Хүнсний механикч Д.Бямбадорж

Эдийн засагч гэхээсээ  энэ  нэршил  түүнд илүү зохих юм шиг санагдлаа.   Амьдралынхаа  хамгийн идэвхитэй үеийг хүнсний салбарын хөгжилд зориулсан учраас ийн дүгнэсэн хэрэг. Тэрбээр ирэх жил 50 насны босго алхана.  Монгол  цаг тооллоор шүү дээ. Б.Бямбадорж Хөнгөн хүнсний техникумыг 1991 онд төгсчээ. Магадгүй энэ салбараас улс төр хөөсөн цөөн хүний нэг нь энэ эрхэм буй за.   Харин  мань  хүний намтрыг сонирхон уншгиж байхад, ажил амьдралынхаа гарааг аль нэг хүнсний үйлдвэрээс бус цэргийн байгууллагаас эхэлсэн тухайгаа онцолсон байна лээ.  Алтан саа бүхий ахлагчийн мөрдөсөөр дөрвөн жил гангарсан азтай  эр. Магадгүй түүн шиг  цэргийн хуаранд дөрвөн жил  амьдарсан нөхөр  НИТХ-ын төлөөлөгч дунд хэд  байгаа бол. Байхгүй  аваас  тэр л он жилүүд   эдүгээ давуу тал болж таарна. Бямбаа төлөөлөгч улсад ажилласан  байдлаа “1991-1994 онд “Монгол барилга” компанид ахлагч, 1994-1997 онд “Моки Трейд” ХХК-д ерөнхий менежер, “Монгол Маркет” ХХК-ийн ерөнхий захирал, 2010 оноос Нийслэлийн хот тохижилтын газрын даргаар 2012 оны  найман  сар хүртэл, 2012 оноос “Монгол Маркет” ХХК-ийн ерөнхий захирал, 2016 оноос есдүгээр сараас Хот тохижилтын газрын дарга ” хэмээн танилцуулжээ.   Нөгөөтэйгүүр, шулуухан хэлэхэд, Бямбадорж гишүүн төдийлөн олонд танигдаагүй төлөөлөгч. Тойргийнх нь сонгогчид дүүрэг нь л  таних байх.

Физикээс урваж, улс төрийг сонгосон  төлөөлөгч 

НИТХ Боловсролын их сургуулийн “цуглуулга” гэж егөөдөж болохоор. Б.Мөнхбат ч тэрхүү цуглуулгын  нэг.  Харамсалтай нь мань эр намтартаа МУБИС гэж бичсэн атлаа ямар анги дүүргэсэн, юуны багш болохоо огт дурдаагүй байх юм.  Гэхдээ ажилласан байдал гэх заалтаас Багшийн их сургуулийн.  физикийн анги дүүргэсэн болохыг мэдэж авлаа. Жаахан евроод үзэх аваас Мөнхбат төлөөлөгч физикийн багш мэргэжлээсээ ичдэг байхыг үгүйсгэхгүй. Үүнийг нь баримтаар нотлох аваас “Боловсрол, мэргэжил, Эрдмийн зэрэг цол” гэсэн хэсэгт “ Дээд,  удирдахуйн ухааны магистр, докторант” хэмээсэн байх ажгуу.  Гэхдээ тэр   зарим хүн шиг мэргэжлээ усанд чулуудаж орхиогүй. Бас ч гэж, боловсролын салбарт тодруулбал, Чингэлтэй дүүргийн 23-р сургуульд Физикийн багшаар хоёр жил ажилласан байна лээ. Дараа нь  мэдээж  улс төр рүү хөл тавьсан. Харин хэн түүнд нөлөөлөв, гараас нь хөтлөв гэх тухайд хоёр ч эрхмийн нэр яригддаг. Б.Мөнхбат төлөөлөгчийн тойрог бол Чингэлтэй дүүрэг. Тэр ч утгаараа   сүүлийн арав гаруй жил тойргийнхоо халуун тогоонд буцалж, өөрийнхөө хэмжээнд тордож яваа нэгэн. Түүний дүүрэгт ажил эрхэлсэн тухайд, Чингэлтэй дүүргийн ЗДТГ мэргэжилтэн 2004-2008, Чингэлтэй дүүргийн Боловсролын хэлтсийн дарга 2008-2009, Чингэлтэй дүүргийн Засаг даргын Нийгмийн даатгалын  хэлтсийн дарга2009-2011, Сүхбаатар дүүргийн ЗДТГ-ын дарга2011-2013, Чингэлтэй дүүргийн ЗДТГ-ын дарга2013,  Чингэлтэй дүүргийн Засаг даргын орлогчоор 2013-2016 он хүртэл тус тус ажилласан байх жишээний.  Нөгөөтэйгүүр, мань төлөөлөгчийг  хүний аргыг маш сайн олдог  гэлцэх юм билээ.   Нийгмийн Ардчилал Монголын залуучуудын холбооны дэд ерөнхийлөгч, Нийслэлийн Нийгмийн Ардчилал Монголын Залуучуудын холбооны даргаар ажиллаж байсан юм чинь залуучуудын учрыг олж, ямар үед хөлд нь сууж, ямар үед дарга нь байхаа  мэдэхтэйгээ байлгүй дээ.

Хөдөөг бус  нийслэлийг хөгжүүлнэ Б.Отгонсүх

Наяад оны залуучууд улс төрд хүчтэй орж ирж байгаагийн нэгэн төлөөлөл бол Б.Отгонсүх төлөөлөгч. Нутаг усны тухайд Өвөрхангайн уугуул, нийслэлийн суугуул иргэн бололтой. Тэрбээр Удирдлагын академи, АНУ-ын “ ST.TOMAS university”-ийг тус тус төгссөн. Нийгмийн ухааны магистр, Олон улсын хүний эрхийн хуульч.  Б.Отгонсүх  ажлынхаа гарааг  БГД-ийн  Үйлдвэрлэл үйлчилгээний хэлтсийн  мэргэжилтнээс эхэлж улмаар Өвөрхангай Хархорин сумын Засаг даргын орлогч, Өвөрхангай хархорин сумын Засаг дарга,  Хөдөлмөрийн яам сайдын зөвлөхөөр ажилласан. Намтрын хувьд ингээд л болоо. Сонгуульт ажлын тухайд бусад төлөөлөгчдөөс ялгагдах зүйлгүй.  БГД-ийн МАН хороо улс төрийн ажилтан, БГД НАМЗХ тэргүүн, Нийслэлийн НАМЗХ тэргүүлэгч, НИТХ-ын төлөөлөгчөөр  2016 оноос хойш ажиллаж байна. Мөн л нийслэлд танигдаагүй эрхэм. Хөдөө голдуу ажиллаж байгаад нийслэлд хөл тавьсан улстөрчийг захын хүн танина гэдэгт итгэхэд бэрх. Нас залуу хүний хувьд  хийж бүтээснээрээ олны танил болох цаг хугацаа байгаа шүү дээ.  Уг нь Хархорин сумаа орон даяар дуурсагдах хүртэл хөгжүүлчихээд нийслэлд хөл тавьсан бол УИХ –д нэр дэвших эрх нь нээлттэй байж мэдэх санагдах юм.

“ Суман гүн”-ий  Б.Сүхбаатар

Түүнийг БЗД-ийн мөнгөтэй, босс төлөөлөгч нарын нэг хэмээн журмын нөхөд нь өгүүлсэн.  Хүнсний салбарын нүүр царай болсон “Суман гүн” ХХК-ийг үүсгэн байгуулагч Сүхээ гуайн  хүүгийн алган дээр мөнгө эргэлдэхгүй бол хэн мөнгөтэй байх билээ дээ. Тэр их хожим дээд боловсрол олж авчээ. Тодруулбал,  Аялал жуулчлалын удирдлагын дээд сургуулийг 1998 онд,  Удирдлагын академийг 2008 онд,  бизнес удирдлагаар , төрийн удирдлагын ангийг 2014 онд  тус тус төгссөн байна.Түүний ажлын гараа компаний захирал. Амандаа аалтан бумбатай төрнө гэдэг энэ.  “Суман гүн трэйд” ХХК-д бизнесийн болоод удирдахуйн ухааны дадлагатай болж авсан тэрбээр төрийн албанд хөл тавьж,   “Улаанбаатар Бизнес хөгжлийн төв” НӨҮГ –ын дэд захирлаар ажиллаж байгаад хэвлэл мэдээллийн салбарт хүч сорин  TV10 телевизийн захирлаар хоёр жил ажилласан.  Тэрбээр эдүгээ “Эрүүл хүнс” ХХК-ий захирлаар ажиллаж буй.  Гэхдээ тэр хаана ч ажилласан тэр газартаа нэр хүндтэй. Хүнлэг гэдгээрээ бусдаар ямагт хүрээлүүлж байдаг сайн талтай. Б.Сүхбаатар аль заваараа амжуулдаг юм бол гэмээр олон сонгуульт ажлыг хашсаар иржээ.  Тодруулбал, БЗД-ийн 24-р хорооны ИНХ-ын дарга, БЗД-ийн ИТХ-ын төлөөлөгч,  БЗД-ийн ИТХ-ын төлөөлөгч, МАН- ын бүлгийн дарга, Говь-Алтай аймгийн “Ирээдүй Алтай Залуучуудын холбоо”-ны Тэргүүн,  БЗД-ийн МАН-ын хорооны тэргүүлэгч,  МАН-ын бага хурлын гишүүн, Нийслэлийн МАН-ын хорооны гишүүн улмаар  2016 онд МАН-аас нэр дэвшиж, Нийслэлийн Иргэдийн Төлөөлөгчдийн Хуралд Төлөөлөгч, тэргүүлэгч гишүүнээр,  сонгогдсон.  НИТХ-ын Өргөдлийн хорооны даргаар ажиллаж буй.   Биенесийн салбарт мань эр одтой яваа ч хот хэмээх их айлын тухайд  яалт ч үгүй төрийн албаны туршлага дутах вий.

Зангараг нь хаа гэж 

Түүнийг түмэн мэднэ. Нийслэлийн иргэд хэдийнэ энэ эрхмийг андахгүй болсон. Ялангуяа Сүхбаатар дүүргийн иргэд.  НИТХ-ын төлөөлөгч дунд түүн шиг 10 жил дүүргийнхээ МАН-ын даргаар ажилласан хүн байхгүй билээ.  Улс төрийн тогтворгүй ийм цаг үед  хамгийн олон гишүүнтэй дүүргийн намын хороог залж, чиглүүлнэ гэдэг нийгэмд ямархан цар хүрээтэйгээ харуулах тод жишээ ч байж болох юм.  Тэрбээр  цэргийн автоинженер.  Энэ мэргэжлийг тухайн үеийн ЗХУ-д  эзэмшсэн юм билээ.  Цэргийн дарга нарын яс зан түүнээс үнэртэх нь бий. Яг одоо түүнд  эл зангараг  нь их хэрэг болж байгаа байж мэднэ.   Ажил, үр дүн нь минутаар хэмжигдэх нийтийн тээврийн үйлчилгээг хариуцаж, кабиндаа суун, жолоогоо мушгисан бол өөрөө өөртөө дарга байдаг жолооч нарыг нэгэн шугамд зэрэгц команд дор  жагсаана гэдэг амаргүй.  Төмөрбаатар хувийн хэвшилд ажиллаж үзсэн  толгой. Тэр утгаараа хувиараа бизнес эрхлэгчдийн зовлонг сайн мэддэг байж таарна. Энэ эрхмийг автоинженер, компаний захирал, төрийн  өмчит аж ахуйн нэгжийн дарга, захирал,  улстөрч гэх тодотголуудын алинаар нь ч харсан  өөрийн гэсэн өнгө аяс,  байр суурьтай нэгэн зогсч байх вий.  Тийм имижийг өөртөө нааж чадсан эр.  Зангараг нь ч анзаарагддаг.  НИТХ-ын төлөөлөгч дундаа ч насаар ахмад нь. Туршлага энэ тэрийн тухайд түүнтэй мөр зэрэгцэж ирээд шөргөөх төлөөлөгч бараг л гарахгүй болов уу.  Харин өрсөлдөгчид бий. Түүний гаргасан жимээр олон МАН-ын олон залуу лидерүүд улс төрд хөл тавьсан гэлцэх юм билээ. Залуучуудаа халамжилж,  өвгөдөө түшсэн түүнд итгэл хүлээлгэсэн байхад буруудах юун. Цаг  нь ч ирсэн юм билүү хэн мэдлээ.

Залуу Даш-Ёндон

МАН-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д. Амарбаясгаланг намын ахмад гишүүд ийн хүндлэх нь бий.  Мэргэжил боловсрол, улс төрийн карьер энэ тэрийн тухайд түмэн мэдэх хүний тухайд энд  дахин нурших нь илүүц. Баттай хэлэх зүйл бол тэр улс төрийн ийм эгзэгтэй цаг үед намын эв нэгдлийг сахих өндөр хариуцлага хүлээн ажиллаж байгаа тул нийслэлийн гал тогоог барина гээд харайлгахгүй нь лавтай.

Д.Баярсайхан

НИТХ дахь  хамгийн ахмад төлөөлөгч. Дунд мэргэжлээс эдийн засагч, төрийн удирдлагын менежер хүртэл өөрийгөө боловсруулж чадсан ижий бурхан.  Ажил амьдралынхаа гарааг ч эгэл жирийн нормчноос  чанар шалгагч цаашлаад худалдаа бэлтгэлийн трестийн орлогч дарга, компаний ерөнхий захирал, дүүргийн Засаг даргын орлогч, ИТХ-ын дарга, Нийслэлийн Ардчилсан социалист эмэгтэйчүүдийн холбооний дарга, Нийслэлийн ЖДҮДТ-ийн дарга , СХД-ийн МАН-ын хорооны хэрэг эрхлэх газрын даргаар  ажиллах хүртлээ ажил мэргэжил дээрээ өсч өндийсөн бүсгүй.  Төр, засаг ч түүний хөдөлмөр зүтгэлийг өндрөөр үнэлэн Хөдөлмөрийн гавьяаны улаан тугийн одонгоор энгэрийг нь мялаасан байдаг. Түүний энгэрт   хос  Алтан гадас одон зэрэгцэн гялалзаж байдаг юм билээ. Монгол Улсын хөгжил цэцэглэлт, бүтээн байгуулалтад хүчээ өгөхийн хэрээр туршлага хуримтлуулж, хэний ч өмнө нүүр бардам зогсох эрхийг өөрөө олж авсан түүнийг бүсгүйчүүд хайрлахын дээдээр хайрладаг. Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотын Засаг даргаар тоонийг сонгогдсон байхад  үгүй хэмээн тэрийж хэвтэх хүн тийм ч олон байхгүй л болов уу.