Нийгэм
Тусгай хангамжийн эрхэмсэг гэгээн алуурчид
С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг гурван шатны шүүхээр хэлэлцээд Ц.Амгаланбаатар, Б.Содномдаржаа, Т.Чимгээ нарыг гэм буруутай гэж тогтоон шийтгэл оноосныг мэдэхгүй монгол байхгүй. Бүх харилцаа хуулийн дор өрнөдөг ардчилсан улсад шүүхийн шийдвэр бол эцсийн үнэн. Шүүхээс буруутай гээд алх тогшсон учраас монголчууд шоронд хоригдож буй гурвыг гэмт хэрэг үйлдсэн гэж үзэж байгаа.
Гэтэл сүүлийн үед УИХ-ын зарим гишүүдийн хандлага гайхаш төрүүлэх боллоо. Ж.Батзандан, Лу.Болд, Ц.Нямдорж гурвын гаргаж буй авирыг анзаарахад шоронд хоригдож буй хэд эрхэмсэг гэгээний туйл, хүний хайлан гэж ойлгогдохоор байна. УИХ-ын гишүүд хөтлөлцөж гүйж очоод хөлийг нь угааж өгөх нь халаг сүйд болж, эмнэлэгт хэвтүүлж, тусгай эмчилгээ хийж, Ц.Нямдорж уучлал гуйж нүд орой дээр гаргасан үйл явдал шил дарах болов. Ц.Нямдоржийн уучлал гуйлт бол Монголын түүхэнд Хууль зүйн сайд нь гэмт хэрэгтнээс уучлал хүссэн анхны тохиолдол.
УИХ-ын гишүүд, Хууль зүйн сайд нь хүртэл шүүхээс буруутайг нь нотлоод шоронд хорьсон гэмт хэрэгтнүүдийг сулла гэж ам нийлүүлж явна. Гэмгүй ариун цагаан хүмүүс байгаа юм, өвтгөж гэмтээж болохгүй, хамгийн сайн эмчилгээг хийлгэж, онцгой анхаарч асар, ахиад хэлмэгдүүлчих вий гэсэн үгс гишүүдийн амнаас давтамжтай унасаар байна. Ийм нөхдийг эрхэмсэг гэгээн гэхээс өөр юу гэхэв.
Нэр бүхий хэдэн улстөрчийн үйлдэл, мэдэгдлүүдээс харах нь ээ сор болсон сайн хүмүүсийг хэлмэгдүүлээд хорьчихжээ гэсэн ойлголт л төрөөд байна. Эрх мэдэлтнүүдийн хошуу цорвойлт сүүлдээ бүр утгаа алдлаа. Илт улайрсан улс төр гэж харагдахаар байна, үнэнийг хэлэхэд. Улайрч байгаагийн тод жишээ нь Монголын үндэсний олон нийтийн телевизээр саявтар цацсан бичлэг.
Б.Содномдаржаа, Т.Чимгээ хоёрыг эрүүдэн шүүж буйг харуулсан камерын бичлэгийг олон нийтэд цацлаа. Татвар төлөгчдийн мөнгөөр ажилладаг, олон нийтийн статустай үндэсний телевизээр ийм бичлэг цацсанд дургүйцэх хүмүүс олон байна.
Бичлэгийг Б.Содномдаржаа нарын хэлмэгдсэн гэдгийг батлахын төлөө улайрсан улс төр гэж ойлгогдохоор тайлбартайгаар цацна лээ. Тэр бичлэг ч яахав, тийм газар гэгээн цагаан, аятай таатай үйл явдал өрнөхгүй нь ойлгомжтой. Жуулчны бааз, цэргийн анги биш Эрүүгийн хуулийн дагуу хэрэг шүүж шалгаж байгаа газар. Тийм газарт хар бараан, таагүй аягүй өнгө ноёлох нь гайхаж цочихоор зүйл биш.
Хэрэгтнийг олж тогтоохын тулд нийгмээс тусгаарлаж шүүж, шалгах процесс дунд юу эс өрнөх билээ. Үндэсний телевизээр цацсан бичлэгт шинэ баримт байгаагүй. Өмнө нь ил болсон бичлэг дээр нэмэх нь хэрэгтнүүдийг өмгөөлөгч улстөрчдийн сүржин тайлбар яриа л цацагдсан.
Шоронгийн амьдралыг харуулсан хар бараан бичлэгийг Монгол даяар цацахдаа Лу.Болд, Ж.Батзандан нар шинэ хувьсгалд уриалж харагдсан. Тэдний хувьсгалд уриалсан ярианаас Ц.Элбэгдорж, Б.Хурц хоёроос хувийн хонзонгоо авах гэсэн өнгө аяс л цухалзаад байх юм.
Бичлэгийн хувьд камер тавьсан байхад эрүүдэн шүүсэн нь ямар учиртай юм бол гэсэн асуулт тавимаар санагддаг. Камертайг нь мэдсээр байж эрүүдэн шүүх үү, ер нь Хяналтын камер дуутай бичлэг хийдэггүй гэсэн тайлбар бас дуулддаг. Энэ мэт үнэмшил төрмөөргүй зүйл олон бий. Анзаарч ухаад байх нь ээ, сайтар найруулсан жүжиг ч юм шиг. Нэг зүйлийг онцлох учиртай. Олонд ил болсон тэр бичлэг жинхэнэ хуурамч аль нь ч байсан хүний эрхэд халдах нь зүй бус хэрэг.
Энэ хэргийг тойрсон дуулиан дунд МАН таг дуугүй суугаа нь гайхахаас аргагүй том шалтгаан. Бас хэрэг юу болж буй тухай хөндөж ярьж суугаа эрх мэдэлтэн алга. С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийн тухай биш их л эрхэмсэг нандин хүмүүсийг барьж хориод хэлмэгдүүлсэн дуулиан л өндрөө авч байна. Хамгийн гол нь гурван шатны шүүхийн шийдвэрийг хэн ч сөхөж ярихгүй юм. Хууль тогтоож баталдаг УИХ-ын гишүүд нь шүүхийн шийдвэрийг үл тоож байгааг юу гэж ойлгох вэ? Хууль цаазгүй улс болохоор шийдчихсэн гэлтэй авирлал нь л улам төгөлдөржөөд байна.
Хүчтэй танилтай, хувийн амбицтай, дээдчүүлийн атгаг санааг хэрэгжүүлэх санаа зорилго л бүхний дээр тавигдаж байна. Ямар ч гэмгүй хөөрхийсийг суллахгүй бол хоёр дахь хувьсгал дэгдэнэ гэх юм. Хуулийн дор амьдарч аж төрдөг ардчилсан нийгэмд үнэн худлыг тогтоох тов тодорхой гарц бий. Тэр нь хууль.
Хуулийн хүрээнд хэргийг задлаад буцаагаад шүүхээр оруулах боломжтой. Гурван шатны шүүхээр ахиад хэлэлцээд явна гэж мэдэгдвэл улстөрчдийг хардаж сэрдээд байх шалтгаан алга. Гэвч ингэх сонирхол хэнээс нь ч анзаарагдахгүй байна. Хуулийнхаа хүрээнд асуудлыг эргэж харъя гэхийн оронд “Сулла” гэж чанга дуугаар хашхирахаас өөр үйлдэл хийсэнгүй өнөөг хүрлээ. Цаашдаа ч үнэн мөн, хууль номоор нь явъя гэх сонирхол харагдахгүй байна.
Өнгөрсөн түүхэнд одоо өрнөж буй дуулиантай төстэй байж мэдэх нэг хэрэг бий. Шүүх тухайн үед хэргийг эргэн задалж үнэн зөв шийдвэр гаргасан байдаг. Улсын прокурорын орлогч Л.Отгонбаярын сэдэж зохион байгуулсан “Дугархорлоогийн хэрэг” гэхээр олон нийт андахгүй. Хуучин нийгмийн үед Булган аймгийн нэгэн сумын агент Дугархорлоо өөрийгөө буудаж хөнөөсөн хэрэг гарч байсан юм.
Хэрэг гарснаас гурван жилийн дараа Зүүнхараагийн хорихын ялтан Мягмар уг хэргийг өөрийгөө үйлдсэн гэж мэдүүлж, хэрэгт арваад хүнийг ялтнаар татаж байв. Тэдний дөрөв нь цаазын ял сонсож байлаа. Тухайн үед сонинд нийтлэгдсэн нийтлэлийн мөрөөр өнөөдүүлийн гэм буруугүйг тогтоосон кейс Монголын шүүхийн өнгөрсөн түүхэнд бий.
Гэтэл С.Зоригийг хөнөөсөн хэргийг илрүүлж, буруутай хүмүүст нь ял оноосон шүүх нь хүртэл таг чиг, ажин түжин байна. Ийм учраас тийм шийдвэр гаргасан гэх мэтээр тайлбар мэдэгдэл хийх учиртай газрын нэг нь яах аргагүй шүүх. Үнэхээр шүүх нь жүжиг тавьж буруу шийдвэр гаргасан бол, гэм зэмгүй хүмүүсийг хэлмэгдүүлж хохироосон бол Монгол Улс хаашаа яваад байна вэ гэсэн асуулт тавихаас аргагүйд хүрнэ.
Хэрвээ байдал иймдээ тулсан бол энэ улсын хуулиудыг оройноос нь улыг нь хүртэл өөрчлөх, шинэчлэх шаардлагатай нүүр тулахаас аргагүй. Нийгэм, эдийн засаг хуулийн дор хөгждөг. Хууль иймдээ тултал үнэ цэнэгүйдсэн бол нийгэм бутарна гэсэн том аюул эрсдэл бий. Ямартай ч алуурчин гэж шүүхээс тогтоогоод хорьчихсон хүмүүсээс Хууль зүйн сайд нь уучлал гуйж “Монголд хууль байхгүй” гэсэн утгатай үг унагасан шигээ суугаа нь өнөөдрийн бодитой үнэн. Байдал үнэхээр иймдээ тулсан бол аль нэг талд нь гарах гэсэн цор ганц гарц байна.
Нийгэм
Шивээхүрэн-Сэхээ, Цагаандэл Уул-Өлзий боомтод хийж буй бүтээн байгуулалтын талаар мэдээлэл солилцов
Боомтын сэргэлтийн Үндэсний хороо, Хилийн боомтын захиргааны удирдлагууд Бүгд Найрамдах Хятад Ард Улсын Өвөр Монголын Өөртөө Засах Орны Альшаа аймгийн Захиргааны дэд дарга Бао Е тэргүүтэй холбогдох албаны удирдлагуудтай албан уулзалт хийж, хилийн Шивээхүрэн-Сэхээ, Цагаандэл Уул-Өлзий боомтод хийгдэж буй бүтээн байгуулалтын талаар харилцан мэдээлэл солилцож, цаашид хийхээр төлөвлөж буй ажлуудын талаар хэлэлцлээ.
Тухайлбал, Шивээхүрэн-Сэхээ боомтын автомат удирдлагатай тээвэр /AGV/-ийн гарцын ажиллах цагийн хуваарийг 24 цаг болгох чиглэлээр хамтран ажиллах, Шивээхүрэн-Сэхээ боомт чиглэлийн 110 кв-ын цахилгаан дамжуулах агаарын шугамаар эрчим хүч нийлүүлэх, Шивээхүрэн-Сэхээ боомт чиглэлийн төмөр замын Сэхээ боомтын талд хийгдэх бүтээн байгуулалтыг эхлүүлэх, хил дамнасан аялал жуулчлалыг харилцан дэмжих, Цагаандэл Уул боомтоос Баруун наран хүртэлх 270 км хүнд даацын хурдны замын төслийн ажлыг эрчимжүүлэх зэрэг асуудлыг хэлэлцэж, дээрх ажлуудыг харилцан урагшлуулахаар тогтлоо гэж Боомтын сэргэлтийн үндэсний хорооноос мэдээллээ.
Нийгэм
ЦЕГ: Алба хаагчдын нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх чиглэлээр ажиллаж байна
Цагдаагийн байгууллагаас “Цагдаа, дотоодын цэргийн алба хаагчдыг орон сууцжуулах хөтөлбөр”-ийг боловсруулж, батлуулах үүрэг бүхий ажлын хэсгийг байгуулсан.
Энэ ажлын хүрээнд “Буянт шарга констракшн” ХХК-ний барьж буй 320 айлын орон сууцанд цагдаа, дотоодын цэргийн 179 алба хаагч хамрагдан, 30 хувийн урьдчилгаа төлбөр төлж, гэрээ байгуулсан байна.
Нийслэлийн цагдаагийн удирдах газраас “Нийслэл Улаанбаатар хот дахь төрийн болон нийслэлийн харьяа байгууллагын ажилтан, алба хаагчдыг түрээслээд өмчлүүлэх орон сууцанд хамруулах журам”-ын шаардлага хангасан 100 алба хаагчийн мэдээллийг Нийслэлийн орон сууцны корпорацад уламжлан шийдвэрлүүлэхээр хүргүүлжээ.
“Орон сууцны төслүүд танилцуулах” өдөрлөгийн арга хэмжээг “Хаан банк”-тай хамтран зохион байгуулж, өдөрлөгт 451 алба хаагч оролцож, 23 алба хаагч төсөлд хамрагдахаар захиалга өгч, зээл судлуулж байна.
Мөн Баянзүрх дүүргийн цагдаагийн газраас “Энхбагана констракшн” ХХК-тай хамтран ажиллаж, тус дүүргийн 41 дүгээр хорооны нутаг дэвсгэрт 2023 оны 05 дугаар сараас эхлэн баригдаж буй 16 давхар 90 айлын орон сууцанд тус цагдаагийн газраас 32, бусад цагдаагийн анги, байгууллагаас 27 алба хаагчийг хөнгөлөлттэй үнээр;
Дорноговь аймгийн цагдаагийн газраас аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын дарга, Засаг дарга нартай энэ оны 10 дугаар сарын 11-ний өдөр уулзаж, хүсэлт хүргүүлснээр Дорноговь аймагт хэрэгжиж буй “Түрээсийн орон сууц хөтөлбөр”-т 3 алба хаагчийг нэмж хамруулах;
Өмнөговь аймгийн цагдаагийн газраас аймгийн иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын дарга, Засаг дарга нарт алба хаагчдад зориулсан 120 айлын орон сууц бариулах талаар хүсэлт хүргүүлж, орон сууцны барилгын зураг, төсөл боловсруулж, орон нутгийн төсвөөс шийдвэрлүүлж, тендерийн шалгаруулалт тус тус явагдаж байна.
Нийгэм
Монгол Улсаас юникорн “төрүүлэх” суурийг тавилцах үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал боллоо
Виртуал бүсэд бүртгүүлсэн мэдээллийн технологийн компаниудад татварын болон татварын бус 8 төрлийн дэмжлэг үзүүлэх шийдвэр гарсан.
Тэгвэл энэхүү дэмжлэгийг үзүүлэх, шалгуур үзүүлэлт болон журмыг нь гаргах Үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал өчигдөр боллоо.
Хурлаар:
- Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэл, дэвшилтэт технологийг хөгжүүлэх стратеги төлөвлөгөө боловсруулах Ажлын хэсэг
- Виртуал бүсийн ажиллах журам, түүнд бүртгүүлсэн хуулийн этгээдэд татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлэх тухай журмын төслийг боловсруулах Ажлын хэсгийн бүрэлдэхүүнийг баталлаа.
Ажлын хэсгийн гишүүдийг сонгохдоо мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай хуульд тухайлан заасан хуулийн этгээд болох шинжлэх ухаан, технологи, санхүү, татвар, жижиг дунд үйлдвэрлэл, инновацын асуудлаар дагнан үйл ажиллагаа явуулдаг төрийн болон хувийн хэвшлийн байгууллагын холбогдох мэргэжилтэн, судлаачдыг багтаажээ.
Үндэсний зөвлөл нь Монгол Улсад инновацын экосистемийг бүрдүүлэх, стартапыг дэмжих бодит орчныг бий болгох үүрэгтэй юм.
Анхдугаар хурлын үеэр Мэдээллийн технологийн үндэсний паркын захирал, Үндэсний зөвлөлийн Ажлын албаны дарга Ж.Золзаяа дэлхийн улс орнууд мэдээллийн технологийн компаниуддаа эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлснээр тухайн улс орнууд ДНБ-дээ мэдээллийн технологийн салбарын эзлэх хувь хэмжээ, экспорт, хүний нөөцөө хэрхэн нэмэгдүүлж байгаа сайн жишгийг танилцуулж, дотоодын стартап компаниудад энэ төрлийн дэмжлэг үзүүлэх хууль эрх зүйн орчны бүрдсэн талаар мэдээлэл өглөө.
ЦХИХХ-ны сайд, Үндэсний зөвлөлийн дэд дарга Ц.Баатархүү: Мэдээллийн технологийн компаниудад хууль эрх зүйн талаас нь боломжийг нь нээж, Мэдээллийн технологийн үйлдвэрлэлийг дэмжих тухай хуулийг УИХ баталсан. Одоо эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлэх ажлыг эхлүүлж байна.
Үндэсний зөвлөл нь цаашид Монгол Улсад инновацын экосистемийг бүрдүүлэх, стартапыг дэмждэг бодит орчныг бий болгох үүрэгтэй гэж ойлгох хэрэгтэй. Энэхүү зөвлөл нь виртуал бүсэд бүртгүүлсэн хуулийн этгээдэд татварын болон татварын бус дэмжлэг үзүүлэх шийдвэрийг гаргаж, УИХ болон Засгийн газарт танилцуулна. Иймд хүрээгээ зөв тодорхойлж, сонгон шалгаруулалтыг хүний оролцоогүйгээр хийх технологийг шийдлийг нэвтрүүлэх зарчмыг баримтлах шаардлагатай гэдгийг онцоллоо.
Түүнчлэн Монгол Улс төрийн үйлчилгээг цахимжуулах ажлыг хангалттай сайн хийсэн. Ebarimt болон E-mongolia-гийг далайд гарцгүй орнууд сонирхож байна. Төрд байгаа эх кодыг экспортлох, олсон орлогыг виртуал бүсэд төвлөрүүлнэ гэдгийг онцлов. Цаашид дижитал эдийн засгийг бий болгох, ДНБ-д мэдээллийн технологийн хувь хэмжээг нэмэгдүүлэх, Монгол Улсаас дэлхийн хэмжээний юникорн “төрүүлэх” суурийг өнөөдөр тавьж байна гэдгийг дурдав.
Мэдээллийн технологийн үсрэнгүй хөгжлийн өнөө үед дэлхийн улс орнууд өөр өөрсдийн амбицаа зарлаж байна. Тухайлбал, Япон улс 2030 он гэхэд робот техник, хиймэл оюун, IoT, кибер аюулгүй байдал зэрэг салбарууддаа анхаарч, жил бүр дижитал экспортыг 7 их наяд иенд хүргэх зорилт тавьсан бол Австрали улс дижитал худалдааг 30 хувь нэмэгдүүлэх зорилт тавьжээ. Харин Казахстан улсын Astana Hub нь технологийн экспортоо 2025 он гэхэд 500 сая ам.доллар, 2030 он гэхэд 1 тэрбум ам.долларт хүргэх зорилго тодорхойлсон байна.
Эдгээр улсууд дээрх зорилгодоо хүрэхийн тулд мэдээллийн технологийн компаниудад эдийн засгийн дэмжлэг үзүүлж байна.
АСТАНА ХАБ 2027 ОНД АНХНЫ ЮНИКОРН КОМПАНИА ДЭЛХИЙД ГАРГАНА
Астана Хаб нь 2018 онд байгуулагдаж, нэг жилийн дотор 35 сая ам.долларын орлогын олж төвлөрүүлсэн байна. Тус улс нь 2023 онд мэдээллийн технологийн экспортоо 80 гаруй хувиар өсгөж, 25,000 ажлын байр шинээр бий болгож, 665 сая ам.долларын хөрөнгө оруулалтыг татаж чаджээ. Астана Хаб 2027 онд анхны юникорн компаниа төрүүлэхээр ажиллаж байна. Тэд өөрсдийнгөө “Технологийн хаб” хэмээн тодорхойлж, олон улсад амбицаа зарлаад байна.
УЗБЕКИСТАН УЛС ОЛОН УЛСАД “АУТСОРСИНГ ХАБ” ГЭДГЭЭ ЗАРЛАЖЭЭ
Узбекистан улсын мэдээллийн технологийн экспорт нь 2023 онд 343 сая ам.долларт хүрчээ. Тэд өөрсдийгөө олон улсад “Аутсорсинг хаб” хэмээн тодорхойлсон бөгөөд 2030 он гэхэд 300,000 ажлын байрыг бий болгож, экспортоо 5 тэрбум ам.долларт хүргэх тооцооллыг гаргажээ.
МОНГОЛ УЛСЫН ДНБ-Д IT САЛБАРЫН ЭЗЛЭХ ХУВИЙГ НЭМЭГДҮҮЛНЭ
Монгол Улсын хувьд ДНБ-д харилцаа холбоо, мэдээллийн технологийн салбарын 3.2 хувийг эзэлж байгаа бөгөөд цаашид энэ хувь хэмжээг нэмэгдүүлэх, дижитал эдийн засгийг бий болгоход дээрх үндэсний зөвлөлийн үүрэг чухалд тооцогдож байна.
Үндэсний зөвлөлийн даргаар Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, дэд даргаар ЦХИХХ-ны сайд Ц.Баатархүү, Ажлын албаны даргаар МТҮП-ын захирал Ж.Золзаяа нар ажиллаж байна гэж Цахим хөгжил, инновац, харилцаа холбооны яамнаас мэдээллээ.
-
Нийгэм20 цаг өмнө
Ажил олгогч, ажилтны хоорондын хөдөлмөр эрхлэлтийн харилцааны зөв соёлыг төлөвшүүлэх 35 мэргэшсэн зөвлөх бэлтгэж байна
-
Нийгэм2 цаг өмнө
Монгол Улсаас юникорн “төрүүлэх” суурийг тавилцах үндэсний зөвлөлийн анхдугаар хурал боллоо
-
Улс төр20 цаг өмнө
ЗГ: Дөрвөн улирлын турш жуулчин хүлээн авах боломжийг бүрдүүлнэ
-
Улс төр20 цаг өмнө
Болзошгүй хүндрэлийг тооцоолон өвөлжилтийн бэлтгэлийг тасралтгүй хангах шаардлагатайг анхаарууллаа
-
Нийгэм2 цаг өмнө
Хөвсгөл аймгийн Галт суманд газар хөдөлжээ
-
Нийгэм2 цаг өмнө
Б.Одбаяр: Ирэх оноос хотын гол гудамж, замуудын явган замыг стандартын дагуу өргөтгөн шинэчилнэ
-
Дэлхий дахинд47 мин өмнө
БНСУ-д 117 жилийн дараа 16.5 см зузаан цас оржээ
-
Нийгэм12 мин өмнө
ЦЕГ: Алба хаагчдын нийгмийн асуудлыг шийдвэрлэх чиглэлээр ажиллаж байна