24 баримт

С.Баярын ууган охин, АНУ-ын иргэншилтэй Б.Нандин

Нийтэлсэн

6 жил өмнө

2019-01-28

Нийтэлч

Admin

Оюутолгойн гэрээг байгуулж, алдаа эндэгдлийг амь нас, толгойгоороо хариуцна хэмээн хэлж байсан Ерөнхий сайд асан С.Баярын ууган охин Б.Нандингийн талаархи мэдээлэл тун хомс. Түүнийг АНУ-ын иргэншилтэй гэх зүйл л тодорхой байдаг. Тэгвэл дэлхийд данслагдсан томоохон ордын гэрээ хийгдсэний дараа түүний аав С.Баярын бие гэнэтхэн чилээрхэж, албаа өгсний дараагаар дуулиан дэгдэж, оффшор бүсэд данстай, АНУ-д долоон хаус, сая доллар угаасан гэх асуудал өрнөсөн. Энэ цагаас Б.Нандингийн нэр дуулдсанаар бага сага мэдээллүүд хөвөрсөн билээ. 24barimt.mn сайт Б.Нандинтай холбоотой баримтуудыг та бүхэндээ хүргэж байна.

Баримт 1.

Монгол Улсын Ерөнхий сайд асан С.Баярын ууган охин Б.Нандин 1977 онд мэндэлжээ. Тэрбээр С.Баярт аав гэж дуудуулах эрх олгосон хүн.

Баримт 2.

Б.Нандин нь Монгол Улсад төрөөгүй бөгөөд алсын АНУ-ын Нью-Йорк хотод мэндэлж, өссөн нэгэн.

Баримт 3.

Тус улсад төрж, өссөн тэрбээр иргэншил нь ч Монгол Улсад харьяалалгүй аж. Өөрөөр хэлбэл, хөрст дэлхийд хүн болж ирсэн цагаасаа хойш 18 жилийн дараа АНУ-ын харьяалалтай болжээ.

Баримт 4.

Түүний нөхөр нь, АНУ-д Феррари машин борлуулдаг нэгэн гэж эх сурвалжийн мэдээлэл байдаг.

Баримт 5.

С.Баярын охины талаар өмнө нь нэг их ярьдаггүй байсан. Гэтэл Ерөнхий сайд асан хүн Оюутолгойн гэрээг байгуулснаас хойш сайн аавынхаа буянаар хэвлэлийн од болж хувирсан юм.

Баримт 6.

Өөрөөр хэлбэл, Оюутолгойн гэрээ байгуулагдан, С.Баярын бие гэнэт чилээрхэн, гадаадад эмчилгээ хийлгэж эхэлсэн тэр л цагаас элдэв асуудал өрнөсөн түүхтэй.

Баримт 7.

“Panama Papers” оффшор дансны мэдээллийг задалсан нь саяхан. Монголтой холбоотой 40 гаруй хүний мэдээллийг харж болох. Үүн дотор С.Баярын охидуудын нэр байгаа нь харагддаг.

Баримт 8.

Маш ойлгомжтой хэлбэл, АНУ-д хамаарах хоёр Монгол хүний нэр гарч ирсэн нь Баяр овогтой Нандин, Бадамханд нар. Тэд “Gold Wellen INC”-д хувьцаа эзэмшдэг бөгөөд тус компани нь Британийн Виржини аралд бүртгэлтэй юм байна.

Баримт 9.

Ийнхүү Б.Нандин аавын далбаан дор, түүний хийсэн зүйлийн гол бай болж хувирсан түүхтэй. Мэдээж нэг үхрийн эвэр доргивол мянган үхрийнх доргино гэсэн монгол зүйрлэл бий. Эцгийн хийсэн үйлийн үр түүнд ирсэн нь энэ.

Баримт 10.

Голомт гэх автортайгаар нийтлэгдсэн мэдээлэлд Б.Нандинг аав болох С.Баярын мөнгийг угаадаг нэгэн хэмээсэн байдаг. Үүнийг үгүйсгэсэн, худлаа гэх зүйл одоогоор байхгүй. Яагаад ч юм хариу цохилт хийгээгүй өдийг хүрсэн.

Баримт 11.

Мэдээлснийг товчхон авч үзвэл “С.Баяр авилгаар авсан байрнуудаа бүгдийг нь АНУ-ын иргэн Б.Нандингаар дамжуулан худалдаж авсан байдаг юм. Ийм маягаар худалдах борлуулах зарчмаар мөнгө угаадаг байж болзошгүй” хэмээн дурджээ.

Баримт 12.

УИХ-ын гишүүн Б.Пүрэвдорж оффшорт данстай нэр бүхий 10 гаруй хүнийг шалгах чиглэлийг Засгийн газарт өгөх УИХ-ын тогтоолын төслийг санаачлан өргөн мэдүүлсэн. Түүнд С.Баярын гурван охины нэр орсон байдаг. Тодруулбал, С.Баярын том охин Б.Нандин, дунд охин Б.Бадамханд, бага охин Б.Хонгор нарынх нь оффшор бүс дэх дансанд байгаа мөнгө “Эрдэнэт үйлдвэр” ХХК болон УБТЗ-аас баталгаа гаргасан 140 сая ам.доллартай холбогдож болзошгүй. Оффшор бүсэд Б.Нандин хоёр, Б.Бадамханд дөрөв, Б.Хонгор нэг данстай гэх мэдээлэл цахим ертөнцөд бий.

Баримт 13.

Оюутолгойн гэрээнээс ихээхэн хэмжээний авлига авсан гэж С.Баярыг харддаг. Авлигын мөнгөө алсын АНУ-д эргэлдүүлж, хуучин, шинэ эхнэр, охидоо эрхлүүлсэн гэх зүйл ч ам дамжин яригдсаар байгаа.

Баримт 14.

Олон нийтийн анхааралд өртдөггүй С.Баярын гэр бүл, охид ийнхүү хар муугаар олны танил болсон. Үүнд Оюутолгойн гэрээг толгойгоороо хариуцна хэмээн ам өчиг өгсөн С.Баяр гуай буруутай.

Баримт 15.

Үндсэндээ америкт долоон хаустай гэж баримт дэлгэгдсэн. Гэхдээ үүнээс гадна өөр зүйл ч байх боломжтой хэмээн тухайн үед УИХ-ын гишүүн асан Г.Уянга мэдээллэж байсан билээ.

Баримт 16.

Хаусны талаархи мэдээлэлд “С.Баярын анхны эхнэр О.Гэрэлтуяа, анхны эхнэрээс төрсөн охин Б.Нандин, Б.Хонгор, Б.Бадамханд, удаах эхнэр Э.Сувд нарын нэр дээр АНУ-ын хэд хэдэн хотод дээд зэрэглэлийн, өндөр үнэ бүхий хувийн орон сууц худалдан авсан. Дээрх байшингуудын нийт өртөг нь 11 сая ам.доллар буюу одоогийн ханшаар 21 тэрбум төгрөг” хэмээн дурдаж байсан юм.

Баримт 17.

Харин одоогийн мөнгөн дүнд шилжүүлбэл худалч хүний үгээр бол хоёр дахин өртөгтэй болж таарна.

Баримт 18.

Ямартай ч аавынхаа буянаар чамгүй их хэмжээний хөрөнгө, хаустай болсон тухай хардлага одоо ч явдаг. Гэхдээ бодит байдал дээр хөрөнгө бэл бэнчингийн талаархи асуудал огт яригддаггүй.

Баримт 19.

Б.Нандингийн хувьд АНУ-д боловсрол эзэмшсэн, хүмүүжсэн учир өндөр дээд хэмжээний боловсролтой нь ойлгомжтой. Энэ талаархи мэдээлэл ч тун хомс. Зөвхөн түүнийг америк иргэншилтэй, сурч хүмүүжсэн гэхээс өөр зүйл огт байхгүй.

Баримт 20.

Дэлхийд гайхагдах томоохон ордын асуудлаар чамгүй олон жил маргаж байгаа ч өнөө хэр нь нэг тийш болоогүй яваа. С.Баярын охидын оффшор дансны тухай лавлах, байцаах боломжгүй. Учир нь, АНУ-ын иргэншилтэй.

Баримт 21.

Магадгүй энэ хэргээр байцаалт авах хүсэлт гаргавал АНУ-ын тал зөвшөөрөхгүй нь тодорхой. Яагаад гэвэл иргэнийхээ эрх ашгийг хэзээд хамгаалдаг улс.

Баримт 22.

С.Баярын гэх тодотголтой асуудлыг АТГ, цагдаагийнхан шалгасан ч үр дүнд хүрээгүй. Зөвхөн охидоороо дамжуулан сая доллар угаасан гэх хий хоосон хардлага л дагуулсан хэвээр байгаа. Б.Нандингийн нэр дээр байх хаус оффшор ямар замаар хэрхэн очсон нь ч бүрхэг.

Баримт 23.

Уг хэрэг эцэслэн шийдэгдэх ганцхан боломж байгаа. Тэр нь, Б.Нандин болон дүү нараас мэдүүлэг авах, шалгах. Гэвч энэ нь хэзээ ч бүтэхгүй мөрөөдөл.

Баримт 24.

Эцэст нь хэлэхэд, С.Баяр монголын ард түмэнп маш том өртэй, гай тарьсан хүнээр цоллогдсон. Тэгвэл түүний балаг охидынх нь нэр хүндийг ч сэвтээлээ. Магадгүй оффшор, Оюутолгой, хаусны асуудлууд мөнхөд охидынх нь нэртэй холбогдож, харлуулсан хэвээр байх нь.

Сэдвүүд:

Дэлгэрэнгүй ...

4 Сэтгэгдэл

24 баримт

ГАВЬЯАТ БОКСЧИН М.НАНДИНЦЭЦЭГИЙН ТУХАЙ 24 БАРИМТ

Нийтэлсэн

2 жил өмнө

2022-09-20

Нийтэлч

24barimt

БАРИМТ 1. Тэрбээр 1988 оны зургаадугаар сарын 3-нд Эрдэнэт хотод төржээ.

БАРИМТ 2. Ам бүл тавуулаа. Айлын том охин бөгөөд хоёр дүүтэй.

БАРИМТ 3. Анх түүнд “Шавь” цогцолбор сургуулийн биеийн тамирын багш Х.Хүдэрбаатар боксын спортоор хичээллэх санал тавьж байжээ.

БАРИМТ 4. “Шавь” цогцолборт гурван сар хэртэй бэлтгэл сургуулилт хийж, дасгалжуулагч Л.Энхбаатар багшид шавь оржээ..

БАРИМТ 5. Тэрбээр Л.Энхбаатар багшийнхаа анхны эмэгтэй шавь нь юм.

БАРИМТ 6. 2003 оны өсвөр үеийнхний УАШТ-ий 48 кг-ын жинд хүрэл медаль хүртжээ. Энэ нь түүний анхны амжилт юм.

БАРИМТ 7. Бэлтгэл хийж эхлээд удаагүй байхдаа анхны тэмцээнээсээ хүрэл медаль хүртсэн цагаас эхлэн аав, ээж нь одоог хүртэл дэмжиж байгаа ажээ

БАРИМТ 8. М.Нандинцэцэг боксын спортоор 2003 оноос хойш хичээллэж байгаа бөгөөд энэ хугацаанд сүүлийн 12 жилийн турш УАШТ-ийг тасралтгүй тэргүүлсэн.

БАРИМТ 9. Тэрбээр Америкийн боксчин Марлен Эспарзатай 2011 оны Дэлхийн цомд тулалдсан удаатай.

БАРИМТ 10. Тэрбээр голдуу эрэгтэйчүүдтэй бэлтгэл хийдэг.

БАРИМТ 11. Тэр МУБИС-ийг 2010 онд спорт аялал жуулчлалын мэргэжлээр төгссөн. Төгсөөд сургуульдаа хоёр жил ажиллажээ.

БАРИМТ 12. Тэрбээр баруун гараараа бичдэг ч солгой өрөлттэй.

БАРИМТ 13. Тэр өрсөлдөгчөө ихэвчлэн өөр рүүгээ дуудаж тоглодог. Урд гарын хажуу, хойд гарын шулуун цохилттой.

БАРИМТ 14. Түүний ээж цэцэрлэгийн багш. Хүмүүс түүнийг ээжтэйгээ их адилхан гэдэг. Ээж нь залуудаа хөнгөн атлетикаар хичээллэдэг байжээ.Харин түүний аав Үндэсний цэцэрлэгт хүрээлэнд ажилладаг.

БАРИМТ 15. М.Нандинцэцэг нь Монгол Улсын 11 удаагийн аварга бөгөөд Азийн наадмаас хүрэл медаль, дэлхийн цомын мөнгөн медальтай юм.

БАРИМТ 16. Тэр энгийн үед өдөрт 2-3 цагийн бэлтгэл хийдэг. Харин тэмцээнд явах үедээ өдөрт 3-4 удаа бэлтгэл хийдэг. Бэлтгэлийнх нэг давтамж хоёр цаг үргэлжилдэг байна.

БАРИМТ 17. Сонирхогчдын боксын эмэгтэйчүүдийн Дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээн Энэтхэгийн Шинэ Дели хотноо 2018 онд арваннэгдүгээр сарын 15-24-нд явагдаж өнгөрсөн. Тус тэмцээнд тэр Мароккогийн Зохра Захроутай хүрэл медалийн төлөө тулалдаж, 5:0 ялалт байгуулсан юм. Улмаар Болгарын С.Петроватай мөнгөн медалийн төлөө тулалдаж ялагдсан юм.

БАРИМТ 18. Гэвч тэрбээр хүрэл медалийн болзол хангаж, Монголын эмэгтэй боксчдоос дэлхийн медаль хүртсэн анхны боксчин болоод байгаа.

БАРИМТ 19. Энэ нь түүнийг “Бөртэ чоно 2018” наадмын оны шилдгийн шилдэг тамирчин болгож байв.

БАРИМТ 20. Түүний эдгээр амжилтууд Монгол Улсад боксын спорт үүсч хөгжсөний 70 жилийн түүхэн ойд барьсан том бэлэг байлаа.

БАРИМТ 21. Жингээ хасах гэж байгаа залуучуудад бокс хамгийн тохиромжтой учир хичээллээрэй хэмээн уриалдаг.

БАРИМТ 22. Гоо сайханд орж, дэлгүүр хэсэх туйлын дуртай.

БАРИМТ 23. Хүмүүс түүнийг рингэн дээрээс харахад ширүүн харцтай, айхтар харагддаг гэдэг бөгөөд тулж яривал их зөөлөн эмэгтэй гэж дүгнэдэг.

БАРИМТ 24. Олон улсын боксын холбоо эмэгтэй тамирчдын чансааг гаргахад тэрбээр 875 оноогоор гуравдугаарт бичигдэж байв.

Дэлгэрэнгүй ...

24 баримт

Букенхемийн ордон Хатан хаан II Элизабетийн 24 баримт

Нийтэлсэн

2 жил өмнө

2022-09-12

Нийтэлч

24barimt

Букенхемийн ордон Хатан хаан II Элизабетийг таалал төгссөн (2022.09.08) мэдээг зарлалаа.
II Элизабет Хатан хаан бол Нэгдсэн Вант Улс болон Хамтын нөхөрлөлийн бусад 14 хаант
улсын хатан хаан байсан юм. 70 жил Их Британийн хаан ширээнд суусан II Элизабет таалал
төгссөнөөр түүний хүү Чарльз III 74 насандаа хаан болж буй юм.

Хатан хаан II Элизабетийн
талаархи 24 баримтыг хүргэе.

1. II Элизабет бол Их Британийн хамгийн удаан хаан ширээнд суусан хатан хаан. Тэрбээр 70 жил хаан ширээнд суужээ.

2. Түүнийг хаан ширээнд суусан энэ 70 жилийн хугацаанд Их Британид 15 Ерөнхий сайд солигджээ. Түүний засаглал 1874 онд төрсөн Уинстон Черчиллээс эхлээд 1975 онд төрсөн хатагтай Лиз Трасс хүртэл 15 Ерөнхий сайдыг хамарчээ.

3. Хатан хаан Элизабет 1926 оны дөрөвдүгээр сарын 21-нд Лондонгийн Мэйфэйр хотод Йоркийн гүн, гүнгийн авхайн анхны хүүхэд болон мэндэлсэн. Тухайн үед Элизабет Александра Мэри Виндзортыг хаан ширээнд сууна гэж бараг хэн ч таамаглаж байгаагүй юм. Гэсэн ч 1936 онд түүний авга ах Эдвард VIII хаан ширээнээс татгалзсанаар Элизабетийн аав Жорж VI хаан болсон юм. Ингэснээр Лилибет 10 настайдаа хаан ширээг залгамжлагчаар тодров.

4. Лилибет гүнж 21 насандаа 1947 оны арваннэгдүгээр сарын 20-нд Вестминстрийн сүмд Дани, Грекийн хунтайж Филиптэй гэрлэв. Грекийн хунтайж Филипп Эдинбургийн герцог цол хүртжээ. Тэд энэ цагаас хойш 74 жил хамтдаа аз жаргалтайгаар амьдарсан бөгөөд хунтайж Филипп 2021 онд 99 насандаа таалал төгссөн билээ.

5. Хатан хаан Элизабет, хунтайж Филипп нар гурван хүү, нэг охинтой. Ууган хүү Чарльз нь 1948, Анн гүнж 1950, ханхүү Эндрю 1960, хунтайж Эдвард 1964 онд төржээ. Хатан хаан найман ач, 12 гучтай болоод байв. Ханхүү Эндрюг төрүүлснээр хаан ширээнд сууж байхдаа амаржсан анхны хатан болж байв.

6. Хүндээр өвдсөн байсан аав Жорж VI хааныг төлөөлөн Кени улсад айлчлал хийж байсан угсаа залгамжлагч Элизабет Лондонд буцаж ирэхдээ хатан хаан болон ирж байв. Энэ бол 1952 оны зургадугаар сар байлаа. Элизабетийг Кени улсад айлчилж байхад нь хаан таалал төгссөн юм.

7. 1952 оны зургадугаар сарын 2-нд Вестминстрийн сүмд Элизабет II титэм зүүсэн юм. Түүний титэм зүүх ёслолыг үзэхээр 20 сая хүн цугларсан байсан гэдэг. Ийнхүү Элизабетийн хаанчлал 27 насанд нь эхлэв.

8. Хаан төрийг барьж байсан энэ хугацааны онцлох шинэчлэл нь Букенгэмийн ордныг олон нийтэд нээлттэй болгосон нь юм. Хатан хааны гэр бүлийн ховор нандин цуглуулгыг олон нийтэд дэлгэн үзүүлэхээр хамгийн анх 1962 онд Букингэмийн ордон олон нийтийн өмнө үүдээ нээж байв.

9. Хатан хааны хамгийн олон удаа айлчилсан улс нь Канад байв. Хаан ширээнд заларснаасаа хойш дэлхийн 116 оронд очсон тэрбээр Канадад 22 удаа айлчилж байжээ. Тэрбээр мөн жил бүр Эдинбүргт очдог байсан. 1986 онд Хятадад айчлилснаар тус улсад айлчилсан Британийн хамгийн анхны язгууртан болж байв.

10. Түүнийг хаанчлах энэ хугацаанд маш олон улс төрийн болон нийгмийн өөрчлөлтүүд гарсан. Дайны дараах хэмнэлтийн жилүүдээс эхлээд эзэнт гүрнээс хамтын нөхөрлөл рүү шилжих шилжилт, хүйтэн дайны үе, Их Британи Еюропын холбоонд элсч, гарах гээд маш олон өөрчлөлт авчирсан үйл явдлууд II Элизабетийн хаанчлалын үед тохиожээ.

11. Элизабет бол Францын XIV Луигийн араас хамгийн урт насалсан, хамгийн удаан хаан ширээнд суусан Их Британийн хаан бөгөөд дэлхийн түүхэн дэх хамгийн удаан засагласан бүрэн эрхт хоёр дахь хаан байсан юм.

12. Хатан хааны гурван хүүхэд нь гэр бүлээсээ салж, угсаа залгамжлагчийн гэргий байсан гүнж Диана Парист автомашины ослоор өөд болсон зэрэг нь Хатан хааны хувийн амьдралын хамгийн гунигт үе нь байсан гэдэг.

13. Хатан хаан Элизабет гэртээ хувиараа боловсрол эзэмшсэн бөгөөд Дэлхийн II дайны үед туслах нутаг дэвсгэрийн албанд алба хаасан. Армийн эмэгтэйчүүдийн хэсэгт тэрбээр Ерөнхий сайд Уинстон Черчиллийн охинтой хамт элсч байжээ.

14. Хатан хаан II Элизабет жолоо барих маш дуртай байсан. Дэлхийн II дайны сүүлийн хэдэн саруудад эмэгтэйчүүдийн цэргийн ангид элсэж, механикч-жолооч чиглэлээр бэлтгэгдэж, дэслэгч цол хүртэж байв. Мэдээж хэрэг хатан хаанд хувийн жолооч байдаг ч, тэрээр амралтын өдрүүдээр өөрөө жолоо барих дуртай байв.

15. Хатны титэм XV зуунаас хойш янз бүрийн хэлбэртэй байсан. Одоогийн хувилбарыг 1937 онд бүтээсэн.

16. Хатан хаан II Элизабет бол Их Британи улсын нутаг дэвсгэр дээр жолооны үнэмлэхгүйгээр жолоо барих эрхтэй цорын ганц хүн байсан юм. Тэрбээр бүх машиндаа улсын дугаар хадахгүйгээр явах эрхтэй байсан юм.

17. Хатан хаан Элизабет хаан байх хугацаандаа 3.5 сая гаруй захидал хүлээн авчээ. Харин 1976 онд хамгийн анх и-майл бичиж байсан бөгөөд Хатан хааны анхны и-майлыг Британийн армийн цэргүүд хүлээн авч байсан байна.

18. Тэрбээр 2010 онд “Британийн хаант засаглал” гэсэн нэртэй Фэйсбүүк хуудас нээж байжээ. Мөн тэрбээр ордны ажилтнуудын удирддаг @theroyalfamily хаягаар твиттер, инстаграмаа хөтөлдөг байжээ.

19. Хатан хааны эзэмшилд 88 хун багтдаг. Хатан хааны эрхэмсэг хунгууд Темза голд тусгай хамгаалагчийн халамж асаргаанд нутаглаж байдаг. Тэднээс гадна Их Британийн бүх гол мөрөнд байх халим, дельфин, аварга загаснууд хатан хааны эзэмшилд багтдаг юм. 1324 онд II Эдвард хаан улсынхаа нутаг дэвсгэрт байх бүх гол мөрний халим, аварга загасуудыг хааны мэдлийнх гэж тунхагласан нь өнөө хүртэл хүчин төгөлдөр үйлчилж байгаа аж.

20. Хатан хаан 200 орчим уралдааны тагтаатай байсан. Лилибет гүнж дүү Маргарет гүнжийн хамт тагтаа барьсан зураг ч бий.

21. Тэрбээр дөрвөн настайгаасаа морь унах дуртай болжээ. Тухайлбал, түүний анхны одой морь болох Пегги хэмээх Шетланд морийг дөрвөн настайд нь өвөө V Жорж хаан бэлэглэж байв. Хатан хаан адуу тэжээдэг бөгөөд улирал бүр 25 орчим морьдыг хааны уяанд сургадаг байв.

22. Хатан хаанд үнэт эдлэлийн арвин баялаг цуглуулга бий. Үнэт эдлэлийнх дийлэнх нь гоёмсог титмүүд бөгөөд заримыг нь үе уламжлан өвлөн авсан бол зарим нь бэлгэнд иржээ. Тухайлбал, дэлхийн хамгийн том ягаан алмааз бүхий титэм болон Австралийн нэгэн зүйл модны навчийг дүрсэлсэн асар үнэтэй энгэрийн зүүлтийг тус улсын Засгийн газраас түүнд бэлэглэж байсан юм.

23. Хатан хаан II Элизабеттай нэгэн цаг үед амьдарч буй эзэн хаадаас 60 гаруй жил төр барьж, очир эрдэнийн ой тэмдэглэсэн гурван л хүн байв. Тэд бол Тайландын эзэн хаан Бумибол Адулядж, Малайзын Жохор мужийн Султан, Японы эзэн хаан Хирохито байсан юм.

24. Их Британийн Хатан хаан II Элизабет 70 жил хаан ширээнд суусны эцэст 96 насандаа Шотландын Балморалд эдлэн газартаа 2022 оны есдүгээр сарын 8-нд таалал төгслөө.

Дэлгэрэнгүй ...

24 баримт

ӨНӨӨДРИЙН ОНЦЛОХ 24 БАРИМТ ЖҮДО БӨХИЙН АЗИ ТИВИЙН АВАРГА Ё.БАСХҮҮ

Нийтэлсэн

2 жил өмнө

2022-08-29

Нийтэлч

24barimt

Жүдо бөхийн Азийн аварга шалгаруулах тэмцээн Казахстан улсын Нур-Султан хотноо
үргэлжилж байна. Энэхүү тэмцээнд 17 улсын 168 шилдэг тамирчид өрсөлдөж байгаа бөгөөд
Монгол Улсаа төлөөлөн олимпын хүрэл медальт Ц.Цогтбаатар, Ё.Басхүү, Б.Хорлоодой
тэргүүтэй 18 бөх оролцож буй. Эрэгтэйчүүдийн -66 кг жинд өрсөлдсөн Ё.Басхүү алтан
медалийн төлөө Японы Рёома Танакаг ялж Азийн аварга цолны эзэн боллоо.

БАРИМТ 1. Ё.Басхүү нь 1993 оны аравдугаар сарын 1-ны өдөр Завхан аймгийн Нөмрөг суманд төржээ.
БАРИМТ 2. Энэ жил 29 нас хүр яваа тэрбээр үндэсний шигшээ баг, “Хилчин” спорт хорооны харьяат тамирчин юм.
БАРИМТ 3. Түүний биеийн өндөр 175 см, 66 кг жинтэй. 66 кг-ийн жинд барилддаг.
БАРИМТ 4. Ё.Басхүү 2019 онд Токиод болсон дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнд анх удаа оролцож тавдугаар байр эзэлж байсан.
БАРИМТ 5. Түүний дараа 2021 оны Будапештийн дэлхийн аварга шалгаруулах тэмцээнээс хүрэл медаль хүртжээ.
БАРИМТ 6. Тус тэмцээн дээр хүрэл медалийн төлөөх барилдаанд Казахстаны бөх Елдос Жумакановтой учраа таарсан хэдий ч гэмтлийн улмаас дэвжээнд гараагүй байна.
БАРИМТ 7. Ё.Басхүү, Елдос Жумаканов хоёр нь өмнө нь хоёр удаа дэвжээнд таарч байсан бөгөөд Ё.Басхүү хоёр удаа давж байжээ.
БАРИМТ 8. Тэрбээр хэвлэлд өгсөн ярилцлагадаа “2019 оны дэлхийн аваргад эхнээсээ хүндхэн барилдаануудыг хийсэн. Дэлхийн аваргын бэлтгэл дээр эхний 20 бөхийн барилдааны бичлэгийг үзсэн ч яагаад ч юм Молдавын бөхийн бичлэгийг үзмээргүй санагдаад байсан. Гэтэл нөгөөх чинь надад нэг мэх бэлдсэн байж. Намайг лав барингуут шахаж татаад унагачихсан. Маш их харамссан, уйлмаар байсан. Дэлхийн дэвжээнээс медаль хүртэхийн төлөө хоёр жил уйгагүй бэлдсэний хүчинд санасандаа хүрсэн дээ” хэмээжээ.
БАРИМТ 9. Харин Токио 2020 олимпын наадмын шөвгийн наймд Ё.Басхүү, Японы Хифүми Абэтэй таарч вазари үнэлгээгээр ялагдсан.
БАРИМТ 10. Тэрбээр энэ талаараа “Хифүми Абэтэй хоёрдугаарт таарахдаа төлөвлөсөн барилдаанаа хийж чадаагүй. Үндсэн цагт оноо алдахгүй байгаад нэмэлт цагт явъя гэсэн бодолтой гарсан маань буруудсан ч байж магадгүй. Эхнээсээ л явдгаараа яваад барилдсан бол яах ч байсан юм билээ. Абэ аваргатай өмнө нь 2018 оны Осакагийн Гранд Слам, 2019 оны дэлхийн аваргад таарч хожигдож байсан. Хоёр хожигдлоо, хожлоо тайлъя гэж бодсон ч чадаагүй” хэмээн ярьсан.
БАРИМТ 11. Дэлхийн аваргын хүрэл медальт, Ази тивийн аварга Ё.Басхүү дотоодын улсын аварга шалгаруулах тэмцээнээс аварга авч үзээгүй гэнэ.
БАРИМТ 12. Улсын аварга шалгаруулах тэмцээнд дөрвөн удаа оролцсон ч 2018, 2019 онуудад хүрэл медаль хүртэж байжээ.
БАРИМТ 13. 2020 онд ОХУ-ын Екатеринбург хотод зохион байгуулагдсан “Их дуулга” тэмцээний 73 кг-ийн барилдаанд оролцоод шагналт долоодугаар байранд орсон.
БАРИМТ 14. Энэ тэмцээн түүний хувьд хамгийн дурсамжтай, урам өгсөн ялалт байсан тухай нэгэн ярилцлагадаа дурдсан байдаг.
БАРИМТ 15. Учир нь 66 кг-ийн жинд Д.Төмөрхүлэг, Д.Алтансүх нар барилдахаар болж Ё.Басхүүг 73 кг-ийн жинд барилдуулахаар болжээ. Шалгуулах гэтэл цагаан кимоногүй хэмээн бүртгэхээс татгалзсан тул Х.Цагаанбаатар уулзаад “Энэ 66 кг-д барилддаг хүүхэд. Хаашдаа 73 кг-д шалихгүй байх, бүртгээд авчхаач” гэж гуйгаад зөвшөөрүүлж байжээ.
БАРИМТ 16. Түүний жүдогийн анхны багш нь Завхан аймгийн Нөмрөг сумын харьяат, аймгийн заан Г.Батцэрэн бол хотод ирж “Аврагч” спорт хорооны Ц.Шийрэв багш дээр иржээ. Харин одоо үндэсний шигшээ багт ахлах дасгалжуулагч Х.Болдбаатар тэргүүтэй багш нарын бэлтгэл дор удирдуулж байна.
БАРИМТ 17. Харин түүнийг жүдо бөхөөр хичээллэхэд хамгийн их нөлөөлсөн хүн нь улсын гарьд М.Баяржавхлан. М.Баяржавхлан нь түүний өвөөгийн талын ойрын хамаатан юм.
БАРИМТ 18. Ё.Басхүү дээрээ нэг төрсөн ахтай. Түүний ах Ё.Улсболд нь Завхан аймгийн начин цолтой.
БАРИМТ 19. Тэрбээр бага наснаасаа эхэлж барилдаж эхэлжээ. “Найзууд, дүү нартайгаа орой, шөнө байсан ч сарны гэрэлд ч хамаагүй барилддаг байсан. Г.Батцэрэн багш маань хивс дэвсэж байгаад барилдуулдаг байсан” гэв.
БАРИМТ 20. Жүдо бөхөөс гадна үндэсний бөх, самбо, кураш бөхөөр барилддаг. Завхан аймагтаа дөрвөн сумын нэгдсэн барилдаанд зодоглож түрүүлж байсан.
БАРИМТ 21. Хамгийн анхны тэмцээн нь самбо бөхийн залуучуудын улсын аварга шалгаруулах тэмцээний 62 кг-д барилдаж хүрэл медаль хүртэж байсан бол жүдо бөхөөр “Шонхор кап” тэмцээнд оролцож түрүүлж байжээ.
БАРИМТ 22. Ардын хувьсгалын түүхт 100,101 жилийн ойн хүчит бөхийн барилдаанд зодоглож нэгийн даваанд улсын заан Н.Жаргалбаяртай учраа таарч өвдөг шороодсон.
БАРИМТ 23. Хүүхэд байхдаа хурдан моринд хайртай, морь унах дуртай байв.
БАРИМТ 24. Эдгээр өдрүүдэд Казахстан улсын Нур-Султан хотноо зохион байгуулагдаж байгаа Ази тивийн аварга шалгаруулах тэмцээнд манай улсаас 18 жүдоч оролцсоноос -66 кг жинд Японы Риома Танакаг ялж Ё.Басхүү алтан медаль хүртсэн.