Улс төр
“Байнгын маргаан дагуулдаг чухал сэдвээр олон улсын Үндсэн хуулийн шүүгчид Монголд хуралдана”

Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн дарга Д.Одбаяр Үндсэн хуулийн цэц болон Европын Зөвлөлийн Венецийн комиссоос хамтран зохион байгуулж буй “Эрх мэдлийн хуваарилалт ба Үндсэн хуулийн шүүх” сэдэвт олон улсын Бага хуралд оролцохоор манай оронд хүрэлцэн ирсэн Европын Зөвлөлийн Венецийн комиссын Ерөнхийлөгч эрхэмсэг ноён Джанни Букиккио тэргүүтэй төлөөлөгчдийг өчигдөр /2019-6-05/ хүлээн авч уулзлаа.
Уулзалтын үеэр Үндсэн хуулийн цэцийн дарга Д.Одбаяр Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц Европын Зөвлөлийн Венецийн комисстой хамтран “Эрх мэдлийн хуваарилалт ба Үндсэн хуулийн шүүх” сэдэвт олон улсын бага хурлыг Монгол Улсад анх удаа зохион байгуулж буйд баярлаж байгаагаа тэмдэглээд Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц Европын Зөвлөлийн Венецийн комиссоос зохион байгуулж буй олон улсын арга хэмжээнд идэвхтэй оролцож байгаадаа сэтгэл хангалуун байна. Цаашид ч Үндсэн хуулийн эрх зүйн асуудлаар харилцан мэдээлэл, туршлага солилцох зэргээр Европын Зөвлөлийн Венецийн Комисстой харилцаа, хамтын ажиллагаагаа улам идэвхтэй хөгжүүлэхийн төлөө байна гэдгээ илэрхийллээ.
Уулзалтын үеэр Комиссын төлөөлөгчдийн сонирхсон зарим асуудал, тухайлбал, Монгол Улсад төрийн эрх мэдлийн хуваарилалтын асуудал эрх зүйн хувьд хэрхэн зохицуулагдсан зэрэг асуудлаар харилцан ярилцав.
Дараа нь Үндсэн хуулийн цэцийн дарга Д.Одбаяр Европын Зөвлөлийн Венецийн комиссын Ерөнхийлөгч эрхэмсэг ноён Джанни Букиккиод Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн “Хүндэт тэмдэг”-ийг гардууллаа. Ардчилал, хүний эрх, хууль дээдлэх ёсыг хамгаалан бэхжүүлэх, Үндсэн хуулийн эрх зүйн асуудлаар зөвлөх, дэлхийн шүүх эрх мэдэл, Үндсэн хуулийн хяналтын байгууллагуудын олон талт хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх үйлсэд түүний оруулсан хувь нэмрийг үнэлж ийнхүү шагнасан байна.
Венецийн комисс нь Европын Зөвлөлийн дэргэд Үндсэн хуулийн эрх зүйн асуудлаар зөвлөх эрхтэйгээр “Эрх зүйд үндэслэсэн ардчиллын төлөө” уриан дор ажилладаг байгууллага билээ. Одоо нийт 60 улс тус Комиссын гишүүнээр ажиллаж байгаа ажээ.
Мөн өдөр Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн дарга Д.Одбаяр өнөөдөр Улаанбаатар хотноо эхлэх “Эрх мэдлийн хуваарилалт ба Үндсэн хуулийн шүүх” сэдэвт олон улсын бага хуралд оролцох БНСУ-ын Үндсэн хуулийн шүүхийн шүүгч И Ён Жинийг хүлээн авч уулзав.
Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцэд “Цахим шүүхийн үйлчилгээний тогтолцоо бий болгох” төслийг хэрэгжүүлэхэд чухал хувь нэмэр оруулсан БНСУ-ын Засгийн газар, Үндсэн хуулийн шүүх зэрэг байгууллагад талархсанаа илэрхийлэхийн сацуу уг төсөл маш амжилттай хэрэгжиж энэ хүрээнд олон сургалтууд сайн зохион байгуулагдсаныг Үндсэн хуулийн цэцийн дарга онцлон тэмдэглэв.
Мөн тэрээр, Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэц, БНСУ-ын Үндсэн хуулийн шүүх нь найрсаг хамтын ажиллагааны олон жилийн түүхтэй бөгөөд цаашид сургалт, техник технологийн дэмжлэг туслалцаа үзүүлэх зэргээр туршлага судлах, тодорхой чиглэлээр илүү ойр дотно хамтран ажиллах сонирхолтой байгаагаа илэрхийллээ. Ийнхүү хоёр улсын Үндсэн хуулийн шүүхийн хамтын ажиллагаанд тогтсон уламжлалын дагуу БНСУ-ын Үндсэн хуулийн шүүхийн ерөнхийлөгч Юү Нам Сог Монгол Улсад айлчлал хийнэ гэж найдаж байгаагаа Үндсэн хуулийн цэцийн дарга Д.Одбаяр илэрхийлэв.
Уулзалтын үеэр ноён И Ён Жин БНСУ-ын Үндсэн хуулийн шүүхийн Ерөнхийлөгч Юү Нам Согийн мэндчилгээг Үндсэн хуулийн цэцийн даргад уламжиллаа.
Мөн өдөр Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн дарга Д.Одбаяр ОХУ-ын Үндсэн хуулийн шүүхийн шүүгч А.Кокотов тэргүүтэй төлөөлөгчдийг хүлээн авч уулзлаа. Энэ үеэр төлөөлөгчдийн тэргүүн нь Үндсэн хуулийн цэцийн дарга Д.Одбаярт ОХУ-ын Үндсэн хуулийн шүүхийн дарга В.Д.Зорькины мэндчилгээг дамжуулан хүргэв.
ҮХЦ-ийн дарга Д.Одбаяр мэндчилгээг талархан хүлээн аваад ОХУ-ын Үндсэн хуулийн шүүх өргөн бүрэлдэхүүнтэй төлөөлөгчид ирүүлсэнд талархаж байгаагаа цохон хэллээ. Олон улсын бага хурлаар Монгол Улсад төдийгүй олон улсад байнгын маргаан дагуулдаг чухал сэдвээр олон улсын Үндсэн хуулийн шүүгчид хуралдах гэж байгааг тулгамдсан асуудлаар харилцан мэдээлэл, туршлага солилцох, санал хуваалцах сайхан боломж гэж үзэж буйгаа тэмдэглэв.
Тэрээр, хоёр орны Үндсэн хуулийн шүүхийн хамтын ажиллагааны асуудлыг хөндөхдөө, өмнө нь ОХУ-ын Санкт-Петербург хотод зохион байгуулсан хоёр талын арга хэмжээний үргэлжлэл болгон Үндсэн хуулийн эрх зүйн хөгжлийн түүх, уламжлал, тулгамдсан асуудлаар Монгол Улсад уулзалт зохион байгуулах саналтай байгааг нь ОХУ-ын Үндсэн хуулийн шүүхийн даргад уламжлахыг хүслээ.
Оросын Үндсэн хуулийн шүүхийн төлөөлөгчдийн тэргүүн хариу хэлсэн үгэндээ, “Эрх мэдлийн хуваарилалт ба Үндсэн хуулийн шүүх” сэдвийг хэлэлцэхээр олон улсын хурал зохион байгуулж, түүнд өндөр түвшний төлөөлөгчид ирсэн нь Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн олон улсын нэр хүнд өндөр байгааг харуулж байна гэдгийг онцлон тэмдэглэв гэж Үндсэн хуулийн цэцийн хэвлэл, мэдээллийн төлөөлөгч мэдээлэв.

Улс төр
Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж “Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” олон улсын чуулга уулзалтад илтгэл тавив

Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга, Улсын Их Хурал дахь Монгол-Оросын парламентын бүлгийн дарга Б.Пүрэвдорж, Улсын Их Хурлын гишүүн, Ёс зүй, дэгийн байнгын хорооны дарга Б.Баярбаатар, Улсын Их Хурлын гишүүн, Нийгмийн бодлогын байнгын хорооны дарга Л.Энхнасан, Улсын Их Хурлын гишүүн Б.Батбаатар нар 2025 оны 04 дүгээр сарын 28, 29-ний өдрүүдэд ОХУ-ын Волгоград хотноо зохион байгуулагдсан “Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” олон улсын чуулга уулзалтад оролцлоо.
Аугаа их эх орны дайны ялалтын 80 жилийн ойн баярын өдрийг угтсан энэхүү арга хэмжээнд Тусгаар улсуудын хамтын нөхөрлөлийн гишүүн орнууд, Европ, Ази, Латин Америкийн найрсаг орнуудын парламентын төлөөлөгчид болон түүхч, судлаач, эрдэмтдийн төлөөлөл оролцов. Чуулга уулзалт салбар болон өргөтгөсөн хуралдаануудаар зохион байгуулагдаж, өргөтгөсөн хуралдааныг ОХУ-ын Холбооны Хурлын Төрийн Думын дарга В.В.Володин нээсэн юм. Тэрбээр хэлсэн үгэндээ, өнөөдөр бид Волгоград баатар-хотод чуулж байгаа нь санамсаргүй хэрэг биш юм. 200 өдөр, шөнө үргэлжилсэн Сталинградын тулалдаан Аугаа их эх орны дайн болон Дэлхийн II дайны үр дүнг тодорхойлсон эргэлтийн цэг хэмээн тодотгож, дэлхий дахинаа энх тайван тогтоох үйлсэд орон орны оруулсан баатарлаг гавьяа, хувь нэмрийг онцлон, түүхийг гуйвуулахгүй байх нь зүйн хэрэг гэв. Тэрбээр, дайны жилүүдэд монголын ард түмний оруулсан хувь нэмэр үнэлэгдэшгүй байсныг цохон тэмдэглэсэн юм.
Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж тус чуулга уулзалтын өргөтгөсөн хуралдааны үеэр илтгэл тавив. Тэрбээр илтгэлдээ, дэлхий дахины тэр дундаа оросын ард түмний түүхийн нэг гол үйл явдал нь 1941-1945 онд болсон Аугаа их эх орны дайн юм. Тэртээ 80 жилийн өмнө болсон энэхүү дайны түүхийг оросын ард түмэн санан дурсаж, дайнд амь үрэгдсэн сая сая эх орончдынхоо алдар гавьяаг бахархан мөнхжүүлсээр ирсэн.
Аугаа их эх орны дайн эхэлсэн өдөр буюу 1941 оны зургадугаар сарын 22-нд Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс Зөвлөлт Холбоот Улсыг бүрэн дэмжихээ илэрхийлсэн. Монгол Улс дайны туршид ЗХУ-ын холбоотон улс нь байж, “Бүхнийг фронтод”, “Бүхнийг ялалтын төлөө” гэсэн уриан дор Зөвлөлтийн ард түмэнд туслах хөдөлгөөнийг орон даяар өрнүүлж, галт тэрэгний зургаан удаагийн цуваагаар тусламж хүргүүлсэн. Үүнд, мах, сүү, гурилан бүтээгдэхүүн, мөн нэхий дээл, эсгий гутал болон алт, үнэт эдлэл болоод бусад бэлэг сэлт байснаас гадна монголчууд 517 мянган агт морьд нийлүүлсэн.
Сталинград (эдүгээ Волгоград баатар-хот) хотын дэргэд болсон ширүүн тулаанд монголын ард түмнээс илгээсэн дулаан хувцастай улаан армийн цэргүүд Дэлхийн II дайны цаашдын хувь заяаг бүрэн эргүүлж чадсан юм. Дайн дуусахтай зэрэгцэн Монголчуудын энэ их ач тусын хариуд Зөвлөлт Холбоот Улс Монгол Улсын тусгаар тогтнолыг дэлхийн бусад улс гүрнээр хүлээн зөвшөөрүүлж, 1961 онд НҮБ-ын гишүүн орон болоход чухал нөлөө үзүүлсэн гэдгийг монголын ард түмэн үргэлж санаж, талархдаг. Өвөг дээдсийн маань “Аугаа их өв”, өнөөдрийн харилцан итгэлцэл, бидний хойч үеийн “Хамтын ирээдүй” нь мөнхийн хоёр хөршийн эрх тэгш, гүн бат найрамдал мөнхжин орших болтугай гэлээ.
Монгол Улсын Их Хурлын дэд дарга Б.Пүрэвдорж тэргүүтэй төлөөлөгчид “Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” олон улсын чуулга уулзалтын үеэр “Сталинградын тулалдааны баатрууд” түүх-дурсгалын цогцолбор дахь мөнхийн галд цэцэг өргөх ёслолд оролцсон юм.
“Аугаа их өв – хамтын ирээдүй” чуулга уулзалтын хаалтад ОХУ-ын Ерөнхийлөгч Владимир Путин, Бүгд Найрамдах Беларусь Улсын Ерөнхийлөгч Александр Лукашенко нар оролцож, зочид, төлөөлөгчдөд хандан үг хэлсэн. Энэ үеэр ОХУ-ын Ерөнхийлөгч В.Путин Беларусь, Оросын Холбооны Парламентын Ассамблейн дэргэд Түүхэн дурсамжийг хамгаалах байнгын хороо байгуулахыг санал дэвшүүлж байв гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээллийн газраас мэдээлэв.
Улс төр
Засгийн газар хуралдаж байна

Засгийн газрын ээлжит хуралдаан болж байна. Өнөөдрийн ээлжит хуралдаанаар:
- Аж ахуйн нэгжийн орлогын албан татварын тухай хуулийн 22.9-д заасан татварын хөнгөлөлтийн хэрэгжилтийн талаар
- Татварын реформын талаар
- Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төслийн талаар
- Нийгмийн даатгалын реформын талаар
- Эрчим хүчний салбарын реформын талаар зэрэг 24 хэлэлцэх бөгөөд танилцах юм байна.
Улс төр
Өнөөдөр хуралдах УИХ-ын байнгын хороод

Монгол Улсын Их Хурлын байнгын хороодын өнөөдрийн /2025.04.30/ хуралдааны товыг та бүхэнд хүргэж байна.
Д/Д | ХУРАЛДААН | ХЭЛЭЛЦЭХ АСУУДАЛ | ЦАГ | ТАНХИМ |
1 | Төсвийн байнгын хороо | · Гаалийн албан татвараас чөлөөлөх тухай хууль хүчингүй болсонд тооцох тухай хуулийн төсөл /Засгийн газар 2025.01.23-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг/
· Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Тогтоолд өөрчлөлт оруулах тухай/ · Бусад |
10.00 | “Жанжин Д.Сүхбаатар” |
2 | Хууль зүйн байнгын хороо | · Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 04 дүгээр дүгнэлт /Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.1 дэх хэсгийн холбогдох заалт Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн эсэх/
· Зөвшөөрлийн тухай хуульд нэмэлт, өөрчлөлт оруулах тухай хуулийн төсөл болон хамт өргөн мэдүүлсэн хуулийн төслүүд /Засгийн газар 2025.03.26-ны өдөр өргөн мэдүүлсэн, анхны хэлэлцүүлэг, санал, дүгнэлтээ Эдийн засгийн байнгын хороонд хүргүүлнэ./ · Монгол Улс дахь хүний эрх, эрх чөлөөний байдлын талаарх 24 дэх илтгэл · Хууль, тогтоолоор үүрэг, чиглэл болгосон Улсын Их Хурлын шийдвэрийн биелэлтийн тайлан |
11.30 | “Их Эзэн Чингис хаан” |
3 | Төрийн байгуулалтын байнгын хороо | · Монгол Улсын Үндсэн хуулийн цэцийн 2025 оны 04 дүгээр дүгнэлт /Монгол Улсын Их Хурлын сонгуулийн тухай хуулийн 72 дугаар зүйлийн 72.1 дэх хэсгийн холбогдох заалт Монгол Улсын Үндсэн хуулийг зөрчсөн эсэх/
· Хууль, тогтоолоор үүрэг, чиглэл болгосон Улсын Их Хурлын шийдвэрийн биелэлтийн тайлан |
14.00 | “Жанжин Д.Сүхбаатар” |
4 | Аж үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хороо | · Монгол Улсын Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөрт тусгагдсан мега төслүүдийн хэрэгжилтийн явцын талаарх Монгол Улсын Тэргүүн Шадар сайд бөгөөд Эдийн засаг, хөгжлийн сайдын мэдээллийг сонсох
· Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Ажлын хэсэг байгуулах тухай/ |
15.00 | “Их засаг” |
5 | Эдийн засгийн байнгын хороо | · Байнгын хорооны тогтоолын төсөл /Ажлын хэсгийн үйл ажиллагааны удирдамж батлах тухай/
· Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамны эзэмшлийн болон “Хөдөө аж ахуйн корпораци” төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компанид бүртгэлтэй хөрөнгийг дуудлага худалдаагаар худалдах бэлтгэл ажлын явц, хөрөнгийн үнэлгээний талаар Төрийн өмчийн бодлого, зохицуулалтын газрын мэдээллийг сонсох |
15.30 | “Их Эзэн Чингис хаан” |
ХЭЛЭЛЦҮҮЛЭГ | ||||
1 | Хууль зүйн байнгын хороо | Жендэрийн мэдрэмжтэй ажлын байрны бодлогын хэрэгжилт, сайн туршлага | 09.00 | “Их засаг” |
-
Улс төр6 цаг өмнө
АНУ-д болж буй хөрөнгө оруулалтын форумын үр дүнд 2 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт татав
-
Нийгэм6 цаг өмнө
Маргааш “Хуульчийн Про боно-2025” өдөрлөг болно
-
Нийгэм4 цаг өмнө
Сэлэнгэ аймгийн Зүүнбүрэн суманд гарсан түймрийн баруун хойд хэсгийг цурамд оруулж, бүрэн унтраахаар ажиллаж байна
-
Нийгэм3 цаг өмнө
Сэлэнгэ аймагт бүртгэгдсэн 3 түймрийг унтраахаар ажиллаж байна
-
Нийгэм5 цаг өмнө
ХӨСҮТ: Улаанбурхан өвчний лабораториор батлагдсан тохиолдол 986 болжээ
-
Эдийн засаг3 цаг өмнө
Үхрийн цул махны үнэ өсөж 23204 төгрөг болжээ
-
Улс төр6 цаг өмнө
Өнөөдөр хуралдах УИХ-ын байнгын хороод
-
Нийгэм3 цаг өмнө
БНХАУ-д зорчиж, оршин сууж буй иргэдийн анхааралд!