Эдийн засаг
Дунзьян боомт дахь Монгол Улсын эзэмшлийн 10 га газарт тээвэр логистикийн төв барих ажлыг 7 дугаар сард эхлүүлнэ

“Монголын төмөр зам” ТӨХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Цэнгэл энэ сарын 26-ны өдөр БНХАУ-ын Тяньжин хотноо тус улсын “Тяньжин порт” төрийн өмчит компанийн охин компани болох “Тяньжин портын эдийн засаг техник технологийн хамтын ажиллагаа” ХХК-тай “Хятад Монголын Олон Улсын Логистик Бүс” хамтарсан компанийг байгуулах гэрээнд гарын үсэг зурлаа.

Монгол Улсыг далайд гарах үйл ажиллагаанд БНХАУ-аас дэмжлэг үзүүлэх, Тяньжин хотын Дунзянь боомтод эдийн засгийн бүсэд 10 га газрыг 50 жилийн хугацаатай, нэн хөнгөлөлттэй нөхцөлөөр эзэмшүүлэхээр тусгасан санамж бичгийг анх 2009 онд Тяньжин хотын Ардын засгийн газар тухайн үеийн ЗТБХБЯ хооронд байгуулсан юм.
Мөн өнгөрсөн оны 2 дугаар сард МУЗТХ-ийн сайд, БНХАУ-ын Тээврийн сайд болон Тяньжин хотын Ардын засгийн газрын дарга нар 2009 онд байгуулагдсан энэхүү санамж бичгийг МУ-ын “Талын зам”, “Хөгжлийн зам” БНХАУ-ын “Бүс ба зам” хөгжлийн хөтөлбөрүүдтэй уялдуулж, агуулгыг баяжуулж шинэчлэх нь зүйтэй хэмээн тохиролцож уг санамж бичгийг 2018 оны 5 дугаар сард шинэчлэн байгуулжээ.
Тяньжин хотын Дунзьян боомт дахь Монгол Улсын эзэмшлийн 10 га газарт тус тээвэр логистикийн төвийг байгуулах бүтээн байгуулалтын ажлыг ирэх 7 дугаар сард эхлүүлэх бөгөөд Монгол, Хятад Улс хооронд дипломат харилцаа тогтоосны 70 жилийн ойтой давхцаж буйгаараа онцлог үйл явдал болж байгаа юм.
Монгол Улс Тяньжин дахь тээвэр логистикийн төвөөр дамжуулан Европын зах зээлд гарна

Тус логистикийн төв байгуулагдсанаар Монгол Улсын эдийн засагт үзүүлэх үр ашгийн талаар “МТЗ”ТӨХК-ийн Гүйцэтгэх захирал Б.Цэнгэлтэй ярилцлаа.
– “Хятад Монголын Олон Улсын Логистик Бүс” ХХК хамтран ажиллах гэрээнд гарын үсэг зурж байгуулснаар Монгол Тяньжины худалдаа эдийн засгийн хамтын ажиллагаанд ямар ач холбогдолтой вэ?
– Юун түрүүнд 10 жил зогсонги байдалд байсан төсөл өнөөдөр эхлэж байгаад баяртай байна.
Нэгдүгээрт Монгол Улсын хувьд Тяньжин хот болон Тяньжин боомт нь худалдааны гол гарц байсаар ирсэн цаашдаа ч байх болно. Өөрөөр хэлбэл Монгол Улсыг чиглэн ирж байгаа бараг бүх бүтээгдэхүүн Тяньжин порт дээр боловсруулагдаж, төмөр замаар Монгол Улсад ирж байгаа. Тяньжин боомт нь Монгол Улсын ачаа тээвэр, логистикийн хувьд өмнө ч үнэ цэнэтэй байсан, одоо ч үнэ цэнэтэй байгаа цаашид ч үнэ цэнэтэй байх болно. Өнөөдөр бид Тяньжины Дунзян худалдааны чөлөөт бүсэд өөрийн гэсэн 10 га газрыг хамтран эзэмших тээвэр логистикийн төв анх удаа байгуулах гэж байгаагаараа цоо шинэ нөхцөл боломж бий болгож байна.
Хоёрдугаарт, Монгол Улс далайд гарцтай болох, далайгаар дамжаад гуравдагч зах зээлрүү гаргах боломж нөхцөлийг БНХАУ бүрдүүлж өгч байгаа учир төслийн цаашдын үйл ажиллагаа идэвхжин хөгжих нь дамжиггүй юм.
Гуравдугаарт, Монгол Улсын аж ахуй нэгж байгууллагууд нь Монгол Улсын нийгэм, эдийн засгийн бараа бүтээгдэхүүн, логистикийн онцлогт нийцсэн ажил үйлчилгээг уг логистикийн төвөөр дамжуулж үзүүлэх таатай нөхцөл бүрдсэн гэж ойлгож болно. Энэ нь зөвхөн логистик, агуулахын үйл ажиллагаа эрхлээд зогсохгүй нэмүү өртөг шингэсэн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж БНХАУ-ын дотоодын зах зээл болон гуравдагч зах зээлд гаргах бүрэн боломж нээгдэж байгаа гэдгийг хэлэх нь зүйтэй.
– Ирээдүйд “Монголын төмөр зам” ТӨХК нь “Хятад Монголын Олон Улсын Логистик Бүс” ХХК-аар дамжуулан Монгол Тяньжины худалдаа эдийн засгийн хамтын ажиллагаа, “Хятад Монгол Оросын Эдийн Засгийн Коридор” хөтөлбөрийн бүтээн байгуулалтыг хэрхэн эрчимжүүлэх , Хятадын “Бүс ба Зам” санаачлага болон Монголын “Хөгжлийн зам” хөтөлбөртэй хэрхэн уялдуулан ажиллах вэ?
– 2016 онд Монгол, Хятад, Орос гурван улсын Азийн авто замаар дамжин өнгөрөх тээвэрлэлтийг явуулах Засгийн газар хоорондын хэлэлцээр батлагдсан. Тяньжин-Улаанбаатар-Улаан-Үүд гэсэн авто тээврийн маршрут гаргасан байгаа нь улс дамнасан тээвэрлэлтийн үйл ажиллагааг эрхлэх эрх зүйн орчин олон улсын хэмжээнд бий болгож байна гэж үзэх хэрэгтэй.
Өөрөөр хэлбэл, Дунзяны логистикийн төвд бараа бүтээгдэхүүнээ хуримтлуулаад өөрийн чингэлгийн галт тэргийг Тяньжин-Улаанбаатар-Улаан-Үүд ээр дамжуулан Европын зах зээлд гаргах тээвэр логистикийн үйлчилгээ үзүүлэхээр төлөвлөж байгаа. Монгол Улс нь уул уурхай, хөдөө аж ахуйн бараа бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл зонхилдог улс гэдгийг та бүхэн мэднэ. Тиймээс нэн ялангуяа малын гаралтай түүхий эдийг логистикийн төвөөр дамжуулан 3 дагч зах зээлд гаргах боломжийг бүрдүүлэхийг эрмэлзэж байна. Энэ тал дээр хоёр компанийн хооронд төлөвлөсөн олон ажлууд бий. Мөн бид аялал жуулчлалын салбарт анхаарлаа хандуулж ажиллана. Учир нь Тяньжин хотын түүхэн дурсгалт газрууд, цаг агаар, далайд гарцтай зэрэг давуу талуудыг ашиглах боломж бололцоо бидэнд байгаа.
Ард түмний соёлын солилцоог бид үүгээр дамжуулан хийх боломжтой. Ингээд цааш яривал бидэнд нөхцөл боломж, улам илүү өргөн далайцтай болж байгаа нь илт харагдаж байгаа байхаа.

Эдийн засаг
Үхрийн цул махны үнэ өсөж 22947 төгрөг болжээ

Нийслэлийн статистикийн газраас махны үнийн мэдээллийг танилцууллаа. Тодруулбал, 2025 оны 04 дүгээр сарын 14-ны өдрийн байдлаар хонины ястай мах нэг килограмм нь дунджаар 17498 төгрөг, үхрийн ястай мах нэг килограмм нь дунджаар 19990 төгрөгийн үнэтэй тус тус худалдаалагдаж байна.
Өмнөх долоо хоногтой харьцуулахад үхрийн ястай махны үнэ 0.4 хувиар өсөж 19990 төгрөг, үхрийн цул махны үнэ 1.4 хувиар өсөж 22947 төгрөгийн дундаж үнэтэй байна.
Эдийн засаг
Уул уурхай олборлолт 857.6 тэрбум төгрөгөөр өсжээ

Аж үйлдвэрийн салбарын нийт үйлдвэрлэл 2025 оны эхний улирлын урьдчилсан гүйцэтгэлээр 7.9 их наяд төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 1.1(17.0%) их наяд төгрөгөөр өсчээ. Үүнд уул уурхай олборлолт 857.6 (18.6%) тэрбум төгрөг, цахилгаан хий, уур, агааржуулалтын салбар 169.5(27.2%) тэрбум төгрөгөөр тус тус өссөн нь голлон нөлөөлжээ.
Уул уурхай, олборлох аж үйлдвэрийн салбарын нийт үйлдвэрлэл 2025 оны эхний улирлын урьдчилсан гүйцэтгэлээр 5.5 их наяд төгрөг болж, өмнөх оны мөн үеэс 857.6 (18.6%) тэрбум төгрөгөөр өсөхөд металлын хүдэр олборлолт 614.0(27.2%) тэрбум төгрөг, чулуун болон хүрэн нүүрс олборлолт 234.4(11.8%) тэрбум төгрөгөөр тус тус өссөн нь голлон нөлөөлсөн байна.
Уул уурхай, олборлох аж үйлдвэрийн салбарт хүрэн нүүрс, цайрын баяжмал, төмрийн хүдэр, зэсийн баяжмал металл агуулгаараа, хайлуур жонш, хайлуур жоншны баяжмалын биет хэмжээ өмнөх оны мөн үеэс 3.2-38.8 хувиар өсөж, харин цэвэршүүлээгүй алт, газрын тос, мөнгөний баяжмал, чулуун нүүрс, баяжуулсан нүүрс, төмрийн хүдрийн баяжмал 8.5-32.0 хувиар буурчээ.
Боловсруулах аж үйлдвэрийн салбарт ус, ундаа жүүс,шингэн сүү, янжуур тамхи зэрэг гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэлийн биет хэмжээ 6.4-56.0 хувиар өсөж, харин металл бэлдэц, самнасан ноолуур, шохой, нүүрсэн шахмал түлш, цэвэр спирт, цагаан архи, катодын зэс,гурил, цемент, ноолууран сүлжмэл эдлэл, малын мах зэрэг гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл 2.3 -28.9 хувиар буурсан байна.
Эдийн засаг
Нүүрсний экспортын биет хэмжээ багасжээ

Нүүрсний экспортын биет хэмжээ энэ оны эхний 3 сарын байдлаар 15.8 сая тоннд хүрч, өмнөх оны мөн үеийнхээс 1.9 сая тонноор багасжээ.
Дэлхийн зах зээлд нүүрсний үнэ буурснаас экспортын орлого өмнөх жилийн мөн үеийнхээс 934 сая ам.доллароор багассан байна. Энэ оны эхний 3 сарын нүүрсний экспортын орлогыг өмнөх оныхтой харьцуулахад үнийн нөлөөгөөр 715 сая, биет хэмжээний нөлөөгөөр 220 сая ам.доллараар багассаныг Гаалийн Ерөнхий газар мэдээлсэн.
Дээрх хүчин зүйлсийн нөлөөгөөр гадаад валютын эрэлт ч нэмэгджээ. Банкуудаас гадаад валютын дуудлага худалдаанд өнгөрсөн оны 4 дүгээр улиралд 7 хоногт дунджаар 165 сая ам.доллар худалдан авах санал ирж байсан бол тус хэмжээ нь энэ оны эхний улиралд 192.0 сая ам.доллар болж, 27 сая ам.доллароор өсөв. Монголбанк энэ оны эхний улиралд эрэлт, нийлүүлэлтийн богино хугацааны зөрүү, түүнээс үүдэлтэй ханшийн огцом хэлбэлзлийг багасгах, стратегийн ач холбогдолтой бараа бүтээгдэхүүний төлбөрийг саадгүй хийхээр валютын дуудлага худалдааг долоо хоногт 2 удаа зохион байгууллаа. Улирлын шинжтэй валютын урсгалын богино хугацааны зөрүүнээс үүдэлтэй төгрөгийн ам.доллартой харьцах ханш энэ оны эхний улиралд оны эхнээс хойш 2.5 хувиар суларсан байна.
Түүнчлэн, манай улсын гадаад валютын улсын нөөц 5 тэрбум ам.доллар байна. Монголбанкны төсөөллөөр энэ он дуустал улирлын онцлогоо дагаад уул уурхайн салбарын идэвхжил, ноос, ноолуур, аялал жуулчлалын үйлчилгээнээс орох валютын урсгал нэмэгдэх, ирэх оны 4 дүгээр сар хүртэл төлөхөөр хүлээлгэж буй томоохон гадаад өр төлбөр байхгүй учир цаашид төлбөрийн тэнцлийн алдагдал буурах хүлээлттэй байгааг төв банк мэдээлжээ.