Дэлхий дахинд
Монголчууд хог идсэн малынхаа махыг идэж байна

Японы “Токио Тв” телевизийн баг Монголд ирж яг одоо тулгамдаад буй хог хаягдал, утааны талаар нэвтрүүлэг хийсэн нь лхагва гаригт /2019.06.05/ тус телевизээр цацагдлаа. Жил бүрийн зургадугаар сарын 5-ны өдрийг дэлхий нийтээрээ “Байгаль орчныг хамгаалах өдөр” болгон тэмдэглэдэг билээ. “Сүүлийн жилүүдэд хог хаягдал гэдэг бол дэлхий нийтийн асуудал болоод байна. Япончууд бидэнд сүмогийн хүчит бөхчүүд, үзэсгэлэнт байгаль, тал хээр нутгаараа алдаршсан монгол орны талаар бидний мэддэггүй өнцгөөс та бүхэнд танилцуулъя” хэмээн нэвтрүүлэг эхлэв. Ингээд Япон хүний нүдээр Монгол Улс ямар харагдсан, тулгамдаж буй асуудлуудыг хэрхэн шийдэж болох талаар сонирхуулъя.
-ХОГ ХАЯГДАЛ ОНГОН ЗЭЛҮҮД БАЙГАЛИЙГ СҮЙТГЭЖ БАЙНА-
Монгол орон гэхээр онгон дагшин тал нутаг, нүүдэлчин амьдралын хэв маяг шууд санаанд буудаг. Харин энэ төсөөллийн ард Япон хүмүүсийн мэддэггүй маш олон асуудлууд нуугдаж байдаг. нэвтрүүлгийн багийнхныг хөдөөгүүр аялаж байхад бид дуртай газраа тамхи татаж болж байсан. Тааралдсан уул болгоны бэлд хог асгасан, хаа сайгүй малын сэг зэм тааралдаж байв. Монгол Улсад жилд дунджаар 800 гаруй мал хогоор хооллосны улмаас үхлэг гэсэн тоо баримт байдаг аж. Ингээд бодохоор хог идсэн малын мах сүүг хэрэглэж байгаа нь хүмүүсийн эрүүл мэндэд хэрхэн нөлөөлөх нь санаа зовоосон асуудлуудын нэг болж байгаа юм.
Нэвтрүүлгийн найруулагч Камада “Монгол орон бол үзэсгэлэнт байгальтай, сайхан улс. Гэхдээ бас бодит байдлыг нууц чадахгүй” хэмээн хэлжээ.
Монгол Улсын нийслэл Улаанбаатар хотод хогийн савнууд зүгээр л хог агуулах хэрэгсэл мэт байдаг. Энд тэнд тааралдах хогийн савнуудад хүмүүс хогоо огт ангилж ялгалгүй зүгээр шидэж орхидог. Бид хог аядаг машины араас дагахад хотын захад байх хогийн цэг дээр ирсэн юм. Тэнд зүгээр л хогон уул бий болсон байлаа. Энд ямар ч хогийг шатаах, дахин боловсруулах үйлдвэр байхгүй. Хаа таарсан газраа ангилж ялгаагүй хогоо асгачихдаг. Мөн энд хуванцар, шил, лааз цуглуулж, түүнийгээ тушааж мөнгө олдог хүмүүсийн тосгон гэмээр хэсэг бүлэг хүмүүс амьдардаг. Тэд ингэж амьдраад өдөрт 250 орчим иен олдог.
-ЯПОН МАЯГИЙН ХОГ АНГИЛАХ ТЕХНОЛОГИ МОНГОЛД-
Монголд саяхнаас байгаль орчинд халтай нийлэг уутны хэрэглээг багасгахы тулд нимгэн нийлэг уутыг хэрэглээнээс хасах шийдвэр хэрэгжиж эхэлжээ. Энэхүү журмын дагуу 0,035 милиметр ба түүнээс нимгэн уут хэрэглэхийг хориглосон. Гэсэн ч хяналт шалгалт муу учир захын дэлгүүрүүдэд ийм төрлийн уутыг хэрэглэсээр байгаа нь харагдаж байлаа. Энэ бүх саар зүйлийн хажуугаар сайн сайхан ажлыг эхлүүлж байгаа хүмүүс ч байсан юм.
Япон улсад суралцаж байгаад эх орондоо ирсэн Б.Мөнхзул гэх эмэгтэй хогийг ангилан ялгаж хаях хөдөлгөөнийг эхлүүлжээ. Түүний эхлүүлсэн ажлын хүрээнд хүмүүс хогоо найман төрөлд ангилан хаях болсон байна. Тэрбээр долоон жил Япон улсад суралцаад эргэн ирсэн бөгөөд “ХОГОО БАГАСГАЯ” нэртэй фэйсбүүк групп үүсгэн хүмүүст хогийг ангилан ялгаж хаяхын сайн тал, хэрхэн ангилахыг зааж, уриалдаг байна.

Мөн манай нэвтрүүлгийн багийнхан агаарын бохирдлоос болж уушгины хатгалгаатай болсон хүүхдүүдэд тусладаг хүмүүстэй уулзсан. Тэд мөн л утааг бууруулах Япон технолгогийг монголд нэвтрүүлэхээр ажиллаж байгаа. Улаанбаатар хот бол өвөлдөө маш их агаарын бохирдолтой байдаг, дэлхийд агаарын бохирдлоороо дээгүүрт жагсдаг хотуудын нэг. Улаанбаатар хотын агаарын бохирдол хүн амын өсөлт, нягтаршилаас шалтгаалдаг. Учир нь жижиг газар нутаг дээр маш олон хүн суурьшсан байдаг ба тэдний унаж буй машины яндангийн утаа, гол түлш буюу нүүрсний утаа нь энэ их агаарын бохирдлын үндэс болдог. Монгол Улсын нийслэлд уушгины хатгалгаа нь таваас доош насны хүүхдүүдийн нас баралтын хоёр дахь гол шалтгаан болж байна.
Эх сурвалж:www.tv-tokyo.co.jp

Дэлхий дахинд
The U.S. tariff tantrum: A self-defeating trade war

Editor’s note: Xin Ping is a commentator on international affairs, writing regularly for Xinhua News Agency, CGTN, Global Times, China Daily, etc. The article reflects the author’s views and not necessarily those of CGTN.
Washington’s latest tariff blitzkrieg – slapping “universal” levies on over 180 nations and regions – is setting things on fire at home.
The moment the executive order was signed, U.S. markets went into freefall: the Dow plunged nearly 4 percent, Apple and Nike stocks nosedived, and $6.4 trillion vanished from Wall Street in two days.
This isn’t economic policy. It’s economic arson.
The art of self-sabotage
Will tariffs bring manufacturing home? Despite years of arm-twisting, American tech giant Apple still works with 94.5 percent of its suppliers being overseas.
Apple isn’t an outlier. The semiconductor industry is facing obstacles in reshoring back to the U.S. as well. Intel has paused its Arizona factory. TSMC is delaying U.S. production. The problems hindering “made in America” are systemic and may only be addressed through a broad and profound economic restructuring. Tariffs won’t magically resurrect dead industries; they only inflate prices for already-struggling consumers.
The U.S. tariff spree, unleashed in the name of “America First,” is in fact a masterclass in shooting oneself in the foot. U.S. farmers will be hard hit. In the aftermath of the 2018 China tariff, while U.S. soybean exports eventually rebounded, the farming community suffered irreparable damages: Midwest farm bankruptcies spiked 30 percent, wiping out generations of family farms. Today’s “Tariff 2.0” risks repeating history – but with higher stakes.
China’s counterpunch
Beijing has been defending itself with precise actions, hitting back with matching levies. But its market remains open to others. Germany’s automakers, for instance, now sell more cars in China than at home. ASEAN’s durians and lobsters enter Chinese markets tariff-free under RCEP – a stark contrast to America’s “walled garden” approach.
As China’s commerce ministry stated: “Bullying tactics won’t work. We defend rules, not whims.” Similar tactics have failed before. When the U.S. tried weaponizing small-parcel exemptions to target Chinese goods, U.S. retailers revolted, as 60 percent of affected imports are everyday essentials for low-income households.
Allies: from partners to prey
American allies are not spared either, and their response has also been strong. The EU is poised to approve retaliatory measures. France is warning against “suicidal trade wars.” German industries are lobbying Brussels to hit back harder. Japan is calling the moves “deeply regrettable.”
In Southeast Asia, the irony is thicker than durian pulp as countries like Vietnam face 46 percent tariffs but remain trapped supplying components to U.S. tech giants. An economist in Hanoi reveals the reality: “Trump wants us to be his factory, but not his competitor. That math doesn’t add up.”
The U.S. tariff crusade isn’t just failing – it’s uniting the Global South against Washington. The U.S. only accounts for around 15 percent of global trade. The remaining 85 percent is made up by the rest of the world – including China – and it will not stand idly by and watch the international trade system, the very thing that fostered global prosperity for decades, destroyed by self-serving political motivations.

A woman looks at an electronic stockboard on her computer at a trading company in Hanoi, Vietnam on April 8, 2025. /CFP
The ghost of Smoot-Hawley
History has long given its verdict on tariffs. The 1930 Smoot-Hawley tariffs turned a recession into the Great Depression. The déjà vu is uncanny: U.S. steel tariffs briefly boosted producers but killed 75,000 downstream jobs. American icon motorcycle manufacturer Harley-Davidson was forced to shift production overseas to avoid costs. “Made in America” has become “priced out of America.”
Those in Washington are preaching “short-term pain for long-term gain.” Tell that to the 27 U.S. textile mills shut down in the past 20 months, or the single mom paying 17 percent more for Walmart clothes. Some on Reddit have put it quite well: “Tariffs are taxes on the poor.”
Epilogue: The unlearned lesson
The White House insists this is “historic” – and they’re right. Not since the 1930s has the U.S. so recklessly weaponized trade. But the world has changed: China is deeply integrated into global supply chains, the EU makes its own decisions, and ASEAN won’t ditch prosperity for geopolitics.
The clock is ticking. Every tariff tweet coming from Washington is shredding U.S. credibility. Every market plunge erodes the White House’s “strong economy” narrative. And America’s isolation deepens with every trade deal other countries make on lowered tariffs, such as those between China and ASEAN and European countries.
In the end, it’s not just about the economy. America is turning its back on the world. The path it has chosen is a solitary one.
(If you want to contribute and have specific expertise, please contact us at opinions@cgtn.com. Follow @thouse_opinions on X, formerly Twitter, to discover the latest commentaries in the CGTN Opinion Section.)
Дэлхий дахинд
БНСУ даяар галын нөхцөл байдал ноцтой түвшинд хүрснийг зарлалаа

Дэлхий дахинд
Сөүл хотод авто зам цөмөрч мотоциклтой иргэн унажээ

Өчигдөр буюу даваа гарагт Сөүл хотод авто зам цөмөрч, мотоциклтой иргэн унасан байна. Одоогоор тус иргэнийг аврах ажиллагаа үргэлжилж байгаа аж.
Орон нутгийн цагаар өчигдөр орой 6 цагийн үед Гандун дүүрэг дэх бага сургуулийн ойролцоох авто зам цөмөрч, бараг 20 метрийн өргөнтэй нүх үүссэн байна.
Тус нүх зургаан эгнээтэй замын дөрвийг нь хамарч байгаа бөгөөд нэмж томрох эрсдэлтэй байгаа аж. Улмаар Сөүл хотын захирагч яаралтай арга хэмжээ авахыг үүрэгджээ.
Одоогоор зам цөмөрсөн шалтгааныг тодруулахаар ажиллаж байна.
Гэхдээ албаныхны урьдчилсан байдлаар үзэж буйгаар зам цөмөрсөн шалтгаан нь замын доорх ус дамжуулах хоолой хагарснаас үүдсэн байж болзошгүй гэв.
Осол гарсан замын доор метроны есдүгээр шугамын өргөтгөлийн ажил мөн хийгдэж байжээ.