Эдийн засаг
Ж.Ганбаатар: Бизнесийн орчныг сайжруулах заалт оруулах хэрэгтэй

УИХ-ын чуулганы мягмар гарагийн хуралдаанаар Үндсэн хуулийн нэмэлт өөрчлөлтийн талаар хэлэлцэж байна. Хэлэлцэж буй асуудалтай холбогдуулан гишүүд үг хэлж, асуулт асууж байна.
Ажлын хэсэг: Шүүгчийн хариуцлагын зөвлөл байгуулах нь маш олон давуу талтай. Хараат бус байдлыг балансыг хангах үүднээс дээд шүүхэд өргөдөл гаргах эрх нь нээлттэй байгаа.
Ж.Ганбаатар: Нэмэлт өөрчлөлтийг дэмжиж байгаа. Бизнес эрхлэгчид төрийн танил талтай байж л бизнес эрхлэх боломжтой болсон. Заавал ийм байх ёстой юу. Эдийн засагтай холбоотой заалтад өөрчлөлт оруулах ёстой гэж бодож байна. Төрийн албанд хэт их давуу байдлыг олгож байгаа гэж үзэж байгаа. Үүнийг багасгах талаар ямар өөрчлөлтийг оруулах ёстой вэ. Төрийн албан хаагчид алдаа дутагдал гаргавал зөвхөн ажлаас халагдах юм шиг байна. Шинэ төрийн албаны хуулиар өргөдлөө өгөөч гэж гуйхаас өөр замгүй юм байна. Холимог тогтолцоо хамгийн супер тогтолцоо гэж байсан. Яагаад энэ тогтолцоо хамгийн тохиромжтой нь гэж вэ. Чуулган 75 хоног хуралдах ёстой гэж байна. Энэ нь гүйцэтгэх засаглалын ажлаа хийх боломжийг хааж байгаа юм бишүү.
С.Бямбацогт: Өмчлөгчийн эрхийг гагцхүү хуулиар хязгаарлана гэж заасан. Үндсэн хуульд нэмэлт өөрчлөлт оруулахдаа энэ асуудлыг хөндвөл шинэ Үндсэн хууль ярих ёстой гэж заасан юм билээ. Тиймээс энэ асуудлыг хөндөөгүй. Хувийн хэвшил болон төрийн алба хаагчдын эрх тэгш байх ёстой. Яавал төрийн алба хаагчдын эрхийг нэмэгдүүлэх вэ гэж өөрчлөлт оруулсаар байгаад төрийн алба хувийн хэвшлийнхнээс давуу эрхтэй болчихсон. Үүнийг анхаарч байгаа. Төрийн албаны тухай хуулиар хариуцлагын асуудал маш тодорхой заасан байгаа. Тэгэхээр Үндсэн хуулийг хөндөхгүйгээр энэ асуудлыг зохицуулах хууль хангалттай байна. Чуулганы хуралдаан хэт олон хоног хуралдаж байна гэлээ. Энэ нь хуулийн хэрэгжилтэд хяналт тавих боломжийг бүрдүүлэх зорилготой. Чуулганы хуралдааны ирцийн асуудлыг ч тусгасан.
Ажлын хэсэг: Аж ахуйн бүх хэвшлийн хөгжлийг хангах гэж заасан байгаа. Үүнийг хэрэгжүүлэхтэй холбоотой асуудал л манайд байгаа юм. Үндсэн хууль гэдэг суурь зарчмыг тогтоодог. Эдийн засагт төр яаж өрсөлдөх вэ гэдгийг шударга өрсөлдөөнөөс хамаатай.
Ж.Ганбаатар: Хийж байгаа зүйлээ хамгаалах гэсэн үүднээс асуултад хариулж байна. Сайжруулъя гэдэг талаас нь асуудалд хандах ёстой. Бизнесийн орчныг сайжруулъя гэсэн заалт оруулах хэрэгтэй байна. Тэгж байж ажил олгогчид нэмэгдэж, иргэд орлоготой болно.

Эдийн засаг
Үхрийн цул махны үнэ өсөж 22947 төгрөг болжээ

Нийслэлийн статистикийн газраас махны үнийн мэдээллийг танилцууллаа. Тодруулбал, 2025 оны 04 дүгээр сарын 14-ны өдрийн байдлаар хонины ястай мах нэг килограмм нь дунджаар 17498 төгрөг, үхрийн ястай мах нэг килограмм нь дунджаар 19990 төгрөгийн үнэтэй тус тус худалдаалагдаж байна.
Өмнөх долоо хоногтой харьцуулахад үхрийн ястай махны үнэ 0.4 хувиар өсөж 19990 төгрөг, үхрийн цул махны үнэ 1.4 хувиар өсөж 22947 төгрөгийн дундаж үнэтэй байна.
Эдийн засаг
Уул уурхай олборлолт 857.6 тэрбум төгрөгөөр өсжээ

Аж үйлдвэрийн салбарын нийт үйлдвэрлэл 2025 оны эхний улирлын урьдчилсан гүйцэтгэлээр 7.9 их наяд төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 1.1(17.0%) их наяд төгрөгөөр өсчээ. Үүнд уул уурхай олборлолт 857.6 (18.6%) тэрбум төгрөг, цахилгаан хий, уур, агааржуулалтын салбар 169.5(27.2%) тэрбум төгрөгөөр тус тус өссөн нь голлон нөлөөлжээ.
Уул уурхай, олборлох аж үйлдвэрийн салбарын нийт үйлдвэрлэл 2025 оны эхний улирлын урьдчилсан гүйцэтгэлээр 5.5 их наяд төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 857.6 (18.6%) тэрбум төгрөгөөр өсөхөд металлын хүдэр олборлолт 614.0(27.2%) тэрбум төгрөг, чулуун болон хүрэн нүүрс олборлолт 234.4(11.8%) тэрбум төгрөгөөр тус тус өссөн нь голлон нөлөөлсөн байна.
Уул уурхай, олборлох аж үйлдвэрийн салбарт хүрэн нүүрс, цайрын баяжмал, төмрийн хүдэр, зэсийн баяжмал металл агуулгаараа, хайлуур жонш, хайлуур жоншны баяжмалын биет хэмжээ өмнөх оны мөн үеэс 3.2-38.8 хувиар өсөж, харин цэвэршүүлээгүй алт, газрын тос, мөнгөний баяжмал, чулуун нүүрс, баяжуулсан нүүрс, төмрийн хүдрийн баяжмал 8.5-32.0 хувиар буурчээ.
Боловсруулах аж үйлдвэрийн салбарт ус, ундаа жүүс,шингэн сүү, янжуур тамхи зэрэг гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийн биет хэмжээ 6.4-56.0 хувиар өсөж, харин металл бэлдэц, самнасан ноолуур, шохой, нүүрсэн шахмал түлш, цэвэр спирт, цагаан архи, катодын зэс,гурил, цемент, ноолууран сүлжмэл эдлэл, малын мах зэрэг гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл 2.3 -28.9 хувиар буурсан байна.
Эдийн засаг
Нүүрсний экспортын биет хэмжээ багасжээ

Нүүрсний экспортын биет хэмжээ энэ оны эхний 3 сарын байдлаар 15.8 сая тоннд хүрч, өмнөх оны мөн үеийнхээс 1.9 сая тонноор багасжээ.
Дэлхийн зах зээлд нүүрсний үнэ буурснаас экспортын орлого өмнөх жилийн мөн үеийнхээс 934 сая ам.доллароор багассан байна. Энэ оны эхний 3 сарын нүүрсний экспортын орлогыг өмнөх оныхтой харьцуулахад үнийн нөлөөгөөр 715 сая, биет хэмжээний нөлөөгөөр 220 сая ам.доллараар багассаныг Гаалийн Ерөнхий газар мэдээлсэн.
Дээрх хүчин зүйлсийн нөлөөгөөр гадаад валютын эрэлт ч нэмэгджээ. Банкуудаас гадаад валютын дуудлага худалдаанд өнгөрсөн оны 4 дүгээр улиралд 7 хоногт дунджаар 165 сая ам.доллар худалдан авах санал ирж байсан бол тус хэмжээ нь энэ оны эхний улиралд 192.0 сая ам.доллар болж, 27 сая ам.доллароор өсөв. Монголбанк энэ оны эхний улиралд эрэлт, нийлүүлэлтийн богино хугацааны зөрүү, түүнээс үүдэлтэй ханшийн огцом хэлбэлзлийг багасгах, стратегийн ач холбогдолтой бараа бүтээгдэхүүний төлбөрийг саадгүй хийхээр валютын дуудлага худалдааг долоо хоногт 2 удаа зохион байгууллаа. Улирлын шинжтэй валютын урсгалын богино хугацааны зөрүүнээс үүдэлтэй төгрөгийн ам.доллартой харьцах ханш энэ оны эхний улиралд оны эхнээс хойш 2.5 хувиар суларсан байна.
Түүнчлэн, манай улсын гадаад валютын улсын нөөц 5 тэрбум ам.доллар байна. Монголбанкны төсөөллөөр энэ он дуустал улирлын онцлогоо дагаад уул уурхайн салбарын идэвхжил, ноос, ноолуур, аялал жуулчлалын үйлчилгээнээс орох валютын урсгал нэмэгдэх, ирэх оны 4 дүгээр сар хүртэл төлөхөөр хүлээлгэж буй томоохон гадаад өр төлбөр байхгүй учир цаашид төлбөрийн тэнцлийн алдагдал буурах хүлээлттэй байгааг төв банк мэдээлжээ.