн махны үнийн эсрэг авч хэрэгжүүлээд буй бодлогынхоо эсрэг агуулгатай” гэв.
АМЬД МАЛ ЭКСПОРТОЛСНООС БОЛЖ АРЬС ШИР, НООС НООЛУУРЫН САЛБАРЫН ҮЙЛДВЭРҮҮДИЙН ҮЙЛ АЖИЛЛАГАА ДАМПУУРАХАД ХҮРНЭ
Монголын Арьс, ширний үйлдвэрлэлийн холбооны гүйцэтгэх захирал Т.Баярсайхан “Амьд мал экспортолсноос болоод ганцхан махны үйлдвэрүүд бус арьс шир, ноос ноолуурын салбарын үйлдвэрүүдийн үйл ажиллагаа дампуурахад хүрнэ гэдгийг ойлгох хэрэгтэй.
Жишээ нь зургаан сая толгой мал амьдаар гаргасан тохиолдолд 120 мянган тонн тураг мах, зургаан сая ширхэг арьс, нэхий, ойролцоогоор 1.05 тонн ноолуур Монголын зах зээлээс хасагдахаас гадна ямар ч татвар төлөхгүй түүхий эд экспортод гарахаар тооцоо гарч байна.
Арьс ширний үйлдвэрийнхэн үйлдвэрийн аргаар боловсруулсан түүхий эдгүй болсноор гар аргаа нядалсан малын арьс шир үйлдвэрлэлийн стандартад нийцэхгүй болж байна” гэлээ.

Улс төр
Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж “Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” олон улсын чуулга уулзалтад илтгэл тавив

Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга, Улсын Их Хурал дахь Монгол-Оросын парламентын бүлгийн дарга Б.Пүрэвдорж, Улсын Их Хурлын гишүүн, Ёс зүй, дэгийн байнгын хорооны дарга Б.Баярбаатар, Улсын Их Хурлын гишүүн, Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны дарга Л.Энхнасан, Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Батбаатар нар 2025 оны 04 дүгээр сарын 28, 29-ний өдрүүдэд ОХУ-ын Волгоград хотноо зохион байгуулагдсан “Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” олон улсын чуулга уулзалтад оролцлоо.
Аугаа их эх орны дайны ялалтын 80 жилийн ойн баярын өдрийг угтсан энэхүү арга хэмжээнд Тусгаар улсуудын хамтын нөхөрлөлийн гишүүн орнууд, Европ, Ази, Латин Америкийн найрсаг орнуудын парламентын төлөөлөгчид болон түүхч, судлаач, эрдэмтдийн төлөөлөл оролцов. Чуулга уулзалт салбар болон өргөтгөсөн хуралдаануудаар зохион байгуулагдаж, өргөтгөсөн хуралдааныг ОХУ-ын Холбооны Хурлын Төрийн Думын дарга В.В.Володин нээсэн юм. Тэрбээр хэлсэн үгэндээ, өнөөдөр бид Волгоград баатар-хотод чуулж байгаа нь санамсаргүй хэрэг биш юм. 200 өдөр, шөнө үргэлжилсэн Сталинградын тулалдаан Аугаа их эх орны дайн болон Дэлхийн II дайны үр дүнг тодорхойлсон эргэлтийн цэг хэмээн тодотгож, дэлхий дахинаа энх тайван тогтоох үйлсэд орон орны оруулсан баатарлаг гавьяа, хувь нэмрийг онцлон, түүхийг гуйвуулахгүй байх нь зүйн хэрэг гэв. Тэрбээр, дайны жилүүдэд монголын ард түмний оруулсан хувь нэмэр үнэлэгдэшгүй байсныг цохон тэмдэглэсэн юм.
Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж тус чуулга уулзалтын өргөтгөсөн хуралдааны үеэр илтгэл тавив. Тэрбээр илтгэлдээ, дэлхий дахины тэр дундаа оросын ард түмний түүхийн нэг гол үйл явдал нь 1941-1945 онд болсон Аугаа их эх орны дайн юм. Тэртээ 80 жилийн өмнө болсон энэхүү дайны түүхийг оросын ард түмэн санан дурсаж, дайнд амь үрэгдсэн сая сая эх орончдынхоо алдар гавьяаг бахархан мөнхжүүлсээр ирсэн.
Аугаа их эх орны дайн эхэлсэн өдөр буюу 1941 оны зургадугаар сарын 22-нд Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс Зөвлөлт Холбоот Улсыг бүрэн дэмжихээ илэрхийлсэн. Монгол Улс дайны туршид ЗХУ-ын холбоотон улс нь байж, “Бүхнийг фронтод”, “Бүхнийг ялалтын төлөө” гэсэн уриан дор Зөвлөлтийн ард түмэнд туслах хөдөлгөөнийг орон даяар өрнүүлж, галт тэрэгний зургаан удаагийн цуваагаар тусламж хүргүүлсэн. Үүнд, мах, сүү, гурилан бүтээгдэхүүн, мөн нэхий дээл, эсгий гутал болон алт, үнэт эдлэл болоод бусад бэлэг сэлт байснаас гадна монголчууд 517 мянган агт морьд нийлүүлсэн.
Сталинград (эдүгээ Волгоград баатар-хот) хотын дэргэд болсон ширүүн тулаанд монголын ард түмнээс илгээсэн дулаан хувцастай улаан армийн цэргүүд Дэлхийн II дайны цаашдын хувь заяаг бүрэн эргүүлж чадсан юм. Дайн дуусахтай зэрэгцэн Монголчуудын энэ их ач тусын хариуд Зөвлөлт Холбоот Улс Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг дэлхийн бусад улс гүрнээр хүлээн зөвшөөрүүлж, 1961 онд НҮБ-ын гишүүн орон болоход чухал нөлөө үзүүлсэн гэдгийг монголын ард түмэн үргэлж санаж, талархдаг. Өвөг дээдсийн маань “Аугаа их өв”, өнөөдрийн харилцан итгэлцэл, бидний хойч үеийн “Хамтын ирээдүй” нь мөнхийн хоёр хөршийн эрх тэгш, гүн бат найрамдал мөнхжин орших болтугай гэлээ.
Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж тэргүүтэй төлөөлөгчид “Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” олон улсын чуулга уулзалтын үеэр “Сталинградын тулалдааны баатрууд” түүх-дурсгалын цогцолбор дахь мөнхийн галд цэцэг өргөх ёслолд оролцсон юм.
“Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” чуулга уулзалтын хаалтад ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Бүгд Найрамдах Беларусь Улсын Ерөнхийлөгч Александр Лукашенко нар оролцож, зочид, төлөөлөгчдөд хандан үг хэлсэн. Энэ үеэр ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин Беларусь, Оросын Холбооны Парламентын Ассамблейн дэргэд Түүхэн дурсамжийг хамгаалах байнгын хороо байгуулахыг санал дэвшүүлж байв гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Улс төр
Засгийн газар хуралдаж байна

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан болж байна. Өнөөдрийн ээлжит хуралдаанаар:
- Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуулийн 22.9-д заасан татварын хөнгөлөлтийн хэрэгжилтийн талаар
- Татварын реформын талаар
- Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаар
- Нийгмийн даатгалын реформын талаар
- Эрчим хүчний салбарын реформын талаар зэрэг 24 хэлэлцэх бөгөөд танилцах юм байна.
Улс төр
Өнөөдөр хуралдах УИХ-ын байнгын хороод

Монгол Улсын Их Хурлын байнгын хороодын өнөөдрийн /2025.04.30/ хуралдааны товыг та бүхэнд хүргэж байна.
Д/Д | ХУРАЛДААН | ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ | ЦАГ | ТАНХИМ |
1 | Төсвийн байнгын хороо | · Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хууль хүчингүй болсонд тооцох тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2025.01.23-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/
· Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай/ · Бусад |
10.00 | “Жанжин Д.Сүхбаатар” |
2 | Хууль зүйн байнгын хороо | · Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 04 дүгээр дүгнэлт /Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.1 дэх хэсгийн холбогдох заалт Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн эсэх/
· Зөвшөөрлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2025.03.26-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ./ · Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 24 дэх илтгэл · Хууль, тогтоолоор үүрэг, чиглэл болгосон Улсын Их Хурлын шийдвэрийн биелэлтийн тайлан |
11.30 | “Их Эзэн Чингис хаан” |
3 | Төрийн байгуулалтын байнгын хороо | · Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 04 дүгээр дүгнэлт /Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.1 дэх хэсгийн холбогдох заалт Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн эсэх/
· Хууль, тогтоолоор үүрэг, чиглэл болгосон Улсын Их Хурлын шийдвэрийн биелэлтийн тайлан |
14.00 | “Жанжин Д.Сүхбаатар” |
4 | Аж үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хороо | · Монгол Улсын Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгагдсан мега төслүүдийн хэрэгжилтийн явцын талаарх Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайд бөгөөд Эдийн засаг, хөгжлийн сайдын мэдээллийг сонсох
· Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Ажлын хэсэг байгуулах тухай/ |
15.00 | “Их засаг” |
5 | Эдийн засгийн байнгын хороо | · Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Ажлын хэсгийн үйл ажиллагааны удирдамж батлах тухай/
· Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны эзэмшлийн болон “Хөдөө аж ахуйн корпораци” төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанид бүртгэлтэй хөрөнгийг дуудлага худалдаагаар худалдах бэлтгэл ажлын явц, хөрөнгийн үнэлгээний талаар Төрийн өмчийн бодлого, зохицуулалтын газрын мэдээллийг сонсох |
15.30 | “Их Эзэн Чингис хаан” |
ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ | ||||
1 | Хууль зүйн байнгын хороо | Жендэрийн мэдрэмжтэй ажлын байрны бодлогын хэрэгжилт, сайн туршлага | 09.00 | “Их засаг” |
-
Нийгэм15 цаг өмнө
2025 оны I ээлжийн цэрэг татлагыг нийслэлд тавдугаар сарын 2, 3, 4-нд зохион байгуулна
-
Нийгэм18 цаг өмнө
Сэлэнгэ аймагт бүртгэгдсэн 3 түймрийг унтраахаар ажиллаж байна
-
Нийгэм18 цаг өмнө
БНХАУ-д зорчиж, оршин сууж буй иргэдийн анхааралд!
-
Эдийн засаг19 цаг өмнө
Үхрийн цул махны үнэ өсөж 23204 төгрөг болжээ
-
Нийгэм19 цаг өмнө
Сэлэнгэ аймгийн Зүүнбүрэн суманд гарсан түймрийн баруун хойд хэсгийг цурамд оруулж, бүрэн унтраахаар ажиллаж байна
-
Улс төр19 цаг өмнө
Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж “Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” олон улсын чуулга уулзалтад илтгэл тавив
-
Улс төр21 цаг өмнө
АНУ-д болж буй хөрөнгө оруулалтын форумын үр дүнд 2 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт татав
-
Нийгэм19 цаг өмнө
“Богд уул” сувиллыг хууль бусаар ашиглаж байсныг таслан зогсоож, нийслэл өмчлөлдөө буцаан авлаа